1- Seriat Kapisi
2- Tarikat Kapisi
3- Marifet Kapisi
4- Hakikat Kapisi


Ögreti olarak bu kapilar birer birer gecilerek Hakikate ulasilir.

***

Ögrencilerinden biri Mevlana'ya sormus:

" Efendim, bu 4 kapi meselesini ben pek anlayamiyorum.
Bana anlayabilecegim bir lisanla anlatirmisiniz ?"

" Simdi bak, karsi medresede dersini calisan 4 kisi var ve
hepsi rahlelerine egilmis.
Sen git bunlarin hepsinin ensesine bir samar at, sonra gel sana anlatayim"

****

Ögrenci gitmis, birincinin ensesine bir tokat aksetmis.
Tokadi yiyen derhal ayaga kalkip arkasini donmus ve daha kuvvetli bir
tokatla Mevlana'nin ogrencisini yere yikmis. Ögrenci dayagi yemis, geri donecek ama Hocasina itaat var.

Yaradana guvenip ikinciye de bir tokat aksetmis.
O da derhal ayaga
kalkip elini kaldirmis.
Tam tokadi vuracakken vazgecip yerine oturmus.

Ögrenci dvm etmis, ucuncuye de bir tokat atmis.
Ucuncu soyle bir kafasini cevirip baktiktan sonra calismasina dvm etmis.

Dorduncu, tokadi yemesine ragmen hic orali bile olmadan calismasina
devam etmis..

Ögrenci Mevlana'ya donmus, olanlari anlatmis.

Mevlana: " Iste sana istedigin ornekler...

- Birinci, seriat kapisini gecememis biri idi.
Seriatta kisasa kisas oldugu icin, tokadi yiyince kalkti, aynisini
sana iade etti.

- Ikinci, tarikat kapisindadir. Tokadi yiyince o da kalkti, tam
tokadi iade edecekti ki, tarikat ögretisinde verdigi soz aklina geldi.
" Sana kotuluk yapana bile iyilik yap"
Onun icin dondu, oturdu.

- Ucuncu, marifet kapisina kadar gelmistir.
Iyinin ve kotunun tek Yaradandan geldigini bilir, inanir
Yaradan bi kotuluge hangi iblisi alet etti diye merakindan soyle bir donup bakti.

- Donduncu, hakikat kapisini da gecmistir.
Iyinin ve kotunun tek sahibi oldugunu ve ayni oldugunu bilir.
Onun icin donup bakmadi bile...