Çevrimdışı

BÜYÜK BAŞ HAYVAN HASTALIKLARI

BRUCELLA (YAVRU ATMA)

HASTALIK ETKENİ

Etkeni Brucella abortus bakterisidir.
BULAŞMA ŞEKLİ Hayvandan hayvana bulaşmada en önemli faktör ineklerin tohumlanmasında tabii tohumlama (boğa) yönteminin kullanılmasıdır. Diğer bir faktör ise atık fetüs ve vaginal akıntıların zeminden uzaklaştırılmamasıdır. İnsanlara bulaşma ise ineklerin sütlerinin kaynatılmadan elde edilen ürünlerinin tüketilmesi, atık yavruya ve yavru zarına çıplak elle temas sonucudur.



HASTALIĞIN BELİRTİLERİ Gebeliğin ileri dönemlerinde (beşinci ayından sonra) yavru atma, yavru atan ineklerde yaygın olarak eşini atamama ve rahim iltihabı sonucu hızlı seyreden vakalarda ölümler, yavaş seyreden vakalarda ise kısırlık ortaya çıkabilir.



HASTALIĞIN TEŞHİSİ

Sığırlarda yavru atmadan başka bir belirtiye rastlanmaz. Bu durumda atık yavrudan alınan marazi maddeler, kan, serum, süt, plasenta, vaginal sıvı ve idrardan alınan numunelerin laboratuar muayeneleri sonucu kesin teşhis konulur.



HASTALIĞIN TEDAVİSİ Bu hastalığın tedavisi yoktur. Hasta hayvanlar ve taşıyıcı oldukları saptananlar kesime sevk edilirler.



KORUNMA Dişi buzağılar 4-8 aylık devrede iken Brucella S-19 genç aşısı ile aşılanmaları halinde 5 yıl süreyle yavru atmaya karşı bağışıklık sağlanılır. Kuzularda ise 3. ayında Brucella Rew-1 aşısı ile aşılanmalıdır. Bulaşmayı önlemek için yavru atan hayvanlar derhal tecrit edilerek gerekli laboratuar muayenesinden sonra hasta olanlar derhal kestirilmelidir. Tohumlamada kesinlikle boğalar kullanmamalı suni tohumlama yapılmalıdır.
Çiğ süt ve süt ürünleri kullanılmamalıdır. Peynir yapımında süt 62-65 derecede 30 dakika ısıtılmalı ve daha sonra mayalanmalıdır. Suyu süzülen peynir hemen tüketilmemeli tuzlu su içerisinde serin bir yerde en az üç ay bekletilmelidir. Hasta hayvan eti yalnızca kavurma yapılarak tüketilebilir.

__________________

#MustafaKemaLAtatürkTorunuyum..ღ ❦

{22~02~`22..∞}
{09~09~`22..ღ}

 

Çevrimdışı

LEPTOSPİROZİS
Bütün evcil hayvanlarda görülebilen hem buzağıların, hem de yaşlı sürünün ortak bir hastalığıdır. Aynı zamanda zoonozdur.
HASTALIK ETKENİ

Leptospiroz türü bakteriler olup 5 ayrı türü vardır. Ülkemizde en yaygın tür leptospira gryppotyphosa dır. Etken 50 ºC 10 dk da, 60 °C de ise 10 sn. de ölürler.



BULAŞMA ŞEKLİ Genellikle hastalık burundan, boğazdan veya yaralardan girer. Etken yer yüzünde yaygın olarak bulunur. Sıcak yağışlı, bataklık yerlerde, organik madde içeren topraklarda durgun sularda uzun süre yaşarlar. Enfeksiyon bulaşık sularla yayılır. Yağmur suları, akar sular hastalığın yayılmasını hızlandırır. Bulaşma doğuştan, direk (mikroplu materyalle temas ve çiftleşme) ve endirek (taşıyıcı hayvanlar vasıtasıyla) olarak olmaktadır.
İnsanlara bulaşması ise leptospiralarla bulaşmış su ve besin maddeleriyle olur. Hastalıktan ölen veya ölmeden önce kesilen hayvanların iç organları ve kan ile temas eden insanlara da etken bulaşabilmektedir.



HASTALIĞIN BELİRTİLERİ Kan işeme, sarılık, kansızlık, gebe hayvanlarda yavru atma gibi belirtilerle kendini gösterir. Ölüm oranı sürüden sürüye farklılık göstermekle birlikte bazen % 50- 70 oranına çıkabilir.



