İklimler ergenliği etkiliyor

Ergenlik dönemine giriş; çevresel, yapısal ve genetik etkenlere bağlı olarak değişir. Örneğin sıcak iklimde yaşayanlar, karasal iklimdekilerden önce ergenliğe girer

Acıbadem Hastanesi Büyüme ve Ergenlik Merkezi Başkanı Prof. Dr. Atilla Büyükgebiz, ergenlikle ilgili soruları yanıtladı:

* Çocukta ergenlik ne zaman başlar? Belirtileri nelerdir?
Ergenlik, çocukluktan yetişkinliğe geçiş dönemidir. Yaşamın ikinci 10 yılını içine alan bu süreç; fiziksel, cinsel ve ruhsal açıdan gelişme ve olgunlaşmanın meydana geldiği bir dönemdir. Ayrıca kişinin geleceğine yön verdiği ve hayatının şekillendiği bir dönem olması açısından da çok önemlidir. Ergenlik dönemindeki cinsel gelişme kızlarda 10, erkeklerde 12 yaş civarında başlar. Çevresel, yapısal ve kalıtsal etkenlere bağlı olarak her çocukta farklı şekilde seyredebilir. Ergenlik başlamasının ilk bulgusu kızlarda meme gelişimi ve cinsel bölgede kıllanma, erkeklerde ise testislerde büyüme ve kıllanmadır.

* Ergenlikteki sorunlar nelerdir?
Psikososyal sorunlar: Kendisine yeni bir kimlik arayışı içinde ve kendine alışma döneminde olan ergen; içe kapanma, sosyal ilişkilerinde bozukluk ve okul başarısızlığı gibi sorunlar yaşayabilir.

Boy kısalığı: Ergenlik döneminde cinsel gelişimin erken veya geç oluşması, beslenme bozukluğu, çeşitli hastalıklar ve hormonal bozukluklar nedeniyle oluşabilecek boy kısalığı da ihmal edilmemesi gereken bir durumdur.

Aşırı kıllanma: Kız çocuklarında ergenliğin başlamasıyla birlikte sık karşılaşılan bir sorundur. Yapısal nedenli olabileceği gibi, hormonal dengesizliğin bir bulgusu da olabilir. Özellikle adet düzensizlikleriyle birlikte olduğunda daha önemlidir.

Akne (sivilce): Ergenlik dönemindeki çocukların yüzde 80'inde görülür ve erkek çocuklarda daha belirgindir. Aşırı olması ileri inceleme gerektirir. Bu dönemde cilt temizliğine önem verilmelidir.

Adet düzensizlikleri: Kızların çoğunda ilk adeti izleyen iki yıl içinde adetlerinin önemli ölçüde düzene girmesi beklenir. Bu dönemden sonra süren adet düzensizliklerinin nedeni araştırılmalıdır. Aşırı adet kanaması ve ağrılı adetler, ergenlik çağındaki kızların önemli bir kısmında günlük yaşamı olumsuz etkileyen sorunlardır.

* Erken cinsel gelişim gösteren bir çocuk, mutlaka tedavi edilmeli midir?
Evet. Nedeni ne olursa olsun; erken cinsel gelişim üç önemli probleme yol açar. Bunlardan ilki çocukta ortaya çıkan davranışsal ve psikososyal problemler, diğeri boy kısalığı, üçüncüsü ise erken yaşta adet görmektir.

* Nasıl tedavi edilmelidir?
Erken cinsel gelişim; beyindeki merkezlerin erken uyarılmasına bağlıysa, tedavide bu gelişimi önleyen bir hormon tedavisi uygulanabilir. Bunlar ayda bir kez ya da 3 aylık enjeksiyonlar halinde uygulanır ve etkileri sadece kullanıldıkları süre içinde geçerlidir. Çocuk ergenlik için uygun yaşa geldiğinde enjeksiyonların kesilmesiyle cinsel gelişimi kaldığı yerden devam eder. Ebeveynlerin bu aşamada 'çocuklarına hormon verilmesinin zararlı olabileceği' şeklindeki endişeleri gereksizdir. Unutulmaması gereken en önemli nokta; kullanılan ilaçların kalıcı etkileri olmadığıdır. Hepimizin ortak amacı, çocukların beden ve ruh sağlığı açısından normal olarak büyümelerini sağlamaktır.