Çevrimdışı

22 Haziran..

1935. Türkiye'de azınlık cemaatlerinden sekiz ruhani lidere geçici olarak ayin ve mabetler dışında dini giysilerle dolaşma izni verildi.

1937. 23 yaşındaki Joe Louis 1908'den o güne kadar dünya ağır sıklet boks şampiyonluğunu kazanan ilk siyah oldu. "Brown Bomber," lakabıyla anılan Louis, James J. Braddock'tan aldığı şampiyonluğunu 25 kez koruduktan sonra 25 Haziran 1948'de Rocky Marciano'ya yenilerek bıraktı.

1941. İkinci Dünya Savaşında Almanya Sovyetler Birliği'ne saldırdı.

1951. İnönü Stadı'nın adı Mithatpaşa Stadı olarak değiştirildi, şimdi yine İsmet İnönü Stadyumu.

1964. Başbakan İsmet İnönü 22 Haziran 1964'de Amerika Birleşik devletleri Başkanı Lyndon Johnson ile Kıbrıs sorununu görüştü. İnönü "Türkiye barışçıdır, ancak adalete dayanmayan barış uzun ömürlü olamaz" dedi.

1972. THY uçağının Bulgaristan'ın başkenti Sofya'ya kaçırılmasına karıştıkları iddiasıyla gazeteci Altan Öymen ve yazar Erdal Öz tutuklandı.

1974. Türkiye Sosyalist İşçi Partisi (TSİP) kuruldu. Partinin genel başkanlığına Ahmet Kaçmaz, genel sekreterliğine Yalçın Yusufoğlu getirildi. Partinin programında emekçi sınıfların demokratik iktidarı ve sosyalizm hedefleniyordu. TSİP, 12 Eylül sonrası 16 Ekim 1981 tarihinde öteki partilerle birlikte kapatıldı.

1980. İstanbul Belediye Başkan Yardımcısı ve Cumhuriyet Halk Partisi Beyoğlu İlçe Başkanı Bülent Demir öldürüldü.

1982. Banker Kastelli adıyla bilinen Cevher Özden'in yurt dışına kaçtığı açıklandı.

1986. İşçiler 16 yıl aradan sonra meydanlarda; Türk-İş'in Eskişehir yürüyüşüne on binlerce işçi katıldı.

1987. Cumhurbaşkanı Kenan Evren, "NATO'nun gözden geçirilmesinde yarar var, böyle ittifak olmaz"dedi. Aynı gün Türkiye, işçi haklarındaki sınırlamalar nedeniyle Amerika'nın "Ekonomide en çok kayrılan ülkeler" listesinden çıkarıldı.

1988. Futbolcu Tanju Çolak 39 golle "Avrupa Gol Kralı" oldu.



Bugün doğanlar:

1898. "Batı Cephesinde Yeni Bir Şey Yok" romanı ile ünlü savaş karşıtı Alman yazar Erich Maria Remarque.

1906. "Sunset Bulvarı", "bazıları Sıcak sever" gibi filmleriyle ünlü Avusturya asıllı Oscar ödüllü Amerikan yönetmen Billy Wilder.

1949. "Avcı", "Sophie'nin Seçimi" gibi filmlerdeki performansıyla tanınan Oscar ödüllü Amerikalı aktris Merly Streep.


Bugün Ölenler:

1987. ABD'li dansçı ve sinema oyuncusu Fred Astaire.

 

Çevrimdışı

23 Haziran..

1939. Fransa ve Türkiye arasında imzalanan antlaşmayla Hatay Fransız egemenliğinden çıktı. Fransa Hatay üzerindeki bütün hak iddialarından vazgeçerek kentin Türkiye'nin bir ili olarak ilhak edilmesini kabul etti.

1941. Refah şilebi bir denizaltı tarafından batırıldı, 168 kişi öldü. Bu saldırıyı hiç bir ülke üstlenmedi, gemiyi kimin batırdığı açıklığa kavuşamadı.

1942. 6 ve daha fazla çocuğu olan ailelere ikramiye verilmesi kararlaştırıldı.

1943. Türkiye ile Amerika arasında karşılıklı radyo yayın servisi açıldı.

1954. Profesör Nüzhet Gökdoğan 23 Haziran 1954'de İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi dekanlığına seçildi. Gökdoğan ilk kadın dekan.

1955. Akis dergisi yazı işleri müdürü Cüneyt Arcayürek 6 ay hapse mahkum oldu.

1969. Devrimci Milliyetçi Gençlik Kurultayı İstanbul'da toplandı. Kısa adı FKF olan Fikir Kulüpleri Federasyonu lideri Yusuf Küpeli ile Deniz Gezmiş bir manifesto yayımladılar. "Tam bağımsız ve gerçekten demokratik Türkiye" hedefi için mücadele programını açıkladılar.

1973. Uluslararası Gazeteciler Federasyonu (FIJ), Türkiye'de basın özgürlüğünün olmadığını açıkladı, tutuklu gazetecileri serbest bırakılmasını istedi.

1974. 1970'li yıllarda Türkiye'de büyük ilgi toplayan "Kaçak" adlı Amerikan televizyon dizisinde "Doktor Kimble" rolünü oynayan Amerikalı sinema oyuncusu David Janssen Turizm Bakanlığı'nın konuğu olarak Türkiye'ye geldi.

1975. Milliyetçi Hareket Partisi Genel Başkanı ve Başbakan Yardımcısı Alparslan Türkeş'in Diyarbakır gezisi sırasında olaylar çıktı; 1 asker, 1 sivil öldü, 46 kişi yaralandı. Türkeş bir yıl sonra aynı gün tekrar Diyarbakır'a gitmek istedi. Tepkiler üzerine gezi iptal edildi.

1978. 1971'de İstanbul Maltepe'de Hüseyin Cevahir'i vuran emekli Deniz Yarbayı Cihangir Erdeniz dükkanında öldürüldü.

1982. Yurtdışına kaçan Banker Kastelli'nin kasasına el konuldu; 70 banker ve banka yöneticisinin yurtdışına çıkışı yasaklandı.

1984.Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu Başkanı Halit Narin işverenlerin hükümetin ekonomi politikasından duyduğu rahatsızlığı Uluslararası Para Fonu'na (IMF) iletti.

1987. Halkevleri mahkeme kararıyla açıldı. Halkevleri'nin faaliyetleri 12 Eylül sonrası Milli Güvenlik Konseyi tarafından durdurulmuş, yöneticileri yargılanmıştı.

1992. İsrail'de seçim yapıldı. İşçi Partisi lideri Yitzak Rabin başbakan seçildi.

Aynı gün Türkiye'de toplu iş sözleşmesi görüşmelerinde uzlaşma sağlanamayınca Belediye-İş Sendikası'na bağlı 34 bin işçi bir günlük iş bırakma eylemi yaptı.

1995. Kültür Bakanı Ercan Karakaş Olağanüstü Hal ve Çekiç Güç süresini uzatma kararnamesini imzalamadı. Karakaş bakanlık görevinden istifa etti.

1996. Halkın Demokrasi Partisi'nin (HADEP) 2. Kongresi'nde Türk bayrağı yüzünü poşuyla gizleyen bir genç tarafından indirildi, yerine PKK bayrağı asıldı.



Bugün Doğanlar:

1927. "Cabaret", "All that Jazz" filmleriyle tanınan Oscar ödüllü Amerikan yönetmen ve koreograf Bob Fosse.


Bugün Ölenler:

1959. Besteci Fehmi Tokay.

1960. Köy enstitülerinin kuruluş ve çalışma programını hazırlayan İsmail Hakkı Tonguç.

1996. Yunanistan Başbakanı Andreas Papandreau.

1998.Tarzan filmlerinde "Jane"i canlandırmasıyla ünlü İrlandalı kadın oyuncu Maureen "Jane" O'Sullivan.

 

Çevrimdışı

13 Temmuz..

1930. İlk Dünya Futbol Şampiyonası Uruguay'da başladı. Uruguay şampiyon oldu.

1937. Fransa Hatay'ın bağımsızlığını resmen ilan etti.

1938. İstanbul'da yapılan ilk Türk Ankara yolunda düştü.

1941. İngiltere ile Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği karşılıklı yardım antlaşması imzaladı.

