Çevrimdışı

10-16 Mayıs tarihleri Türkiye’de sakatlar haftası olarak kutlanılmaktadır. Her Mayıs ayında ülkemizin engellileri hatırladığı,yaldızlı kelimelerle övdüğü, değer verdiğini söylediği, onlar için bir çok şey yaptıklarını ve yapacaklarını vaat ettikleri bir haftadır.

Bende bu haftaya girilirken, Ülkemizde yaşayan ve sayıları 8.500.000 olduğu tahmin edilen engellilerin sosyal,ekonomik ve kültürel durumunu sizinle paylaşmak istiyorum.

Bu yazdıklarım, gezip gördüğümüz, dokunup konuştuğumuz ve araştırıp yazdıklarımızdır.Yani acı ama, işin gerçeğidir.

Ne kadar özürlümüz var;

Bu sorunun yanıtı maalesef tam olarak bilinmemektedir. Bu konuda sağlıklı bir veri yoktur.2002 yılında Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığının, Devlet İstatistik Enstitüsüne yaptırdığı bir araştırma var. Araştırmanın kendisi zaten sağlıklı yapılamamış, ama yapılan bu araştırmada,8 yıldır güncellenememiştir. Durum bu olunca, engelli sayısı ile, engelli gruplarının tam tespiti yapılamamıştır.

Ne yazık ki, ortada sağlıklı veri olmayınca, Hükümetin ve dolayısı ile devletin bir sosyal politikası da oluşmamıştır. Varsa da kamuoyuna deklere edilememiştir.

Engellilerin eğitim durumu;

Eldeki verilere göre, engelli nüfusun %36’sı okuma yazma bilmiyor.% 60’ı ilköğretim ve lise mezunudur. % 4’ü üniversite mezunudur. Bu 2002 verilerine göre belirlenmiş durumdur.8 yıldır ne değişti gerçekten bilen yok.Ne kadar engellimiz okuma çağına geldi, ne kadarı lise ve üniversitelerden mezun oldu bilen yok.

Ama İstanbul’un engelli Millet vekiline sorarsanız, engellilerin eğitim seviyesi yükselmiştir. Televizyon programların katılarak,”hadi engelliler okula “projesini anlatıyor.Doğrusu ona program sunucusu olsam şunu sormak isterdim” Hangi bölgede, hangi ilde,ilçede ve köyde ne kadar engellimiz var.Engelliler hangi okula gidecek.50.000 öğretmen açığı var.Bu devasa öğretmen açığına rağmen üniversitelerimizde, özel eğitim öğretmen mezunu yılda250-300 kadardır. Hangi okulda,hangi öğretmene yollayacağız bu özel çocukları?


Erişebilirlik ve ulaşılabilirlik;

Başta Avrupa başkenti İstanbul olmak üzere, tüm ilerimizde, şehrin ortak kullanım alanları,engellilerin erişebileceği ve ulaşabileceği düzenlemelere sahip değil.Bu konuda yasa ve yönetmeliklerin emredici hükmüne rağmen hiçbir adım atılmamış. Parklar, toplu taşım araçları, kamuya ait binalar, okullarımız,alışveriş merkezlerimiz engellilerin hizmet alamadıkları yerler olarak duruyor.Hala engellilerimiz,yaşadıkları şehirleri pencerelerin ardından seyre devam ediyorlar.

Bilgi çağında, teknolojilerden yeteri kadar istifade edememektedirler.İnternet gibi teknolojiden,görme engelliler maalesef yeteri kadar yararlanamıyorlar.

Sivil toplum örgütleri;

Engellilerin hayatlarını kolaylaştırmak üzere yola çıkan sivil toplum örgütlerin durumu içler acısı. Ekonomik sıkıntılarının yanı sıra, ne yapacağını bilmeyen idarecilerin elinde kahvehanelere dönüştürülmüştür. Yapılabilecek en basit şey, üyelerini yasa ve yönetmelikler hakkında bilgilendirmektir. Ama bunu bile yapamıyorlar.

Sayıları çok fazla olmasına rağmen, kamuoyu oluşturma ve yaptırım gücü maalesef hiç yoktur. Çok acı ama sivil toplum örgütleri ciddiye alınmamaktadırlar.

Sakatlar haftasında, Anadolu ajansının benimle yaptığı röportajı, bundan sonraki yazımızda, bu köşeden sizinle paylaşacağım. Bu röportajda, engellilerin genel durumunu daha geniş bir şekilde ele aldık. Bu röportajda Türkiye’ de ki engelli gerçeğini tüm çıplaklığı ile ele aldık. O yazımızı takip edin lütfen.

Sözün özü şudur, Eğitim, yoksulluk, sağlık, sosyal güvenlik ve istihdam sorunlarını çözememiş bir insan kitlesi durumundadır engelliler.

Öğüdümüzde şudur; Sosyal politika üretemeyenler, Hz. peygamberin hayatını iyi incelesinler. Engellileri topluma kazandırmak için yaptığı uygulamaları örnek alsınlar.

Mustafa Öztürk.