Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.


Mantık Biliminde Mantıksal Düşünmenin Temel İlkeleri Nedir?

Mantık doğrusuna, düşünme ilkeleri aracılığıyla ulaşılır. Mantıksal doğrular, düşünme ilkelerine uygun doğrulardır. Mantık ilkeleri doğru düşünebilmek için uyulması gereken temel ilkelerdir. Günlük hayatta bu ilkeler doğrultusunda düşünme eylemini gerçekleştirdiğimiz için bu ilkelerle çelişen, bunlara karşıt ifadeler söyleyen kimselere “Mantıksız konuşma” diye uyarıda bulunuruz. Bu ilkeler öğretme öğrenme sonucu kazanılmaz. Doğuştan herkeste bulunur. Peki nedir bu mantık biliminde mantıksal düşünme ilkeleri?

1-) ÖZDEŞLİK İLKESİ: Bu ilke sembolik mantıkta “A ⇒ A” ya da “A=A” şeklinde ifade edilir. Dilsel anlamda ise, “A, A’dır.” biçiminde belirtilir. Herhangi bir şeye, “A” dediysek, onun kendisinden başka bir şey olduğunu ileri sürmek, mantığın özdeşlik ilkesine aykırıdır. Yani bir şey ne ise, odur. Örneğin “İnsan, insandır” dedikten sonra insanın gerçekten insan olup olmadığıyla ilgili herhangi bir sorunun yönlendirilmesi bile mantık dışıdır. Bir şey ne ise odur. Her şey kendi kendisiyle aynıdır. Yani “A, A’dır” ya da bir şeye “A” dediysek o şey “A”dan başka bir şey değildir.

2-) ÇELİŞMEZLİK İLKESİ: Bu ilke sembolik mantıkta “~(A Λ ~A)” şeklinde ifade edilir. Akıl birbiriyle çelişen iki önermeden birini doğru kabul ederse, diğerini yanlış kabul eder. A bir insan ise, “A hem bir insandır hem de insan değildir” diyemeyiz. Yani A hem A’dır, hem de ~A’dır dememiz, bunu ileri sürmemiz mümkün değildir. “Bu hem bir insandır hem de bir insan değildir” denilemez. Çünkü bir yargının doğru olduğunu kabul ediyorsak onun aynı anda yanlış olduğunu kabul etmemiz olanaksızdır.

3-) ÜÇÜNCÜ HALİN İMKÂNSIZLIĞI İLKESİ: Bu ilke sembolik mantıkta “(A V ~A)” şeklinde ifade edilir. Yani bir şey ya A’dır, ya da A değildir. Bir şey ya insandır, ya da insan değildir. Bunun dışında başka bir şey olma durumu olamaz. Bozuk para ya yazı gelecektir, ya tura. Üçüncü ihtimal söz konusu değildir. Bir insanın bir annesi vardır, bir babası. Üçüncü ihtimal söz konusu değildir. Evrende hiçbir şey kendiliğinden gerçekleşmez. Her şeyin bir nedeni ve varoluş sebebi vardır. Yeterli sebep olmadan bir şey meydana gelemez. Her yargı, doğru olmak için bir yeter nedene ihtiyaç duyar. 1<2 ve 2<4 ise buradan 1<4 sonucuna ulaşmak için yeterli bir sebep var demektir.

[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]