1943. Sovyetler Birliği Kursk'ta yapılan tank savaşında Almanları bozguna uğrattı.

1949. Papa Pius komünizme savaş açtı, Komünist Parti'ye üye olanların aforoz edileceğini söyledi.

1959. Trabzon'da bir Amerikan üssü kuruldu.

1960. Said-i Nursi'nin mezarı açıldı, kemikleri İsparta civarında bilinmeyen bir yere gömüldü.

1961. Türkiye'nin Ortak Pazar'a üyelik başvurusu reddedildi.

1962. Güneydoğu sınırındaki köylerin 25 km içeri çekilmesine karar verildi. Karara kaçakçılığın artması ve Irak'taki isyan neden gösterildi.

1965. Siyasi Partiler Kanunu kabul edildi.

1966. Türkiye İşçi Partisi İstanbul Milletvekili Çetin Altan'ın Türkiye - Amerika Birleşik Devletleri ilişkileriyle ilgili gensoru önergesi reddedildi.

1971. Profesör Mümtaz Soysal ile yazar Sevgi Mamak cezaevinde evlendi.

1976. Yumurtalık savcısını öldürme iddiasıyla yargılanan Yılmaz Güney 19 yıla mahkum edildi.

1979. Filistinli 4 gerilla Ankara'da Mısır Büyükelçiliği'ni bastı. Gerillalar 2 gün sonra teslim oldu.

1984. Sabri Özün, 100 metre kelebek yarışlarında Balkan Şampiyonu oldu.

1992. Profesör İhsan Doğramacı kamuoyunda YÖK diye bilinen Yüksek Öğretim Kurulu başkanlığından istifa etti. YÖK başkanlığına 19 Mayıs Üniversitesi rektörü Mehmet Sağlam atandı.

1993. Diyarbakır Ergani çevresindeki kazılarda bulunan 9 bin yıl öncesine ait kumaş parçasının en eski kumaş kalıntısı olduğu açıklandı

1995. Isparta, Senirkent ilçesinde sel: 74 ölü.


Bugün ölenler:

1949. Gazeteci Ethem Ruhi Balkan.

1959. Besteci, oyun yazarı ve eleştirmen Ekrem Reşit Rey.

1986. Öykücü ve romancı Mehmet Seyda.

1994. Tiyatro ve sinema sanatçısı Ayfet Feray.

 

Çevrimdışı

15/08/1461 => Trabzon'u fetheden Fatih Sultan Mehmet, Trabzon-Rum İmparatorluğu'na son verdi.

15/08/1769 => Napoleon Bonaparte . Korsikalı bir ailenin çocuğu olan Napoleon, genç yaşta askerlik mesleğine atıldı, 25 yaşında ordu komutanı oldu.

15/08/1826 => Mehmet Reşit paşa komutasindaki Osmanlı Ordusu, Atina'ya girdi.

15/08/1869 => Akdeniz ve Kizildeniz'i birbirine bağlayan;Avrupa ile Hint Okyanus arasındaki en kısa mesafe olan Süveyş kanalı açıldı.

15/08/1888 => 1. Dunya Savaşı'ndaki Arap isyanı'nın lideri İngiliz asker ve yazar T. E. Lawrence.

15/08/1914 => Panama kanalı'ndan ilk gemi geçti.

15/08/1914 => Atlas Okyanusu ile Büyük Okyanusu birbirine bağlayan Panama kanalı açıldı.

15/08/1925 => Tutuklu gazeteciler Mustafa Kemal Paşa'ya telgraf çekerek af istediler.

15/08/1935 => Adolf Hitler, Alman - yahudi evliliklerini yasakladı.

15/08/1947 => Hindistan bağımsızlığını kazandı.Jawaharlal Nehru Hindistan'ın ilk başbakanı oldu.

15/08/1951 => Nazım Hikmet, Bakanlar kurulu kararıyla Türk vatandaşlığından çıkartıldı.

15/08/1956 => Van Özalp'te 1943 yılında 33 yurttaşın kurşuna dizilmesi olayıyla ilgili olarak İsmet İnönü hakkında meclis soruşturması açılması istendi.

15/08/1960 => Zurich ve Londra Anlaşmaları uyarınca Kıbrıs cumhuriyeti ilan edildi.

15/08/1966 => Haklarını aramak için Çorum'dan Ankara'ya çıplak ayak yürüyen işçiler İstanbul'a doğru yürüyüşe geçtiler.

15/08/1971 => Üretimine Türkiye'de Şubat 1971'de başlanan "Renault 12" marka 6 ay sonra satışa sunuldu.


15/08/1975 => 1968 kuşağının liderlerinden Harun Karadeniz öldü.

15/08/1977 => Tekel ürünlerinde 160'a varan zamlar yapıldı.

15/08/1984 => Tarif Profesörü İbrahim Kafesoğlu öldü.


15/08/1989 => Aziz Nesin ,Mine Urgan, Rasih Nuri İleri,Mehmet Ali Aybar ve Emil Galip Sandalcı cezaevlerindeki açlık grevlerine destek amacıyla 15 Ağustos 1989'da 48 saatlik açlık grevine başladı.


15/08/1993 => Felsefeci yazar Macit Gökberk öldü.


15/08/1994 => Roman ve filmlere konu olan "Çakal Carlos", Sudan'da yakalandı.Carlos,daha sonra Paris'te mahkeme önüne çıkartıldı.


15/08/2004 => Atatürk ödülü sahibi ilk Türk kadın opera sanatçısı ve ressam Semiha Berksoy 94 yaşında İstanbul'da vefat etti.

15/08/2006 => Şırnak'ta güvenlik güçleriyle teröristler arasında çıkan çatışmada 2 er şehit oldu.

 

Çevrimdışı

5 Ekim

1908. Bulgaristan, Osmanlı İmparatorluğu'ndan bağımsızlığını ilan etti.

1925. İlk Cumhuriyet altını İstanbul darphanesinde basıldı. Basılan ilk para Mustafa Kemal Paşa'ya gönderildi.

1926. Türkiye'de ilk uçak fabrikası açıldı.

1926. İngiltere'de grevdeki 250.000 madenci işbaşı yaptı.

1930. Dünyanın en büyük hava gemisi R.101 havada patladı: 44 kişi öldü.

1939. Ankara Radyosu Fransızca yayın yapmaya başladı. Daha önce Yunanca, Farsça, Arapça, Bulgarca yayınları yapılıyordu..

1947. Atina'da yapılan Akdeniz Atletizm Yarışmaları sonuçlandı; Türkiye birinci oldu.

1953. Türkiye, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyine 40 oyla üye seçildi.

1959. Türkiye Gazeteciler Sendikaları Federasyonu Başkanı Mesut Özdemir istifa etti. Özdemir, basına yönelik baskıları ve gazetecilerin güç çalışma koşullarını protesto ettiğini açıkladı.

1964. Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel 7 Yassıada hükümlüsünü affetti. Affedilen hükümlüler; Namık Argüç, Selahattin İnan, Hilmi Dura, Samet Ağaoğlu, Osman Kavrakoğlu, Dilaver Argun, Bahadır Dülger.

1968. Kısa adı DÖB olan Devrimci Öğrenciler Birliği kuruldu.

1970. Enver Sedat, Mısır devlet başkanı oldu.

1972. İstanbul'daki Demir Döküm fabrikasında 2500 işçi greve çıktı.

1988. Galatasaray futbol takımı Rapid Wien'i kendi sahasında 2-0 yendi. Galatasaray Avrupa Şampiyon Kulüpler Kupası'nda 2. tura yükseldi.

1994. 31. Antalya Altın Portakal Film Yarışması sonuçlandı. En iyi kadın oyuncu ödülünü Türkan Şoray, en iyi erkek oyuncu ödülünü Mehmet Aslantuğ ile Sadri Alışık aldılar.

Aynı gün Sosyal Demokrat Halkçı Partili, Meclis Başkan vekili ve Tunceli Milletvekili Kamer Genç, Güvenlik güçlerinin Tunceli köylerine operasyon düzenleyerek 17 köyü tamamen yaktığını öne sürdü.

