Çevrimdışı

Tıbbi olarak tanımlanmış bir uyku bozukluğu çeşidi olan uyku felci ya da 'karabasan'uyanma ya da nadiren uykuya dalma sırasında gelişen bedenin geçici olarak hareketedememesi yani felç olması durumuna deniyor


Karabasan olarak bilinen uyku felci nasıl oluşuyor?

Bunu anlayabilmek için uyku ****olojisini bilmek gerekiyor Uykuya dalma ve uykuyu sürdürme sırasında beyinde bazı ****olojik değişiklikler meydana geliyor Düz bir çizgiden ziyade sarmallar halinde devam eden bir uyku süreci oluşuyor Her bir sarmal yaklaşık 90 dakikasürüyor Biri biterken diğeri başlıyor Her bir sarmal REM ve Non-REM uykularından oluşuyor

Uyku felci REM uykusu sırasında ortaya çıkıyor Beyin uyurken vücut kasları da uykudadırUyuyan bir insanın kolunu kaldırıp bıraktığınızda kolu düşer çünkü kaslar aslında felç konumundadır REM uykusu sırasında beyin bazen birden uyanıyır ancak bu uyanma kaslarda olmaz Kaslar felç durumunda kalır ve beynin uyanıklığına eşlik edemez Uyanan kişi sanki vücudunun üzerinde biri oturmuş ya da ağırlık çökmüş gibi hisseder Aslında o anda olan durum kişinin kaslarını kıpırdatamaması sonucuhissettiği felç durumudur Beyni uyanan kişi bedeni ve kasları tam olarak uyanmadığındanhareket edemez konuşamaz Çoğu zaman bunu yaşayan kişiler korku ve endişeye kapılırlar Uyku felci birkaç saniye veya birkaç dakika sürebilir Çok uç durumlarda 4-5 saat sürdüğü de bilinmektedir Uyku felcine bazen halüsinasyonlar da eşlik edebilir Bu halüsinasyonlar işitsel dokunsal veya görsel olabilir Bunlar da kısa sürebilir

- Uyku felcinin nedenleri nelerdir?

Kaslardaki bu geçici felç durumu aslında koruyucudurçünkü REM uykusunda rüya görürüzRüyada koşarız zıplarız ve bazen uçarız Rüya sırasında yaptığımız hareketleri gerçekte de yapmamamız için kaslarımızda geçici felç durumu meydana gelir Bu sayede rüyada koşarken koşma hareketini yapmamış oluruz Bu sırada beynin uyumaya devam etmesi gerekirken bir anda uyanır Bu geçici felç durumunu hasta bilincinde yaşar Nedeni tam olarak açıklanmamıştır ancak diğer uyku bozukluklarını yaşayan kişilerde sık görülürDeğişik çalışmalar çoğu insanın başka bir uyku patolojisi yaşamadığı halde hayatlarında en az bir kez uyku felci yaşadığını göstermektedir Bazı çalışmalarda değişik faktörler suçlanmıştır Örneğin; sırtüstü yatmak düzensiz uyku saatleri aşırı stres bazı ilaç tedavileri (alerji ilaçları ve bazen uyku amaçlı alınan ilaçlar) uyku öncesi açlık

- Çocuklar ve gençler de karabasan görür mü?

Evet görürler Dört yaşında başlayabilir Bazen bir iki kez olup biter ancak bazı durumlarda sürekli tekrarlayan bir durum haline gelebilir

- Uyunacak ortam önemli midir? Yemek düzeni yediklerimiz uykumuzun kalitesini ve uyku felcini nasıl etkiler?

Uyku ortamının düzeninde dikkat edilmesi gereken en önemli husus ortamın ışıksız olmasıdır Işıkla uyumak uykunun kalitesini azaltan bir unsurdur Işık açık uyumak fazla ışık veren gece lambası kullanmak uykunun derinliğini etkiler düşünülenin aksine karabasan ya da diğer uyku bozukluklarının ortaya çıkmasına nenden olur Yatmadan kısa süre önce yenilen yemek atıştırmak uyku kalitesini bozacaktır Mide doluyken yatar pozisyona geçmek reflü riskini de artırır Bu nedenle uyku zamanına yakın yemek yememek gerekir Uyku saati ile yemek saati arasında en az iki saat olmalıdır

- Günde kaç saat uyumalıyız? Düzenli uykunun karabasan tedavisindeki önemi nedir?

Günde en az 7-8 saat uyunmalıdır Daha az süre uyuyup yettiğini iletenler olur ancak baktığınızda az uyuyanlarda karabasan sıklığı daha fazladır Düzenli uyku karabasan tedavisinin en önemli ayağıdır Düzenli uyku kişinin derin uyku kalitesine yansır ve ani uyanmaların önüne geçer Aynı saatlerde yatıp benzer saatte uyanmak uyku bozukluklarının görülme sıklığını azaltır Düzenli yatış kalkış saatleri derin uyku kalitesi açısından da önemlidir Bu nedenle uykuyu belli düzende uyumak önemlidir

__________________