21 Ocak 2009, 09:48 | #1 | |
Çevrimdışı
Kullanıcıların profil bilgileri misafirlere kapatılmıştır.
IF Ticaret Sayısı: (0) | Alış verişle ilgili çeşitli sorular 2 Sual: Bir ekonomist, "Taksi tutabilecek kimsenin dolmuşla eve gitmesi hırsızlıktır. Bu ekonomi yasasının ana maddesidir. Bunun için, herkesin bende alacağı olduğu düşüncesiyle yaşıyor, hırsız olmamaya çalışıyorum" diyor. Evime taksi ile gidecek param varken, dolmuşla veya yaya gitsem, taksiye vereceğim parayı muhtaç birisine vermesem hırsızlık mı etmiş olurum? CEVAP Dinimizde, taksi ile evine gidebilecek kimsenin, acelesi yoksa, yaya gitmesi, günah ve hırsızlık değildir. Aksine iyi olur. O parayı başkasına da vermesi gerekmez. Sual: Birisi aracıma çarptı. %100 hatalı olduğu tespit edildi. Kendisi de hatasını kabul etti. Aracınızın tamir ücretini hemen vereyim dedi. Servise gittik 300 milyona yaparım dedi. Adam da çıkarıp 300 milyonu verdi. Şimdi ben aracımı tamir ettirmesem, çarpık, ezik vaziyette kullansam, aldığım para haram olur mu? CEVAP Haram olmaz. Sual: Ucuz diye kalitesiz şeyler alıyoruz, birkaç sefer yıkanınca veya kullanılınca bozuluyor. Pahalı olandan mı almalı? CEVAP Pahalı olması ölçü değildir. Ucuz olup kaliteli olan da olabilir. İyi araştırmalı, her şeyin iyisini, kalitelisini almaya çalışmalıdır. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Ayakkabı veya elbise satın aldığında iyisini al.) [Taberani] Sual: İçki satan mağazalara helal mal satmak caiz midir? CEVAP Evet caizdir. Sual: Dine daha çok hizmet etmek niyetiyle, maaşı yüksek, fakat günah işlenen bir yerde çalışmak uygun mudur? CEVAP Uygun değildir. Günah işlenen yerde zaruretsiz çalışılmaz. Allah rızası için çalışan, dünya nimetlerine de kavuşur. Ama dünya için çalışan, ahiret nimetlerinden mahrum kalabilir. Hadis-i şerifte buyuruluyor ki: (Allahü teâlâ, ahiret için çalışana dünyayı verir, fakat dünya için çalışana, ahireti vermez) [Deylemi] Sual: Ekmek hamurunu kıvama getirmek için, hamurun üzerine bez koyarak üzerine çıkıp çiğneniyor. Böyle çiğnemek caiz midir? CEVAP Evet caizdir. Sual: Şüpheli paradan kurtulmak için para değiştirsek olur mu? CEVAP Olur. Para değiştirmek de satıştır. Sahih olması için mal farklı olmalı. Mesela iki 5 binlik, bir on binlikle değişmeli. Hediye suretiyle de değiştirilirse aynı cins mal da olur. Sual: Üç ortak bir araba aldık. Kimimiz çok kullanabilir miyiz? CEVAP Diğerlerinin rızası olunca kullanmak caizdir. Sual: Namaz kılan yoksa, evi kılmayana kiraya vermem caiz mi? CEVAP Evet. Sual: Açık saçık elbiseler satmak uygun mudur? CEVAP Uygun değildir. Sual: Bir söz var, alacakla borç ödenmez diye. Borçlu olduğumuz kimselere, elimizdeki vadesi gelmemiş çeklerden vermekte veya diğer alacaklarımızı onlara devrederek borçlarımızı kapatmamızda bir mahzur var mı? Yani alacak ile borç ödenir mi? CEVAP Hiç mahzur yoktur. Alacaklı razı oluyorsa, nakit yerine elimizdeki çeklerden verilebilir veya diğer alacaklarımız onlara devredilebilir. Alacakla borç ödenmez demek, birisinde alacağımız var diye, buna güvenip de, başkasına