Çevrimdışı

Hükümet, Suriye ve Irak sınırından gelebilecek tehlikelere karşı iki ayrı tezkere yerine tehdit ve sınır kapsamını genişleterek “Tek tezkere” çıkarılmasına karar verdi. İki ülke sınırında olası bir güvenli bölge kurulmasına uluslararası gücün katkı vermeyi uygun görmesi halinde yabancı askerlerin Türkiye’den geçişi ve bulunmasına olanak sağlanması da tezkerede yer aldı.


HÜKÜMET, Türk Silahlı Kuvvetleri’nden (TSK) de gelen talepleri dikkate alarak Suriye ve Irak sınırından gelebilecek tehlikelere karşı iki ayrı tezkere yerine tehdit ve sınır kapsamını genişleterek “Tek tezkere” çıkarılmasına karar verdi.
Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç dün ana gündemi tezkere olan Bakanlar Kurulu sonrası yaptığı açıklamada, süresi bu ay sona erecek Irak ve Suriye ile ilgili iki ayrı tezkerenin, “Bir daha hiçbir şeye ihtiyaç duyulmayacak şekilde” kapsamlı tek bir tezkere halinde düzenlendiğini söyledi. Arınç, tezkerenin PKK ve IŞİD gibi tek tek terör örgütlerini saymak yerine “tüm terör örgütlerini” kapsadığını da açıkladı.
YABANCI ASKERE GEÇİŞ İZNİ
Edinilen bilgiye göre TSK, sınırda güvenli bölge oluşturulması durumunda uluslararası koalisyondan destek alınmasını gerekli olacağını vurgulayarak, bunun için tezkerede, “Yabancı askerin geçişine ve bulunmasına; TSK’nın da sınır dışına gitmesine olanak izin veren” bir ifade bulunmasını istedi. TSK, insani amaçlı yardımların ve lojistik destek sözkonusu olduğunda üslerin kullanılmasına olanak sağlanmasının önemine vurgu yaptı. Askerin, yabancı asker bulundurma ve yurtdışına gitme talepleri tezkereye açıkça yansırken İncirlik dahil “Üs kullanımı” konusunda açık ifade yerine “Esasları hükümet belirlemesi” tanımına yer verildi.
TEHDİT AYRIMI ZORLAŞTI
İlk Irak tezkeresinin 2007’de çıktığını ve 6 kez uzatıldığını anımsatan Başbakanlık kaynakları, tek tezkerenin gerekçesini, “İki ülke arasında tehdit ayrımı yapmanın zorlaştığı döneme girildi. Olası operasyonların bütünlük arzetmesi gerekiyor. Bu nedenle tek tezkere uygun bulundu” sözleriyle açıkladılar.
Yeni tezkerenin gerekçesinde IŞİD ve bölgedeki terör örgütlerini kapsayacak ifadelere yer verildi. İki ülke sınırları birleştiği için “Türkiye’nin Güney kara sınırları” ifadesinin konulduğu yeni tezkerede, Süleyman Şah Türbesi’nin önemi de vurgulandı.
YENİ TEZKERE METNİ
Yabancı askerlerin Türkiye’de bulunması konusunda hükümete yetki veren tezkere metni şöyle: “Türkiye’nin ulusal güvenliğine yönelik terör tehdidi ve her türlü güvenlik riskine karşı uluslararası hukuk çerçevesinde her türlü tedbiri almak, Irak ve Suriye’deki tüm terörist örgütlerden ülkemize yönebilecek saldırıları bertaraf etmek ve kitlesel göç gibi diğer muhtemel risklere karşı güvenliğinin idame ettirilmesini sağlamak, kriz süresince ve sonrasında hasıl olabilecek gelişmeler istikametinde Türkiye’nin yüksek menfaatlerini etkili bir şekilde korumak ve kollamak, gelişmelerin seyrine göre ileride telafisi güç bir durumla karşılaşmamak için süratli ve dinamik bir politika izlenmesine yardımcı olmak üzere hudut, şumul, miktar ve zamanı hükümetçe takdir ve tayin olunacak şekilde Türk Silahlı Kuvvetleri’nin gerektiğinde sınır ötesi harekat ve müdahale için yabancı ülkelere gönderilmesi ve aynı amaçlara yönelik olmak üzere yabancı askerlerin Türkiye’de bulunması, bu kuvvetlerin hükümetin belirleyeceği esaslara göre kullanılması ile risk ve tehditlerin giderilmesi için tedbirlerin alınması ve düzenlemelerin hükümet tarafından yapılması için 4.10.2014’ten itibaren bir yıl süreyle izin verilmesini Anayasanın 92. maddesi uyarınca arzederim.”
YETKİ KULLANIMI KOALİSYONA BAĞLI
Hükümetin bu yetkiyi kullanılabilmesi için IŞİD’e karşı ABD liderliğinde kurulan uluslararası koalisyon gücünün, Türkiye’nin güvenli bölge kurulmasını kabul etmesi ve askerlerini göndermesi gerekiyor.

Uğur ERGAN-Selçuk ŞENYÜZ/ANKARA