Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.


Orta Çağ Felsefesi: İslam Felsefesinin Ortaya Çıkışı Nedir? Ne Değildir?

İslâm felsefesinin tarihî bir olgu olarak taşıdığı anlama dair bu izahların ardından, İslâm felsefesinin nasıl bir tarihî gelişim süreci geçirdiğinden kısaca bahsetmek gerekmektedir.

İslam felsefesinde tercüme hareketinin sağladığı verimli entelektüel ortamın bir ürünü olarak Kindî’nin ortaya koyduğu felsefî ürünler ile gerçekanlamdabaşladığını söyleyebileceğimiz İslâm felsefesi geleneğinin, tercüme hareketi bağlamında, Eflâtun’u yeniden yorumlayan Yeni Eflâtunculuk, diğeri de Aristoteles’in eserlerinin Yeni Eflâtuncu düşünürler tarafından şerh edilmesiyle oluşan Aristotelesçilik (buna Yeni Aristotelesçilik de denilebilir) olmak üzere iki temel kaynağının bulunduğunu biliyoruz.

Yeni Eflâtunculuğun derinden derine etkili olduğu düşünüldüğünde, İslâm felsefesinin özü itibariyle “Aristotelesçi” yani “Meşşâî” olduğu söylenebilir. Ancak bu yargının hakikati tümüyle ifade etmekten uzak olduğu da hatırda tutulmalıdır. Zira İslâm felsefesi geleneği içinde mesela Kindî’nin ya da İbn Sînâ’nın Aristotelesçiliği ile İbn Rüşd’ün Aristotelesçiliği arasında büyük farklar bulunduğu gibi, Aristotelesçilik dışında Eflâtun ve Pisagor’un felsefelerinin, hermetik ve gnostik düşüncelerin de İslâm filozofları üzerinde muhtelif yoğunluklarda tesirlerinin olduğu bilinen bir gerçektir.

Yeni Eflâtunculuk ve Aristotelesçilik dışında, tercüme hareketi öncesine uzanan bir tarihe sahip olan kelâm geleneğinin de İslâm felsefesinin gelişimi üzerinde önemli etkilerinin bulunduğu, yakın zamanlarda yapılan çalışmalarla daha belirgin bir şekilde gözler önüne serilmiştir. Bu çalışmalar, önceleri daha ziyade kelâm ile felsefe arasındaki çekişmeye odaklanan bakışları, bu iki disiplinin entelektüel alışverişine çevirmemiz gerektiği konusunda bizi dogmatik uykumuzdan uyandırmışlardır.

KAYNAK: FELSEFE TARİHİ KİTABI