14 Aralık 2011, 18:37 | #1 | |
Çevrimdışı
Kullanıcıların profil bilgileri misafirlere kapatılmıştır.
IF Ticaret Sayısı: (0) | Bai Juyi: Çin şiirinin üç kralından biri Bai Juyi: Çin şiirinin üç kralından biri Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir. Göğün ve yerin uzun ömrü olsa da sonu var, hüzün ise, sonsuza kadar… Gece Yağan Kar Yastığım yorganım soğuyuverdi birden Anladım ki yine ağardı pencerem Gece derin, biliyorum, kar ağır, Bambu çıtırtısı duyuyorum bazen. Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir. Çin şiirinin en ünlü üç şairinden biri olan Bai Juyi’nin adı, Li Bai ve Du Fu’yla birlikte anılır. 772 ile 846 yılları arasında yaşamış olan Bai Juyi, Henan eyaletindeki Xinzheng’de doğmuş. Beş yaşındayken şiir yazmaya başlamış. 10 yaşına geldiğinde, eğitim alması için ailesi onu zamanın başkenti Changan’daki akrabalarının yanına göndermiş. Babasının ölümüyle geçim koşulları zorlaşmış. O yüzden 28 yaşına kadar memurluk sınavına girememiş. Sonrasında, bu sınavı kendisiyle birlikte kazanan arkadaşı şair Yuan Zhen’la imparatorluk kütüphanesinde âdeta nöbet tutarak çalışmaya başlamış. İkisi de bundan sonra hem edebî çalışmalarında, hem de politik reform çabalarında ömürleri boyunca bir arada olmuşlar. İlişkileri, Çin edebiyat tarihindeki en ünlü arkadaşlık olarak nitelendirilir. Bai Juyi, 807′de Changan’daki Hanlin Akademisi’nin ünlü bir üyesi olmuş ve burada parlak bir memuriyet dönemi geçirmiş. 814 yılında saraydaki hasımları çeşitli iftiralarla sürgüne gönderilmesine neden olmuşlar. Aslında bunda daha çok, şairin yoksulların yaşamı üzerinde durması ve siyasal eleştirilerde bulunması etkili olmuş. Başkentten uzak olduğu dönemlerde Zhangzhou, Hangzhou ve Suzhou valilikleri yapmış Bai, döneminin kalıplaşmış saray tarzı şiirini reddederek aynı eğilimdeki şairlerin başını çekmiş. Zamanla, hiciv ve kinaye yüklü şiirleri okuyucuya kabul ettirmiş. Han Hanedanı döneminde şiire uyarlanan halk şarkılarının yeniden düzenlenmesi gerektiğini de savunmuş. Şiire sadelik getiren bu çalışmalarını da şair arkadaşı Yuan Zhen’la birlikte yürütmüş. Bai Juyi bunların dışında özellikle manzum öyküleriyle de tanınır. En ünlüleri, “Sonsuz Hüzün” ve “Pipa Çalgıcısının Şarkısı”dır. Şiir eleştirmenleri asırlardır “Sonsuz Hüzün” şiirini dünyanın en güzel şiirleri arasında değerlendirirler. Konusu, imparator Xuanzong ile cariyesi Yang’ın aşkları ve birbirlerine olan sadâkatleridir. Şiirin son dizeleri bugün bile aşk sadakatini anlatmak için yaygın olarak kullanılır: Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir. Gökte yan yana uçan iki aşk kuşu olalım, Yerde bir ağacın sıkıca sarılmış dalları olalım. Göğün ve yerin uzun ömrü olsa da sonu var, Hüzün ise, sonsuza kadar… Bai Juyi’nin şiirlerini şair arkadaşı Yuan Zhen, derleyip toparlamış ve hepsinin bir arada olduğu nüshalar çıkarmış. Bai’nin 2800′ü aşkın şiirinin günümüze kadar ulaşmasında Yuan Zhen’ın katkısı büyüktür. Şairin bugün çok sevilen şiirlerinden biri de “Şakayıklara Şefkat”tir: Koyulaşır hüznüm eşikteki kırmızı şakayıklarla Yalnızca ikisi kalacak geriye, akşam olduğunda Onlar da dağılıp gidecek, sabah rüzgârıyla Koruyorum yiten kızıllığı, geceleri, fenerimin ışığıyla Pek çok Tang dönemi şairi öldükten sonra tanınıp ün kazanmıştı. Fakat Bai Juyi yaşadığı zaman da ünlüydü. Üstelik bu ün sadece Çin’le sınırlı değildi. Japonya’da ve Kore’de de tanınıyordu. Ününün 20 yıl kadar süren zirve