borçlanmamalı demektir. Yoksa birisinde alacağımız varsa, ondan aldığımız malı paramıza mahsup edebiliriz. Sual: Bazı ürünler, poşet veya paket içinde 1 lira diye satılıyor. Bir lira verip almakta mahzur var mıdır? Yoksa ambalajlı olduğu için bu alış veriş fasit mi oluyor? CEVAP Hayır, fasit olmuyor. Poşetiyle, ambalajıyla bir liraya alınıyor. Bunun mahzuru olmaz. Sual: Bir arkadaş, bana şu saati sat dedi. Ben bunu kendime alabilir miyim? CEVAP Satmak için vekil olan, kendisi için satın alamaz. Çünkü, bir kimse hem alıcı, hem satıcı olamaz. Sual: Müşteri aldığı malı geri getirince bunu almak gerekir mi? CEVAP Almak gerekmez. İhsan ederek geri almak iyi olur, çok sevab olur. Bir hadis-i şerif meali: (Müşteri pişman olunca, satıcı da kabul edip sözleşmeyi bozarsa, Allahü teâlâ onun günahlarını affeder.) [K. Saadet] Sual: Meyhaneye veya içki içilen lokanta gibi yerlere ekmek satmak caiz midir? CEVAP Evet, caizdir. Sual: Doktora muayene olan kimselerin kazançları, tamamen haramsa, muayene ücretini bu haram paradan verdikleri de biliniyorsa, doktorun bu parayı alması haram olur mu? CEVAP Meslek gereği alınan ücret, haram olmaz. Sual: Kilisenin ve içki fabrikasının elektrik tamir işlerini veya başka tamiratlarını yapmak günah mıdır? CEVAP Hayır. Bu işlerin kendisi günah olmadığı için tamiratlarında çalışmak caizdir. (Bezzaziyye) Sual: Bir müşteriye sattığım ürünlerin fiyatlarını toplayınca, toplamı küsuratlı çıkıyor. Bozuk paralar uğraşmamak için, biraz az veya çok söylemenin, mesela toplamı, 5,95 veya 6,05 lira ederse, 6 lira demenin mahzuru olur mu? CEVAP Mahzuru olmaz. Herkes, malını istediği fiyattan satabilir. Sual: Bir kimse, bir tanıdığının kredi kartı ile alış veriş etse, bu alış veriş ile kazanılan puanlar kimin hakkıdır? CEVAP Herhangi bir anlaşma yapılmamışsa, puanlar, kart sahibinin olur. Sual: Bir diş tabibi, bir muayene yeri açsa; fakat kendisi hiç işle uğraşmasa, bütün işleri diş teknisyeni yapsa, diş doktoruna da, diplomasından dolayı, belli bir ücret verilse, diş hekiminin diplomasına karşılık aldığı ücret, helal olur mu? Bunun gibi, bir eczacı, bir eczane açsa, ilaç işine hiç karışmasa, hepsini eczacı kalfası yapsa, kalfa, eczacıya belli bir ücret verse, eczacının, diplomasına karşılık aldığı ücret helal olur mu? CEVAP Mesuliyet diş tabibinde ve eczacıda olduğu için, belli bir ücret almasında mahzur yoktur. Kalfa yanlış bir ilaç verse, eczacıdan sorarlar. Diş teknisyeni, yanlış bir şey yapsa, onu da, diş tabibinden sorarlar. Mesul [sorumlu] müdür oldukları için ücret, helal olur. Sual: İçki satan yerden alış veriş yapmak caiz midir? CEVAP İhtiyaç olunca veya içki parası, para üstü olarak alınmazsa caiz olur. Büyük marketlerde, çok kasa olduğu için, içki parasının para üstü olarak alınma ihtimali daha azdır. Tam para verilirse, yahut kredi kartı kullanılırsa, bu ihtimal hiç kalmaz. (İçki satan fasıktır, fasıkla alış veriş yapmamalı) denebilir. Bu ayrı bir husustur. Namaz kılmayan, içki içen fasık birinin dükkanında, içki satılmıyorsa, ondan da alış veriş yapmak caiz olur. İçki