1995. Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) Genel Başkanı Alparslan Türkeş Kürt sorununun çözümü için IRA (İrlanda Cumhuriyet Ordusu) ve BASK modellerinden ders alınmasını söyleyen iş adamı Sakıp Sabancı'ya "Çizmeden yukarı çıkıyorsun" dedi.

1997. Altın Portakal Film Festivali sonuçlandı. En iyi film ödülünü, Ferzan Özpetek'in yönettiği Hamam filmi aldı.



Bugün Doğanlar:

1936. Çek oyun yazarı ve 1988'den beri Çek Cumhuriyeti cumhurbaşkanı Vaclav Havel


Bugün Ölenler:

1880. "Hoffmann'ın Masalları"nın yaratıcısı, Alman asıllı Fransız besteci Jacques Offenbach.

1978. Tangolarıyla ünlü besteci Hasan Fehmi Ege.

 

Çevrimdışı

27/02/1863 Türkiye'de bilinen ilk Resim Sergisi İstanbul Atmeydanı'nda (Hipodrom) açıldı. Serginin açılmasına Sultan Abdülaziz destek verdi.


27/02/1880 Haydarpaşa-İzmit demiryolu işçileri greve çıktı.


27/02/1898 "Gazap Üzümleri"yle ünlü Amerikalı romancı yazar John Steinbeck.


27/02/1912 Hindistan doğumlu İngiliz yazar Lawrence Durrell.


27/02/1917 Rus Çarlığı çöktü.


27/02/1932 Amerikalı sinema oyuncusu Elizabeth Taylor.


27/02/1936 Nobel Tıp Ödülü sahibi İvan Pavlov öldü.


27/02/1937 Özel teşebbüsçe inşa edilen ilk Türk gemisi Belkıs, Haliç'te törenle denize indirildi.


27/02/1947 Çizer İsmail Gülgeç.


27/02/1947 Türk karikatürünün ünlü ismi Cemal Nadir Güler 45 yaşında öldü.


27/02/1955 Türkiyeli boksör Garbis Zaharyan, Yunanlı rakibi Emanuel Zambidis'i sayıyla yendi.


27/02/1958 İstiklal Marşı'nın bestecisi Osman Zeki Üngör öldü.


27/02/1964 Coca-Cola'nın dünya üzerindeki 1109'uncu fabrikası İstanbul'da açıldı. Tamamiyle yerli yatırımla kurulan şirketin sermayesi 14 milyon liraydı.


27/02/1971 Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu (TRT) bir açıklama yaptı, parasızlık nedeniyle radyo yayınlarını 18,5 saatten 8 saate indirmek zorunda kalacağını bildirdi.


27/02/1973 Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) Senatörü Kudret Bayhan 15 yıl hapse mahkûm oldu. Senatör Kudret Bayhan Fransa'ya uyuşturucu madde sokmaktan yargılanıyordu.


27/02/1975 Tüm Öğretmenler Birleşme ve Dayanışma Derneği (Töb-Der) ve çeşitli devrimci kuruluşlar tarafından " Hayat Pahalılığı ve Faşizmi Protesto " mitingleri düzenlendi. Malatya, Tokat, Kahramanmaraş, Erzincan ve Adıyaman'da ki mitingler saldırıya uğradı.


27/02/1976 Heykeltraş Kuzgun Acar.


27/02/1976 Hayali mobilya ihracatı ve vergi iadesi yolsuzluğundan sanık Yahya Demirel için tutuklama kararı verildi. Gelişen olaylar üzerine Bülent Ecevit " Demirel'in siyasi hayatta kalma hakkı yoktur " dedi.


27/02/1978 Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Kenan Evren Genelkurmay başkanlığına atandı.


27/02/1982 Barış Derneği'nin 44 yöneticisi tutuklandı. İstanbul Barosu Başkanı avukat Orhan Apaydın, Türk Tabibler Birliği Merkez Konseyi Başkanı Erdal Atabek de tutuklananlar arasındaydı. Barış Derneği'nin yöneticileri gizli örgüt kurmak, yönetmek, suç sayılan fiili övmek, komünizm ve bölücülük propagandası yapmakla suçlanıyorlardı. Başkanlığını eski büyükelçilerden Mahmut Dikerdem'in yaptığı Barış Derneği yöneticileri tutuklu olarak yargılanacaklar.


27/02/1985 Bazı Ege illerindeki okulların "Devrim" olan adları değiştirildi.


27/02/1988 Türkiye'de ilk yapay kalp ameliyatı, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi İbni Sina Hastanesi'nde yapıldı. Hasta, gerçek kalp bulunamaması yüzünden bir süre sonra öldü.


27/02/1993 İnsan Hakları Derneği Elazığ Şubesi Başkanı Avukat Metin Can ve Dr. Hasan Kaya öldürülmüş olarak bulundu.


27/02/1995 Kuzey Irak'ın Zaho kentinde bir ticaret merkezinde bomba patladı; 76 kişi öldü, 83 kişi yaralandı.


27/02/1995 Mercedes kaçakçılığından hükümlüyken yeniden yargılanan milli futbolcu Tanju Çolak "suçu ihbar ettiği "gerekçesiyle mahkeme tarafından serbest bırakıldı.


27/02/2001 Başbakan Bülent Ecevit, Dünya Bankası Başkan Yardımcısı Kemal Derviş'i istişarelerde bulunmak üzere Türkiye'ye çağırdı.

 

Çevrimdışı

28/02/1856 Islahat Fermanı ilan edildi.


28/02/1876 Haydarpaşa demiryolu işçileri greve çıktı.


28/02/1881 Rus yazar Fyodor Dostoyevski.


28/02/1884 Yazar Ömer Seyfettin.


28/02/1898 Futbolcu Zeki Sporel.


28/02/1917 Rusya'da demokratik devrim başarıya ulaştı.


28/02/1921 TBMM'de ilk bütçe kabul edildi.


28/02/1923 Mustafa Kemal (Atatürk), İstanbul Belediyesince ''fahri hemşehri'' ilan edildi.


28/02/1933 Berlin'de büyük Reichstag yangını çıktı.


28/02/1937 Meteoroloji Genel Müdürlüğü kuruldu.


28/02/1942 12 Müttefik savaş gemisi Cava Denizinde batırıldı.


28/02/1942 İstanbul Vezneciler'deki Zeynep Hanım Konağı (İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi binası) tamamen yandı.


28/02/1942 Rolling Stones grubundan Brian Jones.


28/02/1943 İki dereceli son seçim yapıldı. 455 milletvekili içinde,14 kadın, 4 gayrimüslim ve 21 de Müstakil Grup üyesi bulunuyor.


28/02/1945 Birleşmiş Milletler Beyannamesi Türkiye tarafından imzalandı.


28/02/1949 İstanbul Şehzadebaşı'nda Özel Gazetecilik Okulu açıldı.


28/02/1950 Güreşçi Yaşar Doğu, Lahor'da Pakistan şampiyonu Kala'yı 1 dakikada tuş etti.


28/02/1953 Türkiye, Yunanistan ve Yugoslavya arasında Dostluk ve İşbirliği Antlaşması "Balkan Paktı" 1953 yılı bugün imzalandı.


28/02/1958 İstiklal Marşı'nın bestecisi Osman Zeki Üngör.


28/02/1959 Şair Hüseyin Siret Özsever.


28/02/1973 Gazeteci Rahmi Turan ile Necdet Onur, Süleyman Demirel ve eşine hakaretten mahkûm oldular.


28/02/1977 Malatya'da İnönü Üniversitesi ile iki yüksek okul hizmete açıldı.


28/02/1978 Kenan Evren genelkurmay başkanı oldu.


28/02/1980 Döviz karşılığı askerlik yasa tasarısı Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kabul edildi.


28/02/1984 Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanlığı19 Mayıs törenlerinde kız öğrencilerin kısa şort giymelerini yasakladı.


28/02/1985 Sanat tarihinin Türkiye'de bir bilim dalı olarak yerleşmesine önemli katkılarda bulunan Profesör Mazhar Şevket İpşiroğlu.


28/02/1986 İsveç Başbakanı Olof Palme öldürüldü. Başbakan Palme savaş karşıtı ve Üçüncü Dünya ülkeleri yanlısı bir dış siyaset izlemesi ve Vietnam'da Amerika Birleşik Devletleri müdahalesine karşı çıkışıyla biliniyordu.


