Çocuklarda gözlerin paralelliğinin bozularak farklı yönlere bakmasıyla kendini gösteren şaşılık sorununun teşhis edilmesinde en önemli görev anne babalara düşüyor. Şaşılığın teşhisi, ilk altı ay bebeklerin bakışının odaklanamaması nedeniyle zor. Kesin tedavi için ebeveynlerin dikkati şart.

Alman Hastanesi Göz Hastalıkları Uzmanı Op. Dr. Ali Ofluoğlu, günümüzde en önemli görsel kusurlardan birisi olarak değerlendirilen şaşılığın; bir göz düz bakarken diğerinin içe, dışa, yukarı veya aşağı kaymasıyla kendisini gösterdiğini belirtiyor. Gözde kayma sürekli veya geçici şekilde olabiliyor. Sadece çocuklukta değil, ileri dönemlerde de görülebilen şaşılıkta; sürekli olarak tek gözde veya dönüşümlü olarak iki gözde kayma olabiliyor.

Bebeklerde ilk altı ayda ortaya çıkan şaşılıklar, ‘doğumsal şaşılık‘ olarak tanımlanıyor. Bebeğin geniş burun kanadı, göz akının bir kısmını kapladığı için, gözlerinin şaşı gibi bakışına neden olabiliyor. Burun gelişim gösterdikçe, şaşı gözlerin görünümü de ortadan kalkıyor. Şaşılık ile bu durumun karıştırılmaması için mutlaka doktora gidilmesi gerekiyor. Genellikle gözlerin pozisyonu 6 ay sonrasında sabitlenmeye başlıyor ve bu dönemde ebeveynlerin bebekteki göz kaymalarına dikkat etmesi gerekiyor.

Şaşılıkta gözlerin kaymasına yol açan gerçek neden ise henüz tam olarak bilinemiyor. Genellikle beyninde organik problemi olan çocuklarda şaşılığa rastlanıyor. Ayrıca, katarakt ya da göz yaralanması gibi görmeyi azaltan durumlarda da şaşılık gelişebiliyor.

Doğumdan itibaren yapılan rutin doktor kontrollerinin haricinde, en geç bir yaşına kadar bebeğin göz kontrolünün de yapılması öneriliyor. Çünkü, teşhisin erken dönemde yapılmasıyla, kalıcı göz hastalıklarından korunabilmek mümkün oluyor. Bu açıdan ebeveynler yine dikkatli olmalı ve bebeklerinin göz kontrollerini ihmal etmemeli.

Tedavide ise farklı seçenekler uygulanabiliyor. Şaşılık tedavisi için verilen gözlükler odaklama gayretini azaltarak kaymayı gideriyor. Gözleri paralelleştirmek için göz damlaları, merhemler, ‘prizma’ adlı lensler ve bazen de cerrahi müdahale kullanılabiliyor. Tedavide amaç ise gözü içeri çeken kasın göze yapışma yerinden geriletilerek zayıflatılması ve gözü dışa çeken kasın kısaltılarak kuvvetlendirilmesi olarak belirtiliyor.

Şaşılık ameliyatları ise çoğunlukla genel anestezi altında gerçekleştiriliyor. Ameliyatların temel prensibi, göz küresine yapışık kasların kuvvetinin azaltılması ya da artırılması veya yerlerinin değiştirilmesi esasına dayanıyor. Ameliyat sonrası iyileşme hızlı oluyor ve bir kaç gün içinde normal yaşama dönülüyor. Ancak, ameliyat sonrası gözlük veya prizma lensi gerekebiliyor.

Şaşılıkta, erken ameliyat büyük önem taşıyor. Çünkü bebeklerde gözlerin kayması düzeldikten sonra normal görme ve çift gözle derinlik hissi rahat gelişiyor.