![]() |
![]() |
![]() | #1 | |
Guest
Kullanıcıların profil bilgileri misafirlere kapatılmıştır.
| Demir Yollarina Usulu Zabitasina Nizamname DEMİRYOLLARININ USULÜ ZABITASINA DAİR NİZAMNAME Kabul Tarihi : 30 Mayıs 1282; 8 Sefer 1284 Yayımlandığı Takvimi Vakayi : Tarih : - Sayı : - Yayımlandığı Düsturun : Tertibi : 1 Cilt : 2, Sayfa : 340 BİRİNCİ FASIL Demiryollar ile mürur ve uburu temin edecek tedabire dairdir Madde 1 - Herkim ki kasten demiryolunu tahrip etmek ve bozmak veya arabaların yürümesine mani olacak surette yola bir şey koymak ve atmak veyahut ne suretle olur ise olsun arabaların seyrühareketine mani olmak veya yolundan çıkarmak veyahut demiryolu mevkıfları meyanesinde cari olan muhaberatı telgrafiyenin inkitaına sebebiyet vermek gibi bir harekete içtisar edipte işbu hareketinden dolayı bir güna sakatlık zuhur etmek ise bir seneden üç seneye kadar hapsedilir ve hareketi mezburesinden naşi nefis vukubulur ise idam ve eğer ceriha zuhur eder ise muvakkat kürek cezasile mucazat kılınır. Madde 2 - Maddei sabıkada muharrer cinayetler bir cemiyeti fesadiye tarafından icra kılınır ise her ne kadar cemiyeti mezkurenin maksadı aslisi demiryolunun tahribi hususu olmasa bile cemiyeti mezburenin reis ve müşevvik ve mürettipleri cinayatı mezkurenin bizzat faili gibi itibar olunarak haklarında olsuretle mücazat kılınır. Fakat cemiyeti mezkurenin maksadı aslisi demiryolunun tahribi olmayıpta vukua gelen cinayet dahi bizzat fail hakkında idam cezasını mucip ise yalnız bu surette reis ve müşevvik ve mürettipler hakkında idam cezası müebbet kürek cezasına tahvil olunur. Zeyil - (2 Ağustos 1321) Balada muharrer cemiyeti fesadiyeyi veya efradından birini maksat ve niyetlerini ve hal ve sıfatlarını bilerek ihfa veya onlara mekulat ve meşrubat itası ve alat ve edevatı fesadiye tedariki ve yatacak mahal iraesi suretlerile yataklık ve kılavuzluk edenler velhasıl her ne suretle olur ise olsun cürmün icrası emrinde iraei teshilat ve muavenet eyliyenler muvakkaten küreğe konulur. Bu gibi eşhasın mevcudiyetine kesbi ıttıla edipte baladaki fıkrada gösterdiği veçhile cürmün icrasını teşhil maksadına müstenit olmıyarak hükümete haber vermiyenler üç aydan altı aya kadar hapsolunur. Şimendifer hattının güzergahında vaki kuru ve kasabat muhtar ve heyeti ihtiyariyesile köy bekçilerinin devletçe görülen lüzum üzerine kendilerine irae olunan kısmın mukafazası emrinde tekasülleri erbabı fesat tarafından tahribat ikaına sebebiyet verdiği tahakkuk ettiği surette bu misilluler kusur ve tekasüllerinin derecesine göre altı aydan bir buçuk seneye kadar hapsolunur. Madde 3 - Herkim bir mahalle bir miktar akçe ita ve teslim kılınmadığı veyahut diğer birini irtikap edeceğini imzalı imzasız bir mektup vasıtasile beyan ve iş`ar ederek icrayi tehdidata ictisar eyler ise bir seneden üç seneye kadar hapsolunur ve tehdidatı mezkure berminvali muharrer bir guna emir veyahut şartı havu olmadığı haide mütecasiri üç aydan iki seneye kadar hapsolunur ve kendisinden üç liradan on liraya kadar cezayinakti alınır. Tehdidatı mezkure birguna emir veyahut şartı havi olupta şifahen vukubulmuş ise mütecasırı on beş günden altı aya kadar hapsolunur ve kendisinden bir liradan altı liraya kadar cezayinakti ahz ve istifa kalınır. Madde 4 - Herkim ki ihtiyatsızlık ve dikkatsizlikten veya ihmal ve tekasülden veyahut kavanin ve nizamata riayetsizlikten naşi demiryolunda ve mevkıflarında bir kazaya sebep olur ve bu kazadan carihalar zuhur eder ise sekiz güden altı aya kadar hapis ve kendisinden iki altından on