Obezite (şişmanlık) denilen kâbus durum, son 20 yıldır toplumların baş belası olma yönünde hızlı adımlar atıyor. Durum böyle olunca da biz ne yaptık, düzeni hangi yönde bozduk da kilo almaya başladık soruları daha çok sorulmaya başlıyor. Gelişmişlik denilen durum, insanları hep daha çok çalışmaya zorlarken, beslenme düzeninden uykuya kadar günlük yaşamımızda dikkat etmemiz gereken birçok noktayı geçiştirmemize, dolayısıyla sağlığımızı tehlikeye sokmamıza neden oluyor. Daha iyi koşullarda yaşamak için öngörülen çok çalışma hali, daha sağlıksız bir yaşama dönüşüyor.
Uyku açısından bakıldığında gelişmişlik düzeyi arttıkça insanların uykuya ayırdıkları zamanın giderek azaldığı görülmektedir. Sabah erken kalkma zorunluluğu, akşam eve geç geliş ve yatağa girme zamanının gecikmesi uykuda geçirilen zamanı azaltmaktadır. Batılı ülkelere bakıldığında ortalama uyku süresinin 6,8 saat olduğu bildirilmektedir ki bu süre geçen yüzyılla karşılaştırıldığında 1,5 saat daha az uyuduğumuzu göstermektedir. Her bir saatlik uyku azalmasının şişmanlık riskini ortalama 3 kat kadar arttırdığı düşünüldüğünde ise toplumların geçen yüzyıla göre neden daha şişman olduklarını anlamak da kolaylaşmaktadır.
Az uyumak vücudumuzda neleri değiştiriyor da biz kilo alıyoruz diye düşünüldüğünde karşımıza birçok parametre çıkmaktadır. Yapılan çalışmalar uyku yoksunluğunun açlık duygumuzu kontrol eden leptin ve ghrelin adı verilen maddelerin düzeylerinde değişiklik yaratarak aşırı yemek yeme dürtüsünü arttırdığını göstermektedir. Bu maddelerdeki değişim, kişilerin yağ ve karbonhidrat tüketimini arttırmak suretiyle de kilo alımını kolaylaştırmaktadır. Uyku yoksunluğunun getirdiği yorgunluk da kişilerin fiziksel aktivitelerinin azalmasına yol açmakta dolayısıyla da alınan kalori-harcanan kalori dengesinde dengenin alınan kaloriler lehine kaymasına yol açmaktadır. Vücudumuzda değişikliğe uğrayarak kilo artışına yol açan mekanizmalardan biri de vücut ısımızın düşerek enerji harcama mekanizmalarımızı yavaşlatmasıdır. Yavaşlayan metabolizma, egzersiz düzeyinin azalması, iştahı kontrol eden maddelerin kontrolünün bozularak iştah artışına yol açması. İşte hep tasarruf etmeye çalıştığımız uykunun bize maliyeti. Karda mıyız? Zararda mıyız?
16 Ocak 2015, 20:49
Benzer Konular 
Normal
