Çevrimdışı

Kolon kanseri ülkemizde kadınlarda 3., erkelerde ise 2. sıklıkta görülen, erken tanı ile etkin bir şekilde tedavisinin yapılabildiği önemli bir halk sağlığı problemidir.Kolon kanseri ülkemizde kadınlarda 3., erkelerde ise 2. sıklıkta görülen, erken tanı ile etkin bir şekilde tedavisinin yapılabildiği önemli bir halk sağlığı problemidir. Kolon kanserinin diğer kanserlerden ayıran en önemli özelliklerden birisi erken tanı şansının olmasıdır. Kadıköy Florence Nightingale Hastanesi, gastroenteroloji bölümünden, Doç. Dr. Erdem Akbal, kolon kanserinin önlenebilir kanser türleri içerisinde ilk sıralarda yer aldığına dikkat çekiyor… Bu nedenle birçok ülkede ve ülkemizde kolon kanseri tarama programları uygulandığını belirtiyor.

Kolon kanseri kalın bağırsaklarda anormal hücre büyümesi sonucu görülür. Bağırrsak lümeni içerisine doğru olan bu büyümeler polip ya da düz lezyon olarak isimlendirilir. Tüm poliplerin yaklaşık % 80'lik kısmı kanser gelişimi için risk faktörüdür. Adenom ya da serrated adenom denilen poliplerden kanser gelişmektedir.

Polip kanser gelişmesi süreci arasında belirli bir zaman periyodu bulunduğundan dolayı kanser öncüsü olan bu lezyonları, kanser gelişmeden saptamak mümkün olmaktadır. Dr. Akbal, bu nedenle kolon kanseritaramaları ile erken tanının mümkün olabileceğini belirtiyor.

Kolon kanseri gelişmesinde risk faktörleri nelerdir?

Yaş, sigara, alkol, cinsiyet, şişmanlık, fiziksel aktivitenin azalması, ailede kolon kanserli yakınlarının bulunması ya da genetik geçişli kanser sendromlarının olması (mesane kanseri, prostat kanseri, pankreas kanseri, mide kanseri, meme kanseri) kolon kanseri için risk faktörüdür.

Beslenmenin kolon kanserini önlemedeki rolü nedir?

Kolon kanseri gelişiminde birinci basamakta kolondaki epitel hücrelerinde hücresel düzeyde bozukluk olması yer almaktadır. Bu bozukluğu tetikleyen bir takım diyet faktörleri vardır. Besinlerdeki yağ içeriği özellikle hayvansal yağ içeriği önemli bir faktördür. Son dönemdeki en popüler konulardan biri olan barsaklardaki bakteriyel düzeni bozarak kanser için risk faktörü olan nitröz amin içerikli bir takım kanserojen maddelerin üretiminde artışa neden olmaktadır. Yüksek oranda kırmızı et tüketimi demir bazı kanserojen maddelerin oluşmasına neden olarak kolon kanser riskinde artışa neden olur. Liflerden fakir düşük sebze ve meyve içerikli beslenmede barsak kanser riskinde artışa neden olur.

Sigaraya dikkat!

Sigara başta akciğer kanseri olmak üzere birçok kanser türünde artışa sebep olmaktadır. Sigara aynı zamandan kolon kanseri/polibi gelişiminde de belirgin artışa neden olmaktadır. Özellikle uzun zamandır ve yüksek oranda sigara içenlerde hem barsak kanseri hem de polip görülme sıklığı artmaktadır.

Hiçbir yakınmaya neden olmayabilir!

Hiç şikayeti olmayan hastalarda kolon kanseri için tarama zamanında yapılmazsa, şikayet oluşana kadar hastalık genellikle ilerlediği için bu hasta gruplarında beklenen yaşam süreleri daha kısa olmaktadır. Bununla birlikte kalın barsaktaki yerleşim bölgesine göre değişik şikayetlere de neden olabilir. Kanama kabızlık karın ağrısı karında şişlik barsak alışkanlıklarında değişiklik ya da dışkının şeklinde olan değişiklikler, halsizlik yorgunluk kilo kaybı ve demir eksikliği de kolon kanserinin bulguları arasındadır.

Tarama kimlere yapılmalıdır?

Tarama herhangi bir şikayeti olmayan kimselerde kolon kanserini ve kolon poliplerini erken dönemde saptamak için yapılmalıdır. Bunun için tüm dünyada 50 yaş sınırı getirilmiştir. 50 yaşın üzerinde olan kişilerde herhangi bir şikayeti olmasa dahi kolon kanseri taraması yapılması önerilmektedir. Son zamanlarda sigara alkol kullanımı ve cinsiyete göre yapılan puanlama sistemleri baz alınarak belli kriterlere göre 50 yaş altında da tarama yapılabileceği bildirilmektedir. Ailesinde kolon kanseri bulunan kimselerde ise genellikle 40 yaşında taramaya başlanılmaktadır. Bazı özel genetik geçişli kanser sendromların da çok daha erken yaşta taramaya başlanılmalıdır. Şikayeti olan kimselerde ise yaş sınırına bakılmadan gerekli görüldüğünde kolon kanseri için tetkikler yapılmalıdır.

Kolon kanseri taraması nasıl yapılır?

Kolonoskopi: Kolon polibini ve kanserini saptamada en güvenilir yöntem kolonoskopi ile yapılan tarama yöntemidir. Kolonoskopi ile kalın barsaklar direk olarak görülmekte ve polip veye kanser gibi lezyonlardan biopsi alınarak tanı konulmasına neden olmaktadır. Dışkıda gizli kan testi, fekal DNA testi, sanal kolonoskopi , çift kontrastlı grafi gibi bazı testlerde taramada kullanılmaktadır. Ancak kolonoskopiye göre tanıda doğruluk oranı düşüktür.

Kolon kanseri yada polibi saptanırsa ameliyatsız tedavi edilebilir mi ?

Kolon poliplerinin ve erken evre kolon kanserlerinin tedavisinde endoskopi ile yapılan polipektomi uzun zamandır yapılan rutin işlemler arasındadır. Son dönemlerde daha önce yalnızca ameliyat ile çıkartılması mümkün olan bazı büyük polip/erken evre kanserler ise endoskopik mukozal rezeksiyon, endoskopik submukozal diseksiyon yada endoskopik tam kat rezeksiyon denilen yöntemlerle artık ameliyatsız olarak yapılabilmektedir.


alıntı

 

Çevrimdışı

Güzel ve bilgilendirici bir paylaşım, teşekkürler Sanem.

 

Çevrimdışı

Ben şahsen çok bilgilendim.

 

Çevrimdışı

Burak Nickli Üyeden Alıntı Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.

Güzel ve bilgilendirici bir paylaşım, teşekkürler Sanem.

artık bilgilendiğinize göre, kesin kanser olmazsınız.