Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.


Klasik Mantığa Giriş: Klasik Mantıkta Çelişmezlik İlkesinin Ontolojik Yorumu Nedir?

Felsefe tarihi içinden bakıldığında, ontoloji, Aristoteles den Yeniçağ felsefesine (özellikle: Locke, Hume ve Kant) kadar felsefenin temel disiplini sayılmış; Yeniçağ felsefesi ise ontoloji yerine epistemolojiyi (bilgi kuramı) temel disiplin kılmıştır. Ama mantık ilkelerinin neliği sorunu, her iki disiplin için de temel sorunlardan biri olmayı sürdürmüştür. Ontoloji, Aristoteles'den beri, genel görevi itibariyle, varlık yasalarını ve varlığın yapısmı araştıran bir disiplin olarak görülmüştür. Varlık yasaları en genel belirlenim yasaları sayılmışlar ve bu yasalar, düşünmenin, zihnin de yasaları olarak kabul edilmişlerdir. Akıl ve zihin ile varlık arasında bir upuygunluk (adequatio) olduğu fikri, yüzyıllardan beri ontolojinin dayandığı bir temel fikir olmuştur. Bu durum, ontolojide mantık ilkelerinin neden varlık yasaları sayılmış olduğunu da açıklar. ("Logos" ile "ontos" arasındaki upuygunluk.) Şimdi, ontolojide mantık ilkelerinin varlık yasaları olarak nasıl yorumlandıklarını kısaca görmek gerekecektir.

Çelişmezlik yasası, tüm varolanlar için geçerli olan belirlenim yasasıdır. Bu yasa ontolojik olarak şöyle formüle edilebilir: "Bir şey (varolan) aynı zamanda hem kendisi hem başka bir şey (varolan) olamaz." Örneğin insan aynı zamanda hem ölümlü hem ölümsüz olamaz. Çünkü eğer bir şey (varolan) öyle belirlenmişse ve hep öyle ise, bir başka şekilde belirlenmiş olamaz. Bu ontolojik yasa, mantıkça da şöyle ifade edilebilir: "Bir önerme aynı zamanda hem olumlu hem olumsuz olamaz." Çelişmezlik yasası, ontolojide, varolanların değişmeyen nüvelerinin, tözlerinin kavranılmasını sağlayan temel yasa da sayılmıştır.

KAYNAK: KLASİK MANTIK KİTABI