döneminde, şiirleri evlerin ve çeşitli tapınakların duvarlarını süslüyordu. İnsanlar, bu şiirleri elinde nüshasını bulunduranlardan şarap ve çay karşılığında alıyordu. Yabancı ülkelerin yöneticileri de, bir tane Bai Juyi şiiri nüshası alabilmek için tüccarlara yüzlerce altın veriyordu. Çin şiir tarihinde en çok hiciv şiiri yazan şair Bai Juyi olmuş. Onun hicivlerinden sadece dönemin politikacıları nasibini almamış. Bai’nin ünlü filozof Lao Zi hakkında da böyle bir şiiri var. “Lao Zi’yi Okurken” başlıklı şiir şöyle: Bilmediğinden konuşur kişi, sessizdir bilen İşittim bu sözleri yaşlı bir bilgeden Bilenlerden ise bu yaşlı bilge eğer, Beş bin kelimeyi yazması neden? Ünlü Türk şairi Can Yücel de asırlar sonra buna benzer bir şiir yazmış. Bu şiiri yazarken Bai Juyi’nin şiirinden etkilenmiş olabilir. İşte, “Bu da Benden Bir Otomatizma” adlı şiir: Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir. Mâruf Çin feylesofu Laotze (İ.Ö.604) Hayatın hiçliği karşısında Konuşmanın beyhûdeliğini Ve sükûtun faziletini izah için Almış kalemi eline Geçmiş masanın başına Oturaklı ve okkalı bir yazı yazmış Bir solukta Tam yüzkırkbirbuçuk sayfa… Bai’nin şiirlerindeki konu yelpazesi de çok geniş. Hiciv şiirlerinin yanında yoğun romantizm barındıran şiirler de yazmış. En tanınmış şiirlerinden biri de “Bozkır” başlıklı şiiri: Boydan boya düzlükler uzanır bozkırda, Senede bir yeşerir; ardından kurur her sene Yanar tutuşur ama, kül olmaz kırın ateşiyle Hayat bulur tekrar, bahar rüzgârı estiğinde Mis gibi bir koku yayılır uzaklardan, eski yola Zümrüt yeşili buluşur, harâbeye dönmüş kasabayla Anlarım ki aziz dostum ayrılıp gidecek yine Dolup taşarım ayrılığın hüznüyle. Budizm, Bai Juyi’nin yaşamında önemli bir yer tutmuş. Muhalif oluşu ona ne kadar çok sürgün hayatı ve sıkıntı yaşatırsa yaşatsın hiç melankoliye kapılmamış; kariyerindeki düşüş morâlini etkilememiş. Bai Juyi’nin Budist tapınaklarla ilgili pek çok şiiri var. Bunlardan biri, “Dalin Tapınağı’ndaki Çiçekler” başlıklı şiiri: Uçup gider çiçek kokuları dördüncü ayda Oysa yeni açıyor şeftali çiçekleri dağ tapınağında Çok üzmüştü beni, baharın iz bırakmadan gidişi Nereden bilecektim taşınıp buraya geldiğini? Tang Hanedanı’nın zirvesinde saraydaki pek çok bilginin önceki yaşamlarını görme gücüne sahip oldukları düşünülürdü. Bai Juyi de böyleydi. Bu gücüyle ilgili olarak şunları söylemiş: “Ünlü şair Wang Wei, geçmiş yaşamında bir ressamdı. Ben de, ne zaman önceki yaşamımı görebilmek için meditasyon yapsam, kaderimin bozulmaz bir şekilde şiirle iç içe olduğunu görüyorum.” Bai Juyi, bu sözüyle, şiirinin devamlılığını ve önceki yaşamlarının birikimi olduğunu vurgularken, herhalde, yüzlerce yıl sonrasında bile okunacağını ta o zamanlardan görebildiğini ortaya koymuş. [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] | |
|
Etiketler |
bai, cin, juyi, kralından, Üç, şiirinin |
Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir) | |
| |
Benzer Konular | ||||
Konu | Konuyu Başlatan | Forum | Cevaplar | Son Mesaj |
Makber Şiirinin Tahlili | Chen | Dünya Edebiyatları | 0 | 13 Temmuz 2019 15:44 |
Emlak kralından Başbakan'a destek | LeyLa | Haber Arşivi | 0 | 11 Ağustos 2011 14:00 |
Divan Şiirinin Özellikleri | Ruj | Divan Edebiyatı | 0 | 16 Aralık 2010 11:40 |
Divan Şiirinin Söz Sanatları | Ruj | Divan Edebiyatı | 0 | 16 Aralık 2010 05:14 |
Torrent kralından uyarı! | Kralice | Ağ, Network ve Networking | 0 | 15 Şubat 2009 14:19 |