| |
|
23 Kasım 2024, 17:58
| #1 | |
| Çevrimdışı  IF Ticaret Sayısı: (0) | Modern Tarih: Bakü Doğu Halkları Kurultayı (1920) [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] Birinci Bakü Doğu Halkları Kurultayı, Eylül 1920'de Komünist Enternasyonal tarafından düzenlenen çok uluslu bir kongredir. Kurultayın toplanma amacı milletler meselesinin çözülmesi ve RSFSC'nin etki alanını genişlemesi için Lenin'in "Burjuva Demokratik Devrimleri" desteklemek istemesidir. 1900'den fazla temsilcinin katıldığı kurultayda Güncel Devrimci olaylar, az gelişmiş Doğu Halklarındaki milli devrimler, Müslüman Bolşeviklerin durumu ve Türk Kurtuluş Savaşı ele alınmıştır. Kurultaya Türkiye'yi temsilen Ethem Nejat ve Mustafa Suphi'nin TKP grubu, İbrahim Tali Öngören, Hafız Mehmet, Mühendis Aziz ve Yarbay Arif Bey TBMM grubu ve İslam Devrimcileri Örgütü'nü temsilen Enver Paşa (Kurultay'da bulunmamıştır) , Halil Paşa ve Bahattin Şakir Bey "İttihatçı" grubu olarak 3 ayrı grup katılmıştır. Kongre'de Azerbaycanlılar da dahil olmak üzere 235 Türk katılımcı vardır. Birinci Oturum İlk oturum Neriman Nerimanov'un . Ardından Giorgi Zinoviev sözü alır ve Üçüncü Enternasyonal'in Kuruluşun ve İkinci Enternasyonal'in başarısızlığı anlatılır. İngiliz Sosyalistlerinin Mısır'da, İrlanda'da ve Hindistan'da yaşanan bağımsızlık hareketlerine olan desteklerinden bahseder. En son olarak da Zinoviev; Çin, Hindistan ve Türkiye'deki ulusal hareketleri anlatır. Mustafa Kemal'in Komünist olmadığı, Sultan'ı için savaştığını söyler. Ancak Zinoviev Sultan'ın da indirilip Türkiye'de bir Sovyet hükümeti kurulması gerektiğini savunur. İkinci Oturum İkinci oturumda ilk sözü Karl Radek alır. Rus, Alman ve İngiliz kapitalistlerinin yaptıklarından, İrlanda Bağımsızlık Savaşından, 1905 İran Devrimi'nin bastırılmasından ve Osmanlı Devleti'nin yıkılmasından bahseder. Radek burada Osmanlı'nın yıkılması sonucu İngiliz ve Fransızların Ortadoğu'ya el koyacağı ve bu sayede yapılacak bir Hindistan demiryolu ile doğudaki iş gücünün Batı'ya aktarılacağını belirtir. Doğu halklarının Sovyetler ile bir olmasını savunur. Daha sonra Azerbaycan delegelerinden Mecid Efendiyev sözü alır, Birinci Dünya Savaşında Osmanlı'nın Azerbaycan'a girişini "Rus Emperyalizmi'nin elinden kurtulup Türk ve Alman Emperyalizminin eline düşmek" olarak nitelendirir, Sovyet yönetiminin bu oluşumları (İttihad ve Terakki'nin Azerbaycan kolu) temizlediğini belirtir. Son sözü alan Dr. Bahattin Şakir, Osmanlı'nın Almanların yanında savaşa katılmasının kendisini savunma amaçlı olduğunu, eğer savaşa katılmasaydı, galip devletlerin kendisini zaten parçalayacağını, kendisini savunan devletin emperyal amaçlar güdemeyeceğini anlatır. Ardından Türk Subay sınıfının bir proleterya olduğundan, Türkiye'de geniş toprak ağaları ve güçlü bir burjuvazi sınıfının olmadığını söyler. Üçüncü Oturum Üçüncü oturum Türkistan temsilcilerinden Taşpolat Narbutabekov ile başlar. Narbutabekov Doğu'daki işçi sınıfının durumundan, Sovyet rejiminden ve buna karşı olan hareketlerden bahseder. Doğu halklarının özgürlükleri için savaşmaları gerektiğini anlatır. İkinci sözü Kumuk temsilci Celalettin Korkmazov alır. Konuşmasında Kafkasya'daki devrimci hareketlerden, İslamcı ve Turancı hareketlerden bahseder. Kafkasya'ya giren Osmanlı ordusunu, emperyalist olarak nitelendirir ve konuşmasını devrimin Batı Kapitalizmi'ne karşı bir "Cihad" olduğunu söyleyerek bitirir. Dördüncü Oturum Kurultayın dördüncü oturumunda doğu komünistlerinden ve ulusçularından gelen bildiriler