21 Haziran 2012, 14:59 | #1 | |
Çevrimdışı
Kullanıcıların profil bilgileri misafirlere kapatılmıştır.
IF Ticaret Sayısı: (1) | Ticari Hava Taşıma Lisansı Nasıl Alınır Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir. Ulaştırma Bakanlığından: TİCARİ HAVA TAŞIMA İŞLETMELERİ YÖNETMELİĞİ (SHY-6A) Resmi Gazete ile Neşir ve İlânı: 16 Haziran 1984 - Sayı: 18433 BİRİNCİ KISIM Amaç, Kapsam ve tanımlar Amaç: Madde 1 - Bu Yönetmeliğin amacı; Türkiye hava sahası içinde veya Türkiye ile yabancı ülkeler arasında, her türlü hava aracı kullanarak tarifeli veya tarifesiz seferler yaparak, ücret karşılığında yolcu, yük ve posta taşımak üzere kurulacak kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişilere ait işletmelerin ticari hava taşımacılığı faaliyetlerini düzenlemektir. Kapsam: Madde 2 - Bu Yönetmelik; ticari hava taşımacılığı yapmak için izin ve işletme ruhsatı almak üzere başvuracak gerçek ve tüzel kişilerde aranacak şartları, izin ve işletme ruhsatı verilmesine ait esasları ve bu işletmelerin faaliyetlerinde uymak zorunda bulunduğu usul ve standartları kapsar. Tanımlar: Madde 3 - Bu Yönetmelikte Geçen; a) "Bakanlık" terimi; Ulaştırma Bakanlığı'nı ve onun adına görev icra eden üniteleri, b) "İşletmeci" terimi; ticari amaçla ücret karşılığında hava araçlarıyla yolcu ve yük veya yolcu ve yük taşıyan gerçek ve tüzel kişileri, c) "Hava aracı" terimi; havalanabilen ve havada seyredebilme kabiliyetine sahip her türlü aracı, d) "Uçak" terimi; havadan ağır, motor gücü ile seyreden, kara deniz veya kara ve denize inip kalkabilen hava aracını, e) "Küçük uçak" terimi; uçağın uçuş el kitabında belirtilen azami ağırlığı 5700 Kg.dan az olan uçakları, f) "Büyük Uçak" terimi; uçağın uçuş el kitabında belirtilen azami ağırlığı 5700 Kg.dan fazla olan uçakları, g) "Helikopter" terimi, belirli bir piste ihtiyaç göstermeksizin karada ve denizde bir noktaya inen kalkan, motor gücü ile seyreden, havadan ağır hava aracını, h) "Havaalanı" terimi; karada ve su üzerinde hava aracının kalkması ve inmesi için özel olarak hazırlanmış, hava aracının bakım ve diğer ihtiyaçlarının karşılanmasına, yük ve yolcu alınmasına ve verilmesine elverişli tesisleri bulunan yerleri, ı) "Türbün motorlu uçak" terimi; sıkıştırılmış yakıt hava karışımını ateşleyip, bu karışımın genişlemesinden yararlanılarak kompresörü çeviren türbüne hareket vermek prensipleri ile işleyen motorlarla teçhiz edilmiş uçakları, i) "Turbo prop motorlu uçak" terimi; pervane takılmış türbün motoruyla teçhiz edilmiş uçakları, j) "Yedek Havaalanı" terimi; inilmesi tasarlanan havaalanına iniş yapmanın uygun olmaması halinde, uçuşun yöneltileceği uçuş planında belirtilen hava alanıdır. Uçağın kalktığı havaalanı da yedek havaalanı olabileceği, k) "Uçuş ekibi" terimi; bir uçağın uçurulmasında başlıca görevleri yüklenen ve yeterlilik belgesine sahip ekibi, l) "Sorumlu kaptan pilot" terimi; uçuş süresince uçağın her türlü harekatından sorumlu bulunan Kaptan Pilot statüsünde ve belirli ehliyete sahip pilotu, m) "Uçuş görev süresi" terimi; icra edilen bir sefer veya seferler zincirinden yapılan toplam uçuş saatine, 1 saatlik hazırlık ve görev sonu zamanının ilavesi ile bulunan süreyi, n) "Uçuş süresi" terimi; uçağın taksiye başlaması ile motorlarını durdurduğu ana kadar geçen süreyi, o) "İstirahat süresi" terimi; uçuş ekibinin, bir uçuştan sonra uçaktan indiği saatten 15 dakika sonra başlayan ve ikinci bir uçuş için uçağa girişten 45 dakika öncesine kadar geçen süreyi, p) "Görerek uçuş şartları" terimi, bir uçuşun görüş mesafesi, buluttan uzaklık ve tavan olarak belirtilen asgari şartlara eşit veya onlardan daha iyi meteorolojik şartlarda yapılmasına imkan veren uçuş şartlarını, r) Aletle uçuş şartları" terimi; bir uçuşun, görerek uçuş şartlarından daha kötü olan hava durumu içinde, aletler yardımı ile yapılmasını gerektiren uçuş şartlarını, s) "gece şartları" terimi; güneş yuvarlağının ufuk hattının akşam 6 derece altındaki battığı zamanla, sabah 6 derece altında doğduğu zaman arasındaki süreyi, (Genel bir ifade ile gün batımından 30 dakika sonrası ile gündoğumunun 30 dakika öncesi arasındaki zamandır.) t) "Gündüz şartları" terimi; güneş yuvarlağının ufuk hattında sabah 6 derece altında doğduğu zamanla akşam 6 derece altında battığı zaman arasındaki süreyi, (Genel bir ifade ile gündoğumundan 30 dakika öncesi ile günbatımından 30 dakika sonrası arasındaki zamandır.) u) "Uçuş planı" terimi; işletici tarafından planlanan bir uçuşun; zaman, yol, meydan iniş ve kalkışına ait bilgileri ihtiva eden ve hava trafik ünitelerine verilen bir planı, ü) "Uçuş yüksekliği" terimi; bir uçuşun herhangi bir bölümünde uçağın uçacağı yüksekliği, v) "Azami ağırlık" terimi; uçağın işletme el kitabında uçmasına yetki verilen yakıt ve her türlü yükü ihtiva eden azami ağırlığı, y) "Pist görüş mesafesi" terimi; iniş yapılan pist başında; pist merkez çizgisi başı veya pistbaşı ışıklarının, pilot tarafından görülebileceği mesafeyi, z) "Tehlike" (Emergency) terimi; uçuş halindeki bir durumu bir hava aracında uçuş güvenliğine etki edebilecek herhangi bir durumu ifade eder. İKİNCİ KISIM İşletme İzni ile İlgili İşlemler BİRİNCİ BÖLÜM İşletme Ruhsatı Verilmesi Süreci (Değişik – R.G.:23.06.2005 - 25854 / m.1) İşletme Ruhsatı Verilmesi Aşamaları Madde 4 - (Değişik – R.G.:23.06.2005 - 25854 / m.2) İşletme ruhsatı verilmesi aşağıdaki aşamalardan oluşur: a) Başvuru öncesi aşaması. b) Resmi başvuru aşaması. 1) Ön İzin aşaması. 2) Doküman uyum aşaması. 3) Asıl ruhsat aşaması. c) Denetleme aşaması. d) Değerlendirme aşaması. e) İşletme ruhsatı verilmesi aşaması Başvuru Öncesi Aşaması Madde 5 - (Değişik – R.G.:23.06.2005 - 25854 / m.3) İşletme ruhsatı için başvurular (EK-9)’da yer alan işletme ruhsatı başvuru öncesi formu doldurularak Bakanlığa yazılı yapılır. Form, Bakanlığa verilmesinden itibaren otuz gün içinde tetkik edilir, sivil havacılık mevzuatına uygun olup olmadığı değerlendirilir. a) Verilen bilgilerin yeterli bulunmaması veya olumsuz değerlendirilmesi halinde; eksiklikler ile uygun görülmeyen konular sebepleri ile birlikte ayrıntılı şekilde yazılı olarak başvuru sahibine bildirilir. b) Verilen bilgilerin yeterli bulunması halinde, başvurunun kabul edildiği, resmi başvuru öncesinde tarihi ve gündemi belirlenmiş bir toplantı yapılması gerektiği başvuru sahibine yazılı olarak bildirilir. c) Başvuru öncesi toplantısının yapılabilmesi için işletmenin Genel Müdürünün ve Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından uygun görülen personelin katılımı gereklidir. d) Başvuru öncesi toplantısında: 1) Toplantıya katılanlara sivil havacılık mevzuatı hakkında bilgi verilir. 2) İşletme ruhsatı başvuru öncesi talep formunda yer alan bilgiler, başvuranın personeli ile birlikte gözden geçirilir. Sunulan bilgiler kontrol edilir ve doğrulanır. Toplantı sırasında başvuran tarafından yapılacak herhangi bir değişiklik, işletme ruhsatı başvuru öncesi formuna eklenir. 3) İşletme yapmak isteyenin ekonomik yeterliliğinin bu Yönetmelik ile istenen düzeyde olup olmadığı incelenir. e) İşletme ruhsatı başvuru öncesi formundaki talebin uygun görülmesi halinde, Bakanlık tarafından yazılı olarak başvurunun kabul edildiği bildirilir. 1) Kabul edilen işletme ruhsatı başvuru öncesi formu, veriliş tarihinden itibaren üç ay geçerlidir. 2) Kabul edilen işletme ruhsatı başvuru öncesi formu, resmi başvuru ön izin ve işletme izni için bir taahhüt niteliği taşımaz. Bu kabul, bütün hazırlıkların tamamlanması ve belgelenmesi halinde, işletme izninin verilebileceğini öngören bir belge mahiyeti taşır. 3) Bakanlık tarafından işletme ruhsatı başvuru öncesi formu kabul edilmeden; resmi başvuru ön izin ve işletme izni başvurusunda bulunulamaz. Resmi Başvuru Aşaması Madde 6 - (Değişik – R.G.:23.06.2005 - 25854 / m.4) Bakanlık tarafından işletme ruhsatı başvuru öncesi formunun kabul edilmesine müteakip başlar. a) Ön izin aşaması: Ön izin için başvurular, içeriği (EK-1)’de yer alan ön izin talep dosyası hazırlanarak Bakanlığa yazılı yapılır. Ön izin talep dosyası, Bakanlığa verilmesinden itibaren altmış gün içinde tetkik edilir, kabul edilen işletme ruhsatı başvuru öncesi formunda yer alan bilgilere ve sivil havacılık mevzuatına uygun olup olmadığı değerlendirilir. 1) Verilen bilgilerin yeterli bulunmaması veya olumsuz değerlendirilmesi halinde; eksiklikler ile uygun görülmeyen konular sebepleri ile birlikte ayrıntılı şekilde yazılı olarak başvuru sahibine bildirilir. 2) Verilen bilgilerin yeterli bulunması halinde, başvuru sahibine yazılı olarak ön izin verilir. a) Verilen ön izinler, veriliş tarihinden itibaren altı ay geçerlidir. Ancak, ön izin verilen başvuru sahipleri, Bakanlıkça kabul görülecek zorunlu nedenlerden dolayı, verilen ön izin süresi içerisinde gerekli hazırlıkları tamamlayamamış ise, bir defaya mahsus olmak üzere ön izin süresi en fazla üç aya kadar uzatılabilir. b) Verilen ön izin süresi içerisinde, gerekli hazırlıkları tamamlamayan başvuru sahipleri, ön izin bitim tarihinden itibaren, en az bir yıl süreyle yeniden ön izin için müracaatta bulunamazlar. c) Ön izin, işletme izni için bir taahhüt niteliği taşımaz. Bu izin, başvuru sahibinden talep edilen bütün hazırlıkların tamamlanması ve belgelenmesi halinde, işletme izninin verilebileceğini öngören bir belge mahiyetindedir. d) Ticari hava taşımacılığı yapabilmek için işletme ruhsatı alınmasına ilişkin bu Yönetmelik ile belirlenen şartlar, bir başvuru sahibinin işletme ruhsatı alabilmesi için asgari şartlardır. Ön izin alınmadan bu şartların sağlanması; başvuru sahibini, ön izin veya işletme ruhsatı verilmesi için hak sahibi yapmaz. b) Ön izin verilen başvuru sahipleri, işletme ruhsatı verilmesi için gerekli tüm faaliyetleri, uçucu personelin, bakım personelinin, yer personelinin ve idari personelin istihdam edileceği tarihleri, tüm personel için eğitimlerin nerede, nasıl, kim tarafından alınacağını, uçak ve tesis edinimlerini, el kitapları yazılmasını ve Bakanlık incelemesine sunulmasını, teknik dokümanların temin edilmesini, taahhüt edilmiş sermayenin ne zaman ödeneceğini ve Bakanlık denetlemesinin ne zaman yapılacağını belirten tarihleri içeren faaliyet takvimi hazırlayarak ön izin tarihinden itibaren en geç on iş günü içinde Bakanlık onayına sunar. Faaliyet takvimi, ön izin tarihinden itibaren en çok altı ayı kapsayacak şekilde hazırlanır. Faaliyet takviminin Bakanlığa sunulmasına müteakip, Bakanlık yetkilileri ile başvuranın yönetici personeli bir araya gelir ve faaliyet takvimi incelenerek resmi başvuru aşamasının nasıl devam edeceği karara bağlanır. Yapılan toplantıya müteakip Bakanlık tarafından, başvuru sahibinin sunduğu faaliyet takvimi onaylanarak faaliyet takviminde yer alan tüm faaliyetlerin zamanında ve doğru şekilde yaptırılması sağlanır. Başvuranın personelinin eğitimleri ve diğer faaliyetlerin doğru olarak yapılıp yapılmadığı yerinde kontrol edilir. c) Doküman uyum aşaması: Bu aşamada Bakanlık tarafından başvuru sahibinin operasyonları sırasında kullanacağı el kitapları ile diğer dokümanları incelenir, onaylanır veya reddedilir. Her kitap, başvuranın ilgili yönetici personeli ile birlikte incelenerek, sivil havacılık mevzuatına ve güvenli operasyon uygulamalarına uygunluğu araştırılır. 1) Doküman incelemeleri Bakanlık tarafından onaylanan faaliyet takvimine uygun olarak yapılır. 2) Bakanlığa gönderilecek tüm el kitapları iki kopya halinde A4 formatında ve siyah dosya içerisinde olmak zorundadır. A4 formatında ve siyah dosya içerisinde gönderilmeyen dokümanlar Bakanlık tarafından değerlendirmeye alınmaz. 3) Bakanlığa gönderilecek tüm el kitaplarının Türkçe ve İngilizce olarak hazırlanması zorunludur. 4) Bakanlık aşağıda isimleri yer alan el kitaplarını ve dokümanları bu Yönetmelikte yer alan usul ve esaslara uygun olarak inceler. Bakanlık onayı gerektiren dokümanlar onaylanmadan başvuru sahibine işletme ruhsatı verilmez. Doküman uyum aşamasında Bakanlığa sunulacak dokümanlar: a) İşletme El Kitabı Bölüm A, B, C ve D ile işletmenin isteğine bağlı olarak Kalite El Kitabı, Yer İşletme El Kitabı, Kabin Ekibi El kitabı, Kabin Ekibi Eğitimi El Kitabı, Kaza Önleme ve Uçuş Emniyet El Kitabı. b) Filodaki her bir tip hava araç(lar)ı için ayrı olarak hazırlanmış Asgari Teçhizat Listeleri. c) Bakım Yönetimi El Kitabı. d) Bakım Program(lar)ı. e) Filoda bulunan tüm uçaklar için Ağırlık ve Denge Formları. f) Güvenlik Planı. g) Bir arada veya ayrı ayrı Teknik ve Uçuş Defter Sayfaları. h) Diğer dokümanlar. i) Güncel üretici firma dokümanları. d) Asıl işletme ruhsatı aşaması: Başvuru sahibi, Bakanlık tarafından onaylanan faaliyet takviminde yer alan tüm faaliyetlerin ve doküman uyum aşamasının tamamlanmasına müteakip, ön izin bitim tarihinden önce içeriği (EK-2)’de açıklanan işletme ruhsatı talep dosyasını Bakanlığa sunar. Bakanlığa sunulan işletme ruhsatı talep dosyası en geç doksan gün içinde Bakanlıkça tetkik edilir. 1) Verilen bilgilerin yeterli bulunmaması veya olumsuz değerlendirilmesi halinde; eksiklikler ile uygun görülmeyen konular sebepleri ile birlikte ayrıntılı şekilde yazılı olarak başvuru sahibine bildirilir. 