Çevrimdışı

Orta kulak iltihabı neden olur? Belirtileri nelerdir? Nasıl teşhis edilir? Ne zaman cerrahi müdahaleye ihtiyaç duyulur? Hepsinin cevabı bu yazıda...


Kulak ağrısıyla başlayan zamanla çocuğun öğrenme yeteneğinde gerilemeye, işitme kaybına, neden olan orta kulak iltihabı daha çok çocuklarda ve kış aylarında görünüyor. Zamanında müdahale için ebeveynlerin belirtileri iyi gözlemlemesi ve zamanında bir uzmana başvurması büyük önem taşıyor. International Hospital İstanbul Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Bölüm Başkanı Doç. Dr. Aras Şenvar kulak ağrısıyla ilgili bilmeniz gerekenleri şöyle anlatıyor:

7 YAŞINDA ANATOMİSİ OTURUR
Orta kulak, kulak zarının arkasında bulunan bir boşluktur. İçindeki basınç sürekli değişerek kulak zarının dış kulak yoluna bakan tarafıyla eşitlenir. Zarın her iki tarafındaki basınç eşitlendiğinde, zar tam anlamıyla esnek hale gelir ve işitme normal şartlarda gerçekleşir. Ancak orta kulağın içindeki basınç düşerse sorunlar oluşur. Bu durum genellikle orta kulağı boğaza bağlayan östaki borusunda meydana gelen sorunlarla ilişkilidir. Küçük çocuklarda bu kanal hem kısa hem de düzdür, ancak yedi yaşına gelmiş bir çocukta bu kanal, fonksiyonlarını tam sağlayacak bir anatomiye kavuşur.

ORTA KULAK İLTİHABI NEDEN OLUR?
Orta kulak boşluğunda sıvı birikmesi olarak bilinen orta kulak iltihabı, ateş ve ağrı gibi ani belirtilerle kronik hale gelebilen bir hastalıktır. Son altı ay içinde üç, veya son bir sene içinde dört orta kulak iltihabı atağı geçiren çocukların, antibiyotik tedavisine rağmen ilk 72 saat içinde şikayetlerinin devam etmesi, tedavi başarısızlığı olarak tanımlanır. Beş yaşın altındaki çocuklar, biberonla beslenen bebekler, yuvaya giden çocuklarda sıklıkla görülen orta kulak iltihapları genellikle üst solunum yolu enfeksiyonları sonrasında ya da enfeksiyonlu bir şekilde basınç değişikliklerine maruz kalındığında (uçak seyahati, yükseğe çıkma ya da dalma) meydana gelir.

HASTALIK NASIL TEŞHİS EDİLİR?
Orta kulak enfeksiyonları genellikle bir bakteri veya virüs nedeniyle oluşur. Hastalık, yakın zamanda geçirilmiş bir soğuk algınlığı veya buna eşlik eden alerjik problemlerle de ilgili olabilir. Orta kulağa bir kez ulaşan mikroplar burada yerleşir ve üremeye başlar. Ortakulakla, yakın ilişkide olan östaki kanalını etkileyerek tüpün içinde uzanan mukozanın şişmesine yol açar. Bloke olan tüp nedeniyle basınç düşer ve kulak zarı içe doğru çekilir. Esnekliğini kaybeden zarın ses iletimi düşer. Diğer taraftan içeride bulunan mikropların ürettikleri sıvı, orta kulakta birikerek zarı dışa doğru iter ve ağrı oluşumuna yol açar.

BU BELİRTİLERE DİKKAT!
Çocuğunuzda aşağıdaki belirtilerden bir veya birkaçını görüyorsanız orta kulak iltihabından şüphelenmeli ve en kısa zamanda bir uzmana başvurmalısınız.
• Orta kulak enfeksiyonları ağrılı geçer ve uykusuzluğa neden olur.
• Çocukların ten rengi normale oranla daha kırmızıdır.
• Çocuk gün boyu huzursuzluk içindedir ve sürekli bir kulağıyla oynar. Bir kulağının devamlı ses yaptığını söyleyebilir.
• Tekrarlayan kulak iltihapları ya da geçirilen üst solunum yolları sonrasında tedavilere rağmen orta kulakta sıvı birikimi olur. Hastalık, bu çocuklarda genellikle TV sesinin yükseltilmesi, okulda başarısızlık, iletişimde, konuşma ve telaffuzda bozukluk şeklinde kendini gösterebilir.