TEŞHİSİ

Leptospirozisin tanınmasında hastalığın klinik hikayesi, sürünün durumu, enfeksiyonun süresi önemlidir. Aniden süt kesilmesi, özellikle genç hayvanlarda göz pupillalarında sarılık ve kan işeme leptospirozisten şüphelendirir. Kesin teşhis ise idrar kan, serum, böbrek ve karaciğer örneklerinin laboratuar muayenesiyle yapılabilir.
TEDAVİ Teorik olarak tedavisi vardır ancak çok zordur. Masraflı ve garantili olmayan tedavi çalışmalarıyla kurtulan hayvanlar uzun süre hastalığı taşırlar.
KORUNMA Dışarıdan hayvan alımı kontrollü olmalı, bataklıklar kurutulmalı ve mera drenajı yapılmalıdır. Hastalık kaynakları yok edilmeli, atık yavru, uterus akıntıları, hasta hayvanların sütleri, kadavraları, ot, saman, vs. yakılmalı veya gömülerek imha edilmelidir. Hastalığa karşı en önemli korunma yöntemi aşılamadır.
Kesimden sonra gövde ve organlarda şiddetli sarılıkla beraber patolojik bozukluklar varsa etler imha edilmelidir. Eğer patolojik bozukluklar çok hafifse etler sterilize edildikten sonra tüketimi uygundur.

__________________

#MustafaKemaLAtatürkTorunuyum..ღ ❦

{22~02~`22..∞}
{09~09~`22..ღ}

 

Çevrimdışı

ANTHRAX (ŞARBON)
Sığır, koyun, manda, at, deve, fil, domuz, köpek, kedi ve kanatlı hayvanlarda görülen ve insanlara da bulaşabilen (zoonoz) salgın bir hastalıktır. Halk arasında hayvanlarda DALAK, ŞARBON; insanlarda KARAÇIBAN, KASAP ÇIBANI, vs. olarak bilinen ve oldukça tehlikeli bir hastalıktır. Şarbon kesimi yasak bir hastalıktır.
HASTALIK ETKENİ * Etkeni Bacillus anthraxis adındaki bir bakteri türüdür. Etken doğada spor halinde bulunur ve 50-60 yıl yaşayabilir.
BULAŞMA ŞEKLİ Hastalık rutubetli ve sıcak mevsimlerde daha çok görülür. Sel baskınları, mezbaha ve tabakhane atık sularıyla karışık suların tarla ve çayırları sulamada kullanılması, bulaşık yem bitkilerinin başka yörelere nakli, ölen hayvan kadavralarının açığa atılması kan emici ve sokucu sinekler bulaşmada rol oynarlar. Bu hastalık aynı zamanda hayvanlardan insanlara bulaşan (zoonoz) bir hastalık olup insanlara bulaşması ise hasta hayvanların et ve süt ürünlerinin tüketilmesiyle olmaktadır. Deri yoluyla bulaşma ise daha çok meslek hastalığı şeklinde kasap ve yüncülerde derideki yara ve çiziklerden buluşarak apseler meydana gelmektedir.
HASTALIĞIN BELİRTİLERİ Hastalık hayvanlarda çok hızlı seyreder. Hiçbir belirti göstermeden titreme çırpınma sonucu ani ölüm meydana gelir. Nadir olarakta yavaş seyreder. Böyle durumlarda 41-42 derece ateş, durgunluk, bitkinlik, iştah kesikliği, kıllarda ürperme titremeler, kanlı ishal, sindirim bozukluğu ve solunum güçlüğü görülür ve ölümle sonuçlanır. Ölümden önce doğal deliklerden kan gelir. Kan katran renginde ve pıhtılaşmaz. İnsanlarda ise deri şarbonu, akciğer şarbonu ve sindirim sistemi şarbonu şeklinde görülür.
HASTALIĞIN TEŞHİSİ