iki altına kadar cezayinakti ahz kılınır ve işbu kazadan bir veyahat bir kaç şahsın vefatı zuhur eder ise bais olan şahıs altı aydan iki seneye kadar hapsolunur ve kendisinden beş altından yirmi altına kadar cezayinakti alınır. Zeyil - (11 Haziran 1322) Vagonlar derununda bulunan imdat işaretlerini bila ihtiyaç istimal ederek bir guna kazaya sebep olmaksızın trenlerin tevakkufuna bais olan yolculardan yarım Osmanlı altınından beş Osmanlı altınına kadar cezayinakti alınır. Ve işbu cezayinaktinin miktarı işbu nizamname ahkamına tevfikan mehakimce takdir ve tayin olunur. Madde 5 - Herhangi makineci veyahut kılavuz demiryolu arabalarının esnayı seyrühareketinde mevkiinde bulunmaz ise altı aydan iki seneye kadar hapis ile tedip olunur ve bundan başka o makule makineci veya kılavuzun tardı hakkında tarafı saltanatı seniyeden vukubulan emir derhal icra kılınacaktır. Madde 6 - Kumpanya müdür ve direktoru ve her ne sınıfta bulunur ise bulunsun diğer memur ve müstahdemleri demiryolun işlettirilmesi hususunda eseri hata ve tekasülden ve esbabı saireden naşı bir güna zarar ve hasar vukuuna sebep oldukları halde gerek devlet ve gerek ahaliye karşı bu husustan dolayı kumpanya mes`ul tutulur. Arabalar demiryolundan çıktığı ve yekdiğerine tesadüf ettiği veyahut diğer bir hadise vukubulduğu ve bunlardan dahi cerihalar vukua geldiği halde kumpanya bu hadiselerin neden ibaret olduğunu ve nerede ve hangi saatte vukubulduğunu derhal ve en seri tarikile demiryol komiserine beyan ve ihtar edecektir ve olveçhile ihbarı keyfiyet etmediği halde yalnız bunun için kendisinden yirmi lira cezayinakti ahz ve tahsil kılınacaktır. Madde 7 - Herkim demiryolu memurlarına icrayi vezaifi memuriyet ettikleri esnada hücum veya tecavüz ve darp ile mukavemet eder ise memurini devleti aliyeye karşı serkeşlik edenler haklarında ceza kanunnamei hümayununda musarrah olan mücazat ile tedip olunur. İKİNCİ FASIL Demiryolların hüsnü muhafazasına dairdir Madde 8 - Demiryolun hendek ve şevk ve setlerini ve imalatı sınaiyei sairesini bozmak ve tarik üzerine toprak ve sair şeyler vazetmek ve mevkıfların ve arabaların eşyasını ve alat ve edevatı saireyi bozup kırmak kat`iyyen memnudur. Madde 9 - Demiryolu hattından laakal üç arşın mesafe dahiline muhafaza duvarından başka müceddeden ebniye inşası memnudur. Zikrolunan üç arşın mesafa demiryolu ulyalarından ve gerek toprak imlasile tesviye olunan mahallerin zaviyei süflalarından ve gerek demiryolu hendeklerinin dışarı doğru olan kıyısından ve bunlar olmadığı takdirde tarikin harici demir çubukları hududundan iki arşın fasıla bırakılarak çizilecek hattan itibaren hesap olunacak yani bu takdirde demiryolunun harici çubuklarile ebniye inşası mecaz olan mahallin mabeyni beş arşın mesafa olmak lazım gelecektir. Ebniye nizamnamei hümayunu ahkamı iktizasınca adi sokaklarda tesviyei nizamiyeden hariç olarak ileri çıkmık olan haneler hakkında olduğu misillü mesafei mahdudei mezkure dahilinde elyevm mevcut olan ebniyenin tamirinde o makule binalar hududu mezkurenin haricine ihraç kılınacaktır. Madde 10 - Hemcivar olan eshabı emlak evvelce ruhsat tahsil etmeksizin demiryolun güzergahında dört arşın miktar kalınlığında türap vaz`ı ile tesviye olunan kıt`alarında şevk kaidesinden itibaren bilmesaha etribei mevzuanın amuden irtifaına müsavi bir mesafede hafrı türap edemiyeceklerdir. Madde 11 - Demiryolunun iki tarafından altı arşın mesafa dahilinde bulunan mahallere evvelce istihsali ruhsat olunmadıkça taş veyahut kabili ihtirak olmıyan eşyayı saire yığılması memnu