ve domuz satmak Sual: İçki ve domuz eti satan kimseyle alış veriş yapmak, fâsık oldukları için mi uygun değildir? CEVAP Fâsıklık yönünden değildir. Açıktan günah işleyenlerin hepsi fâsıktır. Mesela açık kumar oynayan, namaz kılmayan kimse fâsıktır. Başı açık bayan tezgahtar fâsıktır. Fâsıkla, hatta kâfirle alış veriş sahihtir; ama evla olanı, elbette salihlerle alışveriş yapmaktır. Mecbur kalmadıkça, alış veriş yaparak fâsığa ve kâfire yardım etmemelidir. İçki ve domuz, dinen mal olmadığı için, bunların alınıp satılması sahih olmaz. Bunlar gibi kan ve leş satmak da bâtıldır. Eğer o marketten başka bir şey alınacaksa, paranın üstü de yoksa, içki veya domuz parası karışmamış olacağı için caizdir. Kredi kartıyla alınca zaten karışmıyor. Dinimize, milletimize düşmanlık eden şirketler, içki veya domuz satmasa da, onlarla da alış veriş caizse de, mecbur kalmadıkça kaçınmaya çalışmalıdır. Sual: Pikniğe giderken, eşit para toplayıp, yiyecek içecek alıyoruz. Beraber yiyip içiyoruz. Ama kimimiz az, kimimiz çok yiyip içmiş oluyoruz. Caiz oluyor mu? CEVAP Evet. Sual: İpekböceği kozasını satıyoruz. Sattığımız kimseler, bu kozaları fırınlayarak öldürüyorlar. Bu kozaları bu kimselere satmakta mahzur var mıdır? CEVAP İpek böceğini öldürmek için güneşe koymak caiz olduğu için, satılmasında mahzur olmaz. Günah fırınlayana olur. Sual: Kumar aletlerini satmak, caiz midir? CEVAP Hayır, caiz değildir. Sual: Bağımıza arılar konmuş ve bal yapmış. Bir arkadaş, kovan getirmiş. Balı bırakıp, arıları götürürken gördük. Arılar ve bal kimindir? CEVAP Arılar bulanındır. Bal ise bağ sahibinin olur. Sual: Bir yardım sandığımız var. Üyelere yardım edilebilir mi? CEVAP Üye dışındaki fakirlere yardım edilir. Üyelere ancak faizsiz ödünç verilir. Sual: Bir kimse mektupta, malını şu kadar liraya sattığını birisine bildirse, o da mektubu okuyunca kabul ettim dese, alış veriş sahih midir? CEVAP Evet, sahih olur. Şimdi, internet yolu ile yapılan alış verişler de sahihtir. Sual: Kuyumcunun, erkeklere haram olan ziynet eşyalarını, mesela altın yüzük satması caiz midir? CEVAP Evet, caizdir. Altın yüzüğü takmak haramdır, satmak haram değildir. Çünkü altın yüzüğü yatırım için almış olabilir. Yanımda dursun para ihtiyacı olursa bozdururum diyebilir. Altın yüzüğün kendisi haram değil, kullanılması haramdır. Bir erkek, bir Reşat altını alsa, boynuna kadınlar gibi takmasa cebinde bulundursa günah olmaz. Takması haramdır, bulundurması günah değildir. Sual: Şirketin alacaklarını tahsil eden veya hayır için, makbuz karşılığı para toplayan kimse, topladığı paraları kendi parası ile karıştırabilir mi? CEVAP O işin vekili sayıldığı için, karıştırmak caizdir. Sual: Marketlerde iken çocuk su diye tutturuyor yahut oradaki bir şeyi alıp yiyor. Biz de, şişeyi veya kutusunu alıp kasada ödüyoruz. Parasını ödemeden yemek caiz oluyor mu? CEVAP Fiyatları belli olduğu için caiz olur. Lokantalarda, pastanelerde, kahvelerde de parasını ödemeden yiyip içmekte mahzur yoktur. Çünkü yenilip içilenlerin fiyatları bellidir. Terzide artan kumaş Sual: Bir