28/02/1986 Dünya Barolar Birliği başkanvekili ve İstanbul Barosu eski başkanlarından Orhan Apaydın.


28/02/1989 İstanbul Barosu Başkanı Orhan Apaydın o yılki "İnsan Hakları ve Hukuk Ödülünü" açıkladı. Ödül dışkı yedirilen Yeşilyurt köylüsüne verildi.


28/02/1990 Yassıada yargılamalarını yapan Yüksek Adalet Divanı'nın başkanı ve emekli Anayasa Mahkemesi Üyesi Salim Başol.


28/02/1990 1989'un kasım ayında silahlı saldırıda ağır yaralanan gazeteci Kamil Başaran öldü.


28/02/1991 Irak müttefiklerle ateşkes antlaşması imzaladı. Irak'ın 6 ay 25 gün süren Kuveyt'i işgali son buldu.


28/02/1994 NATO, tarihinin ilk saldırısını Sırplara karşı gerçekleştirdi


28/02/1995 Sivas'ta öğrencilerin gittiği kafeteryayı tarikat üyesi 12 kişi bastı. "Oruç yiyorlar" diye sopa ve zincirlerle öğrencilere saldırdı; 7 kişi yaralandı.


28/02/1996 Türkiye Büyük Millet Meclis'i Genel Kurulu'nda "öğrenci harçlarına hayır" yazılı pankart açan 12 üniversite öğrencisi tutuklandı.


28/02/1997 Milli Güvenlik Kurulu muhtıra verdi; Milli Güvenlik Kurulu'nun 1997'de yaptığı toplantıda laik devlet ilkesine aykırı hareketlerin arttığına dikkat çekilerek Refahyol hükümetine bir dizi önlem önerildi. Bu toplantı MGK'nın tarihinin en uzun toplantısı oldu. 8.5 saat sürdü.


28/02/2001 Ulusal Bank'a el konuldu.


28/02/2003 Ankara 1 Numaralı DGM, kapatılan DEP'in 4 eski milletvekilinin yeniden yargılanma istemini kabul etti.

 

Çevrimdışı

01/03/1430 Selanik, Padişah II. Murad zamanında fethedildi.


01/03/1881 Rus Çarı II. Aleksandr Narodniklerce öldürüldü.


01/03/1921 Mehmet Akif'in (Ersoy) ''İstiklal Marşı'', Maarif Vekili Hamdullah Suphi Bey tarafından Mecliste ilk kez okundu.


01/03/1923 Ali Fuat (Cebesoy) tekrar TBMM ikinci başkanlığına, Erzurum mebusu Hüseyin Avni Bey (Ulaş) birinci başkan vekilliğine, Konya mebusu Musa Kâzım Efendi ikinci başkan vekilliğine seçildiler.
01/03/1923 Mustafa Kemal Paşa, TBMM'nin yeni çalışma dönemini açtı. Mustafa Kemal'in açış konuşmasını Mecliste dinleyiciler balkonundan izleyen Latife Hanım, Meclise gelen ilk kadın oldu.


01/03/1925 Anadolu Ajansı Türk Anonim Şirketi kurularak, AA şirket statüsüne kavuştu. Ahmet Ağaoğlu, AA'nın ilk Yönetim Kurulu Başkanı, Alaeddin Bey ilk Genel Müdürü oldu.


01/03/1926 1889 İtalyan Zanardelli yasası esas alınarak hazırlanan yeni Türk Ceza Kanunu TBMM'de kabul edildi. Dönemin Adalet Bakanı Mahmut Esat Bey TBMM'de yaptığı konuşmada yeni yasa hakkında şunları söylüyordu: " Arkadaşlar ceza kanunumuz çok serttir. Çünkü inkılap çok kıskançtır. Fakat şunu heyet-i celilenize temin edebilirim ki sertliği ile beraber ilmi bir eserdir. Bundan korkacak olanlar ve korkması lazım gelenler Türk milletinin menfaatlerine, Türk milletinin hukukuna ve inkılabına karşı tekin olmayanlardır ve bunların korkması lazımdır." Türk Ceza Kanunu yürürlüğe girdiği tarihten itibaren çeşitli tarihlerde toplam 54 kez değişikliğe uğradı. Bunlardan en önemlisi1936'daki değişikliktir.Türk Ceza Kanunu'na141. ve142. maddelerin eklenmesi bu maddelerin yürürlükten kaldırıldığı12 Nisan1991tarihine değin pek çok aydının hüküm giymesine neden oldu.


01/03/1929 İstanbul Boğazı kuzeyden gelen büyük buz kütlelerinin hücumuna uğradı. Buzların yoğunluğu yüzünden Boğaz vapurları çalışamadı.


01/03/1931 Troçki'nin Büyükada'da kaldığı Arap İzzet Paşa köşkü yandı.


01/03/1935 Atatürk 4. kez oybirliğiyle cumhurbaşkanı seçildi.


01/03/1940 Fransız yazar Pierre Louys'in, Afrodit adlı romanının Türkçe çevirisi hakkında "müstehcen yayın" gerekçesiyle dava açıldı. Bilirkişinin verdiği rapora dayanılarak toplatıldı. Duruşmada savcı bazı bölümler için, " huzuru adalette zikrinden teeddüp (yani utanma) duyduğum " dediği romanın ne gibi yararı olduğunu anlamadığını, yapıtın ebedi bir değer taşımadığını, kitabın aile yuvalarına kötü etki yapacağını ileri sürdü. Oysa, Pierre Louys'in Afrodit romanı Larousse'un 20. yüzyıl baskısına girmiş, Fransız operasında oynanmış bir eserdi. Dava1940 yılında basan ve yayanların aklanmasıyla son buldu. Davayla ilgili bir yazı yazan Sabiha Sertel "Resim tablolarını indirten, sanat eserlerini ikide bir maznun sandalyesine oturtan geri bir zihniyet eteğimizi çekiyor" dedi.
01/03/1940 Bulgaristan Mihver devletlerine katıldı.


01/03/1947 İffet Halim Oruz'un çıkardığı Kadın Gazetesi yayınlandı. Gazete1979 yılına kadar 32 yıl,1125 sayı olarak çıktı.


01/03/1948 2. Saraçoğlu hükümetinde Gümrük ve Tekel Bakanlığı yapan Suat Hayri Ürgüplü, bakanlığı sırasında yolsuzluk yaptığı iddiasıyla Yüce Divan'da yargılanmaya başladı. Basında yolsuzluk söylentileriyle ilgili yazılar çıkması üzerine Ürgüplü olayın sağlıklı biçimde soruşturulabilmesi için bakanlıkta istifa etmişti. Suat Hayri Ürgüplü, kibrit üretiminde kullanılan tutkal ve Yunanistan'a satılacak kibrit işinde,1946'daki kahve alımlarında yolsuzluk yapmakla suçlanıyordu. Yüce Divan Ürgüplü ve diğer sanıklar hakkında beraat kararı verdi.


01/03/1951 Afyon ili Sandıklı ilçesinde grip salgınından 22 kişi öldü. Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Samet Ağaoğlu, Emniyet Genel Müdürlüğü'nde düzenlediği basın toplantısında Cumhuriyet Halk Partisi iktidarı döneminde devlet memurlarınca tutulan, Demokrat Parti ileri gelenlerinin kimlerle görüştüklerini, nereye gittiklerini bildiren raporların suretlerini gazetecilere dağıttı ve eski iktidarın jurnalciliği desteklediğini ileri sürdü.
01/03/1951 Hastalık ve Analık Sigortası Yasası İstanbul, Edirne, Kırklareli ve Tekirdağ illerinde yürürlüğe girdi.


01/03/1956 İstanbul Valiliği'ne bağlı olarak yürütülen belediye hizmetleri,1956 yılı bugün, belediye binasında yapılan bir törenle birbirinden ayrıldı. Artık tamamen bağımsız olan Belediye Başkanlığı görevi, Belediye Meclisi'nde yapılan seçim sonucunda bir yıl süreyle yine Vali Fahrettin Kerim Gökay'a verildi.


