Kuşkusuz ülkemizde et tüketiminin arttığı dönemlerden biri Kurban Bayramı'dır. Pek çok kişi bu dönemde hem fazla et tüketir, hem de özellikle taze et tüketmeyi tercih eder. Bunların sonucunda en sık görülen rahatsızlıklar mide bağırsak hastalıkları, yüksek tansiyon, yükselen koleterol değerleri. ART Tıp Merkezi Beslenme ve Diyet Uzmanı Simge Çıtak Kurban Bayramı'nı sağlık geçirmeniz için et tüketimi ile ilgili en önemli soruları yanıtladı!
Kurban Bayramı'nda kesilen etler hangi koşullarda saklanmalı?

Buzdolabında veya dondurucuda saklanması planlanan etlerin, kıyma, kuşbaşı gibi küçük parçalara ayrılıp, tek pişirimlik miktarlara bölünüp, buzdolabı poşetlerine konulması, hem sağlık hem de kullanım kolaylığı açısından doğrudur. Buzdolabında 1 - 2 gün, buzlukta eksi iki derecede 1 - 2 hafta, derin dondurucuda ise -18 santigrat derecede 3 ay saklanabilmektedir.
Sağlıklı beslenebilmek için tükettiğimiz etler nasıl hazırlanmalı? Hangi pişirme yöntemleri en uygun olanlarıdır?

Pişirmek için buzluktan çıkartılan etler, yine buzdolabının alt raflarına indirilerek çözdürülmeli. Çözdürülen et hemen pişirilmeli, tekrar dondurulmamalıdır. Dikkat edilmesi gereken bir diğer kural, et hazırlamada kullanılan kesme tahtalarında çiğ sebze ve meyveleri doğrama işleminin yapılmamasıdır.
Eti sağlıklı tüketmek için pişirme yöntemi olarak; haşlama, fırınlama ve ızgara gibi yöntemler tercih edilmeli. Kızartma ve kavurma kaçınılmazı gereken pişirme yöntemleridir.
Et, C ve E vitaminini içermediğinden sebzelerle birlikte pişirilmesi veya etlerin yanında C vitamininden zengin sebze veya salata tüketilmesi oldukça önemlidir.
Eti mangalda pişirmek istiyorsanız; kömürleşecek şekilde kızartılmaması gerekir. Kömürleşen etler her zaman kanser riski taşır. Ayrıca etin ateşe yakın olması B1, B12, folik asit gibi vitaminlerin kaybına yol açmaktadır.
Sebze ya da baklagil yemeklerini etle pişirmek istiyorsanız yağ ilave edilmemelidir. Özellikle katı yağlar, et yemeklerinde kullanılmamalıdır. Etin kendi yağıyla pişmesi sağlanmalıdır.
Kurban Bayramı'nın geleneksel yemeği haline gelen kavurmanın içine tereyağı veya kuyruk/iç yağı eklemeden, kendi suyunda, kısık ateşte pişirme yapılmalıdır.
Kavurma ve kırmızı et öğle öğününde tüketilmeli, akşam öğününde ise sebze, kuru baklagil gibi posa içeriği yüksek yemekler tercih edilmelidir.
Kimler Kurban Bayramı'nda daha dikkatli et tüketmeli?

Kolesterol ve kalp damar hastalıkları olan kişiler Kurban Bayramı'nda et tüketimi konusunda daha dikkatli olmalılar. Sakatatların doymuş yağ ve kolesterol içeriği yüksektir. Bu nedenle özellikle kolesterol hastalarıyla kalp-damar hastalığı riski taşıyan kişiler sakatat tüketiminden kaçınmalıdır. Ayrıca yağlı etlerin doymuş yağ ve kolesterol içerikleri yüksektir. Görünür yağlar ayrılsa bile kırmızı etin ortalama yağ içeriği yüzde 20'dir.
Bayram günü kesilen kurbanın eti, bekletilmeden birkaç saat içinde pişirilerek tüketilir. Oysa yeni kesilmiş etlerdeki sertlik hem pişirmede hem de sindirimde zorluk yaratır. Bunun sonucunda midede şişkinlik, hazımsızlık gibi sıkıntılar ortaya çıkar. Bu rahatsızlıkların yaşanmaması için özellikle mide rahatsızlıkları çeken kişilerin, eti 24 saat beklettikten sonra tüketmeliler.
Kurban Bayramı'nda rahatsızlanmamak için nelere dikkat edilmeli?

- Güne hafif bir kahvaltıyla başlayın.
- Tek yanlı beslenmekten kaçının. Et, sebze, süt ve tahıl grubu yiyeceklerden hepsinden ölçülü tüketin.
- Bol bol su için ve sıvı tüketin. Sıvı gereksinmenizi su, taze meyve suyu, ayran gibi sağlıklı içeceklerle karşılayın.
- Ziyarete gittiğiniz her evde tatlı yememeye dikkat edin. Bazı ziyaretlerde sadece içecek ikramını kabul edin veya tatlıyı çok küçük porsiyonlarda tüketin.
- Gün içinde çok yediyseniz akşam sadece yoğurt ve meyve tüketin, bu öğününüzü hafif geçirin.
- Mutlaka yürüyüş yapın. Bayram ziyaretlerinizi, mesafeler yakınsa yürüyerek yapın. Her gün 30 - 60 dakika tempolu yürüyerek hem bağırsak hareketlerinizi düzenler hem de yavaşlayan metabolizmanızı hızlandırabilirsiniz. Ayrıca fazla kalori aldığınızda da yakmak için fırsat yaratmış olursunuz.
- Cezbeden ikramlarla baştan çıkmamak için bayram ziyaretlerine veya gezmeye aç gitmeyin.
- Bayramda bilinçsizce çikolata ve tatlı tüketimi mide yanması, bağırsak bozuklukları gibi şikayetlere neden olabilir. Bir öğünde almanız gereken kaloriden fazlasını almış olabilirsiniz, bir sonraki öğünü sadeleştirerek günlük enerji alımınızı dengeleyin. Bayram sonunda sağlıklı beslenme alışkanlıklarınıza dönün, '3 günde 3 kilo verdiren' tehlikeli diyetlerden uzak durun. Metabolizmanızı daha da yavaşlatmaktan başka bir işe yaramaz!
- Porsiyonlarımızı ayarlamanın kolay yolu, tatlı veya yemekte kullanılan kaseleri, pasta ve yemek tabaklarını küçük boy tercih etmektir.