• "Bıraksam bütün gün bilgisayar oynayabilir." Geçen hafta sözünü ettiğim "sorumluluk" değeri çiğneniyor. Sorumluluk bilinci kişinin sınırlarının farkına varmasını, önceliklerini belirlemesini sağlar. Bu değer ailede paylaşılan, yaşayan bir değer olduğu andan itibaren annenin oğluyla iletişimi verimli olmaya başlayacaktır.
• "İşten geldiğimizde onu özlediğimizi, onunla sohbet etmek istediğimizi her akşam söylememe rağmen o bildiğini yapıyor ve oyuna devam ediyor." Burada ihlal edilen temel değerler "sevgi," "empati" ve "biz bilinci" oluyor. Sevgi, kişinin olabileceğinin en iyisi olması için olanaklar yaratmaktır. Empati, onun gözüyle de görerek iletişim kurmaktır. Biz bilinci her iki tarafın birbirini hesaba alarak yaşamasıdır. Bu anlamları içinde yorumlandığı zaman çocuğun bencil davrandığı ve yalnız kendi gözüyle görerek önceliklerinin ve sorumluluklarının farkında olmadan davrandığı ortaya çıkar. Tabii bu düşünceyi aşırı bir tavır içinde alıp, çocukluğunu yaşayamayan bir insan modeline götürmek mümkün. Ama o zaman da, aile değerlerinden "hakkaniyet" ihlal edilmiş olur. Çocuğun çocukluğunu yaşayabileceği bir adil aile ortamı "hakkaniyet" değeri sayesinde sağlanır.
• "Okul hayatını daha ciddiye alması için uğraşıyoruz. Başarılı bir öğrenci fakat artık daha fazla çalışması gerektiğini anlatıyoruz." Şimdi burada benim anneye babaya sormak istediğim soru şu: bu çocuk çocukluğunu yaşamalı diyerek siz ne gibi olanaklar yarattınız? Bir günden bir gün, "Oğlum bugün doya doya oynadın mı," diye sordunuz mu? Sormaya devam ettiniz mi? Benim ülkemde çocuklarının doya doya oyun oynamasıyla ilgilenmeyen anababalar, çocuklarının daha çok çalışmasıyla, daha başarılı olmasıyla çok ilgililer. Ve bu anababalar çocuklarının çocukluk haklarını ellerinden alıyorlar. Böylece çocukların en temel çocukluğunu yaşama hakkını ihlal ediyorlar. Bu ailelerde "hakkaniyet" değeri yaşamıyor. Bence büyük "günah" işliyorlar. Çünkü bir bilim insanı olarak biliyorum ki, bir insanın anavatanı çocukluğudur ve çocukluğunu doya doya yaşayamamış bir insanın sağlıklı olarak büyümesi ve mutlu olması çok, hem de pek çok zordur.