2) Verilen bilgilerin yeterli ve uygun bulunması halinde, başvuru sahibi Bakanlık tarafından denetlemeye tabi tutulur. Denetleme Aşaması Madde 7 - (Değişik – R.G.:23.06.2005 - 25854 / m.5) Bu aşamada, başvuru sahibi tarafından teklif edilen operasyonun etkinliği belirlenir. Tesis ve teçhizatın yeterliliği kontrol edilir. Yasal düzenlemelere ve güvenli operasyon uygulamalarına uygunluk konusu incelenir. Bu amaçla başvuru sahibine, 14/6/1984 tarihli ve 18431 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sivil Havacılık Teknik Denetleme Yönetmeliği (SHY-21), 19/8/2004 tarihli ve 25558 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Ticari Hava Taşıma İşletmeleri Bakım Sistemi Yönetmeliği (SHY-M) ve bu Yönetmeliğe göre operasyon ve bakım konularında denetleme yapılır. Yapılan denetlemede, tespit edilen bulgular hazırlanan denetleme raporu ile başvuru sahibine bildirilerek düzeltilmesi talep edilir. Denetleme sonucunda tespit edilen bulguların giderildiğinin yerinde tespiti için gerekli görülen durumlarda Bakanlık başvuru sahibine ilave denetlemeler yapabilir. Değerlendirme Aşaması Madde 8 - (Değişik – R.G.:23.06.2005 - 25854 / m.6) Resmi başvuru ve denetleme aşamalarının tamamlanmasına müteakip, işletme ruhsatı talep dosyası, doküman uyum aşaması sırasında onaylanan tüm dokümanların onay sayfaları, bu Yönetmeliğin 14 üncü maddesinin (a) bendinde belirtilen yönetici personele ait onay sayfaları, denetleme sonucunda hazırlanan denetleme raporunu ve faaliyet takviminde yer alan faaliyetlerin tamamlandığına dair belge ve dokümanlar inceleme komisyonu değerlendirilmesine sunulur. İnceleme komisyonuna sunulan belgeler en geç altmış gün içinde tetkik edilir. a) Uygun bulunmayan başvurular sebepleri ile birlikte işletmeciye iade edilir. b) Olumlu bulunan başvurular Bakanlık Makamının onayına sunulur. İşletme Ruhsatı Verilmesi Aşaması Madde 9 - (Değişik – R.G.:23.06.2005 - 25854 / m.7) Bakanlık Makamı değerlendirmesi sonucu uygun bulunan başvuru sahibine örneği (EK-3)’te yer alan işletme ruhsatı verilir. İşletme ruhsatının geçerliliği ilk verilişte azami bir yıldır. Sonraki dönemlerde bu süre iki yıla kadar uzatılabilir. Ayrıca (EK-8)’de yer alan form doldurularak işletme ruhsatı verilen işletmecinin bilgileri Avrupa Havacılık Otoriteleri Birliğine bildirilir. Bakanlık işletme ruhsatı verilen işletmeciyi her yıl denetler, denetleme sonucunda; a) Bu Yönetmelikle aranan şartları koruyan işletmecilerin işletme ruhsatı azami iki yıllık bir süre ile uzatılır. b) Uçuş emniyeti açısından sakınca görülen hallerde işletmecinin uçuşları durdurularak işletme ruhsatı askıya alınır ve sakınca görülen hususların giderilmesi için işletmeciye en fazla altmış gün süre verilir. Verilen süre içerisinde eksikliklerini gideremeyen işletmecilerin işletme ruhsatları iptal edilir. c) Uçuş emniyetine etki etmeyen ancak bu Yönetmelikle aranan şartları sağlamadıkları tespit edilen işletmecilere bu Yönetmelikte yer alan ilgili maddeler gereği en fazla üç ay süre verilerek eksikliklerin tamamlanması istenir. Verilen süre içerisinde eksikliklerini gideremeyen işletmecinin uçuşları durdurularak işletme ruhsatı askıya alınır ve sakınca görülen hususların giderilmesi için işletmeciye en fazla üç ay süre verilir. Verilen süre içerisinde eksikliklerini gideremeyen işletmecilerin işletme ruhsatları iptal edilir. İKİNCİ BÖLÜM İşletme Taleplerinin İncelenmesi İnceleme Komisyonu Teşkili Madde 10 - İşletme izni taleplerini incelemek üzere Ulaştırma Bakanının onayı ile biri Başkan olmak üzere 5 asil ve 1 yedek üyeden oluşan inceleme komisyonu kurulur. Ulaştırma Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürü Komisyonunun asıl Başkanıdır. Komisyonun Çalışma Şekli Madde 11 - Komisyon Başkanı ve üyeleri asil görevleri devam etmek üzere, gerek olan hallerde toplanarak gündemdeki maddeleri görüşür ve karara bağlar. Komisyonun görev süresi bir yıldır. Asli üyelerden birinin bulunmaması halinde yedek üye, bulunmayan asli üyenin yerini alır. Karar Alma esasları Madde 12 - Komisyon kararları ekseriyet esnasına göre alınır. Her üyenin bir oy hakkı vardır. İşletme izni verilmesi kararı Ulaştırma Bakanının onayı ile yürürlüğe girer. Diğer kararlar için Ulaştırma Bakanının onayına gerek yoktur. Komisyon İnceleme esasları Madde 13 - İşletmeci tarafından yapılan ön izin nihai işletme izni talepleri, inceleme komisyonu tarafından aşağıda açıklanan faktörler dikkate alınarak incelenir. a) İşletmecinin 3 üncü bölümde açıklanan genel nitelikleri karşılama durumu,; b) İşletme ile ilgili bilgi ve belgelerin yeterliliği, c) Talep edilen hatlardaki yolcu ve yük potansiyeli, d) aynı hatta işletme yapan diğer işletmecilerin imkan ve kapasite durumu, e) talep edilen işletmenin ülke ulaştırma, ekonomik ve sosyal ihtiyaçlarına yapacağı katkı derecesi, ÜÇÜNCÜ BÖLÜM İşletmecide Aranacak Genel Nitelikler Organizasyon Madde 14 - (Değişik - R.G.: 3.4.2001 - 24362 / m.1) İşletmeci; hava yolu, kargo, hava taksi gibi faaliyet göstereceği konusunun gereklerini karşılayacak uçuş, teknik ve mali konularda kendisinden istenecek bilgi ve belgeleri, Bakanlığa sunabilecek imkanlara sahip ve Bakanlıkça yeterli bulunan bir organizasyon ve kalite sistemi kurmak ve işletme süresince muhafaza etmek suretiyle istenen bilgi ve belgeleri en geç 24 saat içerisinde Bakanlığa sunabilecek durumda olmak zorundadır. a) İşletmeci; Genel müdür, uçuş işletme, yer işletme, bakım, eğitim ve ticaret ve finansman konularından sorumlu birer yönetici ile bu bölümlerin sağlıklı bir yapıda olmasını ve sürekliliğini denetleme görevini üstlenebilecek kapasitede bir kalite sistemi yöneticisini görevlendirir. Bu yöneticilerin, Yönetmeliğin 23 üncü maddesinde belirtilen niteliklere sahip olması ve bunu aldığı eğitim, lisans ve sertifikalarla belgelemesi zorunludur. b) Genel Müdür, Uçuş İşletme Müdürü, Yer İşletme Müdürü, Bakım Müdürü, Eğitim Müdürü ve Kalite Müdürünün isimleri ile yetki ve sorumlulukları uçuş işletme el kitabında yer alır. Uçuş işletme el kitabı Bakanlıkça onaylanır. Bu yöneticiler, görev aldıkları konularda işletme Genel Müdürü ile birlikte Bakanlığa karşı sorumludurlar. b) (Değişik - R.G.: 5.1.2005 - 25691 / m.1) Genel Müdür, Uçuş İşletme Müdürü, Yer İşletme Müdürü, Teknik Müdür, Eğitim Müdürü ve Kalite Müdürünün isimleri ile yetki ve sorumlulukları uçuş işletme el kitabında yer alır. Uçuş işletme el kitabı Bakanlıkça onaylanır. Bu yöneticiler, görev aldıkları konularda işletme Genel Müdürü ile birlikte Bakanlığa karşı sorumludurlar. c) İşletmeci, yöneticilerden herhangi birisini değiştirmesi halinde, yerine atadığı yöneticinin ismini ve öz geçmişini Bakanlığa bildirir. d) 20 koltuktan az kapasiteli hava araçlarıyla yapılacak işletmelerde bu maddenin (a) bendinde belirtilen yöneticilerden birisi birden fazla görevi üstlenebilir. e) İşletmeciler, her yıl Ocak ayı sonuna kadar, bu maddenin (a) bendinde belirtilen yöneticiler tarafından işletmede geçen yıl içerisinde yapılan ve bir sonraki yıl içerisinde yapılması planlanan çalışmalar hakkında, Bakanlığa bir faaliyet raporu sunar. f) İşletmecinin, TSE, ISO veya CEN standartlarında bir kalite güvence sistemi oluşturması ve işletme ruhsatı aldığı tarihten itibaren en geç beş yıl içerisinde bunu Bakanlığa belgelemesi zorunludur. Kalite güvence sistemini istenen süre içerisinde oluşturamayan işletmecilerin filolarına, geçici süreler için dış hatlarda yabancı tescilli uçak kullanımı da dahil, ilave uçak talepleri uygun görülmez. g) İşletmecinin organizasyonunda görev alan; teknik, uçucu ve idari personel sayısında eksilme olması halinde, işletmeciye en fazla 45 gün süre verilir. Verilen süre içerisinde işletmecinin organizasyonunu tamamlayamaması halinde, uçuşları organizasyonunu tamamlayıncaya kadar geçici olarak durdurulur. Ticari Tescil ve Esas Mukavele Madde 15 - (Değişik - R.G.: 3.4.2001 - 24362 / m.3) İşletmeci, 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu gereğince ticaret siciline tescilini yaptırmak ve esas mukavelesini hazırlayarak yayınlamak ve bunların noter tasdikli suretini Bakanlığa sunmak zorundadır. a) Koltuk kapasitesi 20 ve daha fazla olan uçaklarla işletmecilik yapacak işletmecilerin esas mukavele ve ticari tescillerinde işletmenin iştigal mevzuu olarak, havacılığın dışında bir çalışma alanına yer verilmez. Hisselerin en az %51 nin nama yazılı olması zorunludur. b) Koltuk kapasitesi 20 ve daha fazla olan uçaklarla işletmecilik yapacak olan işletmelerin, kurucu ortaklardan herhangi birisinin, nama yazılı hissesinin tamamını veya bir kısmını devretmesi veya mevcut hisse oranını artırması halinde, devir işlemlerini yapmadan önce, Bakanlığa bilgi verir. Mali Güç Madde 16 - (Değişik - R.G.: 3.4.2001 - 24362 / m.4) İşletmecilik yapılacak faaliyet sahasının nitelik ve çapına bağlı olarak, işletmecinin yeterli bir mali güce sahip olması zorunludur. a) Koltuk kapasitesi 100 ve daha fazla olan uçaklarla iç veya dış hat tarifeli ve/veya tarifesiz seferler yapacak işletmelerin, her bir uçak başına en az bir milyon ABD Doları karşılığı tamamı ödenmiş sermayeye sahip olması zorunludur. Türk Lirası sermayenin ABD Doları karşılığı, sermaye taksitlerinin ödenmiş olduğu günlerdeki Merkez Bankası döviz satış kuru esas alınarak hesaplanır. b) 100 koltuktan az kapasiteli uçaklarla yapılacak işletmeler ve tamamı sadece yük taşımacılığı için kurulan işletmeler için en az bir yıllık işletme giderlerini karşılayacak tamamı ödenmiş sermayeye sahip olunması zorunludur. c) Sermayesinin %51 inden fazlası kamu kurum ve kuruluşlarına ait olan işletmelerde sermaye şartı aranmaz. d) Bakanlık; işletmecinin mali durumunu denetler veya denetlettirir ve gerekli hallerde düzeltici uyarıda bulunur. Gerekli düzeltmeleri yapmayan işletmelerin, uçuşlarını geçici veya devamlı olarak durdurabilir veya işletme ruhsatını askıya alabilir veya iptal edebilir. e) Bakanlık tarafından yapılacak veya yaptırılacak mali denetimlerde, şirketin yıl sonu bilançosunda, bu Yönetmelikle istenen sermayesinin öz varlık içerisinde mevcut olması ve kısa vadeli borçlarının dönen varlıklarının değerinden yüksek olmaması gerekir. f) Koltuk kapasitesi 100 ve daha fazla olan uçaklarla işletmecilik yapan işletmeciler, her yıl en geç Nisan ayı sonuna kadar herhangi bir Bağımsız Dış Denetim Şirketine mali denetim yaptırarak, raporunu Bakanlığa sunmak zorundadır. g) Koltuk kapasitesi 100 ve daha fazla olan uçaklarla işletmecilik yapan işletmeler, her yıl en geç Nisan ayı sonuna kadar aşağıda istenen bilgi ve belgeleri Bakanlığa sunmak zorundadır: 1) Bir önceki yıla ait vergi dairesine veya yeminli mali müşavirlik bürosuna onaylatılmış bilanço ve gelir-gider tablosu, 2) Bir sonraki yıla ait olabilecek kar ve zararlarını gösteren tahmini bilanço, 3) Bir sonraki yıl için olabilecek yatırım ve uçak kirası, yakıt, personel, bakım, sigorta, yer hizmetleri, havaalanları ve Eurocontrol gibi işletme giderlerini ve olabilecek gelir tahminlerini gösteren rapor, 4) Bir sonraki yıl uçak kirası, yakıt, personel, bakım, sigorta, yer hizmetleri, havaalanları ve Eurocontrol gibi işletme giderlerini ve yatırımlarını hangi kaynaklardan karşılayacağını gösteren bilgi ve belgeler. h) Bu maddenin (f) bendinde belirtilen mali denetim raporunu ve (g) bendinde istenen, bilanço ve bilgi ve belgeleri, istenen süre içerisinde eksiksiz olarak Bakanlığa sunamayan işletmecilerin uçuşlarına müsaade edilmez. i) Bu maddenin (f) bendinde belirtilen mali denetim raporu ve (g) bendinde belirtilen bilanço ve bilgi ve belgelerin incelenmesinden işletmecinin mali probleminin bulunduğu anlaşılırsa, işletmeci yazılı olarak uyarılır. İşletmecinin mali problemi olmadığını veya kısa bir süre içerisinde giderebileceğini en geç 60 gün içerisinde Bakanlığa belgeleri ile birlikte kanıtlayamaması halinde, uçuşlar geçici olarak durdurulur. j) İşletmecinin uçak kirası, yakıt, personel, bakım, sigorta, yer hizmetleri, havaalanları ve Eurocontrol gibi işletme giderlerini karşılayamaz duruma düştüğünün anlaşılması halinde, işletmeciye 3 ay süre verilir. İşletmecinin doğmuş ve doğacak olan tüm borçlarını ödeyebileceğini belgeleri ile Bakanlığa kanıtlayamaması durumunda ise verilen süre sonunda işletme ruhsatı 3 ay süre ile askıya alınabilir. Bu süre içerisinde işletme giderlerini karşılayamaması halinde ise, işletme ruhsatı iptal edilir. Fizibilite Raporu Madde 17 - Talep edilen işlem sahasında, her türlü gelir ve gider tahminlerini kapsayan bir fizibilite raporu işletmecisi tarafından hazırlanarak Bakanlığa sunulur. Fizibilite raporunda yıllık gelir toplamının yüzde beşinden az net kar öngörülemez. (Ek fıkra - R.G.: 13.7.1992 - 21283 / m.2) Fizibilite raporları, en az üç yıllık nakit akış tablolarını ve hat bazında maliyetleri de kapsayacak şekilde detaylı olarak hazırlanır. Uçak Temin ve Tescil Durumu Madde 18 - (Değişik - R.G.: 3.4.2001 - 24362 / m.5) İşletme faaliyet sahalarına bağlı olarak, işletmelerin bulundurması gerekli en az hava aracı sayıları aşağıda belirtilmiştir. a) Koltuk kapasitesi 100 ve daha fazla olan uçaklarla iç veya dış hatlarda tarifeli seferler yapacak işletmecilerin filolarında mülkiyet veya kiralık olarak uçak sicilinde adlarına tescil edilmiş en az beş adet uçağının bulunması gerekir. b) Koltuk kapasitesi 100 ve daha fazla olan uçaklarla iç veya dış hatlarda tarifesiz seferler yapacak işletmecilerin filolarında mülkiyet veya kiralık olarak uçak sicilinde kendi adlarına tescil edilmiş en az iki adet uçağının bulunması gerekir. c) Koltuk kapasitesi en az 20, en fazla 100 olan uçaklarla yalnız iç hatlarda tarifeli veya tarifesiz seferler yapacak işletmecilerin filolarında mülkiyet veya kiralık olarak uçak sicilinde kendi adlarına tescil edilmiş en az iki adet uçağın bulunması gerekir. d) 20 koltuktan az kapasiteli hava araçlarıyla yapılacak işletmecilik için en az bir hava aracının bulunması gerekir. e) Tamamı sadece yük taşımacılığı için düzenlenmiş uçaklarla sadece yük taşımacılığı yapacak işletmecilerin filolarında mülkiyet veya kiralık olarak en az bir uçağının bulunması gerekir. Bu maddenin (a, b, c, d ve e) bentlerinde yazılı işletmecilerin bulundurması gereken hava araçlarının, işletmeye başlamadan önce, Türk Uçak Siciline geçirilmesi ve uçak sicilinde kendi adlarına tescil edilmesi zorunludur. f) Bu maddenin (b) bendinde yazılı işletmecinin işletmeye başlamadan önce bir uçağını Türk Uçak Siciline geçirmesi halinde, bu maddenin (i) bendinde belirtilen banka teminat mektubunu iki milyon ABD Doları vermesi koşuluyla, en fazla bir yılı geçmemek üzere "süreli işletme ruhsatı" verilir. g) Bu maddenin (c) bendinde yazılı işletmecinin işletmeye başlamadan önce bir uçağını Türk Uçak Siciline geçirmesi halinde işletmeciye, bu maddenin (j) bendinde belirtilen banka teminat mektubunu vermesi koşuluyla, en fazla bir yılı geçmemek koşuluyla "süreli işletme ruhsatı" verilir. Bu maddenin (f) ve (g) bentlerine göre verilen süreli işletme ruhsatı, ikinci uçağın Türk Uçak Siciline geçirilmesi halinde işletme ruhsatı süresiz işletme ruhsatı haline dönüştürülür. h) Bu maddenin (a) bendinde yazılı uçakların tümünün kiralık olması halinde işletmeciden üç milyon ABD Doları, uçakların bazılarının işletmecinin mülkiyetinde ve bazılarının kiralık olması halinde, sadece kiralık uçaklar için toplam bir milyon ABD Dolarını aşmamak üzere, uçak başına iki yüz elli bin ABD Doları kesin ve süresiz, limit içi banka teminat mektubu alınır. Bu maddenin (a) bendinde yazılı uçakların tümünün işletmecinin mülkiyetinde olması halinde, banka teminat mektubu aranmaz. i) Bu maddenin (b) bendinde yazılı uçakların tümünün kiralık olması halinde işletmeciden bir milyon beş yüz bin ABD Doları, uçakların bazılarının işletmecinin mülkiyetinde ve bazılarının