olup fakat demiryolunun doldurma olarak tesviye olunmuş olan mahallerinde yığılan şeyler dolmanın irtifaını tecavüz etmiyecek raddede bulunur ise müstesna tutulacaktır. Madde 12 - Demiryolundan yirmi arşın mesafe saman ve ot sair bu misillü müstaiddi ihtirak olan şeyleri yığımak bilkülliye memnudur. Gerek eshabı emlak ve gerek kumpanya tarafından mezkur yirmi arşın mesafa dahilinde ve demiryol boyunda vaki olup lokomotiflerden çıkan kıvılcımlardan kuraklık günlerde çarçabuk alevlenerek harik zuhuruna sebebiyet verecek olan ot ve sairenin ref ve izalesine soyulunacaktır ve lokomotiflerden demiryol haricine kıvılcım ve yanar halde kömür sukut etmemesi hususuna bilhassa kımpanyalar tarafından dakikat kılınacaktır. Madde 13 - Sekizinci ve dokuzuncu ve onuncu ve on birinci ve on ikinci maddelerde muharrer hususat hakkında hilafı memnuiyet hareket edenlerden bir yırmilik mecidiyeden beş liraya kadar cezayinakti alındıktan başka harekatı vakıalarından dolayı zuhura gelen zarar ve ziyan dahi kendilerine tazmin ettirilecektir. ÜÇÜNCÜ FASIL Yolcular ile demiryolu hizmetinde bulunmıyan kesan hakkındadır Madde 14 - Demiryolu hizmetinde müstahdem bulunmıyan kesanın demiryolun mesdut ve gayri mesdut olan kıt`alarından içeri girmesi ve tesviye kumu mefruş ve demir çubuklar memdut olan yerlerinde tevakkuf etmesi veyahut gezmesi ve gerek zikrolunan demiryolu dahilinde veyahut demiryolun etrafı duvar ile mesdut olmadığı takdirde demiryol etrafında bulunan hendeker veyahut yolun mebni olduğu imalatı türabiye şevklerinin kaideleri meyanesinde olan mesafa dahiline beygir ve hayvanatı saire ithali memnu olup hilafı hareket edenlerden bir adet yirmilik mecidiye cezayinakti alınacaktır. Fakat müdürler ile zaptiye memurin ve zabıtanı ve mahalli zaptiye neferatı mevkıflara girip çıkabileceklerdir. Şukadar ki girecekleri mevkıfın müdirine evvelce haber vereceklerdir. Demiryolu nezaretine memur devleti aliye komiserler ile demiryolu derununa girebileceklerdir. Bekçiler ve demiryolun sair hademeleri bilaruhsat demiryol derununa veyahut demiryolu mülhak olan kıtaattan birisine girmiş olan kesanı hemen dışarıya çıkaracaklar ve itaat etmedikleri halde zaptiye marifetile ihraç edeceklerdir. Demiryolu üzerinde veyahut ona müteallik mahallerde beygir ve hayvanıtı saire bulundukta bunlar tevkif olunup koyun ve keçi ve dana ise beheri için beş kuruş ve inek ve öküz ve manda ve deve ise beheri için elli kuruş cezayinakti alınmaksızın eshabına iade olunmıyacaktır. Madde 15 - Bineceği araba için yedinde bileti olmıyanların vapur arabalarına görmesi memnu olup buna mugayir hareket edenlerden vereceği ücreti nakliyenin iki misli raddesine kadar çıkarılmak mecaz olmak üzere münasip miktar cezayinakti ahzolunur. Hamil olduğu bilette muharrer olan sınıf arabasının mafevkinde bulunan diğer arabaya duhul edenlerden girdeklire isbat olunan mevkıftan itibaren mevki fiatı farkı ahzolunduktan başka işbu farkın nısfı miktarı dahi cezayinakti alınır. Vapur arabalarını beklemek üzere nisvana mahsus olan tevkifhanelere yahut mücerret kadınlara mahsus olan arabalara zükürun girmesi memnu olup duhul eden olur ise derakap çıkarılır. Çift yoldan ibaret olan demiryollarda arabalara yolun dış tarafına olan kapılarından giriş çıkmayıpta başka tarafından giren veyahut çıkan kimseden bir adet beyaz mecidiye cezayinakti ahzolunur. Mevkıfların gayrı mahalden veyahut arabalar tamamile tevakkuf etmemiş iken arabalara giriş çıkmak memnu olup mugayir harekette bulunanlaran biren yirmelik mecidiye cezayinakti