Çevrimdışı

Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.


OSMANLI HUKUKUNDA NİKAHIN RESMÎLEŞTİRİLME GAYRETİ

Mazbatanın ihtiva ettiği görüş, Fetva Makamınca uygun bulunarak arz ve padişah tarafından da tasdik edilirse artık yürürlüğe konmuş olur.”

Mecelle’nin kabulünden sonra devam eden kanunlaştirma çalişmalarinda bir mezhebe bagli kalma düşüncesi tamamen terkedilmiştir. Mecelle Ta’dil Komisyonu’nun bağlı kalacağı prensipler şu şekilde tespit edilmiştir:
1- Kur’an-ı Kerim ve hadis-i şeriflerde mevcut olan hükümlere aykırı bir şey kabul edilmeyecek.
2- İslam hukukçuları arasındaki ihtilaflı meselerde hangi müctehidin görüşü asrın ihtiyacına uygunsa o alınacak.
3- Yeni zuhur eden ihtiyaçlar için yeni hükümler icabediyorsa, fıkhî hükümlere uygun olmak şartiyle, mevcut hukukî müesseselerden de istifade edilecek.
4- Daha önce olduğu gibi, hakimlere daha fazla takdir yetkisi verilmeyecek.
2- Yeni ictihadlar yapılarak yürürlüğe konması
Mecelle Te’dil Komisyonu’nun çalışma prensiplerinden üçüncüsü, üstü kapalı olarak, bu komisyona hem ictihad yapma, hem de fıkhi hükümlere uygun olmak şartıyla Avrupa kanunlarından yararlanma yetkisi veriyordu. Hukuk-ı Aile Kararnamesi’nin 37. maddesi yeni ictihada örnek gösterilebilir. Madde ve gerekçesi :
“37. Madde- Nikâh akdi sirasinda, gelin ve damat adaylarindan birinin ikametgahi bulunan kaza hakimi veya onun özel olarak görevlendirdigi naibi hazir bulunup sözleşmeyi düzenler ve tescil eder.”
Maddenin gerekçesi:
“Şeriat nazarında nikâh ile, tarafların karşılıklı rızalarıyle meydana gelen diğer akitler arasında hiç bir fark yoktur. Akit sirasında şahitlerin şart koşulması ve nikâhın ilan edilmesi de sırf akdi sağlamlaştırmak ve tarafları zina töhmetinden kurtarmak maksadına dayalıdır. Bu itibarla nikâh akdinin yalnız iki şahidin bulunmasıyla bizzat erkek ve kadın tarafından kıyılmasi şer’an geçerli olup camide veya başka özel bir yerde, alimlerden bir zat tarafından, özel merasim ile kıyılması şart değildir. Bununla beraber nikâh özel önemi haiz bir akit olduğundan, şanına riayet edilerek çoğu zaman camilerde kıyıla gelmiştir. Fakat bir müddettir, Osmanlı ülkesinde nikâh akdinin yapılması pek düzensiz bir hal almış ve nerede iki şahit hazır bulunursa hemen nikâh kıyılmaya teşebbüs olunmuştur. Gerçi yukarıda belirtildiği gibi iki şahidin bulunmasıyla kıyılan nikâh şer’an sahih ve geçerli ise de böyle mühim bir akdin düzenli cereyan etmemesinden pek çok yolsuzluklar meydana gelmiş ve evlenemiyecek durumda olan nice kadınların nikâhı kıyılarak başkalarının haklarının iptali cihetine gidilmiştir. Halbuki akit sırasında nikâhla ilgili hükümlere vâkıf bir zatın huzurunda sözleşmenin düzenlenmesi faydalı birşey olduğundan ve böyle bir sözleşme düzenlenip tescil olunduğu taktirde ileride akdin varlığı veya mehrin miktarı hakkında ve daha bir çok meselelerde meydana gelebilecek ihtilafların önü alınacağından 37. madde bu sebeblere dayandığı gibi yukarıdaki görevlerin nüfus veya belediye memurlarına veya noterlere verilmesi de düşünülmüş ise de hakimler her hususta kamu üzerinde velayete sahip olduklarından ve akitnamenin, ispata gerek kalmadan kabul edilmesi icabeden vesikalardan olması lüzumuna binaen işbu görevlerin hakimlere verilmesinin daha uygun olacaği mülahaza olunmuştur.”

[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]