kiralık olması halinde, sadece kiralık uçaklar için toplam beş yüz bin ABD Dolarını aşmamak üzere uçak başına yüz bin ABD Doları kesin ve süresiz limit içi banka teminat mektubu alınır. Bu maddenin (b) bendinde yazılı uçakların tümünün işletmecinin mülkiyetinde olması halinde banka teminat mektubu aranmaz. j) Bu maddenin (c) bendinde yazılı uçakların tümünün kiralık olması halinde, işletmeciden iki yüz elli bin ABD Doları, uçakların bazılarının işletmecinin mülkiyetinde ve bazılarının kiralık olması halinde, sadece kiralık uçaklar için toplam yüz bin ABD Dolarını aşmamak üzere, uçak başına elli bin ABD Doları kesin ve süresiz limit içi banka teminat mektubu alınır. Bu maddenin (c) bendinde yazılı uçakların tümünün işletmecinin mülkiyetinde olması halinde, banka teminat mektubu aranmaz. k) Bu maddenin (h, i ve j) bendinde belirtilen, işletmecinin mülkiyetinde olması gereken uçakların faal ve uçuşa elverişli olması ve üzerinde herhangi bir ipotek, haciz gibi kısıtlamaların bulunmaması zorunludur. Bu koşulları sağlayamayan işletmeciler, bu maddenin (h, i veya j) bendinde belirtilen banka teminat mektubunu vermek zorundadır. l) Sermayesinin %51'inden fazlası kamu kurum ve kuruluşlarına ait olan işletmelerden teminat mektubu aranmaz. m) İlk kuruluş aşamasında veya işletme sertifikası alındıktan sonra mülkiyetine sahip olunacak veya kiralanacak tüm hava araçlarının "ICAO Ek (Annex) 16 bölüm (Chapter) 3" ile öngörülen gürültü limitlerine uygunluğu ve hava araçlarının Bakanlıkça kabul edilen bir tip sertifikasına sahip olması zorunludur. Mevcut hava araçları için yapılacak uygulamalar Bakanlıkça ayrıca genelge ile düzenlenir. n) Bu madde ile öngörülen şartlar yolcu taşımacılığı için zorunlu olup, yolcu uçaklarında yük taşınması faaliyeti de aynı şartlara tabidir. Tamamı sadece yük taşımacılığı amaçlı olarak düzenlenmiş uçaklarla iç veya dış hatlarda yapılacak tarifeli veya tarifesiz yük taşımacılığı faaliyetleri için, banka teminat mektubu ve "ICAO Ek (Annex) 16, Bölüm (Chapter) 3" ile öngörülen gürültü limitlerine uygunluk şartları aranmaz. o) Bu maddenin (c) bendinde belirtilen işletmecilerin dış hatlarda tarifeli veya tarifesiz seferler yapmayı talep etmeleri halinde, bu Yönetmeliğin (a) veya (b) bentlerinde belirtilen işletmeciler için aranan koşulları sağlamaları zorunludur. p) Bu maddenin (a, b, c) ve (d) bentlerinde belirtilen işletmeciler, filolarında bulundurulması gereken koltuk kapasitesinde uçak koşulunu yerine getirdikten sonra, filolarında daha az kapasitede hava aracı bulundurabilirler. r) Bu Yönetmelikle öngörülen koşulları sağlayarak işletme ruhsatı almış bulunan işletmelerin, geçici süreler için dış hatlarda yabancı tescilli uçak kullanımına ilişkin esaslar, ICAO ve ECAC kuralları da dikkate alınarak Bakanlıkça ayrıca genelge ile düzenlenir. s) Bu maddenin a, b, c, d ve e bentlerinde belirtilen işletmecinin bu Yönetmelikte istenen koşulların tamamını veya bir kısmını kayıp etmesi veya filosunda bulundurması gereken uçak sayısında eksilme olması halinde, işletmeciye 3 ay süre verilir. Verilen süre içerisinde istenen koşulları sağlayamaması ve uçak sayısını tamamlayamaması halinde, verilen süre sonunda işletme ruhsatı askıya alınır veya iptal edilir. t) Bu madde gereğince işletmeciden alınacak, banka teminat mektubu, işletmecinin iflas etmesi veya işletme ruhsatının Bakanlıkça iptal edilmesi halinde, işletmecinin borç ve mükellefiyetlerinden tamamıyla bağımsız olarak, Bakanlıkça talep edildiğinde herhangi bir kanuni merasim ifasına, protesto keşidesine, hüküm alınmasına gerek olmaksızın ve herhangi bir itiraz ve defi ileri sürülmeksizin, Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü tarafından nakde çevrilir. Söz konusu meblağ ile önce, varsa işletmeci tarafından taşınması gereken ama taşınmayan yolcunun mağduriyeti önlenir. Daha sonra Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğünün alacakları, bu Yönetmeliğin 14 üncü maddesinde belirtilen yönetici personelin dışında kalan işletme çalışanlarının birikmiş ücret alacakları ve Avrupa Hava Seyrüsefer Güvenliği Teşkilatı'na (Eurocontrol) olan borçları kanuni faizi ile birlikte ödenir. Bundan sonra bakiye kalırsa, durumun uygunluğuna göre işletmeciye veya iflas masasına iade edilir. Banka teminat mektubunun Bakanlığa hitaben, kesin, süresiz ve limit içi olarak hazırlanmış olması zorunludur. (Ek 2. fıkra - R.G.: 5.1.2005 - 25691 / m.2) Ayrıca söz konusu hava araçlarının, üretici ülke tarafından Milletlerarası Sivil Havacılık Anlaşması Ek-8'e uygun olarak düzenlenmiş tip sertifikasına sahip olmaları zorunludur. İşletme Teçhizatı Madde 19 - Faaliyette bulunulacak işletme sahasına ve kullanılacak uçak tipine bağlı olarak; yeterli adet ve evsafta teçhizat, araç gereç alet, edevat ve malzemeyi temin etmek ve devamlı faal tutmaktan işletmeci sorumludur. Bunların listesi Bakanlığa yazılı olarak bildirilir. Madde 19- (Değişik - R.G.: 5.1.2005 - 25691 / m.3) Faaliyette bulunulacak işletme sahasına ve kullanılacak uçak tipine bağlı olarak; yeterli adet ve evsafta teçhizat, araç gereç, alet, edevat ve malzemeyi temin etmek ve devamlı faal tutmaktan işletmeci sorumludur. Bunların listesi Bakanlığa yazılı olarak bildirilir. Bakım için gerekli olan teçhizat, araç,gereç, alet, edevat ve malzeme için 9/7/2004 tarihli ve 25517 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Onaylı Bakım Kuruluşları Yönetmeliği (SHY-145) hükümleri uygulanır. Lisanslı Personel Temini Madde 20 - (Değişik - R.G.: 10.6.1994 - 21956 / m.4) İşletmeci, ilgili yönetmeliklerde öngörülen esaslar kapsamında lisans ve sertifikaya sahip uçuş ekibi, teknik personel ve uçuş harekat personeli temin ve bunlara ait bilgileri Bakanlığa önceden sunmak ve öngörülen süreler içinde lisanslarını yeniletmekle yükümlüdür. (Ek fıkra - R.G.: 28.8.2004 - 25567 / m.1) Söz konusu sınavlar, ülkemizin üyesi bulunduğu Havacılık Otoriteleri Birliği (JAA) e tam üye olan ve JAR- FCL veya JAR-66 lisansı düzenlemeye yetkili kılınmış ülkeler tarafından tanzim edilmiş olan lisanslı personele uygulanmaz. Bu personelin lisansları aynen kabul edilir. (Ek fıkra - R.G.: 28.8.2004 - 25567 / m.1) Ayrıca, 4817 sayılı Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun kapsamına girmeyen durumlarda; 6 (altı) ayı geçmemek üzere, kiralama yöntemi ile sadece yurt dışındaki operasyonlar sırasında Türkiye Cumhuriyeti tescilli uçaklarda görev alacak Havacılık Otoriteleri Birliği (JAA) üyesi olmayan ülkelere mensup yabancı personel ile ilgili izinler Bakanlık tarafından ayrıca değerlendirilir. İşletmeciler, geçici olarak yabancı uçuş ekibi ve teknisyen çalıştırabilirler. Ancak, hava taksi ve kargo işletmeciliği dışındaki işletmelerde ruhsat tarihinden itibaren bir yıl içinde havaaracı tiplerine göre yetkilendirilmiş olarak pilot ve teknisyenlerin herbirinin çoğunluğu Türk Vatandaşı olacak şekilde (hava aracı tiplerine göre yetkilendirilmiş) gerekli düzenlemeleri tamamlamış olması zorunludur. İşletmeciler, faaliyetlerinin devamı süresince bu hususu sağlamak zorundadırlar. Kabin ekibinin tamamının Türk Vatandaşı olması esastır. Kabin ekibine ilişkin istisnai durumlar Bakanlık iznine tabidir. (Değişik son fıkra - R.G.: 6.2.2004 - 25365 / m.1) 4817 sayılı Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanuna ve bu Kanun kapsamında yayımlanan uygulama Yönetmeliklerine uygun olarak işletmeciler, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından izin alınmak koşulu ile yabancı uçuş ekibi ve teknik personel çalıştırabilirler. Ancak bu izin dışında; yabancı uçuş ekibi ve teknik personel Bakanlık veya Bakanlıkça yetkilendirilmiş bir kuruluş tarafından Sivil Havacılık Mevzuatı konusunda yapılacak Türkçe ve/veya İngilizce teorik ve/veya pratik sınavların her birinden 100 (yüz) üzerinden en az 75 (yetmiş beş) puan almak zorundadır. Kabin ekibine ilişkin istisnai durum uygulamaları hakkında Bakanlıktan ayrıca izin alınması gereklidir. İşletme El Kitabı Madde 21 - İşletmeci, talep ettiği işletme sahasındaki tüm faaliyetlerini nasıl yürütüleceğine dair esas ve usulleri belirleyen bir (Değişik – R.G.:23.06.2005 - 25854 / m.8) işletme el kitabını EK-4'de açıklanan esaslara uygun olarak hazırlayarak Bakanlığa onaylatmak ve uygulanmasını sağlamakla yükümlüdür. İşletmeci, (Değişik – R.G.:23.06.2005 - 25854 / m.8) işletme el kitabının birer nüshasını tüm pilot ve diğer ilgili personele vermekten ve personelin bilgi sahibi olmalarını sağlamaktan sorumludur. Ayrıca işletmeci, bu talimatların birer kopyasını her uçakta bulundurmakla yükümlüdür.. Uçak Bakım Talimatı Madde 22 - (Değişik - R.G.: 13.7.1992 - 21283 / m.5) İşletmeci, kullandığı uçakların bakım ve onarımları ile ilgili her türlü faaliyeti, uygulanacak sistem ve usulleri belirleyen ve EK-5'de açıklanan esaslara uygun olarak hazırlayacağı uçak bakım talimatını Bakanlığa onaylatmak ve uygulanmasını sağlamakla yükümlüdür. Bakım Yönetimi El Kitabı Madde 22- (Değişik madde ve başlığı - R.G.: 5.1.2005 - 25691 / m.4) İşletmeci, 19/8/2004 tarihli ve 25558 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Ticari Hava Taşıma İşletmeleri Bakım Sistemi Yönetmeliği (SHY-M)'nin ilgili hükümlerine göre hazırladığı ve Bakanlığa onaylattırdığı Bakım Yönetimi El Kitabının uygulanmasını sağlamakla yükümlüdür. Kurucu ve Yönetici Üyeler ile Önemli Personel Madde 23 - (Değişik R.G.: 13.7.1992 - 21283 / m.5) İşletmenin gerçek ve tüzel kişi kurucu ortakları ile tüzel kişiliğini temsile yetkili yöneticilerinin 2920 sayılı Türk Sivil Havacılık Kanunu'nun 18 inci maddesinde belirtilen suçlardan hüküm giymemiş olmaları gerekir. Ayrıca, uçuş işletme müdürünün pilot, bakım müdürünün de teknisyen veya havacılıkla ilgili mühendislik kökenli olması zorunludur. (Değişik 2. fıkra - R.G.: 5.1.2005 - 25691 / m.5) Ayrıca uçuş işletme müdürünün, işletme bünyesinde bulunan hava araçlarından en az birini kapsayan geçerli bir pilot lisansına sahip olması zorunludur. Teknik müdürün tecrübe ve nitelikleri konusunda Ticari Hava Taşıma İşletmeleri Bakım Sistemi Yönetmeliği (SHY- M)'nin ilgili hükümleri uygulanır. 50 (dahil) koltuktan fazla uçaklarla faaliyet gösterecek işletmelerde, işletme ve bakım müdürlerinin, sivil havacılık işletmelerinde veya ilgili diğer işletmelerde en az 5 yıllık deneyime sahip olmaları gerekir. ÜÇÜNCÜ KISIM Genel Hususlar ve İşletme Faaliyet Sahaları BİRİNCİ BÖLÜM Genel Esaslar Uygulama Esaslar Madde 24 - (Değişik - R.G.: 15.7.1999 - 23756 / m.4) Bakanlıktan İşletme Ruhsatı alan ve yurt içi ve yurt dışı tarifeli, tarifesiz yolcu ve yük seferleri ile Hava Taksi ve Ambulans hizmetleri yapacak olan uçak işletmeleri hava araçlarını bu Yönetmelik esaslarına göre işletir. Uluslararası Kaidelere Uyma Madde 25 - İşletmeci, uçuş mürettebatı diğer ilgili personelinin, uçağın uçurulduğu yabancı ülkelerin yasa ve yönetmeliklerinde belirtilen usulleri ve bu usul ve kaidelere uyabileceklerini bilme zorundadır. Olayların Rapor Edilmesi Madde 26 - Mahalli yasa ve yönetmeliklere göre ihlal sayılan yolcu ve uçağın emniyetini tehlikeye düşürebilecek herhangi bir tehlike (emergency) durumunda uçağın Kaptan Pilotu, zaman kaybetmeden, o ülkenin ilgili otoritesini durumdan haberdar eder, şayet isteniliyorsa konu hakkında bir rapor sunulup bir kopyası da Bakanlığa en kısa zamanda gönderilir. (Ek 2. fıkra - R.G.: 5.1.2005 - 25691 / m.6) Eğer İşletme Bakanlıkça Onaylı Bakım Kuruluşları Yönetmeliği (SHY-145) kapsamında yetkilendirilmişse ve oluşan tehlike (emergency) durumu aynı yönetmelik kapsamında ise, bilgilendirme söz konusu yönetmelik hükümlerine göre yapılır. Tehlikeli ve Patlayıcı Maddelerin Taşıması Madde 27 - Bakanlık veya diğer ülkelerin ilgili otoritelerinden özel izin alınmadıkça, patlayıcı ve tehlikeli maddeler taşınamaz. Tutuşabilen sıvı ve katı cisimler, okside metaller, zehir gazlar, katı ve sıvı zehirler, radyo-aktif maddeler ve göz yaşartıcı gazlar tehlikeli madde sayılır. Arama ve Kurtarma Bilgileri Madde 28 - İşletmeci, uçaklarının uçtuğu sahalarındaki arama, kurtarma hizmetleri ile ilgili önemli bilgileri uçaklarında bulundurur ve bu hususlarda Kaptan Pilotunu bilgi sahibi eder. İKİNCİ BÖLÜM Dış Hat Taşımaları Tarifeli Dış Hat taşımaları Madde 29 - Türkiye'nin ikili anlaşma yaptığı ülkeler ile Türkiye arasında yolcu, yük ve posta taşımak üzere, Bakanlıkça önceden onaylanmış bir uçuş tarifesine bağlı olarak yapılan taşımalardır. Tarifeli Dış Hat Yolcu taşımaları Madde 30 - Yabancı ülkeler arasında ve bu ilkeler ile Türkiye arasında, önceden belirli bir uçuş tarifesine bağlı olmaksızın, yolcu taşımak üzere taşımak üzere yapılan seferlerdir. Tarifesiz Dış Hat Yük Taşımaları Madde 31 - Yabancı ülkeler arasında ve bu ülkeler ile Türkiye arasında, önceden belirli bir uçuş tarifesine bağlı olmaksızın sadece yük taşımak üzere yapılan seferlerdir. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM İç Hat Taşımaları Tarifeli İç Hat taşımaları Madde 32 - Türk Hava sahası içinde işletmeye açık hava alanları arasında, Bakanlıkça onaylanmış bir uçuş tarifesine bağlı olarak yolcu , yük ve posta taşımak üzere yapılan seferlerdir Tarifelerin en az 15 gün önceden uygun vasıtalarla yayınlanması zorunludur. Tarifeli iç hat sefer taleplerine izin verilmesinde Bakanlıkça; talep edilen hattaki mevcut yolcu ve yük potansiyeli, bu hatta başka bir işletmecinin faaliyet gösterip göstermediği, işletmede kullanılacak uçakların performans durumu, hava alanında mevcut yer hizmeti kolaylık durumu özellikle dikkate alınır. Tarifesiz İç Hat Yolcu taşımaları Madde 33 - Tür hava sahası içinde , işletmeye açık havaalanları arasında, önceden belirli uçuş tarifesine bağlı olmaksızın yolcu taşımak üzere yapılan seferlerdir. Tarifesiz iç hat seferleri için, uçuş izni mahalli hava trafik ünitelerinden uçuş planı ile alınır. Tarifesiz iç hat seferleri için genel izin işletme ruhsatı ile verilir ve işletme şartları bu ruhsatta açıklanır. Tarifeli iç hat seferi yapılan noktalar arasında tarifesiz iç hat seferi yapılamaz. Lüzumu halinde tarifesiz sefer yapılması her sefer için Bakanlıktan özel alınmasına bağlıdır. Tarifesiz İç Hat Yük taşımaları Madde 34 - Türk hava sahası içinde, işletmeye açık hava alanları arasında tarifesiz olarak yolcu taşımaksızın sadece yük taşımak amacı ile yapılan seferlerdir. Tarifesiz İç Hat sefer taleplerine işletme izni verilmesinde Bakanlıkça; talep edilen hatlardaki yük potansiyelinin durumu, bu hatta işletme yapan diğer işletmecilerin taşıma kapasitesi, işletmede kullanılacak uçakların performans durumu, hava alanlarındaki mevcut yer hizmet kolaylıklarının durumu özellikle dikkate alınır. Bilet ve Ücretler Madde 35 - Tarifeli ve tarifesiz seferler için yolcuya, mevcut kurallara göre doldurulmuş bir bilet verilir. İşletmeci, uçuş ve ücret tarifelerini Bakanlık onayını almadan ve asgari 15 gün önce üçüncü kişilere duyurmadan yürürlüğe koyamaz. DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Hava taksi İşletmeciliği Sefer Cinsleri Madde 36 - (Değişik - R.G.: 4.9.1999 - 23806 / m.2) Hava Taksi İşletmeciliği, belirli bir uçuş tarifesine bağlı kalınmaksızın iki meydan arasında yapılan yolcu, yük ve posta taşımacılığını kapsar. Özel Kiralama Uçuşları Madde 37 - Bir şahıs veya grup tarafından uçağın kiralanması ile yurt içinde ve yurt dışında yapılan yolcu seferleridir. Bu uçuşlar uçuş planı ile yapılır. Bu tür uçuşlar için işletmeci kiralayana, kiralama şartlarını da kapsayan bir bilet verir. Turistik Gezi Uçuşları Madde 38 - (...) (Madde 38, 15.7.1999 tarih ve 23756 sayılı R.G.'de yayımlanan yönetmeliğin 11. maddesi hükmü gereğince yürürlükten kaldırılmıştır.) Ambulans Uçuşları Madde 39 - (...) (Madde 39, 15.7.1999 tarih ve 23756 sayılı R.G.'de yayımlanan yönetmeliğin 6. maddesi hükmü gereğince yürürlükten kaldırılmıştır.) Hasta ve yaralılarla bunlara refakat edecek yolcuların taşınmasını kapsayan uçuşlardır. İşletmeci, hava aracında bu hizmete uygun teçhizatı ve mürettebatı (doktor, hemşire, pilot) bulundurmak zorundadır. Reklam Uçuşları Madde 40 - (...) (Madde 40, 15.7.1999 tarih ve 23756 sayılı R.G.'de yayımlanan yönetmeliğin 11. maddesi hükmü gereğince yürürlükten kaldırılmıştır.) Hava Taksi Seferlerinde Ücret Madde 41 - Hava taksi seferlerinde ücret, kullanılacak uçağın blok saati esas alınarak hesaplanır ve yapılacak uçuşlardan en az 15 gün önceden işletici tarafından ilan edilir. DÖRDÜNCÜ KISIM Uçuş Harekatı BİRİNCİ BÖLÜM Uçuş Harekatı Kolaylıkları Uçuş harekatı Aksaklıkları Madde 42 - İşletmeci uçağın ve yolların korunması ve emniyetli bir işlemin gerekli kaldığı mevcut tüm imkanların kullanıldığından emin olmadıkça hiçbir uçuşu başlatamaz. buna rağmen uçuşlarda tespit edilen aksaklık ve noksanlıkların işletmecinin ilgili birimlerine bildirilmesi ve gereğinin yapılması işletmeci tarafından sağlanır. Ayrıca uçuşlar esnasında kullanılan seyrüsefer ve haberleşme kolaylıklarında veya havaalanlarında tesbit edilen noksanlık ve aksaklıkların sorumlu işletmeci veya ilgili otoritelere bildirilmesi uçak işletmecisi tarafından temin edilir. Notamların takibi Madde 43 - İşletmeci, ilgili makamlarca yayınlanan AIP II. sınıf ve 1. sınıf Notamlar ile diğer çeşitli yayınları takip etmek ve kendisi ile ilgili hususları uygulamak zorundur. İKİNCİ BÖLÜM Uçuş Harekatının Yönetimi İşletme Sistemi Madde 44 - İşletmeci, uçuş harekatının yönetimi için uygun bir sistem tespit edip, Bakanlık onayını aldıktan sonra uygular. Yolcu Taşırken Tehlikeli (Emergency) Durum Yaratılması Madde 45 - (Değişik - R.G.: 15.7.1999 - 23756 / m.7) Yolcu taşınırken eğitim veya uçuş karakterine etki edebilecek tehlikeli (emergency) şartlar yaratılamaz. İşletmeci, gerek uçuş ekibine ve gerekirse diğer işletme personeline; bu konuda gerekli talimatı vermekle yükümlüdür. Uçuş Kontrol Listesi Madde 46 - İşletmeci, uçuş ekibi tarafın kullanılmak üzere; (Değişik – R.G.:23.06.2005 - 25854 / m.8) İşletme el kitabı, uçak uçuş el kitapları ve diğer yayınlarında belirtilen; uçuş öncesi, uçuş ve uçuştan sonraki tüm safhalarda uçağın, normal ve emercensi durumlarında kullanılmasına ait uçuş kontrol listelerini hazırlamak ve yayınlamaktan sorumludur. Asgari Uçuş Yükseklikleri Madde 47 - İşletmeci, otoritelerce asgari uçuş yükseklikleri tespit edilmiş yollardan hangilerinde uçuş yapacak ise, bu yollar için kendi asgari uçuş yüksekliklerini tespit eder. Bu yükseklikleri yetkili makamlarca tespit edilen yüksekliklerin altında olamaz. Böylelikle tespit edilen asgari yükseklikten daha az olamaz. Asgari Uçuş Yüksekliğinim Hesaplanması Madde 48 - İşletmeci asgari uçuş yüksekliğini hesap ederken aşağıdaki hususları dikkate alır. a) Uçağın performansı, b) Altımetre hata ihtimali, c) Arazi durumu, d) Muhtemel türbülans ve kötü hava şartları, e) Havacılık harita ve planlarında muhtemel olabilecek hatalar, Havaalanlarının Meteorolojik Asgari Limitleri Madde 49 - İşletmeci, kendi uçuş faaliyetlerinde kullanılmak üzere her havaalanı için geçerli asgari işletme şartlarını belirleyecek ve Bakanlığa onaylattıktan sonra (Değişik – R.G.:23.06.2005 - 25854 / m.8) işletme el kitabına dahil ederek aynen uygulanır. Asgari işletme şartlarının hesaplanmasında aşağıda belirtilen hususlar dikkate alınır. a) Yetkili makamlarca o havaalanı için tespit edilen asgari işletme şartları, b) Uçağın teknik kitaplarında belirtilen performans ve kullanma özellikleri, c) Uçuş ekibinin oluşumu, bilgi tecrübe ve yetenek seviyesi, d) Havaalanının fiziki durumu, pist yaklaşma ışıkları, seyrüsefer kolaylıklarının özellikleri ve mania durumu, e) Uçakta bulunan cihaz ve teçhizatın cins ve performans durumu, f) Meteorolojik bilgilerin temin ve kullanılma imkanları. Uçuş Ekibinin Görevlendirilmesi Madde 50 - İşletmeci, her uçuş için bir pilotu sorumlu Kaptan Pilot olarak tayin etmekle yükümlüdür. Uçuş ekibinin görev, uçuş ve istirahat süreleri işletici tarafından EK-6 esaslarına göre tespit edilir ve (Değişik – R.G.:23.06.2005 - 25854 / m.8) işletme el kitabına dahil edilerek onaylanmak üzere Bakanlığa sunulur. Bu sürelerin tespit edilmesi için yetkili makamlarca yayınlanan standartlar esas alınır. ekibin emniyetle görevlerini yerine getirmesini sağlayacak şekilde istirahatlerinin sağlanması esastır. İşletmeci uçuş ekibinin faaliyetlerine ait her türlü kayıtları bir yıl süre ile muhafaza ve bakanlık tarafından talep edildiğinde bilgileri vermeye zorunludur. 15000 metre (49.00 ft) irtifa üzerinde yapılan her uçuş için işletici ayrı bir kayıt tutarak ekibin sürekli oniki ay boyunca almış olduğu toplam radyasyon miktarının hesaplanmasına da yardımcı olur. Yolcu Emniyet tedbirleri Madde 51 - İşletmeci, uçuş esnasında meydana gelecek emercensi durumların yolculara bildirilmesini sağlayacak uygun sistemi ve gerekli teçhizatı uçakta bulundurmaya ve durumun gerektirdiği önlemleri yolcuların almasını temininden yükümlüdür. İşletmeci, aşağıda açıklanan hususların yolcular tarafından öğrenilmesini sağlar. a) Koltuk kemerlerinin kullanımı, b) Oksijen teçhizatının yerleri ve kullanımı, c) Can yeleklerinin yeri ve kullanımı, d) Emercensi çıkış kapılarının yerleri, e) Diğer tehlike (emercensi) teçhizatının yerleri ve kullanımı ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Uçuş Hazırlıkları Uçuş Öncesi Hazırlıkları Madde 52 - Sorumlu Kaptan tarafından aşağıda açıklanan uçuşa hazırlık çalışması tamamlanmadan uçuşa başlanmaz. a) Uçağın uçuşa elverişli olduğu, a) (Değişik - R.G.: 5.1.2005 - 25691 / m.7) Hava aracının uçuş öncesi kontrolünün Ticari Hava Taşıma İşletmeleri Bakım Sistemi Yönetmeliği (SHY-M)'nin ilgili hükümlerine uygun olarak tamamlandığının kontrolü, b) Uçağın uçuşa görevine göre alet, teçhizat ve diğer sistemlerin tam faal olduğunun kontrolü, c) Uçak bakımlarının tam ve yeterli bir seviyede yapıldığının yetkili bir bakım personeli tarafından kontrol edilmiş olup uçuşa verildiğinin kontrolü, d) Uçağın ağırlık ve yüklenmesinin performansına uygun olarak yapıldığının kontrolü, f) Meteorolojik şartların görev için uygunluğunu, h) Uçuş planın ilgililerce zamanında gönderilmiş olduğunun tespiti. Genel Uçuş İzni Madde 53 - İşletmeciye verilen işletme ruhsatında belirtilen esaslar içinde genel uçuş izni verilmiş sayılır. İşletmeci, tarifeli seferlere başlamadan en geç 15 gün önce, uçuş tarife programını Bakanlığa göndererek yaz ve kış dönemleri için onaylatmak zorundadır. Onaylanmamış uçuş tarife programı uygulanamaz. Tarifesiz uçuşlar için izni, mahalli hava trafik veya yetkili temsilci örneği EK-7'de verilen uçuş planı doldurulur. Uçuş planı sorumlu Kaptan Pilot tarafından, mümkün olmadığı takdirde Dispeçer tarafından imzalanarak yetkili hava trafik ünitesine uçuştan 1 saat önce verilir. Uçuş planlarının bir nüshası işletmeci tarafından 1 yıl süre ile saklanır. Uçuş Planlaması Madde 54 - Yapılacak her uçuş için, işletmeci veya yetkili temsilci örneği Ek-7'de verilen uçuş planı doldurur. Uçuş planı sorumlu Kaptan Pilot tarafından, mümkün olmadığı taktirde Dispeçer tarafından imzalanarak yetkili hava trafik ünitesine uçuştan 1 saat önce verilir. Uçuş planlarının bir nüshası işletmeci tarafından 1 yıl süre ile saklanır. Yedek Havaalanı Madde 55 - İniş havaalanında tahmini iniş saatinde makul bir süre önce ve sonrasında inişin görerek şartlar altında yapılacağına dair kesin bir meteorolojik bilginin mevcudiyetinin ve iniş meydanı yakınında alet uçuş kurallarına göre yapılacak her uçuş planında en az bir yedek havaalanı seçilir. Meteorolojik Şartlar Madde 56 - Görerek uçuş kurallarına göre yapılacak bir uçuş için, kalkış ve iniş havaalanı ile uçuş yolunun tamamında meteorolojik şartların uygun olduğu geçerli meteorolojik raporlarla ile belirlenmiş olması zorunludur. Aletle uçuş kurallarına göre yapılacak bir uçuş için, kalkış ve iniş havaalanında veya en az bir yedek havaalanında tahmini kalkış, iniş saatlerinde meteorolojik durumun, işletme asgari şartlarına uygun olduğunun meteorolojik raporlarla belirlenmiş olması zorunludur. Bilinen ve beklenen buzlanma şartları içinde yapılacak bir uçuş için uçağın bu şartları izale edecek şekilde donatılması sağlanmadan uçuşa başlanamaz. Hava Uçuş Yollarının Kullanılması Madde 57 - İşletmeci, havaalanları arasında yapacağı uçuşlarda yetkili makamlarca belirlenerek yayınlanan hava uçuş yollarını kullanmaya ve bu yollar üzerinde belirlenen asgari uçuş yüksekliklerine uymak zorundadır. Hava uçuş yolları dışında yapılacak uçuşlar için yetkili makamlardan önceden devamlı veya geçici özel için alınması zorunludur. Emercensi durumlarda, Kaptan Pilot durumunu yetkili kontrol ünitelerine bildirerek yol dışına çıkabilir. Yakıt ve Yağ İkmali Madde 58 - Bütün uçaklar, meteorolojik şartlar ve uçakta beklenen gecikmeler dikkate alınarak uçuşun emniyetle tamamlanmasını sağlayacak yeterli miktarda yakıt ve yağ ikmali yapılmadıkça uçuşa başlayamaz. Ayrıca önceden tahmin edilmeyen durumları karşılamak üzere yedek yakıt bulundurulur. Yakıt Miktarının Hesaplanması Madde 59 - Yakıt miktarı uçağın cinsine ve uçuş şartlarına göre aşağıda belirtilen esaslara göre tespit edilir. a) Pervaneli uçaklar: (1) Yedek havaalanı gerekmediği hallerde, uçuşun , planladığı havaalanına ve ondan sonra 45 dakikalık bir uçuş için yetecek kadar, (2) Yedek havaalanı gerektiği hallerde; uçuşun planlandığı havaalanına, uçuş planında belirtilen en kritik yedek havaalanına ve ondan sonra 45 dakikalık bir uçuş için yetecek kadar, b) Turbojet uçaklar: (1) Yedek havaalanı gerekmediği hallerde; uçuşun planlandığı havaalanına uçmak ve inmek, ilaveten standart sıcaklık şartlarında iniş havaalanında 1500 feet yükseklikte 30 dakika süre ile bekleme süratinde uçmak için yetecek kadar, (2) Yedek havaalanı gerektiği hallerde; uçuşun planlandığı havaalanına uçmak, iniş için yaklaşma yapmak, pas geçmek takiben uçuş planında belirtilen yedek havaalanında uçmak ilaveten standart ısı şartlarında yedek havaalanında 1500 feet yükseklikte 30 dakika süre ile bekleme süratine uçmak, yaklaşma, iniş yapmak ve bunlara ilaveten bilinmeyen nedenlerle fazla tüketimi hesaba katılarak yetecek kadar yakıt uçağa alınır. Yakıt ve Yağ Miktarına Tesir Eden Faktörler Madde 60 - Yukarıda madde de belirtilen hesaplar için aşağıdaki faktörler ayrıca dikkate alınarak yakıt ve yağ miktarları hesap edilir. a) Meteorolojik şartların durumu, b) Hava trafik kontrol hizmetlerinde beklenen muhtemel gecikmeler ve mecburi bekletmeler, c) Bir pas geçme dahil, iniş havaalanına bir aletli yaklaşma, d) Uçuş esnasında kabin basıncı kaybı veya tek motor arızası durumu halinde yükseklik kaybı sebebiyle artacak yakıt tüketimi, e) Uçağın inişini geciktirecek ve yakıt tüketimini ve yağ tüketimini arttıracak diğer durum ve şartlar. Oksijen İkmali Madde 61 - Kabin basıncı bir uçakla yapılacak uçuşlarda; personel bölümünde basınç kaybı halini karşılamak üzere atmosferik basıncın 700 mb. dan düşük olacağı herhangi bir süre için bütün ekip ve yolculara aşağıda belirtilen esaslar içinde solunum oksijen ikmali yapılmadıkça uçuşa başlanamaz. a) Personel bölümündeki atmosferik basıncın 700 mb. dan daha düşük olacağı yüksekliklerde yapılacak bir uçuşun 30 dakikalık bir süreyi aşmayı halinde, bütün ekip ve yolcuların yüzde 10'una yeterli miktarda solunum oksijeni ikmal edilir. b) Personel bölümündeki atmosferik basıncın 620 mb. dan daha küçük olacağı uçuş süresi devamınca bütün ekip yolcular için yeterli miktarda solunum oksijeni ikmal edilir. DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Uçuşta Uygulanacak Kaideler Havaalanı İşletme Minimaları Madde 62 - Gidilecek meydana, tahmini varış zamanında emniyetli iniş yapılabileceğine, veya en az bir yedek meydanın iniş için uygun olduğuna dair en son bilgiler alınıncaya kadar uçuşa başlanamaz. Tehlikeli (Emercensi) durum hariç herhangi bir uçak, inilecek meydanın tespit edilen işletme minimalarını ihlal ederek o meydana iniş yapamaz. Meteorolojik Hava Şartlarının Gözetlenmesi Madde 63 - Uçuş esnasında meteorolojik gözlemlerin tespit edilip rapor edilme usulleri, SHY-3 Yönetmeliği esaslarına göre uygulanır. Uçuş esnasında Karşılaşılan Tehlikeli Durumlar Madde 64 - Meteorolojik şartlar haricinde karşılaşılan tehlikeli uçuş durumları, ilgili hava trafik kontrol ünitelerine en kısa zamanda rapor edilir. Diğer uçakların uçuş emniyeti düşünülerek, verilecek raporlar detaylı bilgiyi kapsar. Uçuş Ekibinin Görev Yerlerinde Bulunması Madde 65 - Uçuş ekibi, kalkış ve iniş zamanında , uçakta kendilerine tahsis edilen görev yerlerinde bulunmak zorundadır. Uçuş esnasında görevin gerektirdiği ve zaruri ihtiyaç durumları hariç uçuş ekibi devamlı olarak uçuş kabinindeki görev yerlerinde bulunur. Uçuş ekibi, görevli olarak yerinde bulunduğu sürece emniyet kemerlerini bağlı bulundurur. İniş ve kalkışlarda ekip omuz bağlarını da kullanır. Ancak pilotlar haricindeki diğer uçuş mürettebatı görevlerine mani oluyorsa omuz bağını kullanmayabilirler. Oksijen Kullanılması Madde 66 - Uçuş ekibi, oksijen kullanılmasını gerektiren şartların meydana gelmesi halinde devamlı olarak basınçlı oksijen kullanmak zorundadır. Uçuş kabini içindeki basıncın 376 mb. dan aşağı düşmesi halinde oksijen maskesi takılır. Bu şartların ortadan kalkmasına kadar uçuş ekibinin oksijen kullanması mecburidir. Kabin Basıncının Düşmesi Halinde Yolcu ve Kabin Personelinin Korunması Madde 67 - Kabin basıncının boşalması sonucunda yapılacak olan emercensi alçalma esnasında kabin ekibinin bayılmamaları için gerekli tedbirler alınmalıdır. Emercensi alçalmadan sonra düz n uçuşa geçilince yolculara ilk sağlık yardımının hosteslerce verilmesi için gerekli korunma imkanlarının sağlanması lüzumludur. Bir kabin basıncının boşalması olayının yolcularında Hapoxia etkisinden kurtarılmaları için uygun cihazlarla veya uygun bir usul korunmaları sağlanmalıdır. Bununla beraber, kabin ekibinin bir kabin basıncının boşaltılmasından sonra emercensi alçalma esnasında yolculara her zaman yardımcı olabileceği beklenemez. Hava Uçuş Planında Değişiklik Madde 68 - Uçuş planında yapılacak bir değişiklik ile ilgili talimatları işletici, uçuş ekibine bildirmeden önce, ilgili hava trafik kontrol ünitesi ile koordinasyon sağlamalıdır. Şayet bu koordinasyon sağlanamamış ise, uçağa bu konuda verilen talimat, pilotun uçuşunda değişiklik yapmadan önce hava trafik kontrol talimat, pilotun uçuşunda değişiklik yapmadan önce hava trafik kontrol ünitesinden uygun bir müsaade alma sorumluluğunu ortadan kaldırmaz. BEŞİNCİ BÖLÜM Sorumlu Kaptan Pilot Görevleri Madde 69 - Uçağın sorumlu Kaptan Pilotunun görevleri şunlardır: a) Uçuş süresince uçağın ve uçakta bulunan yolcuların her türlü emniyetini sağlamak, b) Uçuştan önce, uçuş esnasında ve uçuştan sonra uçağın normal ve emercensi kullanma usulleri ile ilgili her türlü kontrolların eksiksiz yapılmasını sağlamak, c) Uçuştan sonra, uçakta bilinen veya şüpheli görülen her türlü arıza ve noksanlıkları bakım defterine yazmak ve işleticiye bildirmek, d) Uçakta bulunması gereken her türlü doküman, yardımcı teçhizat, tehlike (emercensi) teçhizat ve araçlarının tam ve faal olduğunu kontrol etmek, e) Normal ve tehlikeli (emercensi) durum ikazlarını zamanında yolculara bildirmek, gerekli tedbirlerin alınmasını temin etmek, f) Uçak içinde yaralanma, doğum ve ölüm olaylarında gerekli tedbirleri aldırmak ve ilgili makamları durumdan haberdar etmek, g) Uçak seyir defterini veya genel beyannameyi hazırlayarak imza etmek. ALTINCI BÖLÜM Uçuş Harekat Uzmanı Görevleri Madde 70 - İşletmeci, işletmenin eksiksiz ve bu Yönetmelikte belirtilen esaslar içinde yürütülmesini sağlamak amacı ile işletme yapılan her hava alanında bir Uçuş Harekat Uzmanı ilgili yönetmelikte belirtilen esaslar içinde bir lisansa sahip olarak aşağıda açıklanan görevleri icra eder. a) Sorumlu Kaptan Pilotu, uçuş hazırlığında yardımcı olmak ve istenilen bilgileri temin etmek, b) Uçuş planının hazırlanmasında yardımcı olmak ve bu bilgiler hava trafik kontrol ünitelerine vermek, c) Uçuş halinde iken , sorumlu Kaptan Pilot, uçuşun güvenliği ve işletme ile ilgili bilgilerin verilmesini sağlamak, d) Uçağın uçuşa hazırlanması, yüklenmesi, boşaltılması, işlemlerine nezaret etmek, e) Uçak yükleme formlarını doldurmak ve sorumlu pilota vermek, f) Meteorolojik durumu takip etmek ve gereğinde sorumlu pilota ulaştırmak, g) Tehlikeli (emercensi) durumlarda, (Değişik – R.G.:23.06.2005 - 25854 / m.8) işletme el kitabında belirtilen işlemleri başlatmak. BEŞİNCİ KISIM Uçak Performansı İşletme Tahditleri Uçak Performansı Madde 71 - İşletmeci, bünyesindeki uçakları, uçuş elkitabında ve uçuşa elverişlilik sertifikasında belirtilen performans sınırları içinde kullanmakla yükümlüdür. Tek Motorlu Uçaklar Madde 72 - Tek motorlu uçaklarla yolcu ve yük taşınması sadece ; motor arızasında emniyette mecburi iniş yapılmasını mümkün kılan meteorolojik şartlar içinde, görerek uçuş kurallarına göre ve gündüz saatleri içinde yapılabilir. Bu şartlarda her hangi birinin mevcut olmaması halinde taşıma yapılamaz. İşletme müsaadesinin verilmesinde bu husus dikkate alınarak işletme yapılacak hatlarda kesin olarak belirtilir. Uçak Performans Tahditleri Madde 73 - İşletme ruhsatının verilmesinde, işleticinin kullanacağı uçakların performansları titizlikle incelenir. Uçak performansının önemli derecede etkileyen; uçağın ağırlığı, motor tahditleri işletme yapılacak gele bölgenin arazi durumunu, havaalanı yükseklikleri, ortalama hava sıcaklığı, pist durumu, tabii ve suni manialar gibi bütün faktörler ayrıca dikkate alınır. Uçak ve yolcuların emniyetini tam olarak sağlayacak şartlar içinde işletme ruhsatı verilir. İşletme ruhsatında işletme tahditleri kesin olarak belirtilir. Genel Tahditler Madde 74 - Uçağın kalkışındaki ağırlığı uçağın uçuş el kitabındaki azami ağırlığını geçemez. İnişi planlanan veya yedek havaalanında iniş zamanındaki tahmini ağırlık; uçak el kitabında belirtilen azami iniş ağırlığın aşamaz. Kalkış ve iniş için uçağın ağırlığının hesaplanmasında; pistin yüksekliği, sıcaklığı ve basıncı düzeltme faktörleri dikkate alınır. Kalkışta SHY-16'da belirtilen gürültü faktörü de ayrıca dikkate alınır. Kalkış Tahditleri Madde 75 - Kalkışın herhangi bir noktasında kritik bir motor arızası olması halinde, uçak ya da kalkışı yarıda kesip mevcut pist uzunluğu içinde emniyetle durmayı, ya da kakışa devam edip mevcut kritik maniaları aşarak asgari emniyet yüksekliğine çıkmayı başaracak performansa sahip olmalıdır. Uçuş Esnasında Tek Motor Arızası Madde 76 - Seyir yolunun herhangi bir noktasında kritik tek motor arızası olması halinde; uçak asgari uçuş yüksekliği altına inmeden en yakın havaalanına emniyetle inebilecek performansa sahip olmalıdır. Uçuş Esnasında İki Motor Arızası Madde 77 - Üç veya daha fazla motorlu uçaklarda, seyir yolunun herhangi bir noktasında iki motorun arızalanması halinde, uçak performansı en yakın havaalanına emniyetli iniş yapmaya yeterli olmalıdır. İniş Tahditleri Madde 78 - İniş yapılması havaalanı veya yedek havaalanına kadar yol boyunca mevcut bütün maniaları öngörülen emniyet yüksekliği üzerinde uçarak ve uçak el kitabında belirtilen yaklaşma alçalma ve iniş süratlerini kullanarak, uçak iniş pisti uzunluğu içinde emniyetle duracak bir performansa sahip olmalıdır. ALTINCI KISIM Uçak Teçhizatı, Uçuş Alet ve Dokümanları BİRİNCİ BÖLÜM Genel Kural Madde 79 - Uçuşa elverişlilik sertifikası verilmesi için gerekli asgari alet teçhizata ilave olarak, bu bölümde belirtilen alet ve teçhizat, yapılacak uçuş şartlarına ve uçak cinslerine göre ayrıca uçaklarda bulundurulur. İşletmeci; mevcut sistemlerin, alet ve teçhizatın uçuşun her safhasında bozulması veya arızalanması halinde pilotun görevine devam edip etmeyeceğini belirleyen kuralları tespit etmek ve bu hususları (Değişik – R.G.:23.06.2005 - 25854 / m.8) işletme el kitabına dahil etmekle sorumludur. İKİNCİ BÖLÜM Bütün Uçaklar İçin Her türlü Şartlarında Madde 80 - İşletmeci, ekibin uçuşlarda uçağı kontrol etme ve gereken manevraları yapabilmesi için uçaklarını gerekli uçuş aletleri ile donatmak zorundadır. İlave Teçhizat Madde 81 - Yukarıda belirtilen ilaveten işletmeci, aşağıdaki teçhizatları da temin etmekle sorumludur. a) Taşınan yolcu miktarına göre yeterli sayıda ve erişilmesi kolay olan yerlerde ilk yardım çantası ve tehlikede (emercensi) kullanımı için çıkış kapısı yakınında tıbbi malzeme, b) Uçak içinde kullanıldığı zaman insan sağlığına tehlike yaratmayacak tipten portatif yangın söndürme aletlerinden en az bir adedinin pilot mahallinde, diğer bir kaç adedinin de yolcu kompartımanında bulundurulması, c) Her yolcu koltuğu için bir emniyet kemeri, her kabin personeli için bir koltuk ve her koltuk içinde emniyet kemeri, her pilot koltuğu için otomatik kilitlenebilen omuz bağı ile koltuk emniyet kemeri, d) Yolcu taşınan bütün uçaklarda, aşağıda belirtilen hususlar hakkında yolcuya bilgi vermek için yolcu uyarı sistemi bulundurulur ve teçhizatın kullanılması yolcuya öğretilir. (1) Koltuk kemerlerinin bağlanması, (2) Oksijen sisteminin ne zaman ne şekilde kullanılacağı (varsa), (3) Sigara içme sınırlamaları, (4) Can yeleklerinin yeri ve kullanma usulleri (varsa) (5) Tehlike (Emercensi) çıkış kapılarının yeri ve açılma usulleri, e) elektrik sistemi için gerekli yedek sigortalar. Uçakta Bulundurulması Gereken Belgeler Madde 82 - (Değişik madde ve başlığı - R.G.: 15.7.1999 - 23756 / m.8) Aşağıda açıklanan dokümanların uçakta bulundurulması ve kontrollarda gösterilmesinden kaptan pilot sorumlu olup bu belgelerin eksik olması halinde uçağın uçuşuna izin verilmez. a) Uçuşa elverişlilik belgesi veya kopyası, b) İşletme ruhsatının ve DoC'nin bir kopyası, c) Uçak tescil belgesi veya kopyası, d) Uçuş ekibi lisans ve sertifikaları, e) (Değişik – R.G.:23.06.2005 - 25854 / m.8) İşletme el kitabı veya gerekli bölümleri, f) Telsiz ruhsatı, g) Gürültü sertifikası, h) Uçuş bölgesinin haritaları, i) Hava seyrüsefer haritaları, j) Haberleşme cihazları ve seyrüsefer kolaylıkları frekans cetvelleri, k) Normal ve tehlike (emergency) kullanma kontrol listesi, l) Sigorta sertifikaları, m) Uçuş harekatı için gerekli diğer teçhizat ve bilgiler. Uçak Üzerinde Müdahale edilecek Kısımların İşaretlenmesi Madde 83 - Bir uçağın gövdesinde kurtarma ekipleri tarafından tehlike (emercensi) durumlarda kırılmayan elverişli bölgeler sarı veya kırmızı renkli 9x3 cm. kalınlığında boyanarak işaretlenir. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Türbin Motorlu ve 5700 Kg.dan ağır Bütün Uçaklar Uçuş Bilgileri Kayıt Cihazı Madde 84 - azami ağırlığı 5700 kg.dan fazla olan türbin motorlu bütün uçaklarda en az; uçuş zamanı, uçuş yüksekliği, sürat, istikamet ve ivme (g) bilgilerini kaydedecek bilgi kayıt cihazı bulundurulur. Uçuş bilgi cihazı kaza şartlarından etkilenmeyecek yapıda imal ve uygun yere monte edilir. Cihazın son 25 saatlik bilgileri kaydedecek kapasitede olması şarttır. Uçuş bilgi kayıt cihazı, uçuş ekibi tarafından bütün uçuş süresince açık bulundurulur. Pilot Kabini Ses Kayıt Cihazı Madde 85 - Azami ağırlığı 27.000 kg.dan fazla olan ve 1/1/1975 tarihinden sonra imal edilen türbin motorlu bütün uçaklarda , pilot mahalli konuşmalarını kaydeden bir ses kayıt cihazı bulundurulur. Pilot Kabini Kayıt Cihazının son 30 dakikalık bilgiler muhafaza edecek kapasitede olması ve uçuş ekibi tarafından bütün uçuş süresince açık bulundurulması zorunludur. DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Görerek Uçuş Şartlarındaki Bütün Uçaklar Uçuş Aletleri Madde 86 - Kontrollü görerek uçuş şartlarında (VFR) uçuş yapan bütün uçaklarda asgari aşağıdaki uçuş aletleri bulundurulur. a) Manyetik pusula, b) Dakika ve saniye göstergeli hassas zaman saati, c) Basınç altımetresi, d) Sürat saati. BEŞİNCİ BÖLÜM Su Üzerinde Uçan Bütün Uçaklar Deniz Uçakları Madde 87 - Su üzerinde uçuş yapan deniz uçaklarında aranacak ilave teçhizat aşağıya çıkartılmıştır. a) Uçaktaki herkes için ve kolayca erişebilecek yerde bulundurulacak bir cankurtaran yeleği veya aynı görevi yapabilecek yüzücü araç, b) Bir deniz çapası, c) Çarpışmayı önlemek için kullanılacak megafon. Kara Uçakları Madde 88 - Kara uçakları aşağıdaki hallerde herkes için cankurtaran yeleği veya benzeri yüzücü aracı uçakta bulundurur. a) Sahilde 50 deniz milinden daha uzak mesafede su üzerinde uçuş yaptıklarında, b) Durmuş motorla karaya süzülüş yapamayacak kadar uzak mesafede su üzerinde uçuş yaptıklarında, c) Kalkış ve iniş yaklaşma başlarında, tehlikeli (emercensi) durum sebebiyle su üzerinde mecburi iniş yapılmasını gerektirecek havaalanlarına sefer yapmaları halinde. Uzun Mesafe Su Üzerinde Uçak Uçaklar Madde 89 - Sahilden 490 deniz mili veya 120 dakikalık uçuş mesafesi dışında su üzerinde uçuş yapan bütün uçaklarda, cankurtaran yeleği dışında aşağıda belirtilen teçhizat da bulundurulur. a) Uçaktaki herkesin taşımaya yeterli cankurtaran salı, b) Hayatı İdame teçhizatı, c) Yeterli sayıda işaret fişeği ve teçhizatı, d) Pil ile çalışan portatif VHF frekanslı ve kolay çalıştırılabilen mevki bildirme radyo vericisi. Ancak, motor arızasında süzülüşle en yakın havaalanına en yakın havaalanına ulaşmak için, mesafenin 100 Deniz mili veya 30 dakikalık uçuş süresini geçmesi halinde, yukarıdaki teçhizat bu uçaklarda da bulundurulur. ALTINCI BÖLÜM Diğer Lüzumlu Teçhizat Diğer İrtifa Uçuşları Madde 90 - Personel bölümü 700 mb. dan az atmosferik basınçla işletilmesi planlanan uçaklarda yeterli oksijen depolama ve dağıtım sistemi bulunması mecburidir. Personel bölümü 376. mb. dan düşük atmosferik basınca eşit yüksekliklerde işletilmesi planlanan kabin basınçlı uçakların, basınç kaybını pilota ikaz eden bir site mile donatılması mecburidir. Buzlanma Şartlarında Uçuş Madde 91 - Buzlanma şartlarının mevcut veya muhtemel olduğu meteorolojik şartlarda uçakların kullanılması için buzlanmayı önleyici ve buz çözücü sistemlerle uçağın donatılması olması mecburidir. Aletle Uçuş Şartlarında Uçuş Madde 92 - Aletle uçuş şartlarına göre (IFR) yapılacak uçuşlar için uçağın aşağıda belirtilen alet ve teçhizat ile donatılması mecburidir. a) Dönüş-yatış göstergesi, b) Suni ufuk, c) İstikamet cayrasu, d) Aletlere ait enerji gücünü gösteren saat, e) İki adet hassas altımetre, f) Harici hava sıcaklık saati, g) Dakika ve saniyeli zaman saati, h) Buzlanmadan etkilenmeyen sürat saati, i) Varyometre, j) Manyetik pusula. Ayrıca, 1 Ocak 1975 tarihinden sonra hizmete verilen azami ağırlığı 5700 kg. (12586 lb) üstündeki uçaklar, kaptan pilot tarafından görülebilecek yükseklikler saatinin en az 30 dakika süre ile çalıştırılması ve ışıklandırılması için ve ana elektrik kaynağından ayrı olarak tehlike (emercensi) takat sistemi ile donatılır. Bu sistem, ana elektrik sisteminin tamamen işlemez hale gelmesi ile birlikte otomatik olarak devreye girmesi ve irtifa saatini iyice aydınlatması gereklidir. Gece Uçuş Şartlarında Uçuş: Madde 93 - Gece şartlarında uçuş yapacak bütün uçaklarda aşağıda açıklanan teçhizat ve sistemler bulunur. a) 92 nci maddede belirtilen bütün uçuş aletleri, b) Kriterlere uygun uçak seyrüsefer ışıkları, c) İki adet iniş farı, d) Uçuş kabini aydınlatma sistemi, e) Yolcu kabini aydınlatma sistemi, f) Uçuş ekibinin her biri için bir el elektrik feneri. Radyasyon Göstergesi Madde 94 - 15.000 metre (49.000 ft) üzerinde sürekli uçuş yapacak uçaklar, alınan toplam radyasyon doz nispetini ve her uçuşta biriken doz miktarını sürekli olarak gösterecek bir cihazla