Çevrimdışı

Kekemelik, konuşmanın akıcılığında görülen, normalin üstünde sıklıkta ve uzunlukta engellerdir fakat bir hastalık veya davranış bozukluğu değildir. Bu engeller; tekrarlar, uzatmalar, bloklar şeklinde kendini gösterir. Kekemelik sorununda, konuşma akıcılığı ve ritminin, duraklamalar, tekrarlar ve çoğu kez bunlara eşlik eden beden hareketleriyle kesintiye uğrar. Kekemeliğin şiddeti, kişinin durumuna göre farklılık gösterebilir. Kekemelik, kendini zaman içinde yavaş yavaş fark ettirebileceği gibi, aniden de ortaya çıkabilir ve erkeklerde, kızlara oranla daha sıklıkta görülür.

Kekemelik kendi içinde farklı türlere ayrılır mı?
Kekemelik kendi içinde farklı türlere ayrılmaz ama farklı şiddet seviyeleri gösterir. Mesela kişinin kekemelik şiddet oranı %3, %10, %25 olabilir. Örneğin %10’luk bir şiddet oranı, kişinin söylediği yüz hecenin on tanesinde takıldığı yani bu hecelerde kekelediği anlamına gelmektedir. Kekemeliğin bireylerdeki seyrine bakıldığında tekrarların (ses, hece, sözcük) önce yapıldığı, uzatmaların ise daha sonra geldiği görülür. Blokların fazlalığı ise, kişide kekemeliğin uzun süredir var olduğunu gösterir.

Kekemeliğin farklı türleri yoktur ama bu soruyu “Konuşmanın akıcılığında farklı bozukluklar görülür mü?” sorusunun cevabı evettir.

Kekemeliğin seyri nasıldır?
Kekemelikte tekrarlar önemli bir göstergedir. Genelde ikiden fazla tekrarlar kekemelik olarak adlandırılır. Ses tekrarları ( k k k kalem), hece tekrarları (ma ma ma masa), sözcük tekrarları (bak bak bak) görülebilmektedir.

Bir sesin (pppppppeynir.. gibi) uzatılarak söylenmesi de göstergeler arasındadır.

Konuşma sırasında ses ve hava akışının kesintiye uğramasına bloklama denir.

Kekemelik seyrine gelişimsel olarak bakıldığında, tekrarlar önce yapılır, uzatmalar ise daha sonra gelir. Blokların fazlalığı ise kekemeliğin epeydir olduğunu gösterir.

Zamanla, kişi takılmaların farkına vardıktan sonra takılmalardan kurtulmak için göz kırpma, kafa sallama gibi ikincil davranışlar gösterebilir.

Kekemelik hangi evrelerden oluşur?

kekemeA - Primer kekemelik: Bu dönem 2-2,5 yaşlarından 6-7 yaşlarına kadar uzanabilmektedir. Kekemelik sürekli olmayıp epizotlar halindedir. Bu dönemde çocuk kekemeliğinin farkında değildir ve genellikle konuşmaktan kaçınmaz ve akıcılıktaki bozulmalara psikolojik tepkiler vermez. Aileye verilen eğitimle bu sorun aşılabilmektedir. Bu döneme ****olojik kekemelik denmektedir.

B- Sekonder kekemelik: Bu dönem yedili yaşlardan sonra ortaya çıkan ve çocuğun konuşmasındaki bozukluğun farkına varıp psikolojik tepkiler vermeye başladığı dönemdir. Bu dönem kekemeliği tedavi gerektirir. Yaş ilerledikçe çocuk kekemeliğinin farkına varır ve bu şekildeki konuşmaya reaksiyon vermeye başlar. Çocuk bu durumu engellemek için ek caba harcar. Bu süreç ileri yaşlarda büyük farklılıklar gösterebilir. Bu evre kekemelik, genellikle okul öncesi yaşlarda, konuşmaya başladıktan sonra ortaya çıkan bir uyum ve davranış bozukluğudur. Çocuk ilk aylarda normal konuşurken yaşadığı bir olaydan dolayı takılarak kekelemeye başlar. Kekemelik, eğer herhangi bir organik bozukluğa bağlı değilse, psikolojik kökenlidir ve davranış bozukluğu kategorisinde değerlendirilir. Bu iki grup kekemelik farklı kategoride ele alınarak çözüm aranır.

Kekemelik hangi durumlarda artar?
Kekemelik problemi yaşayan kişiler bazı durumlarda sorundan daha ciddi etkilenirler. Bu kişiler stres altındayken, telefonda konuşurken, kalabalık önünde konuşmaya çalışırken, fıkra anlatmaya çalışırken ya da zaman baskısı altında olduklarında kekemelik düzeylerinde artış olabilmektedir.

Kekemelik tedavi edilmezse ne gibi sorunlar ortaya çıkar?
Kekemeliğin neden olabildiği sorunlar arasında şunlar bulunur: özgüven eksikliği, başarısızlık ve başarısızlık kaygısı, pek çok konuda korkuya sahip olmak, okulda başarısızlık, içe kapanma, değersizlik hissi ve depresyon.

Kekemelik nasıl tedavi edilir?
Kekemelik konuşma terapisiyle tedavi edilebilen bir konuşma problemidir.

Takipemi (Cluttering) nedir?
Takipemi, kekemelik dışında, konuşma akıcılığını bozan farklı bir problemdir. Takipemide bireyin hızlı ve bozuk bir konuşması vardır. Takipemi sorunu olanların konuşmaları; karmaşık, hızlı, düzensizdir ve sesler zayıf bir şekilde söylendiğinden güç anlaşılır. Takipemi konuşma terapisiyle çözülebilen bir problemdir.