01/03/1958 1958 yılı bugün, Türk denizcilik tarihine "Üsküdar Faciası" olarak geçen deniz kazası İzmit Körfezi'nde meydana geldi. Üsküdar adlı yolcu vapuru İzmit'ten Karamürsel'e hareket etti. 293 yolcusu vardı. 26 dakika sonra Soğucak mevkiinde, hızı saatte130 kilometreyi bulan şiddetli lodosa yakalanarak battı. Vapurda kapasitesinin üstünde yolcu vardı. 76'sı öğrenci 272 kişi can verdi. Kazadan ancak 21 yolcu kurtulabildi..


01/03/1959 Kıbrıs'a dönen Makarios Kıbrıslı Rumlar tarafından büyük bir tezahüratla karşılandı.


01/03/1960 1000 siyah öğrenci ABD'nin Alabama eyaletinde ayrımcılığı protesto etti.


01/03/1963 Kürt lider Molla Mustafa Barzani, Amerikan Associated Press'e verdiği bir demeçte, Irak hükümetinin Kürdistan'a özerklik tanımaması halinde kuvvetlerini yeniden harekete geçireceğini söyledi.Barzani, Irak Başbakanı Kasım'ın devrilmesinde Kürt mücadelesinin rol oynadığını ileri sürdü. "Muhtar bir Kürt bölgesinin kuruluşuna muhalefet eden başka herhangi bir kişinin deakıbeti aynı olacaktır" dedi.


01/03/1964 Milli Birlik Komitesi'nden çıkarıldıkta sonra Ottawa Büyükelçiliği danışmanlığına atanmış olan14'lerden Orhan Kabibay, yurda dönüşünde tutuklandı.


01/03/1968 Milli Bakiye usulünü kaldıran yeni Seçim Kanunu TBMM'de kabul edildi.


01/03/1971 Ankara, Ege ve Diyarbakır Tıp fakülteleri asistanları oturma eylemine başladı.
01/03/1971 Türkiye'nin ilk çoban boykotu Konya'nın Sazgeçit köyünde başladı.
01/03/1971 Batman'da 3 bin işsiz rafineriyi işgal etti.


01/03/1974 Tiyatro sanatçısı Hüseyin Kemal Gürmen 73 yaşında öldü.


01/03/1977 Hükümet 1977'de üç kez devalüasyon yaptı. Yılın ilk devalüasyonu 'ta gerçekleşti. Sanayici ve işadamları tarafından gecikmiş bir uygulama olarak değerlendirildi. Alman Markı 50 kuruş, Amerikan Doları ise1 lira değer kazandı.


01/03/1978 Adnan Menderes'in oğlu, Adalet Partisi Aydın Milletvekili Mutlu Menderes trafik kazası sonucu öldü.


01/03/1979 Başbakan Ecevit ülkenin içinde bulunduğu bunalıma dikkat çekerek, "Ekonomiyi düzeltmek için zam şarttır" dedi.


01/03/1980 Hacı Ali Demirel ve oğlu Yahya Demirel hakkında döviz kaçakçılığı suçundan yeni bir dava açıldı. Sanıklar hakkında1 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası isteniyor.


01/03/1982 Show Tv yayın hayatına başladı.
01/03/1982 Erol Toy'un, "Aydınımız, İnsanımız, Devletimiz" adlı kitabının basımı ve dağıtımı yasaklandı.


01/03/1983 Hakkari'de Bir Mevsim adlı film Berlin Film Şenliği'nde 4 ödül aldı. Berlin Film Şenliği'nde en çok ödül alan birkaç filmden biri olarak sinema tarihine geçti. Senaryosu Onat Kutlar tarafından Ferit Edgü'nün O adlı romanından uyarlanan filmin yönetmeni Erden Kıral, oyuncuları Genco Erkal, Şerif Sezer ve Erkan Yücel di.


01/03/1984 Turgut Özal'ın köprü ve barajların satılması önerisine tepkiler sürdü. DYP Genel Başkanı Yıldırım Avcı, "Mirasyediler her şeyi satarlar" dedi. HP Genel Başkanı Necdet Calp, "Ermeni terör örgütü ASALA almak istese verilecek mi ?" diye sordu. SODEP Genel Başkanı Erdal İnönü de " Devlet malını satmaya kimsenin gücü yetmeyecektir " dedi.
01/03/1984 TBMM'de sıkıyönetimin13 ilde kaldırılmasını, 54 ildeyse 4 ay süreyle uzatılması kararlaştırıldı. Başbakan Turgut Özal yaptığı açıklamada, "Olaylarda yüzde 99 azalma var. Ancak aşırı sol ve bölücü örgütler faaliyetlerine yeraltında devam ediyorlar" dedi.


01/03/1985 ''A. Kadir'' adıyla tanınan şair Abdülkadir Meriçboyu, 68 yaşında İstanbul'da öldü.


01/03/1987 Türkiye, Yunanistan'ın Bern Deklarasyonu'nu çiğneyerek Ege'nin ihtilaflı kıta sahanlığında petrol aramalarına başlaması durumunda, misillemede bulunacağı konusunda Atina'yı uyardı.


01/03/-199 Bosna-Hersek, referandum sonrasında, Yugoslavya'dan ayrılarak bağımsızlık kararı aldı. Ancak 3 Mart'ta, Sırp kuvvetleri, Bosna'nın kuzeyindeki Bosanki Brod'u bombaladı ve


01/03/1990 İlk özel TV kanalı Magic Box, Eutelsat F 5 uydusundan test sinyali yayınlamaya başladı.
01/03/1990 Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın oğlu Ahmet Özal'ın da ortakları arasında olduğu ilk özel TV kanalı Magic Box, Eutelsat F 5 uydusundan test sinyali yaylnlamaya başladı.


01/03/1992 İstanbul Kuledibi'ndeki Neve Şalom Sinagogu'na bombalı saldırıda bulunuldu. Olayda bir kişi yaralandı, saldırganlardan biri yakalandı.
01/03/1992 Show-TV yayına başladı.
01/03/1992 Bosna-Hersek, referandum sonrasında, Yugoslavya'dan ayrılarak bağımsızlık kararı aldı. Ancak 3 Mart'ta, Sırp kuvvetleri, Bosna'nın kuzeyindeki Bosanki Brod'u bombaladı ve
01/03/1992 Bosna-Hersek, referandum sonrasında, Yugoslavya'dan ayrılarak bağımsızlık kararı aldı. Ancak 3 Mart'ta, Sırp kuvvetleri, Bosna'nın kuzeyindeki Bosanki Brod'u bombaladı ve


01/03/1994 Refah Partisi'nin merkezi Libya'da olan Uluslararası İslama Çağrı Cemiyeti'nden 500 bin dolarlık yardım aldığına ilişkin iddialar yeni bir boyut kazandı. Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, 500 bin dolarlık çeki RP adına aldığı ileri sürülen Beşir Darçın'ın peşine düştü. Ankara Cumhuriyet Başsavcısı Nazmi Şarvan bu konuda gazetelerde yer alan haberleri ihbar kabul ederek soruşturma başlattıklarını açıkladı.


01/03/1996 Harçları protesto eden öğrenciler İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni 30 saat işgal ettiler. Eylem sonrası çıkan olaylarda100 öğrenci gözaltına alındı.
01/03/1996 Uluslararası Narkotik Kontrol Stratejisi Raporu'nda, Türkiye kara para aklayan ülkeler arasında sayıldı.
01/03/1996 Eski Gümrük ve Tekel bakanlarından Haydar Özalp öldü.


01/03/1997 İstenmeyen adam ilan edilen İran'ın Erzurum Başkonsolosu Said Zare ülkesine geri döndü. İran'da misilleme olarak Türkiye'nin Tahran Büyükelçisi Osman Korutürk ile Urumiye Başkonsolosu Ufuk Özsancak'ı istenmeyen adam ilan etti.


01/03/2000 Meclis İnsan Hakları Komisyonu üyeleri, İstanbul Küçükköy Karakolu'na yaptıkları baskında bir adet "Filistin askısı" buldu. El konulan işkence aleti Ankara'ya götürüldü.


01/03/2003 Türk Silahlı Kuvvetlerinin yabancı ülkelere gönderilmesine, yabancı silahlı kuvvetler unsurlarının 6 ay süreyle Türkiye'de bulunmasına izin verilmesine ilişkin Başbakanlık Tezkeresi, TBMM'nin kapalı oturumunda reddedildi.