alınır. Şeraiti muharrerenin ifa ve icrası zımnında yolcular kumpanya memurları tarafından vukubulacak tenbihatı ısgaya ve her ne vakit talep olunur ise mevki biletlerini memurini mumaileyhine ibraza mecbur oldukları gibi kumpanya memurları dahi demiryolunun yolculara müteallik usul ve kavaidini ve ne veçhile hareket etmek lazım geleceğini yolculara arabalara binecekleri vakit beyan ve ihtar edeceklerdir. Arabaların kapısını kilitlemek kumpanyaya memnu olup kapatması dahi olusuretle olacaktır ki kaza vukuunda yolcular kendi başlarına kapıyı açık dışarıya çıkabileler. Madde 16 - Sekir halinde bulunanların ve üzerinde eslahası olanların ve müstashibi olan eşyanın cesameti veyahut taaffünden dolayı diğer yolcuları bihuzur edeceklerin vapur arabaları derununa dululü bilkülliye memnudur. Eslahası olanlar vapur arabasına girmek üzere yolcuların tecemmü ettikleri mahalle geldiğinde silahının boş olduğunu isbat ile beraber gideceği mahalde yine kendisine iade olunmak üzere o eslahayı kumpanya memurlarına teslim ederek nev`ini ve teslimini muş`ir bir senet alınacaktır. Madde 17 - Ateş alarak harik zuhuruna sebep olması melhuz olan emtia ve eşya nakletmek istiyen kesan zikrolunan eşyayı demiryol mevkıflarına getirdikleri anda demiryolu memurlarına malümat vereceklerdir. Hilafı hareket edenler beş adet lira cezayinakti tediye edecekleri misillü zikrolunan emtia ve eşyanın patlamasından veyahut harik zuhuruna badi olmasından dolayı bir güna zarar ve hasar vukuunda olbapta tazminatı lazımeyi daha ifa eyliyeceklerdir ve bu makule eşya asla yolculara mahsus olan vapur arabalarile naklonulamıyacaktır. Madde 18 - Yolculara mahsusolan arabalara kelp kabulü memnu olduğu cihatle kendi kelplerinden müfarikat etmek istemiyen kesan kumpanya tarafından gösterilecek diğer arabalara rakip olacaklardır. Gerek alenen ve gerek hafiyet kelbi bilistishap yolcu arabalarına giren kesandan bir yirmilik mecidiye cezayınakti alınacağından başka tarife mucibince o kelbin nakliyesi dahi ahzolunacaktır. Madde 19 - Arabalara mevkilerin miktarından ziyade yolcu kabulü memnu olup her olunacaktır. Bir mevkie arabaların tahammülünden ziyade yolcu geldiği halde kumpanya tarafından mezkur arabalarda bulunan yerlerin adedinden ziyade kimseye bilet ita olunmayıp mümkün olduğu mertebe dahi yolculardan en bayit mahal için bilet istiyenler diğerlere tercih kılınacaktır. Gidip gelmek için bilet almış olan yolcular adi yolculara tercih ve tahdim olunacağı gibi bu misillü gidip gelmek biletini hamil olan yolcuları kumpanya bilet vereceği vakit vukubulacak ilanı veçhile ne kadar müddet zarfında mahallerine iadeyi taahhüt etmiş ise o kadar müddet zarfında iadeye mecbur olacaktır. Hamil olduğu biletinde muharrer sınıf arabalarda binecek mahal olmadığı halde kumpanyanın muvafakatini istihsal etmeksizin hiç bir yolcunun mafevki olan diğer sınıf arabalara rükube hakkı olamayıp kumpanya razı olduğu surette dahi bu makule aşağı sınıf arabalar biletini hamil olan yolcular ayrı mevkilere irkap olunacaktır. Madde 20 - Demiryollar hakkında olan işbu nizamname ile sair nizamat ahkamına tevfikan ahzolunacak cezayinaktinin nısfı eyalet şose yolları sandığına ita olunup hesapları Nafia nezareti celilesine beyan ve iş`ar olunacak ve nısfı diğeri dahi kumpanya sandığına teslim olunup bunun ile kumpanya memurlarında müstahak olanlara iane vermek üzere bir sermaye tertip edilecek ve bu sermayenin sureti idaresine valii memleket nezaret edecektir. DÖRDÜNCÜ FASIL Cinayet ve cünha ve kabahatlerin ve hilafı nizam hareketlerin icrayi