TEDAVİ SÜRECİNDE NELER YAŞANIR?
KBB ve Baş Boyun Cerrahisi Uzmanı, herhangi bir orta kulak probleminden şüphelendiğinde otoskop, alın aynası, mikroskop gibi araçları kullanarak gerekli muayeneyi yapar.
Odiometri Uzmanı tarafından timpanometri aracılığıyla orta kulaktaki basınç tayin edilirken, yüksek seslerde orta kulak kaslarının fonksiyonları ölçülür. Bu testlerde amaç, kulak zarının esnekliğinin ve yüksek seslere cevabının ölçülmesidir.

Tedaviyi belirleyen faktörler arasında, enfeksiyonun sıklığı ve enfeksiyonların aktif olduğu süre başta gelir. Çoğu çocukta, ilaçla tedavi ve risk faktörlerinin ortadan kaldırılması yeterlidir. Pek çok vakada orta kulak enfeksiyonunu takiben iki veya üç haftada orta kulakta biriken sıvı kaybolur. Biriken sıvı kronikleşirse aylara varan bir takip gerekebilir.

CERRAHİ TEDAVİYE NE ZAMAN GEREK DUYULUR?
Eğer ilaçla tedaviye rağmen orta kulak enfeksiyonu devam ediyorsa çocuğun aşırı rahatsızlığının, bozulmuş genel durumunun düzelmesi, herhangi bir kafa komplikasyonun önlenmesi ve işitme kaybının düzeltilmesi için cerrahi tedaviye gerek duyulabilir. Parasentez denilen bu işlemde, steril şartlarda kulak zarına uygun bir şekilde çizik yapılıp delik açılarak hem orta kulaktaki iltihabın dışarı çıkması hem de orta kulakta azalan basıncın dış ortam basıncıyla eşitlenmesini sağlanır. Açılan deliğin kapanmasını önlemek içinse bir tüp bu kanala yerleştirilir. Böylece östaki kanalı tıkansa bile orta kulak basıncı dışarıdaki basınçla hep aynı kalır. Çoğu kez altı ila on iki aya kadar yerinde kalabilen tüplerin kalış süresi aslında çocuğun büyüme evresiyle ilgilidir. Eğer tüpler düştükten sonra kulak problemleri yenilenirse yeni bir cerrahinin uygulanması gerekebilir.
CERRAHİ MÜDAHALE SONRASI BU NOKTALARA DİKKAT!

Çocuğunuza orta kulak iltihabının tedavisi için cerrahi müdahale yapıldıysa aşağıdaki noktalara dikkat edin...

• Tüpler yerindeyse çocuğun işitmesinde düzelme meydana gelir. En iyi sonucu alabilmek için doktorun önerdiği tarihlerde kontrole gidin.
• İlk takibin ardından her 2 ayda bir kontrole gidin. Tüplere rağmen çocuğunuz akut enfeksiyonlara yakalanırsa, tedavi süreci daha hızlı ve daha sorunsuz biçimde gelişecektir.
• Kulak tıkaçları kullanarak çocuğunuzun kulağının suyla temas etmesinden kaçının.
• Çocuğunuzun asla suya dalmasına izin vermeyin.
• Çocuğunuzun kulağını herhangi bir cisimle karıştırmasına engel olun.

RİSK FAKTÖRLERİNİZ AZALTIN!
• Eğer çocuğunuz yuva veya kreşe gidiyorsa daha büyük bir risk altındadır. Ona ellerini yıkamayı öğretmen ve gün içinde sık sık ellerini yıkamasını sağlayın.
• Çocuğunuzun nelere karşı alerjisinin olduğunu belirlemek için doktora başvurun.
• Çocuğunuzun alerjiye eğilimi varsa onu tozdan veya diğer alerji ortamından koruyun.
• Evde sigara içilmemesini ve çocuğun sigara dumanıyla temas etmemesini sağlayın.

__________________
Lucifer dediler bana, kötülüğü anlatmak için. Halbuki, ışık ve güzelliği anlatırdı Lucifer. Ben kötüyüm bu düzen için; ama değilim asla kötülük.