Yaya geçitlerinde kırmızı "dur", yeşil de "geç" anlamına geliyorsa bazı yerlerde iki tane kırmızı kullanılmasının sebebi ne? Daha şiddetli bir "DUR" mu?

Her ne kadar Norveç’in başkenti olan Oslo ile gündeme gelse de yayalar için kullanılan ve ikisi kırmızı biri yeşil olan üç ışıklı trafik lambaları Norveç’e özgü demek yanlış olur. Zira Danimarka ve Almanya gibi farklı ülkelerde de görülebiliyor.

Temel işlevi için ortak paydaya pek varılamamış olsa da sağladığı faydalar konusunda insanların farklı yorumları bulunuyor. Bunların en başında ise eskiden trafik ışıklarında kullanılan ampullerin işlevini yitirmesine çözüm olarak yanlarına yedek ampul konulması yer alıyor. Elbette durum bununla sınırlı değil.

Temel işlevi biraz daha açalım.


LED ışıklara geçilmeden önce kullanılan ampuller, zamanla yanarak işlevini yitirebiliyor, bu bağlamda sadece yeşil ışığın yandığını veya herhangi bir ışığın yanmadığını gören yayaların bu bağlamda kaza geçirme ihtimalleri de artıyormuş. Bu sebeple de bir ampul, işlevini yitirirse onun işlevini yerine getirecek yedek bir tanesi de uygun görülmüş.

Hamburg Turizm’e danışıldığında da bu cevap alınmış:
“Dear Mrs. Robinson, Thank you for your enquiry. The reason is for the case that one light fails the other light works. Thank you very much, Yours sincerely HAMBURG Tourismus GmbH”
Bu geri dönüşte de az önce söylediğimizin aynısı, yani ikinci kırmızı ışığın ‘yedek’ olduğu belirtiliyor.

Norveç Kamu Yolları İdaresinden (NPRA) buna açıklama gelmişti.
DinSide’a açıklama yapan mühendis Bente Christensen, daha önceden kullanılmaya başlanan bu sistemin 90’larda devam ettiğini, çünkü güvenliği artırdığını söylemişti. Bu sebeple de teknoloji değişse de yöntem aynı bırakılmış.

Renk körü olan kişilere de faydasının dokunduğu belirtiliyor.


Rengin ne olduğunu çıkarmada zorluk yaşayan bu gibi kişiler ve yaşlılar için de sistemin artıları var. Fakat işin garip kısmı, bu ışıkların renkleri olmasa bile animasyonları olduğundan veya görselleri üzerinde durulması veya geçilmesi gerektiğini belirten görseller olduğundan bu açıklama da bir nebze havada kalıyor.

Yapılan açıklamalara bakarak en temelde güvenliğin düşünüldüğü sonucuna varabiliriz.

Trafik Mühendisi Lars Bo Frederiksen’in yazısı, bahsettiklerimizi netleştiriyor.

Frederiksen’in yazısında bu ışıkların karışık kavşaklarda geçiş önceliğini netleştirmek amacıyla yerleştirildiği belirtiliyor. Örneğin iki şeritli bir yolda veya kavşakta, önce ortadaki kaldırıma, sonra da karşı kaldırıma geçtiğinizi düşünün. Orta kaldırıma geçmenizi sağlayacak ışık kırmızı yanarken diğer ışık yeşil yanabilir ve yeterince dikkatli değilseniz direkt yeşil ışığa bakıp hayatınızı tehlikeye atabilirsiniz. Bu durumda çift kırmızı ışık, dağılan dikkatinizi çekebilir.

Günümüzde her ne kadar trafik bilinci bir nebze de olsa arttığından buna gerek yokmuş gibi görünebilir. Fakat hâlihazırda bulunan ve faydasının da görüldüğü bu sistemi kaldırmak için de yeterli sebep yok diyebiliriz. Zaten Norveç’in veya Almanya’nın her yerinde bunları göremezsiniz. Sadece belirli ve yoğun olan yerlerde bulunurlar.

Ortalıkta, küçük yaştaki bir kızın bu lambalar yüzünden hayatını kaybettiği ve bu sebeple kullanıma başlandıkları söylentileri gezse de bunu destekleyecek bir kaynak bulamadığımızdan dahil etmedik. Siz siz olun sağınıza solunuza bakmayı ihmal etmeyin. Ve unutmayın, bunlar günümüzde zorunlu veya yaygın değiller. Kaynaklara bakarak, iyi getirileri olduğundan kaldırma gereksinimi duyulmamış diyebiliriz..

Kaynaklar: Copenhagen Municipality's Center for Traffic, HEREIN, HAMBURG, ABC News, DinSide