donatılacaktır. Cihaz verileri uçuş ekibi tarafından kolayca görülüp takip edilebilmelidir. Gürültü Sertifikası Madde 95 - SHY-16'ya göre, gerekli görülen uçaklarda gürültü sertifikası taşınır. Mach Sürat Saati Madde 96 - Sürat saatleri Mach birimi kullanılan bütün turbojet motorlu uçaklar, mach göstergesi ile de donatılır. Yükseklik İkaz sistemi Madde 97 - 1/1/1979 yılından sonra giren ve azami kalkış ağırlığı 15.000 kg'ın (33.069.1b) üstünde olan veya 30 kişiden daha fazla yolcu taşıyan bütün türbin motorlu uçaklar, yükseklik uyarı sistemi ile donatılır. YEDİNCİ KISIM Uçak Haberleşme ve Seyrüsefer Teçhizatı Uçak Haberleşme Teçhizatı Madde 98 - İşletmeci, her uçakta aşağıda belirtilen hizmette kullanılmaya elverişli radyo haberleşme cihazlarının bulundurulmasından sorumludur. a) Havaalanı kontrol üniteleri ile haberleşmek için öngörülen frekanslarda alıcı ve telsiz, b) Uçun herhangi bir noktasında meteorolojik yayınları dinlemek veya bu bilgileri alabileceği bir ünite ile temas kurmak için öngörülen frekanslarda alıcı ve verici, c) Uçuşun herhangi bir noktasında yol boyunca mevcut seyrüsefer noktalarında rapor vermek için en az bir kontrol ünitesi ile temas sağlayabilecek alıcı verici, d) Tehlikeli (Emercensi) durum yayınlarının yapıldığı 1215 MHZ. frekansında alıcı ve verici telsiz. Yukarıda belirtilen ihtiyaçların birden fazlasını kolayca ayarlama ile sağlayan bir alıcı ve verici yeterli görülebilir. Uçak Seyrüsefer Teçhizatı Madde 99 - Bir uçağın aletle uçuş şartlarında uçuş yapabilmesi için, uçuş planında belirtilen uçuşla ilgili olarak; kalkış Havaalanı, uçuş yol boyu ve iniş yapılacak havaalanında mevcut seyrüsefer teçhizatının yayınlarını alacak ve kullanacak seyrüsefer cihazları ile donatılmış bulunması mecburidir. Bu cihazlara sahip olmayan uçaklar aletle uçuş şartlarının mevcut bulunduğu veya muhtemel meteorolojik şartlarda kalkış yapamaz. Uçak seyrüsefer cihazları ile öğle bir şekilde donatılmalıdır ki, uçuşun herhangi bir safhasında bir cihazın arızalanması halinde diğerleri seyrüsefer için yeterli olmalıdır. Bu cihazların uçağa monte edilmeleri, birinin çalışmaz olması halinde diğerlerine etki etmeyecek şekilde olmalıdır. SEKİZİNCİ KISIM Uçak Bakımları Teşkilat Madde 100 - (Değişik - R.G.: 15.7.1999 - 23756 / m.9) İşletmeci kullandığı uçakların, uçuşa elverişli durumda bulundurulmasını, sağlamak için gerekli ve yeterli bir teşkilat kurar ve sorumlu bir müdür atar. Teşkilat, bünyesinde, uçak tipine uygun yeteri kadar lisans ve sertifikalı bakım personeli, bakım atelyeleri, bakım teçhizat ve araçları, yedek malzeme ve lüzumlu aletler bulundurulur ve bir kayıt tutma sistemi kurulur. İşletmeci tarafından kurulacak bu teşkilatın Bakanlıkça onaylanması ve sertifikalandırılması zorunludur. Hava araçlarının bakımlarının kısmen veya tamamen başka bir kuruluşa yaptırılması halinde, bakımı yapan kuruluşla yapılmış anlaşmaların Bakanlıkça onaylanması ve bakım kayıtlarının İşletmeci tarafından tutulması ve denetlenmesi şarttır. Bakım Sistemi Madde 100- (Değişik madde ve başlığı - R.G.: 5.1.2005 - 25691 / m.8) İşletmeci, Ticari Hava Taşıma İşletmeleri Bakım Sistemi Yönetmeliği (SHY-M) hükümlerine uygun olarak bir bakım sistemi kurmakla yükümlüdür. Bakım Talimatı Madde 101 - İşletmeci, bakım üniteleri ve personelinin kullanımı ve rehberliği için, EK-5'de detayı açıklanan bir bakım talimatı hazırlamak, dağıtmak ve kullanımını sağlamakla yükümlüdür. Madde 101 - (...) (Madde 101, 5.1.2005 tarih ve 25691 sayılı R.G.'de yayımlanan yönetmeliğin 9. maddesi hükmü gereğince yürürlükten kaldırılmıştır.) Uçak Bakım El Kitabı Madde 102 - Bakım El Kitabı, uçağı imal eden fabrikanın yayınladığı tadil ve değişiklere göre devamlı olarak güzelce tutulur. Bu tadil ve değişlikle el kitabının dağıtımına göre işletici tarafından yeteri kadar çoğaltılarak ilgililere gönderilir. Madde 102 - (...) (Madde 102, 5.1.2005 tarih ve 25691 sayılı R.G.'de yayımlanan yönetmeliğin 9. maddesi hükmü gereğince yürürlükten kaldırılmıştır.) Eğitim Madde 103 - İşletmeci, bütün bakım personelinin yeterli seviyede eğitilmesini sağlamak la yükümlüdür. Özellikle hizmete girecek yeni sistem, tadilat ve teçhizatın bakım personeline öğretilmesini sağlar. Madde 103 - (...) (Madde 103, 5.1.2005 tarih ve 25691 sayılı R.G.'de yayımlanan yönetmeliğin 9. maddesi hükmü gereğince yürürlükten kaldırılmıştır.) Ehliyet Madde 104 - Bir uçağın uçuşa verilirken faaliyet durumunun tasdik yetkisi, yürürlükte bulunan Bakanlık talimatlarının öngördüğü geçerli lisans ve sertifikaya sahip personele aittir. Bu personele lisans ve sertifika verilmesi ve öngörülen süreler içinde yenilenmesi, SHY-1 Personel Yeterlilik Belgesi Yönetmeliği ile düzenlenir. Madde 104 - (...) (Madde 104, 5.1.2005 tarih ve 25691 sayılı R.G.'de yayımlanan yönetmeliğin 9. maddesi hükmü gereğince yürürlükten kaldırılmıştır.) Bakım Çıkış Formu Madde 105 - Her türlü bakımların, el kitabına uygun olarak yapıldığını gösteren bakım çıkış formu yetkili ve ehliyetli bakım personel tarafından doldurularak imza edilir. Bu formalar bir yıl süre ile işletmeci tarafından saklanır. Madde 105 - (...) (Madde 105, 5.1.2005 tarih ve 25691 sayılı R.G.'de yayımlanan yönetmeliğin 9. maddesi hükmü gereğince yürürlükten kaldırılmıştır.) Bakım Kayıtları Madde 106 - İşletmeci, aşağıda belirtilen kayıtların tutulmasını ve 1 yıl süre ile muhafazasını sağlar. a) İmal tarihinden sonra uçağın toplam uçuş saati, b) Büyük bakım ve revizyon tarihleri ve bakımdan sonraki uçuş saatleri, c) Uçağın ana parçaların ve sistemlerinin bakı ve revizyon tarihleri ve bakımdan sonraki uçuş saatleri, d) Zaman aşımına tabi sistem ve parçaların değiştirilme tarihleri, e) İmalatçı tarafından yayınlanan Teknik emirler (T.O) ve bunlara yapılan işlemlere ait kayıtlar. Madde 106 - (...) (Madde 106, 5.1.2005 tarih ve 25691 sayılı R.G.'de yayımlanan yönetmeliğin 9. maddesi hükmü gereğince yürürlükten kaldırılmıştır.) Denetim Madde 107 - İşletmeci, uçağın normal bakımlarının, motor revizyonu, onarım ve tadilatlarının uçak bakım el kitabında belirtilen esaslar içinde yapılmasını sağlamak üzere, yeterli bir denetim sistemi kurar ve çalıştırır. Bakanlık; bakım teşkilatının ve personelinin tüm bakım faaliyetlerini denetlemeye ve gerekli hallerde düzeltici uyarıda bulunmaya uçuşları geçici veya devamlı olarak durdurmaya yetkilidir. (Ek fıkra - R.G.: 3.4.2001 - 24362 / m.6) Koltuk kapasitesi 100 ve daha fazla olan hava araçlarıyla işletmecilik yapan işletmelerin operasyon ve teknik bakımdan eksik veya yetersiz oldukları hakkında somut ve belgeye dayalı şikayet alınması veya Bakanlık tarafından gerekli görülmesi halinde; ücreti, denetlenen işletmeci tarafından ödenmek üzere, Bakanlık tarafından A.B.D. Sivil Havacılık İdaresi (FAA) veya Avrupa Havacılık Otoriteleri Birliği (JAA)'den sertifikalı, kendi dışında bir işletmeciye operasyon ve teknik bakım konularında denetim hizmeti yapabilen kuruluşlara da denetim yaptırılabilir. Madde 107 -(...) (Madde 107, 5.1.2005 tarih ve 25691 sayılı R.G.'de yayımlanan yönetmeliğin 9. maddesi hükmü gereğince yürürlükten kaldırılmıştır.) DOKUZUNCU KISIM Uçuş Ekibi BİRİNCİ BÖLÜM Uçuş Ekibinin Oluşunun Uçuş Ekibi Madde 108 - Her uçuşta ekibinin sayısı ve teşkili, işletmecinin (Değişik – R.G.:23.06.2005 - 25854 / m.8) işletme el kitabında belirtilenden az olamaz. Uçuş ekibinin asgari sayısının tespitinde; uçağın uçuş el kitabı (Operation Manuel) uçuşa elverişlilik sertifikası ve ilgili diğer dokümanlar esas alınır. Ayrıca kullanılan uçağın tipi, uçuş süresi, ekibin değişeceği yerler gözönünde tutulur. Uçuş ekibi; Pilot, Radyo operatörü, uçuş teknisyeni ve uçuş seyrüsefercisinden oluşur. Radyo Operatör Sertifikası Madde 109 - Uçuş ekibinden en az birinin, geçerli bir telsiz (radyo) operatörü sertifikasına sahip bulunması gereklidir. Uçuş Teknisyeni Madde 110 - Bir uçuş teknisyenine gerek duyulduğu ve buna göre yapılan uçaklarda, pilot kabinindeki yerinde görev yapmak üzere uçuş ekibine en az bir uçuş teknisyeni dahil edilir. Uçuş Seyrüsefercisi Madde 111 - Emniyetli bir seyrüseferinin pilotlarca yeterli bir şekilde yapılmaması halinde, uçuş ekibine lisanslı bir seyrüseferci dahil edilir. İKİNCİ BÖLÜM Uçuş Ekibinin Emercensi Görevleri Sorumluluk Madde 112 - İşletmeci, işlettiği her tip uçakta görev alacak uçuş mürettebatına, tehlikeli (emercensi) durumlardaki görevlerini, tespit edeceği periyodik eğitim programları ile öğretmekle yükümlüdür. Eğitimde; tüm tehlike (emercensi) durumlarda uygulanacak işlemler kurtarma teçhizatlarının kullanılması ve acil tahliye usulleri tatbiki, olarak yapılır. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Uçuş Ekibinin Eğitim Programları Eğitim Programlarının Hazırlanma ve Onayı Madde 113 - İşletmeci, uçuş mürettebatının kendi görevlerini yeterli bir seviyede yapabilecek şekilde eğitmek için, uçuş ve yer eğitim programları hazırlamak, Bakanlığa onaylatmak ve bu programı tatbik etmek zorundadır. İşletmeci, ayrıca Bakanlıkça uygun görülecek yer ve uçuş eğitim tesisleri ile bu tesislerde eğitim yaptıracak yeterli sayıda öğretmen temin eder. Eğitim Programlarının Kapsamı Madde 114 - Yapılan programda; ekibinin uçurulacağı her tip uçakla ilgili olarak yer ve uçuş eğitimine, ekip koordinasyonuna, tüm emercensi veya anormal durumlara, motor, gövde ve sistem arızalarına, yangın ve buna benzer diğer hususlara yer verilir. Eğitimler yeterli periyotlarla yapılır ve yeterlilik derecesi sınavlarla tespit edilir. Yolcu ve yük taşınırken uçaklarda tatbiki olarak tehlikeli (emercensi) durum yaratılmaz ve eğitim yapılamaz. DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Uçuş Ekibinin Ehliyeti Lisans ve Sertifika Madde 115 - Uçuş Ekibinin lisans ve sertifikaları SHY-1 Yönetmeliğine göre verilir ve yönetmelikte belirtilen esaslar içinde periyodik olarak yenilenir. Süresi geçersiz lisansa sahip uçuş ekibine işletmeci görev veremez ve uçuş ekibi bu görevi kabul edemez. Pilot Ehliyet Tahditleri Madde 116 - Son 90 gün içinde, uçurulacağı uçak tipinde en az 3 iniş kalkış yapmamış bir pilotu işletmeci, kaptan pilot olarak tayin edemez. Son 90 gün içinde daha önce uçtuğu uçak tipinde fiilen kaptan veya ikinci pilot olarak uçmamış veya teknik kontrolü yapılmamış pilot iniş ve kalkış için pilot olarak görevlendiremez. Kaptan Pilotun Yol ve Havaalanı Ehliyeti Madde 117 - İşletmeci, uçulacak yol ve gidilecek havaalanı ile ilgili olarak aşağıda belirtilen hususlarda yeterli bilgiye ve tecrübeye sahip olmayan bir pilotu kaptan pilot olarak görevlendiremez. a) Azami ve asgari emniyet irtifaları, b) Mevsimsel meteorolojik şartlar, c) Meteoroloji, muhabere ve hava trafik kolaylıkları ile bunlara ait usul ve kaideler, d) Arama ve Kurtarma usulleri, e) Uçuşun yapılacağı yol üzerindeki hava seyrüsefer kolaylıkları, f) Meskun sahalar ve trafiği kesif olan bölgelerdeki uçuş yolları, manialar aydınlatma, yaklaşma kolaylıkları ile varış ve kalkış havaalanlarında bekleme usulleri, aletle yaklaşma kaideleri ve tatbiki mümkün işletme minimaları. Yol ve Havaalanı Ehliyet Kontrolü Madde 118 - Belirli bir yol güzergahında sorumlu bir kaptan pilot ve pilot olarak, tarifeli sefer veya alet uçuş şartlarında sefer yapabilmek için;son 12 ay içinde görevli veya gözlemci olarak aynı yol güzergahında en az bir defa uçuş yapmış olması şartı aranır. İşletmeci, bu şartın yerine getirilmesi için uçuş ekibini bu şartları haiz bir öğretmen pilot veya sorumlu kaptan pilot nezaretinde eğitim ve kontrol uçuşuna tabi tutmak, ehliyet kazandığını belirleyen kontrol formlarını 1 yıl süre ile saklamakla yükümlüdür. ONUNCU KISIM Uçuş İşletme Uzmanı İşletmeci Sorumluluğu Madde 119 - İşletmeci, uçuşlarını kendi (Değişik – R.G.:23.06.2005 - 25854 / m.8) işletme el kitabında belirtilen esaslara uygun olarak yürütmek ve kontrol altında tutabilmek için SHY-1'de açıklanan esaslara göre bir lisansa sahip yeteri kadar uçuş işletme uzmanı (Dispeçer) bulundurmakla yükümlüdür. Uçuş İşletme Uzmanının Ehliyeti Madde 120 - Uçuş İşletme Uzmanları aşağıda belirtilen bilgi ve tecrübeye sahip olmalıdır. a) (Değişik – R.G.:23.06.2005 - 25854 / m.8) İşletme el kitabı, uçaklarda kullanılan muhabere ve seyrüsefer teçhizatına ait bilgiler, b) görevli bulunduğu bölge ve uçuş yolarındaki meteorolojik şartların özellikleri ve bu bilgilerin temin edileceği meteoroloji teşkilatının imkan ve kabiliyeti, c) Meteorolojik şartların, kullanılan uçakların muhabere teçhizatına etkileri, d) Havaalanının asgari alçalma limitleri, e) Uçaklardaki seyrüsefer sistemlerinin özellikleri ve asgari limitleri, f) Uçağın yükleme usul ve esasları. ONBİRİNCİ KISIM Talimat, Doküman ve Kayıtlar İşletme El Kitabı (Değişik – R.G.:23.06.2005 - 25854 / m.8) Madde 121 - İşletmeci, faaliyet sahasının özelliklerine uygun olarak EK-4'de açıklanan hususları kapsayan bir (Değişik – R.G.:23.06.2005 - 25854 / m.8) işletme el kitabı hazırlamak, dağıtmak ve uygulanmasını sağlamakla sorumludur. Bakım Talimatı Madde 122 - İşletmeci, uçağın bakım el kitaplarında öngörülen esas ve standartlar içinde her türlü bakım, revizyon ve onarımlarını sağlamak, bakım personeline rehberlik yapmak üzere EK-5'de açıklanan hususları kapsayan bir Bakım talimatı hazırlamak, dağıtmak ve uygulanmasını sağlamak sorumludur. Madde 122 - (...) (Madde 122, 5.1.2005 tarih ve 25691 sayılı R.G.'de yayımlanan yönetmeliğin 9. maddesi hükmü gereğince yürürlükten kaldırılmıştır.) Bakım El Kitabı (Aircraft Operation Manual) Madde 123 - İşletmeci, uçağı imal eden firma tarafından uluslararası kurallara uygun olarak hazırlanmış, her tip uçağın teknik bakım esas ve usullerini kapsayan bakım el kitaplarından yeteri kadar temin, dağıtım ve kullanılmasını sağlamaktan sorumludur. Uçuş El Kitabı (Aircraft Operation Manual) Madde 124 - İşletmeci, uçağı imal eden firma tarafından uluslararası kurallara uygun olarak hazırlanmış, uçağın kullanımı ile ilgili detaylı bilgileri kapsayan uçuş el kitaplarından yeteri kadar temin, dağıtım ve kullanılmasını sağlamakla sorumludur. Bakım Çıkış Formu (Maintenance release) Madde 125 - Uçak bakım el kitaplarında belirtilen esaslar yapılan her türlü bakımdan çıkan uçaklar için, bir bakım çıkış formu doldurulur ve bakım yapan yetkili personel tarafından imza edilir. Madde 125 - (...) (Madde 125, 5.1.2005 tarih ve 25691 sayılı R.G.'de yayımlanan yönetmeliğin 9. maddesi hükmü gereğince yürürlükten kaldırılmıştır.) Seyir Bilgi Formu (Journey Log