01/03/2005 ''Türkler: Bir İmparatorluğun Mimarları ve Mimar Sinan'ın Dehası'' adlı fotoğraf sergisi Londra'da açıldı.

 

Çevrimdışı

02/03/1900 Bertolt Brecht'le birlikte oluşturduğu keskin toplumsal yergiye dayalı devrimci opera ile tanınan Alman besteci Kurt Weill.


02/03/1918 Asker Ailelerine Yardımcı Hanımlar Cemiyeti Nuriye İsmail (Canbolat) Hanım başkanlığında kuruldu. Cemiyet, Enver Paşa'nın eşi Naciye Sultan'ın himayesindeydi. Dernek, bir yıl içinde 6247 kişiye yiyecek dağıttı.


02/03/1924 Halk Fırkası grup toplantısında, Şer'iye ve Evkaf Vekaletlerinin kaldırılmasına ve öğretimin birleştirilmesine karar verildi.


02/03/1931 Sovyet toplumsal ve ekonomik sisteminde, sonunda Sovyetler Birliği'ni çöküş ve dağılmaya götüren reformları başlatan, eski SBKP Genel Sekreteri Mihail Gorbaçev.


02/03/1942 Amerikalı kısa öykü ve roman John Irving.


02/03/1946 Kuzey Vietnam'da Ho Şi Minh cumhurbaşkanı seçildi.


02/03/1949 Piyade mermisi, piyade havanı ve kapsül üreten Nuri Killigil'e ait İstanbul Sütlüce'deki mühimmat fabrikasında aralıklarla iki büyük patlama oldu. Milli Savunma Bakanlığı'nın denetimi altında bulunan fabrikada çıkan yangın, çevrede büyük paniğe yol açtı. Yangının baruthaneye sıçramasıyla yerle bir olan fabrikada 6'sı itfaiye eri olmak üzere 35 kişi öldü. Ölenler içinde fabrikanın sahibi ve Enver Paşa'nın kardeşi olan Nuri Killigil de vardı. Killigil'in II. Dünya Savaşı yıllarında Almanlarla sıkı ilişkiler içinde olduğuna dair belgeler Uğur Mumcu'nun 40'ların Cadı Kazanı isimli kitabında yayımladı.O yıllarda Nuri Paşa'nın ırkçılık-turancılık düşleri ile Almanların Sovyetler Birliği'ni yıkma planları örtüşüyordu. Paşa birçok kez Almanya'ya gitmişti. Bir süre sonra Almanlar Nuri Paşa'nın planlarını uygun görmeyince Nuri Paşa fabrikadaki işlerine yoğunlaştı. Yürürlükteki İş Yasası göre silah fabrikalarında çalışan işçilere daha fazla prim ödenmesi gerekiyordu. Nuri Killigil İşçi Sigortaları Kurumuna fabrikada "harp imalatı ile iştigal etmeyeceğini" bildirmişti. Oysa patlama sonrasında fabrikada el bombası , havan imal edildiği ortaya çıktı.


02/03/1950 Van'ın Özalp ilçesinde hayvan kaçakçılığı yapan 33 kişiyi sorgulamadan kurşuna dizdirmek suçundan yargılanan emekli Orgeneral Mustafa Muğlalı'nın yargılanması sona erdi. Genelkurmay Askeri Mahkemesi Muğlalı'ya 20 yıl hapis cezası verdi.


02/03/1956 Cumhurbaşkanına hakaretten sanık Ulus gazetesi yazarı Şinasi Nahit Berker1 yıl hapse mahkum oldu.
02/03/1956 Fransa Fas'ın bağımsızlığını onayladı.


02/03/1957 Türkiye'de çağdaş beden eğitiminin yerleşmesine öncülük eden, spor eğitimcisi Selim Sırrı Tarcan İstanbul'da öldü. Tarcan, İsveç Kraliyet Askeri Beden Eğitimi ve Jimnastik Akademisi'ni bitirmişti. Uzun yıllar beden eğitimi öğretmenliği yaptı. Terbiye-i Bedeniye, Spor, Beden Terbiyesi çok sayıda kitaplarından bazılarıdır.


02/03/1958 Yunanistan'da Konstantin Karamanlis başbakanlıktan istifa etti.


02/03/1960 İstanbul'da gece sessiz yürüyüş yapan 500 teknik okul öğrencisi, polis tarafından dağıtıldı.
02/03/1960 Necip Fazıl Kısakürek, Atatürk'ün hatırasına yayım yoluyla hakaret ettiği gerekçesiyle18 ay hapis cezası daha aldı.


02/03/1961 Türkiye demokratik özgürlükler konusunda Avrupa Konseyi'ne güvence verdi.


02/03/1962 Hindistan'da Nehru'nun Kongre Partisi seçimleri büyük bir oy farkıyla kazandı.


02/03/1968 Amerikan hükümeti hesap uzmanları, Türkiye'ye yapılan yardımın kullanış şeklini eleştirdiler. Uzmanlar Amerikan Kongresi'nde bugün verdikleri raporda şu noktalara dikkat çektiler: Türkiye, Amerikan yardım fonlarından aldığı1,8 milyon dolarla yeni yol ve iş makinaları almıştır. Aynı makinalar Amerikanın ihtiyaç fazlası stoklarından 370 000 dolara alınabilirdi. Yardımlar Milletlerarası Kalkınma Teşkilatı'nın politikasıyla bağdaşmayan bazı malların ithalinde kullanılmıştır.


02/03/1973 Türk basınını temsil eden dokuz kuruluş, "Fikir suçu çağ dışıdır" görüşünde birleşerek, yürürlükteki kanunlarda değişiklik yapılmasının zorunlu olduğunu açıkladılar ve basın suçlularının affedilmesini istediler.


02/03/1974 Bazı gazeteler son zamların getirdiği yük nedeniyle sayfa sayısını azalttı, günlük eklerin yayımına son verdi.
02/03/1974 TRT Televizyon, çarşamba hariç haftada yedi gün yayın yapmaya başladı.


02/03/1977 Türkan Şoray "Dünya Kadın Rejisörleri Festivali"ne katılmak için Belçika'ya gitti.


02/03/1979 Adalet Partisi (AP) lideri Süleyman Demirel hükümetin kaybettiği prestiji orduya sığınarak toplamaya çalıştığını ileri sürerek "Ordunun gölgesinde iktidar olunmaz" dedi.


02/03/1981 Dünya Gazetesi yayın hayatına başladı.


02/03/1983 Kapatılan Adalet Partisi Samsun Milletvekili ve eski Ulaştıma Bakanı Hüseyin Özalp ile Sinop'un Erfelek ilçesi eski belediye başkanı Orhan Altay hakkında toplu silah kaçakçılığı yaptığı iddiasıyla dava açıldı.


02/03/1984 Sıkıyönetim uygulamasının kaldırıldığı13 ilden 8'inde olağanüstü hal uygulaması TBMM'de kabul edildi. Olağanüstü halin askeri idareden sivil idareye geçiş olduğunu söyleyen İçişleri Bakanı Ali Tanrıyar, "Olağanüstü hal ile valilere geniş hak tanınmıştır. Bu yetkilerin vatandaşın temel hak ve özgürlüklerini gözetir biçimde uygulanacağı tabiidir. Olağanüstü uygulanacak illerde hareket tarzı valilere bir genelgeyle duyurulacaktır" dedi.
02/03/1984 DİSK'e bağlı Yeraltı Maden-İş sendikasının 25 yöneticisi hakkında İstanbul Sıkıyönetim Savcılığı tarafından dava açıldı.
02/03/1984 ABD.. Kongresi, Kıbrıs sorununda ilerleme Sağlanıncaya kadar Türkiye, Yunanistan ve Kıbrıs Rum kesimine yapacağı yardımları askıya aldı.


