Çevrimdışı

Büyükçekmece

Büyükçekmece’nin, Helenler’in MÖ 7. yüzyılda “Delta” kıyısı üzerinde kurduğu önemli kolonilerinden biri olan “Athyra” olduğu sanılıyor. Helenler’in ardından Büyük Hun İmparatoru Attila MS 447’de ordusuyla Çatalca’dan geçip Büyükçekmece’ye girmiş ve Bizans’ı vergiye bağlayarak geri dönmüştür. Avar Türkleri 616’da, Bulgarlar ise Kurum Han komutasında 813’te Çatalca üzerinden İstanbul’a kadar gelmişlerdir. 1090 yılındaysa, Peçenekler Büyükçekmece’ye ulaşmışlardır. Türkler 1357 yılında Bizans deltasına yerleşmişler ancak Çekmece bölgesi uzun bir dönem Bizans egemenliği altında yaşamaya devam etmiştir. Osmanlı döneminde bir av ve kışlak yeri olarak kullanılan Büyükçekmece'ye özellikle 1829 Osmanlı-Rus savaşından sonra çok sayıda Türk göçmen yerleşmiştir. 1876 yılında Çatalca Sancağı’na ilçe olarak bağlanan Büyükçekmece, 1926 yılında Çatalca’nın ilçe ilan edilmesiyle birlikte Çatalca’ya bağlı bir bucak yapılmıştır. 1958’de belediye ilan edilen Büyükçekmece, 1987’de Çatalca ilçesinden ayrılarak bağımsız bir ilçe haline gelmiştir. Büyükçekmece, gerek Bizans gerekse Osmanlı döneminde orduların ve yolcuların geçiş ve konaklama noktası olmuştur. Kimisi günümüze kadar gelmiş, kimisi kalıntı ve izleri çoktan yok olmuş kervansaraylar, hanlar ve Mimar Sinan’ın ünlü köprüsü, bu geçit niteliğinin önemli bir işaretidir. Günümüzde Büyükçekmece, geçmişinden gelen geçit veya köprü özelliğini korumakla birlikte, gelişen çehresiyle bir dünya kenti olma yolunda emin adımlarla ilerliyor. Tarihin bize bıraktığı miras ve çağdaş değerler burada uyum içinde yaşıyor...
Yüzölçümü 213 kilometrekaredir. Merkeze bağlı 13 köyü vardır. Bu köyler, Ahmediye, Çakmaklı, Esenyurt, Gürpınar, Hoşdere, Kaaağaç, Kavaklı, Kıraç, Kumburgaz, Mimarsinan, Tepecik, Türkoba ve Yakuplu'dur. M.Ö. 7.yy’ da ilk yerleşimin başladığı Büyükçekmece’ nin kurucuları Helenlerdir. MÖ.2.yy’ da Bizans egemenliğine giren Büyükçekmece Athyra adıyla bilinmektedir. İstanbul’ un fethinden sonra Osmanlı İmparatorluğuna bağlanan Büyükçekmece bir sayfiye ve tarım beldesi için Bizans ve Osmanlı döneminde orduların konaklama yeri olduğundan bölgede yoğun bir yerleşim olmamıştır. Osmanlı ve Cumhuriyet döneminde Çatalca’ya bağlı bir belde olan Büyükçekmece 1987 yılında ilçe olmuştur. Burada, Mimar Sinan'ın inşa ettiği ünlü köprü ve bir kaç kervansaray kalıntısından başka önemli bir tarihi eser bulunmamaktadır. Evliya Çelebi, Büyükçekmece'nin 17.yy’ da Eyüp kadılığına bağlı bir nahiye olduğunu, deniz kenarında harap bir kalesi, bin kadar mamurhanesi, bağları, bahçeleri bulunduğunu; kasaba topraklarının vakıf toprakları olduğunu yazar. İmaretinden, medresesinden, gelişkin çarşısından ,11 adet handan, hamamından ve kervansarayından bahseder. 1950'lere kadar tarımdan geçinen bir yerleşim merkezi olan Büyükçekmece, bu noktadan sonra sanayileşmeye başlamıştır. B.Çekmece 1980 yılından sonra Türkiye’de başlayan hızlı ve modern kentleşme sürecinde yapılaşmış, 20 yıl öncesinin küçük bir beldesi iken bugün Avrupa standartlarında altyapısı tamamlanmış, İstanbul’un gözde yerleşim birimlerinden birisidir.

Şehircilik açısından baktığımızda B.Çekmece; yerleşim, imar, altyapı, çevre, şehircilik donanımı ile sorunlarını çözmüş, kendini 21. yy’ a hazırlamış, çağdaşlaşmanın sinirsiz olacağı düşüncesi ile de tüm yeniliklere ve gelişmeye açık bir kent haline gelmiştir. Özellikle 1994 yılından sonra altyapı çalışmaları tamamlanarak, kanalizasyonu, sahil ve göl kollektörü, atık su arıtma tesisi, tertemiz geniş cadde ve yolları, ağaca kazanmış sokakları, modern yaya kaldırımları ile çağdaş şehirciliğin tüm gereklerini yerine getirmiştir. Dünün yazlık beldesi B.Çekmece bugün rağbet edilen, ayrıcalıklı görülen,tatili, daimi ikametin, ticareti, endüstriyi, sanatsal ve kültürel olguları bünyesinde toparlayabilmiş, gecekondu sorunu olmayan İstanbul’un birkaç ilçesinden biridir. Büyükçekmece Kervansarayı: 16. yy’ da Osmanlı İmparatorluğu döneminde, Trakya’dan batıya uzanan yollar üzerinde Büyükçekmece ile büyük menzil(konak) yeri olmaktaydı. Bu yol üzerinde günümüze ulaşan bir menzil külliyesi içinde mescit, namazgah, üç kemerli çeşme, dört bölüm halindeki köprü ile kervansaray yapısı yer almaktadır.Zaman zaman yapılan onarımlarla bu eserler günümüze ulaşabilmiştir. Büyükçekmece Mimarsinan Köprüsü: 1.Süleyman(Kanuni) (hd 1520-1566) Zigetvar seferine çıkarken, bu köprünün yapımına başlatmış 2. Selim zamanında 1566-1567 bir yılda tamamlanmıştır. Büyükçekmece Köprüsü Mimarsinan eseri olup yapılarının listesini veren Tuhfetü’l-Mimarin’de Büyükçekmece Köprüsü’dür. Büyükçekmece ile Mimarsinan arasında ulaşımı sağlayan köprü,(Şimdi trafiğe kapalıdır) İstanbul’a 36km. uzaklıkta Büyükçekmece Gölü ile Marmara Denizi üzerindeki geçit üzerinde yapılmıştır.