Book) Madde 126 - İşletmeci tarafından yapılan her uçuşa ait aşağıda açıklanan bilgileri kapsayan seyir bilgi formları sorumlu kaptan pilot tarafından doldurulur ve işletmeci tarafından 6 ay süre ile saklanır. a) Uçak tescil işareti, b) Tarih, c) Uçuş ekibi ve görevleri, d) Kalkış yeri ve saati, e) Uçuş yolu ve saatleri, f) İniş yeri ve saati, g) Uçuşun cinsi ve mahiyeti, h) Taşınan yolcu ve yük miktarı, ı) Varsa olaylar ve gözlemler, j) Sorumlu kaptan pilotun imzası. Diğer Form ve Kayıtlar Madde 127 - İşletici, aşağıda açıklanan ve detaylı eklerde gösterilen diğer form ve kayıtların kullanılması ve muhafazasını sağlar. a) Uçuş planı EK-6, b) Uçuş hazırlık formu, c) Pilot yol kontrol formu, d) Pilot ehliyet kontrol formu, e) Bakım personel ehliyet kontrol formu, f) Yakıt ve yağ ikmal kayıtları, g) Her türlü bakım kayıtları, h) Uçak uçuş zaman kayıtları, ı) Diğer istatistiki bilgiler, j) Gelir, gider kayıtları. Kaza ile İlgili Kayıtlar Madde 128 - İşletmeci, uçaklarından herhangi birinin önemli bir hadise veya kaza geçirmesi halinde SHY-13 Yönetmeliği esaslarına göre tüm bilgi ve kayıtları muhafaza etmek ve istenildiğinde Bakanlığa sunmakla yükümlüdür. ONİKİNCİ KISIM Kabin Memuru Asgari İhtiyaç Madde 129 - İşletmeci, kullanılan uçağın koltuk kapasitesi veya yolcu sayısına göre uçağın güvenli ve süratli olarak tahliyesini, tehlike (emercensi) ve normal usullerin yerine getirilmesini sağlamak için asgari sayıda kabin memuru görevlendirmekle yükümlüdür. İşletme el kitabına bu husus dahil edilir ve Bakanlık onayı ile yürürlüğe girer. Kabin Memurlarının Eğitimi Madde 130 - İşletmeci, kabin memurlarını aşağıda belirtilen konularda eğitmekle yükümlüdür. Bu eğitimler en az yılda bir defa tekrarlanır. a) Uçuş esnasında meydana gelebilecek bir tehlikeli (emercensi) durumda veya acil tahliye şartlarında kabin memurunun görevleri, b) Can kurtarma yeleği, lastik bot, lastik tahliye kızağı, acil çıkış kapıları, portatif yangın söndürücüsü, ilk yardım ve oksijen cihazları gibi uçakta bulunan tehlike (emercensi) teçhizatının kullanılması, c) Diğer personelin tehlikeli (emercensi) durumda kendilerine düşen görevleri, d) 3000 metre irtifa üzerindeki uçuşlarda oksijen yetersizliğinin etkileri ve kabin tazyikli uçaklarda basınç kaybının yolculara fiziki etkisi. Kabin Memurunun Emniyeti Madde 131 - İşletici, her bir kabin memuru için uçakta bir koltuk tahsis eder. Kabin memurları iniş-kalkışta devamlı olarak koltuk emniyet kemerlerini bağlar. Kabin Memurlarının Görevleri Madde 132 - Kabin memurlarının görevleri (Değişik – R.G.:23.06.2005 - 25854 / m.8) işletme el kitabında detaylı olarak belirtilir. Genel görevleri şunlardır. a) Kabin içindeki her türlü normal ve tehlikeli (emercensi) durum teçhizat ve araçlarının faal olduğunu kontrol etmek, gereğinde kullanmak ve kullandırmak, b) Emniyet kemeri, oksijen sistemi, can yeleği, tahliye sisteminin yolcular tarafından öğrenilmesini sağlamak, c) Yolcuların iniş ve kalkışta emniyet tedbirlerini tam olarak aldığını kontrol etmek, d) Kabin içindeki olayları kaptan pilot rapor etmek. ONÜÇÜNCÜ KISIM Güvenlik Tedbirleri Uçuş Ekibinin Güvenliği Madde 133 - Yolcu taşınan bütün uçaklarda, eylemcilerin uçuş ekibine ulaştırmasını önlemek üzere, pilot mahallini yolcu bölümünden ayıran kapının içerden kilitlenmesini sağlayacak bir kilit sistemi bulundurulur. Uçuş süresince bu kapı kilitli bulundurulur ve zaruri sebepler dışında kapı açılmaz ve pilot mahalline görevli personel dışında hiçbir kimse alınmaz. Uçağın Güvenliği Madde 134 - Uçuş öncesi ve uçuş sonrası bakım ikmal faaliyetleri dışında uçağın gerekli emniyet tedbirleri alınmış ve kapıları kilitli olarak park ettirilmesinden işletmeci, uçağın eylemlere karşı güvenliğini sağlamaktan havaalanındaki yetkili üniteler sorumludur. Bir sabotajdan şüphe edilmesi veya ihbar edilmesi halinde, bomba aramasında izlenecek usulleri saptamak ve bu konuda bir kontrol listesi oluşturmak ve uçakta bulundurmaktan işletmeci sorumludur. Eğitim Madde 135 - Uçak personelinin, uçuşun her safhasında maruz kalacakları bu gibi eylemlerde uygulayacakları usul ve esaslar, işletme el kitabına dahil edilir ve ilgili personele gerekli eğitim yaptırılır. Bu konuda gizlilik taşıyan bilgiler sadece, ilgili personele verilir. Ve uygun şekilde saklanması sağlanır. Arama ve müdahale timlerinin uçak üzerinde yeterli eğitim yapmalarına işletmeci tarafından gerekli kolaylık sağlanır. Eylemlerin Rapor Edilmesi Madde 136 - Kanunsuz bir eyleme maruz kalan uçağın sorumlu kaptan pilotu, (Değişik – R.G.:23.06.2005 - 25854 / m.8) işletme el kitabında belirtilen tedbirleri alır ve uygun bir vasıta ile trafik kontrol ünitelerine bilgi verir. İşletmeci, olayı takiben en geç 48 saat sonra, olayla ilgili sonuç raporunu Bakanlığa gönderir. ONDÖRDÜNCÜ KISIM Son Hükümler Kaldırılan Hükümler Madde 137 - Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girmesi ile 1974 tarihli Genel Uçak İşletme Yönetmeliği (SHD-T-42) yürürlükten kalkar. Geçici Madde 1 - (Ek - R.G.: 4.9.1999 - 23806 / m.3) Mevcut işletmeler bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 1 aylık süre içinde durumlarını bu Yönetmelik hükümlerine uygun hale getirmekle mükelleftirler. Aksi halde yapılmış olan başvurular kabul edilmez, ellerindeki ruhsatlar hiç bir bildirim olmaksızın iptal edilir. Geçici Madde 1 - (13.7.1992 - 21283) Halen işletme ruhsatı alarak faaliyet göstermekte olan işletmeler, bu Yönetmelik ile öngörülen sermaye yapısı ve havaaracı mülkiyet durumu, sayıları ve özelliklerini karşılamak üzere, Yönetmeliğin yayımı tarihi itibariyle en geç 24 (Yirmidört) ay içinde yeniden teşkilatlanmak zorundadır. Aynı şekilde uçuş ekibi ve teknisyenler için çoğunluk olarak Türk Vatandaşı personeli bulunmayan mevcut işletmeler, Yönetmeliğin yayımı tarihi itibariyle en geç 12 (oniki) ay içinde bu hususu sağlamak zorundadırlar. Bu süre içinde öngörülen bu hususları karşılayan işletmelerin faaliyetleri, şartlar sağlanana kadar durdurulur. Geçici Madde 1 - (10.6.1994 - 21956) (Değişik - 3.11.1994 - 22100 / m.1) Halen işletme ruhsatı alarak faaliyet göstermekte olan işletmeler mevcut durumlarını, 15 inci madde hükümlerine 31 Aralık 1995 tarihine kadar, 16 ve 18 inci madde hükümlerini ise 31 Ekim 1994 tarihine kadar uydurmak ancak, 18 inci madde gereği bulundurmaları gerekli uçakları 28 Şubat 1995 tarihine kadar sağlamak zorundadır. Halen mülkiyetinde en az bir uçak bulunan işletmelerden bir uçak mülkiyetini muhafaza ettiği sürece mevcut uçaklarının hiçbirisi için 18 inci maddeye göre, herhangibir teminat mektubu alınmaz. Geçici Madde 2 - (10.6.1994 - 21956) Yönetmeliğin yayım tarihinden önce izin almış veya işletme ruhsatı alma aşamasına gelmiş işletmelere 15 inci maddede aranan şartlar bakımından Geçici 1 inci Madde hükümleri uygulanır. Geçici Madde 1 - (3.4.2001 - 24362) İşletme ruhsatı almış ve faaliyet göstermekte olan işletmeciler mevcut durumlarını; bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden itibaren 14 üncü maddenin (f) bendine en geç beş yıl, 15 inci maddenin (a) bendine en geç bir yıl, 18 inci maddenin; (h) bendine her yıl mevcut banka teminat mektubunu en az beş yüz bin ABD Doları artırmak koşuluyla en geç iki yıl, (i) ve (k) bendine en geç bir yıl içinde uydurmak zorundadır. Geçici Madde 2 - (3.4.2001 - 24362) Bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden önce ön izin alarak işletme ruhsatı alma aşamasına gelmiş işletmecilere talep etmeleri halinde bu Yönetmelikle değiştirilen 18 inci maddenin değişiklikten önceki hükümlerine göre işletme ruhsatı verilir. Bu işletmeler için geçici 1 inci madde hükümleri uygulanır. Geçici Madde 3 - (3.4.2001 - 24362) Bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden önce işletme ruhsatı alan ancak yönetmelik de istenen koşulların tamamını veya bu Yönetmelikle değiştirilen 18 inci maddede değişiklikten önce belirtilen koşulları kaybetmiş olup da, işletme ruhsatı iptal edilmemiş işletmeciler, en geç dokuz ay içerisinde durumlarını bu Yönetmeliğe uygun hale getirmek zorundadır. Geçici Madde 1 – (Değişik – R.G.:23.06.2005 - 25854 / m.10) Bu Yönetmeliğe göre işletme ruhsatı alarak faaliyet göstermekte olan işletmecilere denetleme yapılarak, bu Yönetmelikle aranan şartları koruyanların işletme ruhsatları en geç bir yıl içerisinde (EK-3)’te yer alan işletme ruhsatı ile değiştirilir." Geçici Madde 2 – (Değişik – R.G.:23.06.2005 - 25854 / m.10) Bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden önce ön izin alarak işletme ruhsatı alma aşamasına gelmiş olanlara talep etmeleri halinde bu Yönetmelikle değiştirilen 4, 5, 6, 7, 8 ve 9 uncu maddelerin değişiklikten önceki hükümlerine göre işletme ruhsatı verilir. Değişiklikten önceki hükümlere göre işletme ruhsatı verilen işletmelere geçici madde 1’ deki şartlar uygulanır. Madde 138 - Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Madde 139 - Bu Yönetmelik hükümlerini Ulaştırma Bakanı yürütür. EK - 1 (Değişik - R.G.: 15.7.1999 - 23756 / m.10) ÖN İZİN (Değişik – R.G.:23.06.2005 - 25854 / m.9) TALEP DOSYASI 1. İşletmecinin ticari unvanı ve adresi, 2. Tasarlanan işletme teşkilatı, 3. Kurucu üyelerin isimleri ve adli sicil kayıtları, 4. Yönetim Kurulu üyelerinin isimleri ve adli sicil kayıtları, 5. Önemli personel isimleri ve bunlara ait bilgiler, 6. Tasarlanan sermaye ve sahipleri, 7. İşletmenin tasarlanan maksadı, 8. İşletme cinsleri: a) Tarifeli yolcu-yük, b) Tarifesiz yolcu, c) Tarifesiz yük, d) Hava taksi, e) Ambulans. 9. İşletme yapılması planlanan hatlar; a) İç hat, b) Dış hat, 10. Uçak temin planı; a) Uçak tipi ve adedi, b) Temin edilecek ülke ve firma, c) Assurance of aircraft, Temin şekli (satınalma, kira, kirasatın alma) buy, lease, leasebuy. d) Öngörülen fiyat ve ödeme şartları, 11. Uçak bakım planı, 12. Uçuş ekibi temin ve eğitim planı, 13. Bakım personeli temin ve eğitim planı, 14. Fizibilite raporu. 15. (Ek - R.G.: 3.4.2001 - 24362 / m.7) İşletmenin ve kurucu ortaklarının ticari faaliyetlerinden dolayı devlete vergi ve sigorta prim borcunun olmadığını gösteren resmi belge, 16. (Ek - R.G.: 3.4.2001 - 24362 / m.7) Kurucu ortakların başka ticari kuruluşlardaki ticari bağlantıları ve bu kuruluşların ticari faaliyetleri hakkında detaylı bilgi, şirket ortağı ise; hisse oranı, sermaye oranı, şirketi temsil ve ilzam yetkisinin bulunup bulunmadığı, ortak olunan şirketin en son bilançosu ve gelir-gider tablosu, 17. (Ek - R.G.: 3.4.2001 - 24362 / m.7) İşletmeyi temsil ve ilzam yetkisi bulunan şahısların isim listesi ve imza sirküleri ve kurucu ortakların noterden tasdikli tebligat adresi, 18. (Ek - R.G.: 3.4.2001 - 24362 / m.7) İşletmenin İşletme ruhsatı aldıktan sonra uçuşlarından elde edeceği gelirler ve bu Yönetmelik gereğince vermesi gereken teminat mektubu dikkate alınmaksızın en az üç aylık uçak kirası, yakıt, personel, bakım, sigorta, yer hizmetleri, havaalanları ve Eurocontrol gibi işletme giderlerini hangi kaynaklarından karşılayacağını gösterir bilgi ve belgeler, 19. (Ek - R.G.: 3.4.2001 - 24362 / m.7) İşletmeninin Türkiye'de veya Türkiye'de muhabir bankası bulunan yurtdışındaki en az iki bankadan alınmış kredibilitesini gösteren referans mektubu, EK-2 (Değişik - R.G.: 15.7.1999 - 23756 / m.10) İŞLETME RUHSATI TALEP DOSYASI 1. İşletmecinin ticari unvanı ve adresi, 2. Gerçekleştirilen işletme teşkilatı, 3. Kurucu üyelerinin isimleri ve mali durumları, 4. Yönetim Kurulu üyelerinin isimleri ve mali durumları, 5. Teşkilatta görev alan önemli kişilerin isimleri ve teknik tecrübeleri, 6. İşletmenin belirlenen maksadı, 7. İşletmenin mali durumu a) Taahhüt ve ödenmiş sermaye, b) Hisse senetleri ve sahipleri, 8. İşletmenin bağlı olduğu holding veya diğer ana kuruluşa ait bilgiler, 9. Talep edilen işletme cinsleri, 10. Talep edilen işletme hatları, 11. Uçakların temin durumu, 12. Uçakların tescil ve uçuşa elverişlilik durumu, 13. Uçuş ekibi temin durumu, 14. Bakım personeli temin durumu, 15. Uçuş ekibi ve bakım personeli eğitim durumu, 16. Sigorta işlemlerinin durumu, 17. Ekler; a) Şirket ana sözleşmesi tasdikli sureti, b) Uçakların uçuşa elverişlilik ve tescil sertifika suretleri, c) Kalite kitabı, d) (Değişik – R.G.:23.06.2005 - 25854 / m.8) İşletme El Kitabı (OM part A-D), e) Asgari Teçhizat listesi - MEL (Minimum Equipment list), f) Bakım Talimatı veya bakım anlaşma sureti, g) Eğitim programları, h) Havaalanı üniteleri ile yapılan anlaşma sureti, i) Yer hizmetleri kuruluşu ile yapılan anlaşma sureti, j) Uçak kiralık ise, kira mukavele sureti, k) Uçak, yolcu ve üçüncü şahıs sigorta poliçe suretleri, l) İşletmenin teşkilat şeması, m) Kilit personel isim listesi, n) Uçuş ekibi isimleri ve lisans numaraları, o) Bakım personeli isimleri ve lisans numaraları, p) Kabin personeli isimleri, q) Uçuş işletme uzmanı isimleri ve lisans numaraları, r) İşletme merkezi ve bürolarının adresi, s) Talep edilen ücretleri, t) Fizibilite raporu. EK-3 TÜRKİYE CUMHURİYETİ REPUBLIC OF TURKEY ULAŞTIRMA BAKANLIĞI MINISTRY OF TRANSPORT SİVİL HAVACILIK GENEL MÜDÜRLÜĞÜ DIRECTORATE GENERAL OF CIVIL AVIATION JAA Üyesi, Member of the JAA İŞLETME RUHSATI AIR OPERATOR CERTIFICATE NO: TR-..... İşbu belge ile It is hereby certified that ABC HAVACILIK A.Ş. Atatürk Havalimanı, 34830 Yeşilköy İSTANBUL 2920 Sayılı Türk Sivil Havacılık Kanunu ve ilgili mevzuat ile JAR OPS 1/3’te belirtilen ruhsatlandırma gerekliliklerini yerine getirmiş ve ekteki işletme şartlarına uygun olarak tarifeli/tarifesiz ticari hava taşımacılığı/hava taksi işletmeciliği yapmaya yetkili kılınmıştır. has satisfied the Operator Certification Requirements prescribed in national regulations and JAR-OPS 1/3 and has been authorized to conduct scheduled/un-scheduled Commercial Air Transport Operations/Air Taxi Operations, subject to the conditions specified in the Operations Specifications attached. Bu ruhsat devredilemez ve yakın bir zamanda askıya alınmamışsa veya iptal edilmemişse gün/ay (yazıyla), yıl (sayıyla) tarihine kadar geçerlidir. This Certificate is not transferable and unless sooner suspended or revoked, shall continue in effect until day/month (in words) of Year (in figures) Tanzim edilen yer : Ankara İmza : Issued at Signature İlk düzenleme tarihi : GG/AA/YY İsim : Originally Issued on Name Düzenleme tarihi : GG/AA/YY Unvan : Minister of Transport Date of issue Title JAA Form 100 – DGCA / SHGM AOC No : TR-.... Sayfa 1/4 Page 1/ 4 EK-3 TÜRKİYE CUMHURİYETİ REPUBLIC OF TURKEY ULAŞTIRMA BAKANLIĞI MINISTRY OF TRANSPORT SİVİL HAVACILIK GENEL MÜDÜRLÜĞÜ DIRECTORATE GENERAL OF CIVIL AVIATION İŞLETME RUHSATI NO: TR-…….. AIR OPERATOR CERTIFICATE NO: TR-……. ABC HAVACILIK A.