| |
|
15 Temmuz 2014, 12:58
| #1 | |
| Çevrimdışı  IF Ticaret Sayısı: (0) | d'Alembert Paradoksu Nedir, Ne Demektir? d'Alembert İlkesi Nedir, Ne Demektir? D’Alembert, 1743’te yayımladığı Traite de Dynamique adlı yapıtında tüm mekaniği, “eylemsizlik, bileşik hareket ve iki cisim arasındaki denge” ilkeleri üzerine oturtarak, bugün kendi adıyla anılan temel ilkeyi açıkladı: “Bir sistemde, iç eylemsizlik kuvvetleri ile ivmeyi sağlayan dış kuvvetler eşit, fakat ters yönlüdür”. Dinamik,' Newton’ın ikinci kuramına göre kurulan hareket denklemleriyle tanımlanır; bir sisteme etki eden tüm dış güçler dengede olmazsa ivmeye yol açacaktır. “D’Alembert ilkesi, ” bütün dış güçlerin bileşkesi olan kütle çarpı ivme de bir güç (kinetik güç) olarak hesaba katıldığında, sistemin dengede olacağını, yani bir statik problemi gibi incelenebileceğini belirtir, ilk bakışta Newton kuramının basit bir tekrarı gibi gözüken bu ilke, hem problemlerin çözümünde kolaylık sağlamakta, hem de mekaniğin varyasyonlar yöntemiyle tanımlanması için ortam hazırlamaktadır. Gerçekten de, dinamik problemlerinde, kütle merkezinin çevresindeki güçlerin momentlerinin alınması gerekirken, statikte herhangi bir nokta çevresinde hesaplanan momentlerin dengede olması problemin çözümünü çok kolaylaştırır. Mekanikte işin tanımı, güç çarpı sistemin gücün etki ettiği yöndeki yer değişimi olduğundan,“d’Alembert ilkesi,” bir sistemin her türlü yer değiştirmesi sonucu kinetik güç ile bütün dış güçlerin yol açabileceği iş fonksiyonlarının toplamının sıfır olabileceği şeklinde de ifade edilebilir. Bu, özellikle bazı bağlantı koşulları sağlayan sistemlerin analizinde yararlıdır, çünkü bağlantıyı bozmayacak güçler net olarak hiç iş yapmayacaktır. Enerjinin korunumu yasası ve mekaniğin varyasyonel formülasyonu da, statik problemlerinde geçerli olan toplam sıfır iş ilkesinin, d’Alembert sayesinde, dinamik problemlerine uygulanmasından doğar. D’Alembert ertesi yıl yayımladığı Traite de l’equilibre et du mouvement des fluides (“Denge ve Akışkanların Hareketi Üzerine İnceleme”) adlı yapıtında aynı ilkeyi akışkanlara uygulamış ve bu konuda daha önce Euler ile Daniel Bernoulli’nin yaptığı araştırmaları ileriye götürmüştür. D’Alembert, mekaniği tümüyle kuramsal bir konu olarak ele aldığı halde, akışkanların hareket kuramının deneysel temele dayanması gereken bir konu olduğunu düşünmüştür. Bu görüş d’Alembert’in akışkanlar mekaniğinde gerçekle bağdaşmaz görünen ve “d’Alembert paradoksu” diye bilinen teorik bir sonuç elde etmiş olmasından kaynaklanmaktaydı. D’Alembert akışkanların hareket denklemlerini incelerken şu sonuca varmıştı: sıkıştırılamayan, ağdasız (viskozitesi sıfır olan) bir akışkanın içinde sabit hızla düz bir çizgi boyunca yol alan bir cisme hiçbir güç etki etmez. Oysa bu ilkeden, en abartılmış yorumla, denizaltıların pervaneye gereksinmeleri olmadan su altında hareket edebilecekleri sonucu çıkartılabilir. D’Alembert’in akışkanlar mekaniğinde vardığı bu çelişki, gerçek bir akışkanın her zaman biraz ağdalı olduğu dikkate alındığında ortadan kalkar. Ağdalılık, örneğin bal gibi kimi akışkanlarda önemli, fakat deniz suyu gibi çoğu akışkanlarda önemsenmeyecek kadar küçük bir etkendir. Suyla ilgili birçok problemde ağdalılığı hesaba katmak gereksizdir ama, hiç hesaba katılmadığında da önemli çelişkilere yol açabilir. Akışkanlarda, ağdalılığın önemi, hareket eden bir katı cismin yüzeyine yakın yerlerde girdaplar oluşturmasından ileri gelir. Bu girdaplar da cismin, örneğin uçak kanatlarının, üzerinde kaldırıcı etki yapan güçlerin oluşmasına neden olur. Hazırlayan: Sosyolog Ömer Yıldırım Kaynak: Atatürk Üniversitesi Sosyoloji Bölümü 1. Sınıf "Felsefeye Giriş" ve 2., 3., 4. Sınıf "Felsefe Tarihi" Dersi Ders Notları (Ömer YILDIRIM) | |
| |  |
| IRCForumlari.NET Reklamlar |
   |
 |
| Etiketler |
| dalembert, demektir, ne, nedir, paradoksu |
| Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir) | |
| |
Benzer Konular | ||||
| Konu | Konuyu Başlatan | Forum | Cevaplar | Son Mesaj |
| Moore Paradoksu Nedir? | Elysian | Felsefe | 1 | 07 Haziran 2014 21:02 |
| İnşallah Ne Demektir ? Önemi Nedir ? | oneofgirl | İslamiyet | 0 | 23 Ağustos 2013 13:19 |
| İnşallah ne demektir, önemi nedir? | Metin | İslamiyet | 0 | 27 Ekim 2008 17:41 |
Normal
