Atatürk 1931 yılında Türkçe ile ilgili özlemlerini şöyle dile getirmiş, "Öyle istiyorum ki, Türk dili bilim yöntemleriyle kurallarını ortaya koysun ve her dalda yazı yazanlar bütün terimleriyle çoğunluğun anlayabileceği güzel, ahenkli dilimizi kullansınlar" Türkçenin medyada ve bilişimde kullanılışına bakıyorum da, Atatürk'ün bu özlemine acı acı gülmekten başka birşey yapamıyorum

Türkçeyi katleden sektörlerden ikincisi medyaysa, birincisi bilişim Al birini vur ötekine Her ikisinin de özlenen düzeye gelememesinin baş nedeni de Türkçeye karşı gösterdikleri özensizlik Halkın kullandığı dilden uzaklaştıkça, halka da ulaşamıyorlar Bu yüzden de bir türlü arzulanan satış rakamlarına ulaşamıyorlar

Gazeteler halkın dilinden konuşmuyor Bilişim sektörü de Her iki sektörde de bir ukalalıktır gidiyor Her iki sektörün mensupları da yabancı terimleri kullanmakta ustalaşmışlar Ne kadar çok yabancı kelime kullanırlarsa o kadar bilgili olduklarını göstereceklerini sanıyorlar Ve dikkat ederseniz, yabancı kelimeleri en yoğun biçimde kullananlar yabancı dil bilgisi en az olanlar arasından çıkıyor

Dil Bayramı kapsamında yapılan yedi oturumdan birine konuşmacı olarak davetliydim Bilim Dili Olarak Türkçe başlıklı oturumun başkanlığını Prof Talât Sait Halman yaptı Diğer konuşmacılar ise Prof Dr Engin Bermek, Prof Dr Oktay Sinanoğlu, Prof Dr Ekmeleddin İhsanoğlu ve Prof Dr Mustafa Özkan'dı

Prof Dr Ekmeleddin İhsanoğlu, Son Osmanlı Dönemi Tıp Dilinin Türkçeleşmesi Meselesi başlıklı konuşmasında geçen birkaç yüzyıl boyunca yazılan bilimsel eserlerin konularına ve yüzyıllara göre karşılaştırmasını yaptı Bu karşılaştırmada bir nokta dikkatimi çekti 20 yüzyıla gelinceye kadar Türkiye'de yazılan astronomi eserlerinin sayısı matematik eserlerine fark atıyormuş Ancak bu eğilim 20 yüzyılda tersine dönmüş ve astronomi eserlerinin sayısı hızla düşerken, matematik eserlerinin sayısı hızla artmış ve astronomi eserlerini açık ara sollamış

Nedenini düşünürken, artık pek gökyüzüne, ufka bakmaz bir toplum olduğumuzun farkına vardım Başı önüne eğik bir toplum olduk çıktık Kimse ne göğe, ne ufka bakıyor Aynı şekilde geleceğe bakanların sayısı da azaldı Herkes gününü yaşıyor, geçmişini anıyor Geleceğe bakanların sayısı çok az

Bu geleceğe önem vermeme alışkanlığının Türkçeye özen göstermememizin nedenlerinden biri olduğunu düşünüyorum Çok hızlı bir şekilde ve genellikle sınırlarımız dışında ilerleyen teknoloji kendi sözcüklerini, kendi terimlerini de yaratıyor Bu yeni sözcük ve terimler dilimizi sürekli bombalıyor Yeni teknolojileri halka anlatan medya ve bu teknolojileri halka pazarlayan bilişim sektörü yabancı dilden gelen bu yeni sözcük ve terimleri Türkçeleştirmeye çalışmadan aynen kullanma kolaycılığına kaçıyorlar Böyle yapıyorlar çünkü umurlarında olan tek şey günü kurtarmak Gelecek umurlarında değil

Türkiye Bilişim Vakfı bünyesinde kurulan Bilişimde Özenli Türkçe isimli bir çalışma grubu var Kurucu üyeleri arasında ben de varım Grubun kurucu başkanı Tuncer Ören, "Kendi kültürlerine saygı duymayanlar başkalarından saygı beklemek haklarını yitirmiş olurlar Dilimize özen, benliğimize duyduğumuz saygının bir göstergesidir 21 yüzyılın ilk çeyreğinde bilişim dilimizin zengin bir Türkçe olmasını istiyorsak, şimdiden özenli bir Türkçe kullanmaya başlamalıyız Bilişimci olabilecek kadar yetenekli olan kişilerin bu özeni gösterebileceklerine inanıyorum" diyor

TBV Bilişimde Özenli Türkçe çalışma grubu önümzdeki günlerde özenle hazırlanmış bir İnternet sitesiyle kamuoyunun önüne çıkmaya hazırlanıyor Grubun ön çalışmalarına [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] adresinden ulaşabilir, katkıda bulunabilirsiniz

Öte yandan Türk Dil Kurumu da son başkanı Prof Dr Şükrü Halûk Akalın'ın kişisel ilgisi sayesinde bilişim Türkçesine büyük önem veriyor Bu bilişim sektörü için büyük bir şans TDK'nın İnternet sitesinde Türkçe Sözlük'ün anında erişimli, sayısal sürümü yayınlanıyor Yazım Kılavuzu ise sırada Hepsinden önemlisi sitede yeni terimlere Türkçe karşılıkların önerildiği ve tartışıldığı bir zemin de sunulmuş Şimdilik kör topal işliyor ama çok daha etkin bir elektronik forum ortamı sağlanması için çalışmalar sürüyor Bilişimde özenli Türkçe kullanımına bu sitedeki tartışmalara katılarak da katkıda bulunabilirsiniz

Ama yapabileceğimiz en büyük katkı yabancı terimler yerine Türkçe karşılıklarını kullanmaya, Türkçe karşılık yoksa uydurup, kullanarak önermiş olmaya özen göstermemizden geçiyor Düşünsenize önerdiğiniz bir kelime, halk dilinde kabul görüp, Türkçeye girse, bundan büyük mutluluk mu olur?



Yurtsan Atakan