Ş. Genel Müdür (Accountable Manager) :……………………… Kalite Müdürü (Quality Manager) :…………………….. Uçuş İşletme Müdürü (Flight Operations Manager) :…………………….. Yer İşletme Müdürü (Ground Operations Manager) :…………………….. Teknik Müdür (Technical Manager) :…………………….. Eğitim Müdürü (Training Manager) :……………………… İŞLETME ŞARTLARI OPERATIONS SPECIFICATIONS A) Operasyon Tip(ler)i (Type(s) of Operations) : Ticari Hava Taşımacılığı (Commercial Air Transportation) A1 - Yolcu (Passengers) A2 - Kargo (Cargo) A3 - Acil Tıbbi Servis (Emergency medical service) B) Uçak Tip(ler)i (Type(s) of Aircraft) : Yetkilendirilen uçak tiplerini listeleyin (dry-leased uçaklar da dahil) / operasyon tipi (List type(s) of aircraft authorised (including dry-leased aircraft) / type of operation) Örnek BOEING B737 (A1, A2) PIPER PA-18 (A1) C) Operasyon Alanları (Area(s) of Operation) : Yetkilendirilen operasyon coğrafik alanlarını listeleyin (List geographical area(s) of operation authorised) Örnek PIPER PA-18 (WXYZ FIR) BOEING B737 Aşağıda belirlenmiş coğrafik koordinatlar ile sınırlı bölge (B737 An area bounded by the following geographical co-ordinates): 15N 030W, 45N 030W, 45N 015W, 60N 015W, 60N 050W, 65N 050W, 65N 050W, 65N 045E, 015N 045E, 015N 045E, 15N 030W JAA Form 100 – DGCA / SHGM AOC No : TR-.... Sayfa 2/4 Page 2/ 4 EK-3 D) Özel Kısıtlamalar (Special Limitations) : D1 - VFR sadece gündüz (day only) D2 - VFR Sadece gündüz/gece (day/night only) D3 - Diğer (Other) Örnek PIPER PA-18 (D1 - VFR sadece gündüz(day only)) E) Özel Yetkilendirmeler / Onaylar (Special Authorisations/Approvals) : ( E1 - CAT II Operasyonları (Operations) Nota Bakınız ( ( E2 - CAT IIIA Operasyonları (Operations) Nota Bakınız Düşük Görüş ( Operasyonları ( E3 - CAT IIIB Operasyonları (Operations) Nota Bakınız Low Visibility ( Operations ( E4 - CAT IIIC Operasyonları (Operations) Nota Bakınız ( ( Not:Her bir durumda uçak tipi uygun RVR/DH minima ile birlikte belirtilmelidir. (Types of aircraft must be specified in each case with the appropriate RVR/DH minima.) ( ( E5 - Belirlenen minimum değerin altındaki kalkış operasyonları (Take-off Operations below specified minima) E6 - MNPS Operasyonları (Operations) E7 - ETOPS Operasyonları (Operations) E8 - RNAV Operasyonları (Operations) E9 - RVSM E10 - RNP E11 - Tehlikeli Maddeler (Dangerous Goods) E12 - Helikopter offshore operasyonları (Helicopter offshore operations) E13 - Deniz Pilot transferleri (Sea Pilot transfers) Örnek BOEING B737 (E1) 300 m / 120 ft (E5) 250 m JAA Form 100 – DGCA / SHGM AOC No : TR-.... Sayfa 3/4 Page 3/ 4 EK-3 F) Uçak Tescil İşaretleri (Aircraft Registration Marks) : Uçak tescil işaretleri (dry-leased uçaklarda dahil) (List registration marks of aircraft (including dry-leased aircraft)) Düzenleyen Issued by İmza : Signature İsim : Name Unvan : Title Bakan a. For the Minister of Transport Tarih : Date JAA Form 100 – DGCA / SHGM AOC No : TR-.... Sayfa 4/4 Page 4/ 4 EK-4 İŞLETME EL KİTABI (ÖRNEK) BÖLÜM A GENEL / TEMEL 0. İŞLETME EL KİTABI KONTROL VE YÖNETİMİ 0.1. Giriş 0.2. Düzeltme ve revizyon sistemi 1. ORGANİZASYON VE SORUMLULUKLAR 1.1. Organizasyon yapısı 1.2. Yönetici personel isimleri 1.3. İşletme yönetici personelinin görev ve sorumlulukları 1.4. Kaptanın görev, sorumluluk ve yetkileri 1.5. Kaptan dışındaki diğer mürettebatın görev ve sorumlulukları 2. OPERASYONUN KONTROL VE DENETİMİ 2.1. Operasyonun işletmeci tarafından denetimi 2.2. Ek operasyon talimatlarının ve bilgilerin yürürlüğe girme sistemi 2.3. Kaza önleme ve uçuş emniyet programı 2.4. Operasyon Kontrolü 2.5. Otoritenin yetkileri 3. KALİTE SİSTEMİ 4. MÜRETTEBATIN OLUŞUMU 4.1. Mürettebatın oluşumu 4.2. Kaptanın atanması 4.3. Uçuş mürettebatının uçuş yapamaz durumda olması 4.4. Birden fazla tipte operasyon 5. NİTELİK GEREKLİLİKLERİ 5.1. Lisans, nitelik, yeterlik, eğitim gerekliliklerinin tanımı 5.2. Uçuş mürettebatı 5.3. Kabin mürettebatı 5.4. Eğitim, kontrol ve denetleme personeli EK-4 5.5. Diğer operasyonların personeli 6. MÜRETTEBATIN SAĞLIK TEDBİRLERİ 6.1. Mürettebatın sağlık tedbirleri 7. UÇUŞ ZAMANI KISITLAMALARI 7.1. Uçuş ve görev zamanı kısıtlamaları ve dinlenme gereklilikleri 7.2. Uçuş ve görev zamanlarında aşırılıklar ve/veya dinlenme sürelerinin azaltılması 8. OPERASYON PROSEDÜRLERİ 8.1. Uçuş hazırlık talimatları 8.1.1. Minimum uçuş yükseklikleri 8.1.2. Havaalanlarının kullanılabilirliğini saptayan kriterler 8.1.3. Havaalanı kullanma minimaları belirleme yöntemleri 8.1.4. VFR uçuşları ve bir uçuşun VFR kısımlarında yol boyu minimalar 8.1.5. Havaalanının ve yol boyu işleyen minimaların uygulanması ve tanımlanması 8.1.6. Meteorolojik bilgilerin yorumlanması 8.1.7. Taşınan su methanol, yağ ve yakıtın miktarının belirlenmesi 8.1.8. Kütle ve ağırlık merkezi 8.1.9. ATS uçuş planı 8.1.10. Operasyonel uçuş planı 8.1.11. İşletmecinin uçak teknik defter sayfası 8.1.12. Taşınması gereken dokümanların, formların ve ek bilgilerin listesi 8.2. Yer hizmetleri talimatları 8.2.1. Yakıt ikmali prosedürleri 8.2.2. Emniyet açısından uçak, yolcular ve yük hizmetleri prosedürleri 8.2.3. Uçağa binmeyi reddetme prosedürleri 8.2.4. Yerde buz çözme ve engelleme işlemleri 8.3. Uçuş prosedürleri 8.3.1. VFR/IFR politikası 8.3.2. Seyrüsefer politikası 8.3.3. Altimetre ayar prosedürleri 8.3.4. Yükseklik uyarı sistemi prosedürleri 8.3.5. Yere yakınlık uyarı sistemi prosedürleri 8.3.6. TCAS/ACAS kullanımıyla ilgili prosedür ve politika EK-4 8.3.7. Uçuş esnasında yakıt yönetimi prosedür ve politikası 8.3.8. Kötü ve tehlikeli atmosfer koşulları 8.3.9. Wake Türbülans 8.3.10. Uçuş mürettebatının yerleri 8.3.11. Mürettebat ve yolcular için emniyet kemerinin kullanımı 8.3.12. Kokpite girme müsaadesi 8.3.13. Boş mürettebat koltuklarının kullanımı 8.3.14. Mürettebat üyelerinin uçuş sırasında uçuş yapamaz durumda olması 8.3.15. Kabin emniyet kuralları 8.3.16. Yolcu brifing kuralları 8.3.17. Kozmik veya solar radyasyon keşif teçhizatı taşınması gereken zamanlarda kullanılacak prosedür 8.4. Tüm hava operasyonları 8.5. ETOPS 8.6. Minimum teçhizat ve konfigürasyon sapma listeleri kullanımı 8.7. Gelir getirmeyen uçuşlar 8.8. Oksijen gereklilikleri 9. TEHLİKELİ MADDELER VE SİLAHLAR 10. GÜVENLİK 11. KAZA VE OLAYLARLA İLGİLENİLME 12. HAVA KURALLARI 13. KİRALAMA BÖLÜM B TİP İLE İLGİLİ UÇAK İŞLETİM KONULARI 0. GENEL BİLGİLER VE ÖLÇÜ BİRİMLERİ 1. KISITLAMALAR 2. NORMAL PROSEDÜRLER 3. NORMAL OLMAYAN VE ACİL PROSEDÜRLER EK-4 4. PERFORMANS 4.1. Performans verileri 4.2. Ek performans verileri 5. UÇUŞ PLANLAMASI 6. AĞIRLIK VE DENGE 7. YÜKLEME 8. KONFİGÜRASYON SAPMA LİSTESİ 9. ASGARİ TEÇHİZAT LİSTESİ 10. OKSİJEN DAHİL, HAYATTA KALMA VE ACİL DURUM TEÇHİZATI 11. ACİL DURUMDA UÇAĞI BOŞALTMA PROSEDÜRLERİ 12. UÇAK SİSTEMLERİ BÖLÜM C ROTA VE HAVAALANI TALİMAT VE BİLGİLERİ BÖLÜM D EĞİTİM 1. EĞİTİM MÜFREDATI VE KONTROL PROGRAMLARI - GENEL 2. EĞİTİM MÜFREDATI VE KONTROLLER 2.1. Uçuş mürettebatı 2.2. Kabin mürettebatı 2.3. Mürettebat üyelerine dahil operasyon personeli 2.4. Mürettebat üyeleri haricindeki operasyon personeli 3. PROSEDÜRLER 3.1. Eğitim ve kontrol prosedürleri 3.2. Personelin istenilen standartlara ulaşamaması veya sürdürememesi durumunda uygulanacak olan prosedürler 3.3. Ticari hava taşımacılığı uçuşları sırasında anormal veya acil durumların simülasyonunun yapılmadığından emin olunması ile ilgili prosedür 4. DOKÜMANTASYON VE SAKLANMASI EK-5 UÇAK BAKIM TALİMATINA AİT GENEL ESASLAR 1- Uçak işletmecileri, filolarında bulunan uçak adedine, uçakların büyük ve küçüklüklerine ve tiplerine göre, aşağıda ana hatları belirtilen hususları kapsayan Uçak Bakım Talimatı (Manuel) hazırlayacaklardır. İşletmenin Teknik Kontrol Amiri veya Müdürü, bu Manuelin tam olarak hazırlandığından ve güncel tutulduğundan ve ilgili personele dağıtıldığından, emin olacaktır. Ayrıca bu yetkilinin, uçak imalatçı firma ile imalatçı ülke sivil havacılık otoritesince yayınlanan müteakip uçuşa elverişlilik bilgilerinin zamanında gereği için ilgili kısım ve personele giderildiğinden emin olması gereklidir. 1. Bakım organizasyonunun teşkilat şeması, 2. Bakım, onarım ve kontrollerle ilgili olarak personelin görev sorumluluk ve yetkileri, 3. Periyodik, arıza, tadilat, onarım ve revizyon bakımlarında uygulanacak usul ve esaslar, 4. Uçak, yedek parça ve kompenantların uçuşa uygunluk kontrollerine ait satandart usuller, 5. Güvenirlilik ve kalite kontrol usul ve esasları, 6. Uçağın uçuşa verilmesi şartları ve bu konuda imza yetkisi, 7. Koruyucu bakım, metod, teknik ve usulleri, 8. Her türlü bakım sonu teknik kontrol usul ve esasları, 9. Zaman aşımına tabi parça ve sistemlerin takip ve uygulanmasında kullanılacak usul ve esaslar, 10. Uçağın uçuşa verilmeden önce teknik kontroluna ait usul ve esaslar, 11. Uçağın yakıt ikmali ve mevcut yakıtın boşaltılmasına ait usul ve esaslar, 12. Yakıt kalitesinin bozulmasını önleyici tedbir ve usuller, 13. Yakıt ikmal ve boşalmasında yangın karşı alınacak tedbir usulleri, 14. teknik kontrol teşkilatı ve personel yetki ve sorumlulukları, 15. Uçak imalatçı ülke veya tescil ülkesinin sivil havacılık otoritelerince, yayınlanmış uçuşa elverişlilik, bakım ve teknik emirlerin uygulama esas ve usulleri, 16. Uçak gövdesi, motor, pervane, teçhizat, kompenant ve sistemlerinin kontrol ve revizyon periyotları, 17. Uçakların uçuşuna mani teşkil etmeyecek arızalı teçhizat listesi, 18. Uçakların ağırlık merkezi, toplam ağırlık ve balans durumlarının kontrol ve usulleri, 19. Kontrolu gerektiren parça ve teçhizatın faaliyet standart limitleri ve bunun tespiti için uygulanacak usul ve esaslar. EK-5 UÇAK BAKIM TALİMATINA AİT GENEL ESASLAR (...) (Ek 5, 5.1.2005 tarih ve 25691 sayılı R.G.'de yayımlanan yönetmeliğin 9. maddesi hükmü gereğince yürürlükten kaldırılmıştır.) Ek-8 JAA FORM 101- REGISTER OF AOC’ s - INPUT DATA To: JAA HEADQUARTERS (Operations Division) Fax No: (31) 23 5621714 From: Ministry Of Transport Directorate General of Civil Aviation Fax No: +90 312 212 46 84 Country: Republic of Turkey AOC number: TR - ……. Issuing Office: Directorate General Of Civil Aviation First Issue/Variation (Delete as appropriate) Effective Date: Expiry Date: Registered Name of Operator: Registered Address of Operator: Operator’s Main Base: Telephone No: Fax No: (incl. country code) OPERATIONS SPECIFICATIONS: (See the Compilation Guide on the reverse) A) Type of Operation: B) Aircraft Type(s): (A1, A2, A3) C) Areas of Operation: D) Special Limitations: (D1, D2, D3) E) Special Authorizations and Approvals: (E1 to E13) EK - 9 SİVİL HAVACILIK GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İŞLETME RUHSATI BAŞVURU ÖNCESİ FORMU İŞLETMENİN; TİCARET ÜNVANI …………………………………………………………………………. ADRESİ …………………………………………………………………………. TELEFON NUMARASI …………………………………………………………………………. FAKS NUMARASI …………………………………………………………………………. OPERASYONLARIN YAPILMASI PLANLANAN ŞEHİR (HOME BASE) ………………………… KURUCU ORTAKLARIN ADI SOYADI 1) ………………………………………………………………… 2) ………………………………………………………………… 3) ………………………………………………………………… 4) ………………………………………………………………… 5) ……………………………………………………………….... YÖNETİM KURULU ADI SOYADI BAŞKAN ………………………………………………………………… ÜYE ………………………………………………………………… ÜYE ………………………………………………………………… ÜYE ………………………………………………………………… KAYITLI SERMAYE YTL ……………………………………………….. ABD DOLARI ……………………………………………….. ÖDENMİŞ SERMAYE YTL ……………………………………………….. ABD DOLARI ……………………………………………….. Ek-9 ŞİRKET ORTAKLARININ ADI SOYADI SERMAYE PAYLARI 1) …………………………………… ………………….… 2) …………………………………… ……..…………..… 3) …………………………………… …..………..……… 4) …………………………………… ……………………. 5) …………………………………… ………………….... İŞLETMENİN TASARLANAN MAKSADI YOLCU TAŞIMACILIĞI HAVA TAKSİ İŞLETMECİLİĞİ KARGO TAŞIMACILIĞI AMBULANS YOLCU VE KARGO TAŞIMACILIĞI İÇ HAT TAŞIMACILIĞI DIŞ HAT TAŞIMACILIĞI İÇ VE DIŞ HAT TAŞIMACILIĞI TARİFELİ SEFERLER TARİFESİZ SEFERLER TARİFELİ VE TARİFESİZ SEFERLER OPERASYON YAPILMASI PLANLANAN ŞEHİRLERİN VE HAVA ALANLARININ LİSTESİ …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… Ek-9 OPERASYONLARDA KULLANILMASI PLANLANAN UÇAK TİPLERİ VE MİKTARLARI …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… İŞLETMEDE GÖREV ALMASI PLANLANAN SORUMLU YÖNETİCİ PERSONELE İLİŞKİN BİLGİLER ……...…………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… İŞLETME TARAFINDAN EKLENECEK DİĞER BİLGİLER ……...…………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… Ek-9 1) İŞLETME KURUCU ORTAKLARININ, YÖNETİM KURULU ÜYELERİNİN, SERMAYE HİSSEDARLARININ: VERGİ VE SSK PRİM BORÇLARI OLMADIĞINI, 2) İŞLETME KURUCU ORTAKLARININ, YÖNETİM KURULU ÜYELERİNİN, SERMAYE HİSSEDARLARININ 2920 SAYILI SİVİL HAVACILIK KANUNUNDA BELİRTİLEN SUÇLARI İŞLEMEDİKLERİNİ, 3) İŞLETMEMİZİN TÜRKİYE’ DE VE TÜRKİYE’ DE MUHABİR BANKASI BULUNAN YURT DIŞINDAKİ EN AZ İKİ BANKADAN ALINMIŞ KREDİBİLİTESİNİ GÖSTEREN REFERANS MEKTUBU VEREBİLECEK MALİ GÜCE SAHİP OLDUĞUNU, 4) İŞLETMEMİZ ÖDENMİŞ SERMAYESİNİN BU YÖNETMELİKLE İSTENEN ŞEKİLDE ASIL RUHSAT AŞAMASINA GELMEDEN ÖDENECEĞİNİ, 5) İŞLETMEMİZİN İŞLETME RUHSATI ALDIKTAN SONRA UÇUŞLARINDAN ELDE EDECEĞİ GELİRLER VE SHY-6A GEREĞİNCE VERİLMESİ GEREKEN TEMİNAT MEKTUBU DİKKATE ALINMAKSIZIN EN AZ ÜÇ AYLIK UÇAK KİRASI, YAKIT, PERSONEL, BAKIM, SİGORTA, YER HİZMETLERİ, HAVA ALANLARI VE EUROCONTROL GİBİ İŞLETME GİDERLERİNİ KARŞILAYACAK MALİ GÜCE SAHİP OLDUĞU, TAAHHÜT EDERİZ. İŞLETME RUHSATI BAŞVURU ÖNCESİ FORMUMUZUN İNCELENEREK, UYGUN GÖRÜLMESİ DURUMUNDA BAŞVURU ÖNCESİ TOPLANTI TARİHİNİN TARAFIMIZA BİLDİRİLMESİ HUSUSUNDA GEREĞİNİ ARZ EDERİZ. ……./….../20…. ……./….../20…. GENEL MÜDÜR YÖNETİM KURULU BAŞKANI EKLER : - İŞLETMEMİZİN KURULUŞUNDAN İTİBAREN YAYIMLANMIŞ TÜM TİCARET SİCİL GAZETELERİ | |
|
Etiketler |
alınır, hava, lisansı, nasıl, taşıma, ticari |
Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir) | |
| |
Benzer Konular | ||||
Konu | Konuyu Başlatan | Forum | Cevaplar | Son Mesaj |
Espor Lisansı Nasıl Alınır? | Sarya | Oyun Dünyası | 0 | 02 Aralık 2022 19:07 |
Pelerin nasıl alınır ? Nerden alınır ? Kaça alınır ? | KarakıZ | Knight Online | 1 | 11 Şubat 2013 17:02 |
Hava Aracı Nasıl Alınır / Nasıl Satılır | Chelt | SSS | 0 | 21 Haziran 2012 16:10 |
Vbulletin Lisansı Nasıl Alınır? | grineX | vB 3.6.X Genel Sorunlar | 1 | 25 Mart 2010 00:07 |
Vbulletin Lisansı Nasıl Alınır? | aLKoLiK | vBulletin | 26 | 09 Mart 2010 23:45 |