01 Ekim 2011, 17:47 | #1 | |
Çevrimdışı
Kullanıcıların profil bilgileri misafirlere kapatılmıştır.
IF Ticaret Sayısı: (0) | Friedrich Dürrenmatt Protestan bir papazın oğlu olarak Bern yakınlarındaki Konofingen'de dünyaya gelen Friedrich Dürrenmatt, liseyi bitirdikten sonra bir yandan felsefe ve Alman filolojisi eğitimi görmeye bir yandan da teoloji ve sanat tarihi dersleri almaya başladı. Ancak okulu bitirmek için vermeyi düşündüğü varoluşçu felsefi Sören Kierkegaard hakkındaki tezini tamamlayamadı. Bir dönem ressam olmayı hayal eden Dürrenmatt, bu düşüncesinden vazgeçerek yazar olmaya karar kıldı. 1945'te ilk öyküsü "Yaşlı Adam" yayınlandı. Bu öyküden sonra yazarlığa iyice ısınan Dürrenmatt, 1947 yılında aktrist Lotti Geissler ile evlendi ve bu evlilikten üç çocuğu oldu. Evlendiği yıl ilk tiyatro oyunu olan "Kutsal Kitap Der ki", Zürih Schauspilpaus tiyatrosunda sahnelendi. Ancak Dürrenmatt ailesinin hayatında maddi sıkıntılar hâkimdi ve yazarlık bu sıkıntıların çözümü noktasında yetersiz kalıyordu. Aile bütçesini düzeltmek için daha çok çalışması gerektiğine inanan Dürrenmatt, tiyatro eleştirileri, kabare metinleri ve radyo oyunlarına ağırlık vermeye başladı. Tiyatro ve radyo eserlerine yoğunlaşmış olsa bile polisiye romanları da ihmal etmeyen yazar, bu tür romanlarda bilinçli olarak okurun beklentilerini sekteye uğratıyordu. Onun romanlarında herkes gibi dedektifler de suçlu olabilirdi. Bu yöntem sayesinde 1950'li yılların başında çeşitli yerlerde tefrika edilen "Yargıç ve Celladı" onun dünya çapında başarı kazanmasını sağladı. Romanın kahramanlarından Komiser Bearlach, cinayete kurban giden adamının katilini bulmak ve onu yargılamak istemektedir. Bir anda polis akademisinde elde ettiği tüm bilgileri yok sayarak kendi kendisini yargıç tayin eder ve asistanını, Gastmann adlı caniyi ele geçirmek için kullanır. Romanın arka planında ise mükemmel bir suçun işlenip işlenemeyeceğine ilişkin Bearlach ile Bachmann arasında 40 yıl önce tutuşulan bir bahis söz konusudur. İkinci polisiye romanı "Şüphe", yazarın kendiyle hesaplaştığı bir özellik taşımaktadır. Bu romanda ölümcül bir hastalığa yakalanan Baerlach eski konsantrasyon kampı doktorunu adalete teslim etme çabasındadır. Üçüncü romanı "Yemin"de olayların herhangi bir açıklık kazanmadığı gözlenmektedir. Yazar tiyatrodaki ilk büyük başarısını "Bay Mississippi'nin Evliliği" adlı oyunla kazandı. O dönemde Neuchatel'de yaşayan yazar, bu komedisiyle değişik ideolojilere sahip insanların görüşlerini çatıştırarak bu fikirleri gerçekten ciddiye alan insanların başına gelenleri anlatır. Bir dönem dram yazarlığından uzaklaşan ve polisiyeye yoğunlaşan Dürrenmatt, "Tiyatro Sorunları" başlığını taşıyan makalesinde dram türüne bakışını ortaya koyar. Bu yazısında içinde suçluların ve sorumluların bulunmadığı kaotik bir dünyayı tiyatroya aktaracak tek biçimin komedi olduğunu belirtir. Bütün bunlara rağmen yazar, yine de insanların giderek saydamlığını yitiren iktidar oyunları karşısında pes etmemesi gerektiğini savunur. "Adaleti Satın Alıyorum" adıyla da bilinen "Yaşlı Kadının