Çevrimdışı

Ergenlik dönemi çocuklar için olduğu kadar anne-babalar için de zor bir dönem. Yapılan araştırmalar ergenlik çağında çocuğu olan anne-babaların yaşam memnuniyet düzeyinin oldukça düştüğünü ortaya koyuyor.

Bunun çeşitli nedenleri var. Bunlardan biri gencin yaşamındaki fiziksel, sosyal ve duygusal değişim dönemi ile anne-babanın yaşamındaki başka bir değişim döneminin kesişmesi. Bu dönemde ergenler hızlı bir fiziksel büyüme dönemine henüz girerken, anne-babalar büyük olasılıkla kendi bedenleri konusundaki kaygılarının arttığı bir dönemde oluyorlar.

Benzer şekilde ergenler geleceğe yönelik büyük beklentiler içerisine girerken, anne-babalar büyük olasılıkla sahip oldukları olanakların kısıtlı olduğu hissini yaşıyorlar. Ve ergenleri yeni kariyer yaşamı ve yetişkin rolleri beklerken, anne-babalar meslek yaşamlarında da bir duraklama evresine girmiş oluyorlar.

Artan bağımsızlığı nedeniyle çocukları üzerindeki kontrolü kaybetme korkusu da ergenlik döneminde çocuğu olan anne-babaları zorlayan bir diğer etmen oluyor. Anne-babalar tarafından belirtilen en büyük stres kaynaklarından biri çocuğun daha fazla özgürlük için diretmesi, anne-baba tavsiyelerine uymaması ve riskli davranışlara meyilli olması oluyor.

Ergen bir çocuğun babası olarak birçok zorlukla karşılaşsanız da, çocuğunuz için çok önemli olduğunuzu unutmamalısınız.

Ergen çocuğunuzun davranışlarını kontrol kabiliyetinizi yitirdiğiniz duygusuna kapılabilirsiniz. Bu kontrol kaybını çocuğunuzu kısıtlayarak telafi etmeye çalışmanız ise onun sizden daha da uzaklaşmasına neden olabilir.

Bir baba olarak ergen çocuğunuzla ilişkilerinizi güçlendirmenin birçok yolu mevcut:

ANLAYIŞ GÖSTERİN

Ergen çocuğunuzla iletişim kurmanın en önemli yollarından biri onun dünyasını anlamanızdır. Ergenlik yaşamın hemen hemen tüm alanlarında bir değişim ve geçiş dönemidir.

Sosyal değişimler

Arkadaşlar ergen çocuğunuzun yaşamında eskisine kıyasla daha büyük bir rol oynayacak. Ergenler moda, müzik, saç biçimi ve faaliyetler gibi konulardaki sosyal kurallarda arkadaşlarını örnek alırlar. Ancak rahatlayın, değerler ve ahlaki davranış konusunda sizi örnek almaya devam edecektir.

Psikolojik değişimler

Ergenler çoğunlukla anne-babalarının kendilerine sağlamak istediklerinden daha fazla bağımsızlık elde etmeye çalışırlar. Bu çabanın asıl amacı ise kendi ayakları üzerinde durabilmeyi öğrenmektir.

Fiziksel ve cinsel olgunlaşma

Ergenlik hızlı büyüme, seks hormonlarının üretilmesi, ikincil cinsiyet özelliklerinin gelişmesi ve beden kompozisyonunda değişimler gibi pek çok değişimi beraberinde getirir. Bu değişimler ergenlerin kendilerine bakışını da etkiler. Ergenlik, bebeklikten sonra, insan yaşamındaki en hızlı büyüme dönemidir. Puberte, özellikle babalar ve kızları arasında konuşulması zor konulardan biri olabilir.

Düşünce yapısındaki değişimler

Ergenler düşünme kabiliyetlerinde büyük sıçramalar yaşarlar. Varsayıma dayalı durumlar ve gelecek hedefler gibi olasılıklar ve soyut fikirleri düşünebilme konusunda çocuklara kıyasla daha ileridirler. Ayrıca düşünme süreci üzerinde düşünebilme kabiliyeti de ilk kez ergenlikte gelişir. Bu da ergenleri eskisinden olduğundan çok daha iyi tartışabilen insanlar haline getirir.