02/03/1985 Orly katliamı davasında karar açıklandı. ASALA örgütü militanı Varujan Garbisyan müebbet, Soner Nayır15, Ohannes Semerciyan10 yıl hapis cezasına çarptırıldı.15 Temmuz1983 yılında Fransa'nın Orly Havaalanı'nda ikisi Türk 7 kişinin ölümüne yol açan bombalı saldırının sanıklarına verilen bu cezalarla ASALA ilk defa ağır bir cezaya çarptırılmış oldu.
02/03/1985 Anavatan Partisi Genel Başkanı Turgut Özal, partisinin İzmir Kongresi'nde yenilgiye uğradı. Turgut Özal'ın açık destek verdiği Atilla Yurtçu İzmir il başkanlığı seçimini, liberallerin adayı Şükrü Okurer karşısında18 oy farkla kaybetti.


02/03/1988 İzmir Buca Cezaevi'nde ayaklanma çıktı.
02/03/1988 Azerbaycan'da Ermenilerle Azerilerin çatışmalarından sonra Sovyetler Birliği Azerbaycan'a askeri birlikler yolladı, sokağa çıkma yasağı kondu.


02/03/1990 Yıldız Üniversitesi'nde öğrenciler 3,5 saat işgal eylemi yaptı, eylemden sonra 200 öğrenci gözaltına alındı.


02/03/1994 5 DEP'li ve1 DEP kökenli bağımsız milletvekilinin dokunulmazlıkları kaldırıldı. Hatip Dicle ve Orhan Doğan, meclis kapısında gözaltına alındı. Dokunulmazlıkları kaldırıldıktan sonra, iki geceyi TBMM'de geçiren 5 milletvekili DGM'ye teslim oldu.
02/03/1994 Türkiye'nin ilk ve en çok film çeken kadın yönetmeni Bilge Olgaç, henüz elli dört yaşındayken, Taksim'deki evinde çıkan yangında yanarak öldü. Yönetmenliğe başrolünü Yilmaz Güney'in oynadığı "Üçünüzüde Mıhlarım" adlı filmle başladı. İlk deneyiminde yaşadıklarını şöyle anlatmıştı. "Genç bir kadındım. Üstelik bu işi kadın olarak ilk kez yapan insandım. İlk önce bir kadın ne yapabilir diye bakıyorlardı. Kuşkulu bir bakıştı. Ben de çok sert, bağırıp çağıran bir rolü benimsedim. Fakat sonradan bu rolden vazgeçtim. Çünkü insanlar artık bana inanıyorlar ve güveniyorlardı." Linç adlı filmiyle Adana Altın Koza Film En İyi Yönetmen ödülünü kazandı.1984 yılında çektiği Kaşık Düşmanı filmiyle Antalya Film Şenliği'nde En İyi Üçüncü Film ve En İyi Senaryo ödüllerini, Fransa'da düzenlenen Uluslararası Kadın Yönetmenler Festivali'nde Büyük Ödülü ve Jüri Özel Ödülü'nü kazandı. Gülüşan, İpekçe, Yarın Cumartesi, Gömlek, Kurşun Adres Sormaz Bilge Olgaç'ın yönetmen olarak imza attığı filmler arasındadır.


02/03/2000 Pendik Kaymakamlığı, Nobel ödüllü İtalyan yazar Dario Fo'nun "Kabin Oyunları" adlı tek kişilik tiyatro oyununun sahnelenmesine erkekleri tecavüze kışkırttığı gerekçesiyle izin vermedi.
02/03/2000 İngiltere,16 aydır Londra'da ev hapsinde tutulan eski Şili diktatörü Pinochet'in salıverilmesine karar verdi. Pinochet, kendisini isteyen ülkeler itiraz etmeden, apar topar ülkeyi terketti.


02/03/2004 İkinci Cumhurbaşkanı İsmet İnönü'nün büyük oğlu Ömer İnönü 80 yaşında İstanbul'da vefat etti.

 

Çevrimdışı

03/03/1868 Fransız filozof Alain.


03/03/1878 Osmanlı devleti ile Rusya arasında Ayastefanos Antlaşması imzalandı.


03/03/1883 Mekteb-i Sanayi-i Nefise (Güzel Sanatlar Akademisi) törenle öğretime açıldı. İstanbul'da Arkeoloji Müzesi karşısında, Mimar Valeri tarafından yapılmış bir binada öğrenime başlayan okul, birçok yer değiştirdikten sonra, Fındıklıdaki binaya yerleşti.1927 yılında okul, akademi haline getirildi.1982 tarihinde üniversiteye dönüştürüldü. Halen Mimar Sinan Üniversitesi olarak faaliyetine devam etmektedir.


03/03/1924 429 sayılı kanunla Şeriye ve Evkaf Bakanlığı kaldırıldı. Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemlerinde Şeyhülislamlık ve Evkaf Nezareti'nin birleşmesiyle meydana gelmiş olan bu bakanlığın yerine Başbakanlığa bağlı Diyanet İşleri Başkanlığı ve Vakıflar Genel Müdürlüğü örgütleri kuruldu.
03/03/1924 Urfa Milletvekili Saffet Efendi ile 50 arkadaşının "Hilafetin kaldırılmasına ve Osmanlı Hanedanı mensuplarının Türkiye Cumhuriyeti sınırları dışına çıkarılmasına " dair verdikleri önerge görüşülüp kabul edildi. Bu karar aynı gün İstanbul Valisi Haydar ve Polis Müdürü Sadettin Bey tarafından Halife'ye bildirildi.
03/03/1924 Eğitim sisteminde laikliği ve öğrenim birliğini esas alan Tevhid-i Tedrisat Kanunu TBMM'de kabul edildi. Mektep-medrese ikiliğini ortadan kaldıran bu yasayla eğitim laik ve parasız, ilköğretim tüm Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları için zorunlu hale getirildi. Bilimsel ve eğitsel kurumların tümü, medreseyle birlikte Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlandı.


03/03/1925 Şeyh Sait isyanının büyümesini önlemek için, Takriri Sükun Kanunu kabul edildi; İstiklal Mahkemeleri kuruldu.


03/03/1929 İstanbul'da Rumca olarak yayımlanan Ta Hronika gazetesi, bir Yunan gazetesinden aktardığı tefrikada,"Biz kaçıyorduk, Türkler en vahşiyane intikam hisleri ile geliyorlardı" sözlerine yer vermesi nedeniyle bakanlar kurulu kararıyla kapatıldı. Gazetenin sorumlu müdürü Eleni Mihailidi aleyhine Türklüğe hakaret iddiasıyla dava açıldı. Dava sonucu Madam Mihailidi 3 yıl ağır hapis cezasına mahkum edildi. Kararın Temyiz Mahkemesi tarafından bozulması üzerine davaya yeniden bakıldı. Bilirkişi heyeti raporunda Yunanca agriyotera sözcüğünün metinde vahşi değil şiddetli anlamında kullanıldığını Türklüğe hakaret kastının olmadığını belirtti. Böylece Madam Mihailidi beraat etti.


03/03/1931 İstanbul'da toplanan Berberler Kongresi'nde berber dükkanlarının cuma günleri tatil edilmesi kararlaştırıldı.


03/03/1939 günü saat 24.05'te Sultanhamam'daki Ata Atabek Hanında yangın çıktı.Yeterli su bulunmaması ve ters esen rüzgar nedeniyle kontrol altına alınamayan yangın, Tevfik Temel, Mercimekyan ve Kısmet hanlarının da yanmasına neden oldu. Dilsizzade, Teudros ve Türk Ticaret hanlarına da sıçrayan yangında can kaybı olmadı. Zarar12 milyon lira olarak saptandı.


03/03/1942 Türk Ressamlar Cemiyeti İstanbul'da kuruldu. Güzel Sanatlar Birliği'nden İbrahim Çallı, d Grubu'ndan Halil Dikmen, Müstakil Ressamlar ve Heykeltraşlar Birliği'nden Mahmut Cuda ve bağımsız sanatçılardan Hamit Görele tarafından kurulan cemiyet büyük ilgi gördü ve daha kuruluş evresinde üye sayısı 70'e ulaştı.


03/03/1949 Atina'da sahnelenen Madame Butterfly temsilinde başrolü oynayan soprano Ayhan Alnar büyük başarı kazandı. Yunanlı seyirciler temsil bitiminde Ayhan Alnar'ı ayakta alkışladılar.


03/03/1950 ABD Alaska'yı 49. eyalet olarak kabul etti.


