| |
|
17 Mayıs 2014, 16:12
| #1 | |
| Guest
Kullanıcıların profil bilgileri misafirlere kapatılmıştır.
| Lisan Mektebi’nin Açılması Bugün İstanbul Cağaloğlu Moda Tasarımı Anadolu Meslek Lisesi olarak kullanılan Lisan Mektebi hakkında bugüne kadar müstakil bir çalışma yapılmamıştır. Sadece Osman Nuri Ergin’in Türkiye Maarif Tarihi adlı eserinin ikinci ve üçüncü ciltlerinde kısmen bahsedilmekle beraber önemli bilgilerde verilmiştir. Ergin’in bu çalışmasından sonra Faik Reşit Unat, Türkiye Eğitim Sisteminin Gelişmesine Tarihi Bir Bakış adlı eserinde Lisan Mektebi’nden bahsetmiş fakat konuya herhangi bir yenilik getirmemiştir. Konuyla ilgili olarak üçüncü bir çalışma da Cavide Işıksal’ın “Türkiye’de Açılan İlk Yabancı Dil Okulları” adlı makalesindeki iki arşiv belgesinin transkripsiyonudur. Bab-ı âli Tercüme Odası’nın zamanla, Osmanlı Devleti’nin idari teşkilatında yabancı dil öğretilen bir okul olma misyonunu yitirmesiyle Lisan Mektebi’nin açılması gündeme gelmiştir. Lisan Mektebi’nin açılması hakkında ilk teşebbüsü Maarif-i Umumiye Nazırı Kemal Efendi yapmıştır. 3 Mart 1866 tarihli tezkeresinde Kemal Efendi, rüşdiye mekteplerinde Arapça ve Farsça’nın okutulduğunu Fransızca öğrenmek isteyen bazı öğrencilerin Galata ve Beyoğlu’nda bulunan yabancı okullara gittiklerinden bahsederek “bazı muamelatça görülen lüzum üzerine” Lisan Mektebi’nin açılmasının zaruretini dile getirmiştir. Kemal Efendi ayrıca bu okulun Hariciye Nezareti kalemlerine girecek olan memurlara da faydalı olacağı görüşündedir. Böylece okulun açılması için ilk adımlar atılmıştır. Okul başlangıçta Mahrec-i Aklâm Mektebi’nin içinde açılmış ve okulun ilk öğrencileri de Mahrec-i Aklâm ve Darü’l-Maarif mektepleri mezunlarından sınavla seçilen 20 kişilik bir grup olmuştur. Ayrıca okulun yıllık bütçesi de 25 bin kuruş olarak öngörülmüştür. Maarif-i Umumiye Nazırı Kemal Efendi’nin bu tezkeresine 26 Mart 1866’da verilen onaylaLisan Mektebi, 20 kadar öğrenci ile birlikte eğitim hayatına başlamıştır. Bu ilk dönemde Lisan Mektebi’nin dersleri ve hocaları hakkında çok fazla bilgiye sahip olmamakla birlikte okulda sadece Fransızca öğretildiğini biliyoruz. 24 Haziran 1867’de Maarif ve Maliye nezaretlerine yazılan bir yazıda okulun ikinci yılında mektebe 15 öğrenci daha alınacağından bahsedilerek okulun 25 bin kuruş olan tahsisatı da 40 bin kuruşa çıkarılmıştır. Yine aynı tarihte yapılan bir düzenleme ile okula devam eden ve devamsızlık yapmayan öğrencilere istedikleri kalemlere memur olmaları usulü de getirilmiştir. Bu uygulamayla öğrencilerin verimliliklerinin arttırılacağı düşünülmüştür. Bu amaçla öğrencilere “varaka-i müşevvike” olmak üzere birer kıt’a rü’ûs-ı hümâyûn verilmesi de kararlaştırılmış ve 29 Haziran 1867’de 12 öğrenciye rü’ûs verilmiştir. Bu tarihte okulun Fransızca öğretmeni olarak sadece Adosidi Efendi’nin adı geçmektedir. Lisan Mektebi ilk başlarda sadece Fransızca öğretimi için açılmışsa da Osmanlı bürokrasisinin pratik ihtiyaçları için okula yeni dersler de ilave edilmiştir. Özellikle Düstûr’un Rumca, Bulgarca ve Ermenice’ye çevrilmesi gerektiğinden o sırada Maarif Nazırı bulunan Subhi Efendi, Rumca ve Bulgarca sınıflarının açılmasını istemiştir.Subhi Efendi’nin bu önerisi Meclis-i Vâlâ’da görüşülerek Lisan Mektebi’ne bir Rumca sınıfının açılması kararlaştırılmış ve Rumca sınıfının öğretmenliğine 5 Aralık 1867’de 700 kuruş maaşla İstatistik Kalemi Mütercimi Kostaki Efendi atanmıştır. Meclis-i Vâlâ’ca öğrencilerin eğitimlerini aksatmaması ve verimliliğin düşmemesi için açılacak olan Rumca sınıfının Fransızca sınıfından ayrı tutulmasına da karar verilmiştir. 7 Kasım 1867’de Bulgarca sınıfı öğretmenliğine Mekteb-i Tıbbiye öğrencilerinden Dimitri Efendi 400 kuruş maaşla atanmıştır[40]. Rumca ve Bulgarca öğretmenlerinin atanmasından sonra 19 Ocak 1869’da 1200 kuruş maaşla Fransız Dö Mantran Roj, İnşa muallimliğine atanmıştır. Lisan Mektebi’nin öğrenci sayısını ve öğretmen kadrosunu sâlnâmelerden takip etmek mümkündür. 1286(1869) Devlet Sâlnâmesine göre okulun öğrenci sayısı 66, Müdürü Cemal Bey, Mektep Müfettişi Dolis, birinci sınıf muallimi Adosidi, ikinci sınıf muallimi Berdu Motnat Roj, üçüncü sınıf muallimi Osman Efendi’dir.Bu öğretmen kadrosuna 1870’de Baron, İstimtaki ve Gatban Efendiler de eklenmişlerdir. 4 Eylül 1867’de yani okulun açılmasından iki sene sonra Lisan Mektebi’nin tamir ve mefruşatına 7746 kuruşun harcanması okula verilen önemin bir göstergesidir. İlk defa açılan Lisan Mektebi ile ilgili olarak bilgilerimiz bununla sınırlıdır. Okulun ne zaman kapatıldığını bilmiyoruz. Arşivde yaptığımız araştırmalarda ve konu ile ilgili eserlerde herhangi bir bilgiye ulaşamadık. | |
| |  |
| IRCForumlari.NET Reklamlar |
   |
 |
| Etiketler |
| acılması, lisan, mektebi’nin |
| Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir) | |
| |
Benzer Konular | ||||
| Konu | Konuyu Başlatan | Forum | Cevaplar | Son Mesaj |
| Lisan Mektebi | Zen | Tarih | 0 | 17 Mayıs 2014 16:11 |
| Bahriye Mektebi | Zen | Tarih | 0 | 17 Mayıs 2014 14:16 |
| Sıbyan Mektebi Nedir? Osmanlı'da Sıbyan Mektebi ve Diğer İsimleri | Zen | Tarih | 0 | 12 Mayıs 2014 22:41 |
| Lisan - Ziya GÖKALP | Sevda | Şairler ve Şiirleri | 1 | 04 Kasım 2012 09:23 |
| Lisan-ı Hat ile Aşk-ı Nebi' Hilye-i Şerif Sergisi Açıldı | Cemalizim | Kültür ve Sanat | 0 | 13 Nisan 2012 23:14 |
Normal