terzide, müşteriden büyük küçük kumaş artıkları kalıyor. Bunları terzinin kullanması caiz olur mu? CEVAP Evet, caizdir. Böyle şeyler âdete bağlıdır. Kumaş olarak işe yaramıyorsa kullanabilir. İşe yarıyorsa müşteriye verilir. Reklâm kâğıtlarını basmak Sual: Matbaamızda, içki ve kumar aletleri gibi, haram olan şeylerin reklâm kâğıtlarını basmak haram mıdır? CEVAP Haram değilse de, haramın reklâmını yapmamaya, dolaylı da olsa, haram işlere sebep olmamaya çalışmalıdır.. Sual: Karate ve tekvando gibi sporlardan para kazanmak caiz midir? CEVAP Namaza mani olmazsa, avret yeri de açık olmazsa, caizdir. Sual: Buğdayın kilosu 1 lira olsa, 3–5 ay sonra belki 2 lira olur. Şimdi bize para gerekiyor. Durumumuzu bilen bazı kişiler, 1 liradan üç ay sonra vereceğiniz buğdayı satın alırız diyorlar. Satmamız caiz olur mu? CEVAP Buğdayın vasfını, miktarını, vaktini ve yerini söyleyerek, selem vermek ve alıcı da kabul etmekle, selem usulü satış caiz olur. Mesela (1000 kilo makarnalık buğdayı 1 Ekim'de, Meram'daki evimde bana teslim etmek üzere, 1000 liraya sana selem verdim) denir. Satıcı da (kabul ettim) demekle, selem vaki olur. Yani peşin parayla, veresiye buğday satılmış olur. (S. Ebediyye) Sual: Biri peşin, birkaç taksitle mal satıyoruz. Müşteri kullanmadan malı getiriyor. Biz de, (Peşin verdiğini almazsan, malı geri alırız) diyoruz. Bu para bize helal midir? CEVAP Hayır, helal olmaz. Malı az da olsa kullanmış olarak getirseydi, helal olurdu. Müşteri anlaşmayı tek taraflı olarak bozamaz. Yani satılan malı geri almayabilirsiniz; fakat geri almak ihsan olur, iyi olur. Televizyon satmak Sual: Televizyon satmak caiz midir? CEVAP Günah olan işlerde kullanılması kesin olmadığı için, mubah şeyler seyretme ihtimali de olacağı için caizdir. Düşük fiyat Sual: Bir malı, herhangi bir sebeple, alış fiyatından daha düşük bir fiyatla zararına satmakta mahzur var mıdır? CEVAP Bir ihtiyaç varsa, çok ucuza da satmakta mahzur olmaz. Mesela, müşteri çekmek için, fakire yardım için veya bu mal zamanla bozulacaksa ucuza satılabilir. Altın satışı Sual: 5 kilo altını, 4 kilo altın ve 50 liraya veresiye satmak caiz midir? CEVAP Caiz değildir. İnşaat şirketi Sual: İnşaat şirketi olarak, plaj sitesi, içki fabrikası, turistik otel gibi yerler yapmak uygun mudur? CEVAP Günaha sebep olmayacak, fabrika, iş yeri, okul, ev gibi yerlerin inşaatı tercih edilmelidir. | |
|
Etiketler |
2, alis, alış, cesitli, çeşitli, ilgili, sorular, verisle, verişle |
Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir) | |
| |
Benzer Konular | ||||
Konu | Konuyu Başlatan | Forum | Cevaplar | Son Mesaj |
Peygamberlerle ilgili çeşitli sorular | Ecrin | Genel İslami Konular | 0 | 03 Temmuz 2013 14:44 |
Meleklerle ilgili çeşitli sorular | Ecrin | Genel İslami Konular | 0 | 02 Temmuz 2013 10:28 |
Hac ile ilgili çeşitli sorular | KarakıZ | Genel İslami Konular | 0 | 12 Ocak 2012 19:28 |
Alış verişle ilgili çeşitli sorular 1 | Metin | İslamiyet | 1 | 10 Mart 2009 07:13 |
Hac ile ilgili çeşitli sorular | ~MeLteM~ | İslamiyet | 1 | 10 Mart 2009 05:41 |