okunur. İlk, Hint Devrimci Örgütü'nün bildirisi okunur. Ardından Enver Paşa'nın Kurultay'a yolladığı bildiri okunur. Ardından İbrahim Tali Bey bildirisini okumuştur. İbrahim Tali bey bu bildiride "Dört yıl süren harbin Türkiye'yi kuvvetsiz bıraktığını, Amerika'nın vaatlerine inanarak silahlarımızı teslim ettiğimizi, ancak Garp kapitalistleri menfaatine bütün hakkımızın ayaklar altına alındığını görür görmez kıyama kalkıldığını ve Anadolu İnkılabı'nın Moskova İnkılabı'ndan gördüğü tecrübelerden memnuniyetle istifade edeceğini" belirtmiştir. Son olarak Macar Komünist Bela Kun Türk Milli Hareketi ile ilgili görüşlerini belirtmiş, Doğu'nun bütün emekçilerini Türkiye'deki hareketi desteklemeye çağırmıştır. Beşinci Oturum Beşinci oturumda Milliyetçilik ve Sömürgecilik konuları ele alınır. RSFSC Dışişleri Komiserliğinden Mikhail Pavlovich ilk sözü alarak emperyalist devletler arasındaki mücadeleden, Doğu'daki çeşitli devrimci oluşumlardan bahseder, Enver Paşa'nın Brest-Litovsk görüşmelerindeki tutumunu utanç verici olarak nitelendirir. İkinci olarak Kongre'deki kadınlardan bahsedilir ve içlerinde Naciye Hanın'ın (Suman) da bulunduğu üç kadın temsilcinin Prezidyum'a kabul edilmesi istenir. Son olarak diğer temsilciler de sömürgecilik ve emperyalizm hakkında görüşler bildirir. Altıncı Oturum Altıncı oturumda Bela Kun'un "Doğu'da Sovyet Gücü Üzerine Tezler" isimli çalışmasını okur. Bela Kun bu çalışmada ulusal devrimler vasıtası ile emperyalizm def edildikten sonra devrimin durmayacağını, bir proleter devrimin gerçekleşeceğini savunmuştur. Yedinci Oturum Son oturumda Doğu Halkları Propaganda ve Eylem Konsey kurulur ve üyeleri belirlenir. Daha sonra kadın Temsilciler söz alırlar ve Naciye Hanım doğu'daki kadın haklarıyla ilgili bir rapor verir. Bu raporda Naciye Hanım, kadın ile erkeğin eşit hukuki ve medeni haklara sahip olması gerektiğini savunur. Ayrıca köy, kasaba ve şehirlerde "Kadın Hakları Koruma Komiteleri"nin kurulması gerektiğini belirtir. Sonuç Birinci Bakü Doğu Halkları Kongresi Sovyet Rusya'nın etki alanını arttırmasında ve Doğu ülkelerindeki Komünist hareketlerin organize olmaya başlamasında önemli bir yer tutmuştur. Kongre'de sömürge karşıtı milli hareketlerin desteklenmesi kararlaştırılmış, bu karar Sovyet Rusya'nın Türkiye'ye olan yardımının arkaplanı olmuştur. Kongre sonrasında Mustafa Suphi Türkiye Komünist Partisi'ni ve Yeşil Ordu'yu kurup Anadolu'da faaliyet göstermeye karar vermiştir. Buna karşılık TBMM Resmi Komünist Fırka'yı kurarak TKP'nin nüfuzunu kırmaya çalışmıştır, daha sonra da partiyi kapatmıştır. İttihatçılar da aynı tarihlerde Bakü'de bir komünist fırka kurmuş, ancak daha sonra Mustafa Suphi partiyi kapattırmıştır.
__________________ The devil begs us to obey her, but is it because we are such good people that we cannot break her? | |
| |  |
| IRCForumlari.NET Reklamlar |
   |
 |
| Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir) | |
| |
Benzer Konular | ||||
| Konu | Konuyu Başlatan | Forum | Cevaplar | Son Mesaj |
| Modern Tarih: 11 Eylül Saldırıları (2001) | Pinkfloyd | Tarih Ansiklopedisi | 0 | 20 Kasım 2024 00:14 |
| Modern Tarih: Anschluss (1938) | Pinkfloyd | Tarih Ansiklopedisi | 0 | 20 Kasım 2024 00:00 |
| Modern Tarih: Bolşevik Devrimi (1917) | Pinkfloyd | Tarih Ansiklopedisi | 0 | 12 Kasım 2024 11:16 |
| Modern Tarih: Kristal Gece (1938) | Pinkfloyd | Tarih Ansiklopedisi | 0 | 12 Kasım 2024 11:14 |
| Modern Tarih: Süveyş Krizi (1956) | Pinkfloyd | Tarih Ansiklopedisi | 0 | 09 Kasım 2024 13:53 |
Normal
