Çevrimdışı

Evcil Hayvanların Yararları

İnsanın tarımda ve taşımacılıkta gücünden ya da et, süt, yumurta, yapağı, kıl, deri, boynuz, bal, ipek gibi ürünlerinden yararlandığı evcil hayvanların başlıcaları, sığır, manda, koyun, keçi, domuz gibi büyük ve küçükbaş hayvanlar; at, katır, eşek, deve gibi koşum hayvanları (binek, çeki ya da yük hayvanları); tavuk, hindi, ördek, kaz gibi kümes hayvanları ile balansı ve ipek böceğidir. İnsanoğlu çevresindeki hayvanları evcilleştirmeye her şeyden önce kendisine sürekli ve yeterli et sağlayabilecek sığır, keçi, koyun gibi hayvanlarla başlamış, avcı­lık ve toplayıcılıkla geçindiği göçebe düzen­den tarım ve hayvancılıkla geçimini sağladı­ğı yerleşik düzene geçtikten çok sonra et, süt, yumurta ya da yapağı verimi en yüksek hayvan ırklarını yetiştirmek üzere ıslah çalışmalarına girişmiştir.
Evcil hayvanların insan ve yük taşımacılı­ğında ya da çiftlik işlerinde kullanılması motorlu araçların yaygınlaşmasından sonra eski önemini yitirmişse de, yeterince makineleşmemiş ülkelerde ya da sarp dağ geçit­leri ve çöl gibi ulaşımın güçlükle sağlanabil­diği yörelerde binek ve yük hayvanları bugün de önemini korumaktadır. Önceleri eti için avlanırken sonradan binek hayvanı olarak evcilleştirilen atın özel konumu ise yüzyıllardan beri hiç değişmemiştir.
İnsanın, sağladığı yarardan çok, hoşlandığı ya da ilgisini çektiği için beslediği ev hayvanlarının başında kuşkusuz kedi ve köpek gelir. Kuş, tavşan, evcil kobay gibi kafes hayvanları, balık gibi akvaryum hay­vanları bu sıralamada kedi ve köpeği izler­ken, maymun, kakırca gibi eğitilebilen ya­banıl hayvanların, özel camlı bölmelerde beslenen kurbağa, yılan, kertenkele ve kaplumbağaların, hatta aslan, kaplan, jagu­ar, timsah gibi yırtıcı ve ilginç hayvanların da bu gruba katılmasıyla ev hayvanlarının çeşitlilik sınırı giderek genişlemiştir.
Ev hayvanlarını insanlar genellikle sevdik­leri ve hoşlandıklan için beslerse de, özel­likle kedi, köpek gibi birçok hayvanın insanla aynı duyguyu paylaştığı görülür. Bu açıdan bakıldığında, evde hayvan beslemek her iki tarafın da yararlandığı bir ortak yaşama ilişkisi olarak tanımlanabilir. Evde hayvan besleme alışkanlığının tarih öncesi çağlara değin uzanması ve o çağlardan bugüne değin hemen hemen bütün kültür ve toplumlarda benimsenmesi, bu alışkanlı­ğın evrensel bir insan gereksiniminden doğ­duğunun göstergesidir.


Alıntı