Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.


Herakleitos'a Göre Evrendeki Her Şeyin İyi-Kötüden Oluşması Nedir?

Herakleitos'un felsefe anlayışına göre Tanrılarla insanlar, özgürlerle köleler arasındaki mücadelenin kendisinin sadece birer örneği oldukları genel karşıtlığı yaratan şey, her şeyin atası olan savaştır. Herakleitos, buradan iki ana sonuç çıkartır: Bunlardan birincisi, insanların, dünyanın yapı kazanma şekli açısından çok büyük önemi olan bir husus olarak, savaşan güçlerin denge ve düzen açısından vazgeçilmez ya daözsel olduğu gerçeğiyle bir şekilde baş etmeleri gerektiği hususudur. İkincisi söz konusu olduğunda, Herakleitos fiziki dünyadaki savaşı sosyal dünyaya taşır. Buna göre, sosyal ve politik istikrar karşıt gerilimlerin bir görünüşü olup, muhalif güçlerin şöyle ya da böyle gelişmiş dengesine dayanır. Bu ona, yaşadığı çalkantılı dönemde, fazlasıyla doğru görünmüş olan bir hakikattir. Herakleitos zamanının kent-devletinde, iç barışın, varolan iki ana sınıfın, yani aşağı tabaka halk ile soyluların iktidarı ele geçirecek kadar güçlü olmamalarının bir sonucu olduğu kanaatindeydi. Bu iki sınıftan biri, tamamen kendi çıkarı ve kendi yasası için savaşacak kadar güçlü hale geldiğinde bozulan güç dengesi, güçlerin yaklaşık eşitliği “Barış”ı tekrar sağlayıncaya kadar, ortadan kalkıyordu. Bu yüzden, savaş olmaksızın barış varolamazdı; karşıt güçler dengesinin yokluğu, toplumun bir iç savaşla ortadan kalkması anlamına gelmek durumundaydı.

Karşıtların sadece savaşını değil fakat aynı zamanda birliğini de öne sürenHerakleitos’a göre, karşıt çiftlerden her biri, şu halde hem bir birlik ve hemde bir çokluk, dolayısıyla da evrendeki oluş ve değişmenin temel uğraklarınımeydana getirir. Başka bir deyişle, onda karşıtların birliği öğretisi doğrudan doğruya akış öğretisine götürür. Zira Herakleitos, diğer Yunanlı filozoflar gibi,zamanın döngüselliği konsepsiyonuna bağlı olarak, değişmenin döngüselolduğunu kabul etmekteydi. Buna göre, değişme bir ve aynı varlıkta aslenvarolan karşıtların birinden diğerine doğru olur. Söz konusu döngüseldeğişme süreci, onun varlık görüşünün en temel tezlerinden bir başkasınımeydana getirir. Şeylerin sürekli akışı, her şeyin akmakta oluşu, evrenle ilgilien önemli hakikat olmak durumundadır. Herakleitos’a göre, evrende kalıcılıkve durağanlık yoktur; her şey değişmekte, yakarak ve yıkarak yaşamaktadır.O, kendisinden önceki filozofların evrende boşu boşuna kalıcılık ve süreklilikaradıklarını, oysa onda kalıcılık bulunmayıp, mutlak bir değişmenin sözkonusu olduğunu öne sürer.

KAYNAK: FELSEFE TARİHİ KİTABI