Paragraf konusu Kpss Türkçe sorularının yaklaşık %40’ını oluşturmaktadır. Oldukça yüksek olan bu istatistik elbette kpss açısından Türkçe paragrafta anlam sorularının ne derece önemli olduğunu göstermektedir. Sabır isteyen bir konu olan paragrafta anlam konusu genelde memur adaylarını soruların uzun olması, sanat, sanatçı, öykü ya da roman gibi edebi terimlerin bol olması açısından sıkıntıya sokmaktadır. Bunun için yapılacak en önemli şey bolca deneme sınavı ve test sorularını çözmek olacaktır. Kpss Türkçe paragrafta anlam sorularıyla ilgili her yıl ortalama 13 soru sormaktadır. Önceki Türkçe konularında paragrafta anlatım biçimleri, düşünceyi geliştirme yolları ve paragrafta anlatım özelliklerine değinmiştik. Şimdi paragrafın konusu, ana düşüncesi ve yapısını irdeleyeceğiz.Paragrafın Konusu

Kpss Türkçe dersinde yer alan paragrafın konusu, bir paragrafta üzerinde durulan olay, görüş ya da durumu ifade eder.

Paragrafta Ana Düşünce

Bir paragraf içinde yer alan ana düşünce vurgulanan düşüncedir. Yazarın paragrafı yazma amacı olan ana düşünce paragrafın aynı zamanda iletisidir. Yani yazarın bizi ulaştırmak istediği sonuçtur.
Ana düşünce cümlesi kesin ve genel yargılıdır.
Bir paragrafta ana düşünce yol gösterir ve ders verir niteliktedir.
Öğrencinin başarıya ulaşmasında ailesinin düzeni ve ilgisi çok büyük bir etkendir.
Bir paragrafta ana düşünce genellikle son cümlededir.
Kpss genel yetenek Türkçe sorularında, ”Anlatılmak istenen hangisidir?”, ”Hangisi vurgulanmıştır?” tarzında sorular ana düşünce sorularını oluşturmaktadır.
Paragraf Yapısı

Bir paragraf yapı bakımından giriş, gelişme ve sonuç olmak üzere üçe ayrılmaktadır.
”Düşüncenin akışını bozan cümle hangisidir?”, ”Numaralanmış cümlelerden hangileri yer değiştirirse anlam bütünlüğü sağlanır?”, ”Bu parça ikiye ayrılmak istenirse hangi cümleden itibaren ayrılmalıdır?”, ”Parçadan hangisi çıkarılamaz?” tarzında kpss soruları paragrafın yapısı ile ilgili sorulardır.
Giriş Cümlesi: İlk cümledir. Genellikle konunun belirtildiği, kimi zaman da ana düşüncenin yer aldığı cümledir.
Kendisinden önce bir cümlenin varlığına işaret eden bağlaçlar veya sözcükler giriş cümlesinde yer almaz. ”Bu, böylece, ancak, örneğin, oysa, görülüyor ki, ise, -de bağlacı” gibi bağlayıcı sözler giriş cümlesinde bulunmaz.
Gelişme Cümlesi: Konunun ayrıntılarına inilen, örneklerin verildiği, birden fazla olabilen, kendinden önceki ve sonraki cümleleri birbirine bağlayan paragrafın en geniş bölümünü oluşturur.
Sonuç Cümlesi: Son cümledir. Genellikle konunun ana düşüncesinin yer aldığı cümledir. Paragrafın özeti niteliğindedir.
Bir paragrafın sonuç kısmında ”Kısaca, özetle, sonuç olarak, demek ki, bundan dolayı, nitekim…” gibi sözcükler vardır.
Paragrafta Başlık: Konuyu ve ana düşünceyi kapsayan en kısa sözdür. Başlık, bir paragrafta konu ve ana düşünce arasındaki bağdır. Birkaç sözcüğü geçmeyen başlık aynı zamanda paragraf içinde en çok geçen sözcüklerden oluşur.
Kpss genel yetenek Türkçe dersine ait Paragrafta anlam konusu tamamlanmıştır. Bir sonraki kpss Türkçe konusunda Paragrafta Soru Tipleri ve Püf Noktaları ele alınacaktır.