Çevrimdışı

Erken Emeklilik ve Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) İçin Son Durum Ne?

Erken yaşta çalşma hayatına atılan ve bu nedenle erkenden primi dolan kişiler ister istemez yaşı beklemek zorunda kalıyorlar. SGK prim borçlarını elden ödemek isteyen veya SGK prim gün sayısını doldurup yaşı bekleyen kişiler ise erken emeklilikte yaşa takılmış oluyorlar.

Türkiye'de 800 bin vatandaş 5400 SGK Primini dolduduğu halde erken emeklilikte yaşa takıldıkları için mağdur durumda. Türkiye'de sürekli gündemde olan erken emeklilik meselesinde son durum bu kişiler tarafından merak ediliyor.
Erken Emeklilik ve Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) İçin Son Durum Ne?

2014 yılında çıkacağı belirtilen torba yasa ile birlikte sigortalılık süresini ve toplam prim gün sayısını dolduran ancak emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) vatandaşlarımızın erken emeklilik sorununun çözümlenmesi söz konusudur. Fakat torba yasada erken emeklilik için ve emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) vatandaşlarımız için tam anlamıyla bir çözüm yolu getirilecek mi henüz kesin bir şey yok. Daha önce emeklilik şartları arasında doldurulması gereken yaş olarak bir şart olmadığı, sadece sigortalılık süresinin ve toplam prim gün sayısının doldurulması ile emekli olunabildiği emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) vatandaşlarımız tarafından emeklilikte yaşa takılanların (EYT) mağdur olmaması amacıyla torba yasaya erken emeklilik kanun teklifi olarak sunulmuştur. Erken emeklilik için emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) kanunu yasalaşırsa erken emeklilik hakkından yaş nedeniyle yararlanamayan kişiler erken emeklilik isteklerine kavuşabilecekler.

Ancak şu an söz konusu olan erken emeklilik konusu emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) için değil. Söz konusu olan ancak yine kesin bir şey belirtilmeyen konu emeklilikte yaşa takılanlar için (EYT) erken emeklilik değil de doldurulması gereken yaşı doldurup emekliliğine 2 yıl olan kişiler için erken emekliliktir. Erken emeklilik için emeklilikte yaşa takılanların (EYT) sunduğu kanun teklifi hakkında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik ülkemizde yeterince erken emeklilik hakkının olduğunu, başka ülkelerde böyle bir erken emeklilik hakkının söz konusu olmadığını belirtmiştir. Hatta erken emeklilikten ziyade emekliliğin 2036 yılında 60 yaşa kadar çıkacağını da söylemiştir. Aynı zamanda "erken emeklilik" diye emeklilikte yaşa takılanların (EYT) kafasının karıştırılmaya çalışıldığını söylemiştir. Yani bu durumda emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) için torba yasaya sunulan erken emeklilik kanun teklifinin yasalaşması zor görünmektedir.

Başbakan yardımcısı Ali Babacan da konuşmalarında erken emeklilik konusuna değinmiştir. Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) için erken emeklilik konusunun gündemlerinde yer almadığını belirten Babacan bir dönem yürürlükte olan erken emeklilik konusunun bedelini hala ödediklerini söyledi. Çelik gibi Babacan da emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) için erken emeklilik konusunun hiçbir ülkede olmadığını, sosyal güvenlik konularında gelecek nesilleri de düşündüklerini sözlerine eklemiştir.

Torba yasada yer alan erken emeklilik konularından biri de SSK emeklisi olacak çalışan bayan vatandaşlar içindir. Çalışan ve doğum yapan bayan vatandaşlarımız erken emeklilik hakkından 2 çocuğu için borçlanma yapabiliyor. Her çocuk için 2 yıl doğum borçlanması yapan bayan vatandaşlarımız toplamda 1440 gün erken emeklilik hakkına sahip olabiliyorlar. Ancak erken emeklilik için doğum borçlanması konusu emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) için değildir. Prim gün sayısı dolmayan bayan vatandaşlarımız için erken emeklilik söz konusudur. Fakat doğum yapmadan önce SSK primini yatırmış ve doğum yaptıktan sonra da çalışmaya devam eden kadınlar doğum borçlanması yaparak erken emeklilik hakkından yararlanabilirler. Eğer ilk sigortalı işe giriş tarihiniz doğum yapmadan önceyse erken emeklilik için doğum borçlanması hakkından yararlanma şansınız bulunmamaktadır.

Torba yasa içerisinde yer alan bir diğer konu doğum borçlanması yaparak erken emeklilik hakkından sadece SSK primi yatırmış olan kadın vatandaşların yararlanma konusudur. SSK primi yatıran vatandaşlar doğum borçlanmasından yararlanarak erken emeklilik şansını kullanabiliyorken BAĞ-KUR'a bağlı olan kişiler bu haktan yararlanamıyorlar.

