20 Eylül 2011, 01:17 | #1 | |
Çevrimiçi
Kullanıcıların profil bilgileri misafirlere kapatılmıştır.
IF Ticaret Sayısı: (0) | Sınıf Mücadelesinin Bilinçdışı Materyalist tarih anlayışıyla psikanalizin popüler kültür arazisinde kesiştiği moment bu özgül neksus bize bu iki dünya görüşünü bir arada ve yeni bir çerçevede ele alma olanağı sağlar. Bu çerçevenin temeli tabii ki önce Lacancı psikanalizi popüler kültür üzerinden yeniden okuyan / yazan daha sonra da bu okuma / yazma faaliyetini felsefe tarihi üzerinden politik iktisat alanına sınıf mücadelesine ve en nihayet pratik politik örgütlenme anlayışına taşıyan Slavoj Zizek tarafından atıldı. Zizek'in yola çıkarken kurduğu sacayak klasik Alman felsefesi (Hegel) psikanaliz (Lacan) ve popüler kültürden (Hitchcock) oluşuyordu. Ancak 1990-2000 arası dönemde bu sacayağın ilk ayağı hızla bir yandan geriye (Descartes Kant ve Hıristiyan düşüncesine) bir yandan da ileriye (Marx üzerinden Lenin'e) bağlanarak benim "materyalist tarih anlayışı" diye isimlendirmeyi tercih ettiğim dünya görüşüne yaklaştı. Şimdi Zizek'in açtığı yoldan ilerleyerek bir yandan sınıf mücadelesinin kültürel ve tarihsel bilinçdışını bir yandan da bugün bildiğimiz biçimiyle bilinçdışının tarihsel oluşumunu araştırmamız bunu da bize bir kültürel klişeler hazinesi sunan popüler kültür üzerinden yapmamız mümkün. Bu kesişme ya da kaynaşmanın içinde bulunduğumuz tarihsel dönem açısından hayati önemi var. En başta söylediklerime dönecek olursak içinde yaşadığımız dünyayı çelişkileri ve dönüşüm potansiyelleriyle birlikte anlamlandırmaya çalışma faaliyeti "anlamlandırma" faaliyetinin kendisini kavramadan kendi sınırlarını tanımadan başarıya ulaşma şansına sahip değildir. Bu da ancak "anlamlandıran" zihnin mekanizmalarını kavrayarak zihinsel faaliyetin bilinç / bilinçdışı dinamiklerini değerlendirerek yapılabilir. Ancak bu değerlendirme çalışması da geri dönüp bilincin/bilinçdışının içinde oluştuğu tarihsel/maddi koşulları kavramaya yönelmelidir. Kısacası günümüzde özellikle de 20. yüzyıl boyunca yaşadığımız devrimci pratikten ("koşulların değişmesi ile insan faaliyetinin çakışması") çıkartabileceğimiz derslerin de ışığında psikanalize bigane bir materyalist tarih anlayışından ya da materyalist tarih anlayışından habersiz bir psikanalizden kimseye bir fayda gelmeyeceği ortadadır. "Bana ne psikanalizden" diyen bir devrimci / düşünür aslında kendi üzerine düşünmeyi kendi düşüncesinin sınırlarını tanımayı reddetmektedir; maddi koşulların değişimi üzerine kafa yormayı reddeden psikanalist ise aslında kendi faaliyetini düşünsel bir boşlukta temellendirmektedir. "Bir çağın hâkim fikirleri o çağın hâkim sınıfının fikirleridir" amenna. Peki ama o çağın ezilen sınıflarının fikirleri duyguları nereye gitmiştir bu denklemde? Tabii ki bastırılmış o çağın bilinçdışına itilmiştir. O yüzden de bu "bastırılmış olanın geri dönüşünü" anlamlandırabilmek için psikanalizin yöntemine bilinçdışının bilinçli davranışları etkileyen yönlendiren ve zaman zaman da belirleyen potansiyelini kavrama tekniklerine ihtiyacımız var. Devrim daima "bastırılmış olanın geri dönüşü" olarak anlamlandırılabilir. Tam da bu yüzden daima tekinsiz bir çekirdeğe sahiptir ve akıl yoluyla tam olarak kavranması mümkün değildir. Devrim hiçbir zaman simgesel düzenin yerini kibarca başka bir simgesel düzene bırakması olarak görülemez; tersine arada geçilmesi gereken bir "Gerçek" aşaması vardır ki bu aşama tekinsiz bir dehşetle tekinsiz bir keyifle iç içedir. Eğer çağımız kapitalizmin yeni ve bu kez kolay kolay evcilleştirilemeyecek bir krizine gebeyse bu "Gerçek" aşamasından geçmemiz de kaçınılmaz görünüyor. Bülent Somay Tarihin Bilinçdışı Popüler Kültür Üzerine Denemeler Metis Yayınları | |
|
Etiketler |
bilinçdışı, mücadelesinin, sınıf |
Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir) | |
| |
Benzer Konular | ||||
Konu | Konuyu Başlatan | Forum | Cevaplar | Son Mesaj |
Psikoloji Sözlüğü: Bilinçdışı | Kalemzede | Psikoloji | 0 | 24 Eylül 2023 21:13 |
Atiker Konyaspor-Galatasaray Mücadelesinin İlk On Birleri Belli Oldu | No1 | Süper Lig (Anadolu Takımları) | 3 | 15 Ocak 2017 11:38 |
Modern Feminizmin ve Kadının Varoluş Mücadelesinin Öncüsü Simone de Beauvoir | Nogitsune | Esrarengiz Olaylar | 1 | 26 Ocak 2016 15:37 |
Bilinçdışı ve Psişik Yapılar: İD! | Kalemzede | Felsefe | 0 | 09 Nisan 2012 08:45 |