Çevrimdışı

Kutan mikozeslere (Dormatomikozis, dermatofitozis) yol açan mantarlar 3 cins içinde bulunmaktadır. Bunlarda, 1) Trikofiton cinsi, 2) Mikrosporum cinsi ve 3) Epidermofiton cisimleridir.
Bu mantar ve sporları deri, saç, tüy, kıl, deri ve tırnaklarda lokalize olurlar. Bir kısma mantar hastalıkları hayvandan hayvana ve insana veya insandan insana bulaşabilirler. Bu grup içindeki mantarlar, kutanöz bir yerleşim gösterdiğinden solunum sisteminden bulaşmazlar.
Hastalığın oluşmasında çevreye ve konakçıya ait bazı predispoze edici faktörlerini de önemli rolleri bulunmaktadır.
İnsan ve hayvanlarda dermatomikozeslere neden olan mantarlar (dermatofitler) origin ve ekolojilerine göre 3 grupta incelenmektedirler.
1- Geofilik dermatofitler : Bazı dermatofitler, toprağa adapte olmuşlardır, burada yaşar, gelişir ve çoğalırlar. Bunlar, genellikle, saprofitik bir yaşantıya sahiptirler. Böyle mantarların rezervuarı topraktır. Çok nadiren, insan ve hayvanlardaki mantar lezyonlarından izole edilmişlerdir. Geofilik dermatofitler arasında, Trichophyton terrestre tam bir geofilik olmasına karşın, Keratinomyces ajelloi, Microsporum cookei, M. gypseum, M. nanum gibi bazı dermatofitler de insan veya hayvanlardan izole edilmişlerdir.
Geofilik dermatofitlerin yaşam çemberi yandaki şekilde gösterilmektedir.

2- Zoofilik dermatofitler : Bu gruba ait dermotofitler genellikle hayvanlarda hastalık oluşturur ve araşıra da insanlara bulaşabilirler. Böyle dermatofitler arasında, Microsporum canis, M. distortum, Trichcophyton gallinae, T. simii, M. erinacei, vs. vardır. Bazı zoofilik mantarların yaşam çemberleri aşağıda gösterilmiştir.
M. canis ve T. verrucosum ’un yaşam çemberi yandaki şekilde gösterilmektedir.


T. equinum ve T. gallinae ’nin yaşam çemberi yandaki şekilde gösterilmektedir.

3- Antropofilik dermatofitler : Bu tür dermatofitler genellikle insanlarda hastalık oluştururlar ve kaynakları da insanlardır. Ancak, ara sıra hayvanlarda da infeksiyonlar meydana getirebilirler. Antropofilik dermatofitler arasında T. audouinii, T. concentricum, T. ferrugineum, T. gourvilii, E. floccosum, T. megninii, T. rubrum, T. schoenleinii, T. tonsurans, T. violaceum, T. yaoundei bulunmaktadır.
Antropofilik dermatofitlerin yaşam çemberi yandaki şekilde gösterilmektedir.

Dermatofitler, insan veya hayvan vücutlarında bulundukları zaman (parazitlik dönem) artrospor oluşturmalarına karşın, saprofitik yaşantıda (toprakta, kültürlerde) ise artrospor, klamido spor, makrokonidia, mikrokonidia ve askopor meydana getirmektedirler. Parazitik dönemde teşekkül eden artrosporlar bir konakçıdan diğerini ve bazen de toprağı kontamine edebilirler. Toprakta saprofitik perfekt ve/veya imperfekt döneme geçerler.
Doğal koşullar altında dermatofitlerin yaşam dönemleri yandaki şekilde gösterilmektedir.

Toprak, genellikle, birçok mantarın ve sporların bulunduğu yer rezervuar olması bakımından önemlidir.
Bazı önemli dermatofitlerin ekolojilerine göre sıralanması aşağıda gösterilmiştir.
I- Antropofilik dermatofitler

Epidermophyton floccosum
Microsporum audouinii
Microsporum distortum
Microsporum ferrugineum
Trichophyton concentricum
Trichophyton gourvilli
Trichophyton megninii
Trichophyton mentagrophytes (Zooantropofilik)
Trichophyton rubrum
Trichophyton schoenleinii
Trichophyton soudanese
Trichophyton tonsurans
Trichophyton violaceum
Trichophyton yaoundei
II- Zoofilik dermatofitler

Microsporum canis
Microsporum nanum
Microsporum vanbreuseghemii
Microsporum simii
Trichophyton equinum
Trichophyton gallinae
Trichophyton mentagrophytes
III-Zooantropofilik dermatofitler

M. canis
T. mentagrophytes
T. verrucosum
IV- Geofilik dermatofitler

Keratinomyces ajelloi
Microsporum cookei
Microsporum gypseum
Trichophyton terrestre

alıntı.