Bir diğer erken emeklilik konusu da doğum borçlanmasının sadece 2 çocuk için yapılıyor olmasıdır. 2 çocuk olarak belirlenen erken emeklilik için doğum borçlanması hakkının 3 çocuğa çıkarılması ön görülmektedir. Böylelikle her çocuk için 2 yıl doğum borçlanması yapılarak toplamda 6 yıl erken emeklilik hakkının verilmesi istenmektedir.

Erken emeklilik hakkı sadece bayanlar için uygulamaya konmuş bir sistem değildir. Erkekler için de erken emeklilik söz konusudur. Erkekler de askerlik borçlanması yaparak erken emeklilik hakkından yararlanabilirler. Erkek vatandaşlarımız da askerlik borçlanması hakkından askere gittikleri süre boyunca yararlanabilirler. Ancak bu erken emeklilikte iki durum söz konusudur. Eğer askerden önce sigorta girişi yaptıysanız borçlanma yaptığınızda erken emeklilik hakkından yararlanabilirsiniz. Ancak askerden sonra sigorta girişiniz varsa erken emeklilik için borçlanma yaparak borçlanma yaptığınız süre kadar prim gün sayınızı arttırabilirsiniz. Yani erken emeklilik için pek bir yararı olmayan bir askerlik borçlanması yapmış olursunuz.
EYT ŞARTLARI

Emekliler, eğer bir işyerinde çalışıyorlar ise Sosyal Güvenlik Destek Primi kesintisi işveren tarafından ödenmektedir. Ama eğer emekli kendine ait bir işyeri açarsa bu defa yüzde 15 oranındaki kesinti emeklinin maaşından karşılanmaktadır. Emeklilerin birçoğu bu faaliyetlerini gerekli birimlere bildirmediği yada bildirmeyi unuttuğu için kurum geriye doğru borç çıkartmaktadır. Bu yasa sayesinde bu borçları biriken emekliler artık rahatlayacak. Büyük çoğunluğu küçük esnaf olan bu emekliler borçlarını 18 taksit imkanı ile ödeyebilecekler. Taksitler, iki ayda bir ödemelerle 36 aylık vade şeklinde tasarlanmıştır.

1. Yeni yasa, çalışan annelere, borçlu Bağ-Kur'lulara, madencilere ve gurbetçilere de erken emeklilik imkanı getirmektedir. SSK'lılara tanınan doğum borçlanması hakkı bu Torba Yasa aracılığı ile daha kapsamlı hale getirildi. Buna göre artık Bağ-Kur'lu ve memur kadınlar da doğum borçlanması yapabilecek durumdadır. Normalde doğum borçlanması yapabilmek için çocuk sayısı da 2 idi. Ama artık bu sayı 2'den 3'e çıkarılıyor. Bu sayede çalışan anneler emeklilik için 6 yıl kazanabilecek.

2. Yasa yaşlı vatandaşları ve engellileri de sevindirecek özellikte. Özellikle 65 yaş üstü yaşlılık maaşı alanlar avantajlı duruma gelecekler. Bu durumda bulunan 65 yaş üstü yaşlılık maaşı alanlara çeşitli sebeplerden dolayı fazladan yapılan ödemeler geri alınmayacak.

3. Engelli maaşı alanlara da aynı şekilde yapılan yersiz ödemelerin de geri alınmayacağı belirtilmektedir.

4. Aynı zamanda çok sayıda Bağ-Kur'lu da yapılandırma düzenlemesi sayesinde erken emekli olabilecek. Buna göre borcunu yapılandıran Bağ-Kur'lular, bu şekilde günleri tamamlanıyorsa emeklilik işlemlerini başlatabilecek. Bağ-Kur'luya borçlarını yapılandırma fırsatı veren bu yasayla, son 5 yılında işçi olarak çalışan kişilere işçi statüsünde emeklilik imkanı sunulacaktır.

5. Erken emeklilik yasasında madenciler için 55 olan emeklilik yaşı 50'ye düşürülmektedir. Böylece yeraltında çalışan bir madencinin yıpranma hakkı da düşünüldüğünde emeklilik yaşı 43 yaşına kadar düşebilecektir.

6. Bundan sonra, işçilerin yeraltındaki çalışma süresi haftada en çok 36 saat olacak. Günlük çalışma saati 6 saati geçemeyecek. Yeraltı işlerinde çalışan işçilerde kıdem şartı aranmayacak. 1 gün dahi çalışanlar kıdem tazminatından faydalanabilecek.

7. Gurbetçiler yani diğer adıyla Mavi Kartlı'lara da SGK'ya davasız borçlanma hakkı getirildi. Mavi Kartlı gurbetçiler, dava açmadan yurt dışındaki süreleri borçlanabilecek.
Erken Emeklilik Yasası yoluyla vergi, prim, ceza gibi borçlar yeniden yapılandırılacak. Vergi cezaları silinmeyecek; vergi asıllarının tamamı, cezaların tamamı yapılandırma kapsamında tahsil edilecek


sabah