tahkik ve muhakemesine dairdir Madde 21 - İşbu nizamnamede münderiç cinayet ve cünha ve kabahat ve hilafı nizam hareketlerin vukuunda atide muharrer usul veçhile muamele olunacaktır. Birinci fasılda beyan olunan ahvalin vukuunda keyfiyet kumpanya veyahut teftişi idare memurlarından biri tarafından komisere haber verilip komiseri mumaileyh hükümeti mahalliye tarafından tayin olunacak zabıta memurunu bilistishap derhal tahkikat lazıme icra etmek üzere cürüm veyahut kabahatin mahalli vukuuna azimet edecek ve dava mehakimi adiyede rü`yet olunacaktır. İkinci fasılda beyan olunan ahval teftiş memurlarından biri tarafından verilecek haber üzerine komiser tarafından tahkik olunacak ve muhakemesi mecliste icra kılınacaktır. Üçüncü fasılda beyan olunan vukuatın tahkiki demiryol hademesinin istidası üzerine teftiş memurlarından biri tarafından icra olunacak ve yalnız bu memurun tenbihi üzerine müttehim olan yolcuya müstahak olduğu cezaya dair nizamnamede münderiç olan fıkra kıraat olunduktan sonra indiği mevkifin başmemuruna cezayinaktiyi teslim ve ita edecektir ve komisere isal olunmak üzere alınan cezayinaktinin makbuz senedi teftiş memuruna verilecektir. Yolculardan biri işbu cezayinaktiyi derhal tediyeden imtina eder ise teftiş memuru o kimsenin isim ve şöhret ve kıyafetini zaptiye ile komiser ilam ve komiser dahi müttehimi meclise bilihazar indelmuhakeme töhmeti sabit oludğu halde cezayinakti alındıktan başka iktiza eden dava masrafı dahi alınacaktır. Madde 22 - Demiryollarında zuhur edecek cinayet ve cünha ve kabahatler ve hilafı usul hareketler hakkında tahkikat icrasını teshil için yola çıkarılacak her bir araba katarı birir teftiş memuru bulundurulacak ve memuru mumaileyh meşhudu olan vukuatı ve tahkik ettiği kaffei hususatı derhal komisere bildirecektir. Ek Madde 1 - (Ek : 11 Mart 1330) Demiryolları usulü zabıta nizamnamesinin faslı evvelinin birinci ve ikinci ve üçüncü ve dördüncü ve beşinci ve altıncı maddeleriyle faslı sanisinin sekizinci ve dokuzuncu ve onuncu ve onüçüncü maddeleri beygir veya elektrikle veya sair kuvvetle cer olunan tramvaylar ile müştemilatına ve tramvay şirketlerine dahi tatbik olunacaktır şu kadar ki dokuzuncu madde zikrolunan mesafe şehir ve kasamalar dahilindeki tramvaylar için imtiyaz mukavelenamelerinde tayin edileceği gibi kendine mahsus müstakil bir yoldan geçer ve şehir ve kasabalar haricinde bulunan tramvaylar güzergahı çift hat olduğu halde trafeyn hendekler harici şivreslerinden itibaren ikişer ve tek hat olduğu halde birer buçuk metreden ibaret bulunacaktır. Onuncu maddede beyan olunan imla irtifaları tramvay hududu için akalli iki metre olacak ve hükmü yalnız kasabat haricindeki hududa şamil bulunacaktır. Ek Madde 2 - (Ek : 11 Mart 1330) Tramvay şirketleri ile memurin ve müstahdeminin ve yolcular ile yolculardan gayri ahalinin riayet etmesi lazım gelen kavait ile kavaidi mezküreye muhalefet edenlerin duçar olacakları mücazat ve mücazatı mezkurenin usulü istifası bir nizamname ile tayin kılınacaktır. Madde 3 - İşbu mevaddı müzeyyelenin icrasına Nafia ve Adliye Nazırları memurdur. | |
| ![]() |
![]() |
Etiketler |
demir, nizamname, usulu, yollarina, zabitasina |
Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir) | |
| |
![]() | ||||
Konu | Konuyu Başlatan | Forum | Cevaplar | Son Mesaj |
Japon Usulu Muz Diyeti | Zen | Diyet Listeleri | 0 | 21 Haziran 2013 13:17 |
Ev usulu köfte | Dilara | Et Yemekleri | 0 | 23 Nisan 2010 12:13 |
Floransa Usulu Yumurta | YapraK | Yumurta Yemekleri | 0 | 22 Mart 2009 02:44 |