Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.


Psikolojide Bilimsel Yöntem Olan Anket Yöntemi Nedir?

Sosyal psikolojide en sık başvurulan araştırma yöntemlerinden biri surveydir. Survey yöntemi ile bir davranışın ya da bir tutumun bir toplumda ya da belli bir grupta görülme derecesi ve bunların yaş, cinsiyet, eğilim düzeyi, sosyal ardaları vb. etmenlerle nasıl bir ilişki içinde olduğu araştırılmaktadır. Örneğin, lise gençliğinde uyuşturucu kullanma yaygınlığı nedir, uyuşturucu maddeye yönelik tutumlar nelerdir ve liselilerin uyuşturucular hakkındaki bilgi düzeyi nedir sorularına bu yöntem ile yanıt aranabilir. Aynca, uyuşturucu kullanma ve bu konudaki tutum ve bilgi ile cinsiyet, anne-baba eğilimi, sosyal sınıf vb. değişkenler arasındaki ilişki de incelenebilir. Survey yöntemi kullanılarak araştırılan konular çok çeşitlidir. Siyasi parti tercihi, bir reklam ürününün tercihi, televizyon kanalı tercihi konusunda yapılan kamuoyu yoklamaları günlük yaşamımızda sık karşılaştığımız örneklerdendir. Bunlann yanında tüm toplumun ya da belirli bir grubun madde kullanımı (Alkol, Sigara ve Uyuşturucu), cinsellik, kanser, AIDS benzeri hastalıklar, okulda ve ailede şiddet, çocuk sayısı ve aile planlaması gibi, sosyal politikalar geliştirmek üzere durum saptaması gerektiren sorunların araştırılmasında da bu yöntem kullanılmaktadır.

Survey yönteminde veri toplama tekniği olarak anket ve görüşme kullanılır. Anket, açık uçlu ya da çoktan seçmeli olarak hazırlanmış soru formudur. Anket, katılımcılara yüz yüze uygulanabildiği gibi posta ile de gönderilebilir. Ancak posta ile gönderilen anketlerin geri gelme oranı düşüktür. Diğer taraftan görüşme tekniği, yapılandırılmış, yarı yapılandırılmış ve yaplandırılmamış olabilir. Yapılandırılmış görüşmede araştırma için sahaya çıkmadan önce katılımcılara sorulacak tüm sorular belirlenmiştir. Yarı yapılandırılmış görüşmede katılımcılara sorulacak ana sorular bellidir, ancak görüşme esnasında katılımcının verdiği yanıtlara bağlı olarak da soru üretilir. Yapılandırılmamış görüşmede ise, katılımcı ile görüşülecek konu belli olmasına karşın önceden hazırlanmış soru yoktur. Bunun yerine görüşmenin akışına göre sorular sorulur. Survey yöntemindeki en önemli nokta, ulaşılması gereken insan sayısı fazla olduğundan, yapılacak örneklem seçimidir. Örneğin uyuşturucu konusunda anket uygulamak için bir şehirdeki bütün liseli gençlere ulaşmak zaman ve maliyet açısından makul olmadığından, bu gruptan rast gele kişilere anket uygulanabilir. Böylece seçkisiz örneklem oluşturulmuş olur. Ya da araştırılmak istenen grubun, yani evrenin (Popülasyon) önemli özelliklerini (örneğimizde bunlar cinsiyet, sosyal sınıf vb. olabilir) oran olarak yansıtan bir örneklem seçilebilir. Bu temsil edici örneklemdir.

Surveyle çok sayıda kişiden çok miktarda bilgi toplama olanağı vardır. Aynca, örneklem tekniğiyle yapıldığı için, toplanılan bilgiden genelleme yapılır. Bu yöntem, diğer yöntemlere göre zaman ve maddi kaynakların kullanımı açısından daha tasarrufludur. Bu avantajlarına karşın, bu yöntemin bazı dezavantajları olduğunu da unutmamak gerekir. Survey ile çok miktarda bilgi toplanır, ancak bu bilgi yüzeyseldir. Büyük örneklem alınması gereken durumlarda çok zaman ve paraya ihtiyaç vardır. Kendisine genelleme yapılmak istenen evren çok geniş ise, örneklem oluşturma bir sorun yaratabilir.

Survey, niceliksel veri elde edilen bir yöntem olduğu için, çalışmada kullanılan değişkenler arasında korelasyon araştırılabilir. Korelasyon, iki değişken arasındaki ilişkiye işarete eden bir terimdir. Korelasyon analizi, iki değişken arasında bir ilişki olup olmadığım ve varsa ne tür bir ilişki olduğunu ve ne kadar güçlü bir ilişki olduğunu göstermeye yarar. Örneğin bir araştırmacı, orta öğretim başarı puanları ile üniversiteye giriş puanlan arasındaki korelasyonu araştırabilir. Bu iki değişken arasında ilişkinin derecesi hesaplandığında, korelasyon katsayısı elde edilmiş olur. Korelasyon katsayısı “r” ile gösterilir. Bu katsayı 0 ile 1 arasında değişk. “r”nin değeri O’dan Ve doğru gittikçe gittikçe, ilişkinin gücü artar. Genellikle psikolojide .60 ve üzeri korelasyonlar oldukça yüksek olarak değerlendirilir. .20 ile .60 arasındaki korelasyonların da değerli olduğu söylenebilir ama 0 ile .20 arasındaki korelasyonlar zayıf korelasyonlardır; zayıf korelasyonlara dayanarak herhangi bir iddiada bulunmaktan kaçınmak gerekir .

Ayrıca bir korelasyon “+” ya da “-” olabilir. Korelasyon işareti, bize iki değişken arasındaki ilişkinin yönünü verir; yani iki değişken arasında olumlu ya da olumsuz bir ilişki olduğunu ifade eder. Olumlu ilişki, her iki değişkenin aynı yönde, olumsuz ilişki her iki değişkenin farklı yönde hareket ettiğini gösterir. Örneğin derse devam düzeyi arttıkça dersteki başarı düzeyi artıyorsa, bu iki değişken arasında olumlu ilişki vardır. Diğer yandan depresyon düzeyi arttıkça gelir düzeyi azalıyorsa, bu iki değişken arasında olumsuz bir ilişki var demektir. Korelasyon analizinde unutulmaması gereken en önemli nokta, iki değişken arasında ilişki çok güçlü olduğu durumda bile, iki değişken arasındaki ilişkinin bir neden-sonuç ilişkisi olmadığıdır. Örneğin, “Metrekare başına düşen insan sayısı (Nüfus Yoğunluğu) arttığında suç oranı da artıyor” demek, suç oranının artışının nedeninin nüfus yoğunluğu olduğunu göstermez ya da tersi. Tam aksine, bizim analizimize dahil olmayan üçüncü bir değişken her ikisinin altında yatan ortak bir nedeni oluşturuyor olabilir. Bizim örneğimizde, bu üçüncü değişken yoksulluk olabilir; zira yoksulluk, kolaylıkla hem nüfus yoğunluğunun artışından hem de suç oranı artışından sorumlu olan bir değişken olarak görülebilir.
[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]

English Preparatory Department
School of Foreign Languages
Assistant English Teacher
Ankara Baskent University
2017-18

“Benim, senden öncem ve senden sonram yok, yalnızca sen varsın...”
C.A - 31.12.2010 - ∞

English Language and Literature
Faculty of Humanities and Letters
Ankara Bilkent University
2010-15