Balta Sazı

Bağlama ailesi içinde yer alan bir bağlama türü. Dede sazı, ruzba gibi adlarla da bilinir. Teknesi alt kısmında sivrilerek bir balta ağzını andırdığı için bu ismi almıştır. Görüntüsünün yanı sıra tınısının da oldukça farklı olmasıyla diğer bağlamalardan ayrılır. Daha çok Malatya Arguvan, Kahramanmaraş Elbistan, Pazarcık, Kayseri Sarız, Gaziantep ve Sivas’taki Alevi topluluklarında kullanılır. Gövdesi genelde ardıç, köknar veya karadut, sapı çam veya ardıç, göğüs tahtası ise çam, ya da köknardır. Teknesi, dörde bölünen ağaç özel keserlerle oyularak yapılır ve diğer sazlara göre dar ve derin bir görüntüsü vardır. Saz gomalak cila ile cilalanır. Göğüs kısmına ise hiçbir şey sürülmez. Genelde kısa saplı bağlama boyunda ve 12 perdelidir. Sadece tampere sesleri verir ve Sibemol2 gibi Türk halk müziğinde kullanılan perdeler bulunmaz. Bağlama düzeninde, mızrap kullanmadan şelpe veya pençe denilen teknikle elle çalınır.

Başlıca ustalar

• Âşık Veysel
• Nesimi Çimen
• Hasret Gültekin
• Cengiz Özkan
• Erdal Akkaya
• Ulaş Özdemir