DESTEK OLUN

Anne-baba desteği ergen çocuğunuzun gelişimine yapabileceğiniz en önemli katkılardan biridir. Anne-baba desteği ne kadar fazlaysa, ergenin sosyal yetkinliği (özgüven, ahlaki davranış, akademik başarı) o kadar fazladır. Desteğinizi fiziksel şefkat, arkadaşlık ve sürekli irtibat halinde olmak gibi çeşitli yollarla gösterebilirsiniz.

Şefkat

Ergen çocuğunuzun kendisine sarılmanızı istemediğini varsaymayın. Kendini ne şekilde rahat hissettiğini sorun ve sözleriniz, ses tonunuz ve beden dilinizle onu sevmeye devam ettiğinizi gösterin. Çocuklarınızın onları ne kadar sevdiğinizi bildiklerini varsaymayın, bunu onlara söyleyin.

Arkadaşlık

Çocukken birlikte yaptığınız eğlenceli şeyler ergen çocuğunuzu (özellikle de başkalarının yanındayken) utandırabilir. Ancak bu ergen çocuğunuzun sizinle zaman geçirmeyi istemediği anlamına gelmez. Ergen çocuğunuzla birebir zaman geçirmeniz aranızdaki iletişimi sürdürmenin çok güzel bir yolu olabilir. Birlikte özel bazı şeyler yapın, alışverişe çıkın, masa oyunları oynayın, yürüyüşe çıkın, sinemaya gidin...

Çocuğunuza birlikte yapmaktan hoşlandığı şeyleri sorun ve bunları yapmak için zaman ayırın. Birlikte geçireceğiniz zaman tüm gününüzü alabileceği gibi, okul sonrasındaki beş-on dakika da yeterli olabilir. Ergen çocuğunuzun aktif yaşamı ile sizinki uyuşmuyorsa, sizin ona uyum sağlamanız gerekebilir. Onunla zaman geçirmek için çaba gösterecek kadar önem verdiğinizi bilmek çocuğunuzu çok memnun edecektir.

İrtibat

Oğlunuz ya da kızınız ihtiyacı olduğunda size ulaşabileceğini bilmek ister. Yaşamındaki sürekli varlığınız onun güvenlik duygusunun önemli bir parçasıdır. Babalar günlük rutin yaşamda önemlidir.

Ancak rutin dışı, katıldığı bir tiyatro gösterisi, önemli bir maç, zor sınavlar, romantik ilişkiler, ayrılmalar, korkular, umutlar ve hayaller gibi önemli olayların da farkında olmanız gereklidir. İş yaşamınız ile babalık görevlerinizi bir arada yürütmek zor olabilir. Ergen çocuğunuzun bu gibi bir aktivitesine fiziksel olarak katılmanız mümkün olmasa bile, öncesinde ve sonrasında onu arayarak kendisini düşündüğünüzü gösterebilirsiniz.

İletişim kurun

İyi zamanlanmış bir nasihat genellikle faydalı olsa da, ergen çocuğunuz asıl olarak onu dinlemenize gereksinim duyar. Çoğunlukla ergenler cevap ya da tavsiye istemezler ve o konuşurken, sizin kendi söyleyeceklerinizi düşünmenizi de arzu etmezler. Kendilerini dinlemeye hazır olduğunuzu bilmek ergenleri rahatlatır.

Bir çatışmayı çözümlerken, rahatlatmaya çalışırken, fikir verirken ya da sadece yemek masasında sohbet ederken, öncelikle onu anlamaya çalışın. Sizinkinden farklı olsa bile, görüşlerine değer verdiğinizi anlamasını sağlayın.

Dikkatli dinleme anlamanızı sağlayacaktır ve baba ile çocuk arasındaki ilişkinin anahtarıdır. Dinlemek baba olarak görevinizi daha iyi anlamanıza ve bundan da önemlisi çocuğunuza olan şartsız sevginizi göstermenize yardımcı olur.

Ergenlik babalar ve ergen çocukları için oldukça kafa karıştırıcı bir dönemdir. Bazen vazgeçmek en kolay yol gibi gelebilir. Ancak bunu yapmamalısınız. Ergenlik dönemi çocuğunuzun sizin sevgi ve kabulünüze her zamankinden daha fazla ihtiyaç duyduğu bir zamandır.