03/03/1951 Bütün Dünya dergisi sahibi Osman Nebioğlu, dergide yayımlanan 3 fotoğrafın müstehcen olduğu iddiasıyla mahkemeye verildi. Duruşmada Nebioğlu, 3 fotoğrafın da ABD'de yapılan bir fotoğraf yarışmasında derece alarak ödüllendirildiğini açıkladı. Bu durumda mahkeme, dergi sahibi Osman Nebioğlu'nun beraatine karar verdi.


03/03/1952 İslam Demokrat Partisi mahkeme kararıyla kapatıldı. Genel Başkan Cevat Rifat Atilhan ve 15 kurucu üye hakkında soruşturma açıldı.
03/03/1952 Erzurum'un Pasinler İlçesi'nde meydana gelen Richter ölçeğiyle 5,6 şiddetindeki deprem can ve mal kaybına yol açtı.133 kişi öldü, 262 kişi yaralandı.


03/03/1954 İstanbul Belediyesi ile Hazine arasında ihtilaf konusu olan Çırağan Sarayı, bir kanunla İstanbul Belediyesi'ne devredildi. Çırağan Sarayı enkazı,1955 yılı sonuna kadar otel haline getirilecek.


03/03/1962 Anayasa ve demokratik nizama karşı fiil ve davranışları önlemek amacıyla hazırlanan "Tedbirler Kanunu" Millet Meclisi'nde kabul edildi.Tasarı TBMM'de temsil edilen dört parti tarafından ortaklaşa getirilmişti. CHP Manisa Milletvekili Fevzi Lütfü Karaosmanoğlu bu kanunu protesto için partisinden ve milletvekilliğinden istifa etti. Basına da ağır cezalar getiren kanuna karşı çeşitli basın kuruluşları harekete geçerek, konuyla ilgili ortak bir bildiri yayımladılar. CHP Milletvekili Kasım Gülek "basının sesi kısılırsa demokrasi ağır tahribata uğrar" dedi. Başbakan ve CHĞ Genel Başkanı İsmet İnönü, kapalı bir rejime gidildiği yolundaki eleştirilere , "Bir Meclis'te temsil edilen bütün partilerin müştereken getirdiği bir kanunla kapalı rejim kurulur mu?" cevabını verdi.


03/03/1971 Ankara'da 300 subaya hitaben bir konuşma yapan Genel Kurmay Başkanı Memduh Tağmaç, "Gereken, gerektiği zaman yapılacaktır" dedi.


03/03/1973 Milli Güven Partisi, Cumhuriyetçi Parti ve bağımsızlar Cumhuriyetçi Güven Partisi'ni kurdular. Turhan Feyzioğlu genel başkan seçildi.


03/03/1974 Türk Hava Yolları'nın DC-10 tipi Ankara yolcu uçağı, arka bagaj kapısının kopması sonucu Paris'te Orly Havaalanı yakınlarında ormana düştü. O güne kadar dünya sivil havacılık tarihinde gerçekleşen en büyük kazada 346 yolcu ve mürettabat öldü. Uçağın yapımcısı Amerikan Douglas firması hatayı kabul ederek, tüm DC-10 tipi uçaklarını kontrole aldı.


03/03/1977 Gazeteci , yazar Zekeriya Sertel, 25 yıl aradan sonra 1977'de Türkiye'ye geldi. Uluslararası Gazete Sahipleri Federasyonu'nun cumhurbaşkanına ve başbakana gönderdikleri mektuplar olımlu sonuç verdi. Danıştay kararıyla Zekeriya Sertel1652 yılında ayrıldığı Türkiye'ye dönebildi.


03/03/1980 Eski Hatay Cumhurbaşkanı Tayfur Sökmen İstanbul'da öldü. Tayfur Sökmen, İskenderun Sancağı'nın Fransızlar tarafından işgali üzerine ilk direniş hareketini örgütleyenler arasındaydı.1938'de kurulan Hatay Devleti'nin,1939 yılında Hatay Türkiye'ye katılıncaya kadar cumhurbaşkanlığını yaptı.1939-1950 yılları arasında Anytalya milletvekili,1950-1954 yılları arasındaysa Hatay milletvekili olarak TBMM'de bulundu.1969-1975 yılları arasında da kontenjan senatörü olarak görev yaptı.
03/03/1980 Eski Hatay Cumhurbaşkanı Tayfur Sökmen 88 yaşında İstanbul'da öldü.


03/03/1981 Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı'nca yürütülen MHP ve yan kuruluşlarıyla ilgili soruşturmalarda 36 cinayetin aydınlatıldığı açıklandı.
03/03/1981 İstanbul Sıkıyönetim Komutanlığı Askeri Savcılığı DİSK Genel Başkanı Abdullah Baştürk'e işkence yapıldığı iddialarının asılsız olduğunu bildirdi.


03/03/1982 30 günden çok tutuklanan işçinin işine son verilebileceği kararlaştırıldı.
03/03/1982 Bağımsız Basın Ajansı (BBA) kuruldu.


03/03/1983 Çizgi roman Tenten'in çizeri Georges Remi (Herge) öldü.
03/03/1983 Siyasi Partiler Kanunu tasarısı, Danışma Meclisi'nde kabul edilerek Milli Güvenlik Konseyi'ne gönderildi. Tasarıya göre siyasi partilere devlet yardımı yapılacak. Mecliste grup kurmak için gereken milletvekili sayısı10'dan 20'ye yükseltildi. Partilerin kadın kolu, gençlik kolu gibi yan kuruluşları kaldırıldı. Danışma Meclisi Anayasa Komisyonu'nun hazırladığı büyük oranda değiştirdi. Partilere üye olamayacaklarla ilgili hükümlerin kapsamı genişletildi. Yasada eski siyasilere getirilen siyaset yasağına ilişkin hükümlere de yer verildi.


03/03/1984 Başbakan Turgut Özal, yerel seçimlerle ilgili olarak muhalefet liderlerine sert yanıtlar vererek "Bu seçimin ardından erken seçim gelir diye bekleyenler hayal ediyorlar, avuçlarını yalasınlar" dedi.
03/03/1984 İstanbul Sıkıyönetim Mahkemesi'nde görülen Barış Derneği davası gerekçeli kararı sanıklara tebliğ edilmeye başladı. Kararda, "sanıkların kelime ve zeka oyunları ile, yargılayanların savaş taraflısı oldukları imajını yaratmak istedikleri" ileri sürüldü.


03/03/1989 İstanbul'da Kadıköy Hal Binası dönüştürülen Haldun Taner Tiyatrosu açıldı.
03/03/1989 4. Levent'te bir boya imalathanesinde patlama oldu. 3 bina çöktü,12 kişi öldü, 40 kişi yaralandı.
03/03/1989 Süleymaniye Camii'nde bir grup, tekbir getirerek "Salman Rüşdi'ye ölüm" sloganlarıyla protesto gösterisi yaptı.


03/03/1992 Zonguldak Kozlu'da grizu faciası;127 kişi öldü,147 kişiden umut kesildi. Müfettişlerin hazırladığı raporda işverenin birçok teknik konuda ihmalkar ve sorumsuz davrandığı belgelendi.


03/03/1993 Cumhurbaşkanı Özal ile Başbakan Demirel arasında tırmanan gerginliğin devleti yorduğuna dikkati çeken TBMM Başkanı Hüsamettin Cindoruk, "Sıfatı olanlar, devlet hayatında üsluplarına dikkat etmelidir " dedi.
03/03/1993 İran sınırından Türkiye'ye girerek Ağrı Dağı'na yerleşen yaklaşık 300 PKK militanından 38'i savaş uçaklarının bombardımanı sonucu öldü.
03/03/1993 Tarihi Baruthane binası, "Ataköy Yunus Emre Kültür ve Sanat Merkezi" adıyla hizmete açıldı.


03/03/1994 TBMM, eski RP'li milletvekili Hasan Mezarcı ile DEP milletvekili Selim Sadak'ın dokunulmazlıklarını kaldırdı.
03/03/1994 Ressam Cihat Burak 79 yaşında öldü.


03/03/2000 POAŞ, bir kalemde 1 milyar 260 milyon dolarlık özelleştirme hamlesiyle Cumhuriyet tarihinin en büyük özelleştirmesi olarak tarihe geçti.