Hayvanlarda ani ölümler ve ölümden önce doğal deliklerden kan gelmesi, kanın katran renginde koyu olması ve pıhtılaşmaması anthrax hastalığını akla getirir. Anthrax’tan öldüğünden şüphelenilen hayvanlara kesinlikle otopsi yapılmaz. Kulaktan alınan bir damla kan veya doğal deliklerden gelmiş olan kan pamuğa emdirilerek laboratuara gönderilir. Farkına varılmadan otopsi yapılmış ise ölüm sertliğinin şekillenmediği, çabuk kokuşma, dalakta büyüme ve çamur kıvamında olduğu görülür.
TEDAVİ Erken dönemde yüksek dozda antibiyotik (Penisilin) kullanılır. Hastalıktan şüpheli hayvanlar kesinlikle kesilmemelidir.
KORUNMA Ani ölen hayvanlar parçalanmadan 2 metre derinliğe gömülmesi ve üzerine sönmemiş kireç dökülmesi gerekir. Ani ölümler görülür görülmez derhal en yakın Tarım İl ve İlçe Müdürlüklerine bildirilmelidir. Hastalık çıkmadan önce hayvanları aşılatmak gerekir. Eğer bir merada şarbondan ölen hayvan varsa o mera şüpheli durumlarda kapatılır. O bölgedeki hayvanlar aşısızsa mutlaka aşılanmalıdır. Hastalık çıkan yerlere ise 5 yıl süre ile aşılama programı uygulanılır.

__________________

#MustafaKemaLAtatürkTorunuyum..ღ ❦

{22~02~`22..∞}
{09~09~`22..ღ}

 

Çevrimdışı

YANIKARA
Sığırlara özel, koyun ve keçilere de geçebilen, kas ve bağ dokularda gazlı şişkinlikler meydana getiren akut, ateşli, öldürücü ve toksemi ile karakterize bir bakteriyel hastalıktır.
HASTALIK ETKENİ Etkeni Clostridium chauvei ismindeki oksijensiz ortamda yaşayan bir bakteridir. Etken toprakta yıllarca canlılığını ve hastalık yapma özelliğini korur.

BULAŞMA ŞEKLİ Yanıkara hastalığı topraktaki sporların karıştığı yem ve sularla, bulaşık meralarla, açık yaralarla ve sindirim yolu ile bulaşır. Diş değiştirme ve şap hastalığında oluşan yaralarla da bulaşma olur. Koyunlarda; kırkım, kuyruk kesme, doğum sırasında oluşan yaralardan etken girer ve hastalığı oluşturur.Hastalık mera mevsiminde daha sık görülür.

HASTALIĞIN BELİRTİLERİ Hayvanda hastalık çıkışı anidir. Başlangıçta beden ısısında artış gözlenir ancak vücuttaki kas şişliklerinin çıktığı dönemde beden sıcaklığı normal ya da normalin altındadır. Geviş getirme durur, topallama, iştahsızlık, bitkinlik, diş gıcırdatması ve ağız şapırdatması, solunum güçlüğü kalp yetmezliği sinirsel semptomlar gibi belirtiler görülür. Bir iki gün içinde sırt, omuz, boyun ve göğsün yan tarafında deri altı şişlikler görülmeye başlar. Şişlikler giderek büyür ve birbirleriyle birleşir. Başlangıçta sıcak ve ağrılı olan şişlikler gittikçe soğur ve ağrısız hale gelir. Bu dönemde en önemli olan belirti bahsedilen şişliklere bastırıldığında duyulan çıtırtı sesidir. Koyunlarda da sığırlarınkine benzer belirtiler görülür. Topallık, dik yürüyüş, arka bacaklarda felçler dikkati çeker. Hayvan 1-2 gün içinde ölür.

TEŞHİSİ

Klinik belirtilere göre teşhis edilebilir. En önemli belirti oluşan şişliklere bastırıldığında duyulan çıtırtı sesidir. Kesin teşhis için lezyonlu bölgeden alına kas dokusu %50 gliserinli ****olojik tuzlu su içerisinde laboratuara gönderilmelidir.
TEDAVİ Hastalık, hayvan sahibi tarafından belirtileri görülüp fark edildiğinde tedavisi için geç kalınmış olunur. Bu yüzden tedavi başarılı olmaz. Hastalığın seyri çok hızlıdır. Bu nedenle hiç gecikmeden yüksek dozda Penicilin, Streptomicin kullanılabilir.
KORUNMA Hayvanları bu hastalıktan korumak için yapılacak en iyi uygulama aşılamadır. Hayvanları aşılamadan önce bulaşık meralara kesinlikle göndermemek gerekir. Koyunlarda aşılama kırkım ve doğumdan 2-3 hafta önce yapılmalıdır.
Ayakta muayeneden yanıkara teşhisi konan veya şüpheli olan hayvanlar kesilmez kesimi yasaktır. Yanıkarada hayvan vücudunun bütün aksamı insanlar tarafından gıda olarak kullanılmasına izin verilmez, imha edilir.

__________________

#MustafaKemaLAtatürkTorunuyum..ღ ❦

{22~02~`22..∞}
{09~09~`22..ღ}