Ziyareti" adlı parabolde Dürrenmatt, kendini zamana teşhis koyan biri olarak görmektedir. Servete kavuşmuş olan Claire Zachanassian doğduğu yere dönerek kendisini vaktiyle yüzüstü bırakmış olan eski sevgilisini öldürmeleri koşuluyla, kasaba sakinlerine bir milyar dolar ödemeyi teklif eder. Bu oyun tıpkı altı yıl sonraki "Fizikçiler" adlı oyun gibi dünya çapında başarılı oldu. Konusu bir tımarhanede geçen oyunda, atom bombası çağında bilimin sorumluluğu ve bilim adamlarının iktidar politikasının hizmetleri ve bilimin mahkumları olarak durumları irdelenmektedir. Möbius adlı araştırmacı, dünyayı mahva sürükleyebilecek bir keşif yaptıktan sonra, sırrıyla bir tımarhaneye çekilir. Kendisini elde etmeye çalışan iki ajandan kurtulmayı becermekle birlikte kliniğin müdüresi icadına çoktan el koymuştur. Friedrich Dürrenmatt'ın 1960'lı yıllarda verdiği ürünler ne yazık ki beklenen başarıyı elde edemedi. Bu yapıtlar arasında "Play Strindberg" ve "Katılımcı"yı saymak mümkündür. Tiyatroya olan aşkı nedeniyle 1968-1969 sezonunda Basel Tiyatrosu ikinci müdürlüğü görevini üstlenen yazar, bu görevinden ayrıldıktan sonra üç yıllığına Zürih Pazar gazetesini çıkaranlar arasında yerini aldı. 70'li yıllarda Zürich Schauspielhaus'da çok sayıda oyun sahneye koydu ve bu tiyatronun sanat danışmanlığını yürüttü. 80'li yılların başında "Konular" adlı kitabıyla edebi yapıtlarının tarihçesini sunmuş oldu. 1983 yılda eşini kaybetti, bir yıl sonra da ilk eşi gibi aktris ve televizyon yönetmeni olan Charlotte Kerr ile evlendi. Adaletin temsil edildiği biçimde haklılık ile hak arasındaki tezatı anlattığı polisiyesi "Adalet" ile ****fizik özellikler taşıyan "Dağınık Vadi" 1986'da Georg Büchner Ödülü'nün sahibi olan yazarın son yapıtlarındandır. Şeker hastalığıyla uzun zaman mücadele eden Friedrich Dürrenmatt, 69 yaşına geldiği 14 Aralık 1990'da, Neuchatel'de yaşamını kaybetti. Eserleri Roman: Yargıç ve Celladı (Der Richter und sein Henker, 1952), Şüphe (Der Verdacht), Yemin (Der Versprechen, 1958), Play Strindberg (1969), Katılımcı (Der Mitmacher, 1973), Adalet (Justiz, 1985), Dağınık Vadi (Durcheinandertal, 1989) Öyküler: Yaşlı Adam (Der Alte, 1945), Oyunları: Kutsal Kitap Der Ki (Es steht geschrieben, 1947), Bay Missisisppi'nin Evliliği (Die Ehe des Herrn Mississippi, 1952), Yaşlı Kadının Ziyareti (Der Besuch der alten Dame, 1956), Fizikçiler (Rie Physiker, 1962)
__________________ If you can't measure it, it doesn't exist. | |
|
Etiketler |
dürrenmatt, friedrich |
Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir) | |
| |
Benzer Konular | ||||
Konu | Konuyu Başlatan | Forum | Cevaplar | Son Mesaj |
Caspar David Friedrich Biyografisi - Caspar David Friedrich Kimdir - Caspar David | AftieL | Ressamlar | 1 | 09 Ocak 2024 16:43 |
Friedrich Gustav Jakob Henle Biyografisi - Friedrich Gustav Jakob Henle Hayatı | AftieL | Bilim Adamları | 0 | 18 Mayıs 2014 19:23 |
Johann Friedrich Gmelin Biyografisi - Johann Friedrich Gmelin Hayatı | AftieL | Bilim Adamları | 0 | 18 Mayıs 2014 19:21 |
Friedrich Schelling | Nava | Felsefe | 0 | 03 Şubat 2011 15:50 |