26 Kasım 2012, 14:19 | #1 | |
Guest
Kullanıcıların profil bilgileri misafirlere kapatılmıştır.
| Ulu Cami-Kütahya Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir. Kütahya, Gazi Kemal Mahallesi’nde, Ulu Cami Caddesi ile Gediz Caddesi arasında bulunan Ulu Cami, XIV.yüzyılın sonlarında yapılmıştır. Yapımına Yıldırım Beyazıt tarafından başlanmış, Çelebi Mehmet tarafından da 1411’de tamamlanmıştır. XIV. yüzyıl sonundan XX.yüzyıl başına kadar çeşitli onarımlar geçirmiş ve bugünkü durumunu XX. yüzyılın başında almıştır. Evliya Çelebi, caminin Kanuni Sultan Süleyman döneminde (1520-1566) Mimar Sinan tarafından onarıldığını belirtmiştir. Kanuni sultan Süleyman Rodos (1522-1523) ve Irakeyn (1534-1535) seferlerine katılmadan önce bir süre Kütahya’da kalmıştır. Caminin yenilenmesini mimar Sinan’dan bu sırada istemiş olması mümkündür. Kütahya’nın en büyük camilerinden olup, 45.00x25.00 m.lik bir alana yayılmıştır. Şehrin en geniş iç mekânına sahip olan cami avlusuzdur. Bugünkü konumuyla iki kubbe ve altı yarım kubbe ile bu kubbeler desteklenmektedir. İbadet mekânı dikdörtgen planlıdır. Kuzey yönünde beş bölümlü bir son cemaat yeri vardır. Caminin çevresindeki hazire XX. yüzyılın sonlarına doğru kaldırılmıştır. Yapımında kesme taş kullanılmış, kubbelerin saçakları altına tuğlalar yerleştirilmiştir. Cami bugünkü kubbeli durumunu XIX.yüzyılın sonunda almıştır. Batısındaki bir bölüm XIX. yüzyıl sonunda örülmüş ve Vahit Paşa Kütüphanesi olarak kullanılmıştır. Kütüphanenin kapısı üzerine kitabe yerleştirilmiştir: “Kâmus-ı ilm û irfân sabık reis-i zişân Yani vâhid-i devrân allâme-i zemâne Misbâh-ı din û Devlet müşkât-ı bezm-i Re’fet Zav’i serac-ı himmet bir fazıl-ı yegâne Muhtârı âkılânın burhân-ı fâzılânın Mirsâd-ı vâsılanın her tavrı âkilâne Kıldı o zat-ı Vâlâ dârü’l-kitâb inşa Koydu fünun-ı Şeti lütfetti tâlibâne Tahrir olundu aynı nazmü’l-lü’l tarih Cud-i Vahid Efendi yaptı Kitabhanân Sene 1227 (1812).” Minaresi Kuzey, doğu ve batı yönünde caminin üç girişi bulunmaktadır. Kuzeydoğu dış köşesinde çıkıntılı olarak yer almaktadır. Minare kapısı üzerinde kitabesi bulunmaktadır: “Bu binayı göricek dedi Subhi tarih Cami-i Yıldırıma kıldı minare Mahmud 961 (1554)”. Son cemaat yeri XIX.yüzyılda camekânlarla kapatılmıştır. Son cemaat yerinin orta bölümü tromplara oturtulmuş bir kubbe ile örtülüdür. Yan bölümler birbirinin eşi olmayan tekne tonozlarla örtülüdür. Bu bölümün batı kenarı duvarla ayrılmış ve kütüphane meydana getirilmiştir. Portal dışarıya taşkın olup üzerine onarım kitabeleri yerleştirilmiştir. “Zehi valâ Ulu Cami ki Sultan Yıldırım Han’ın Bula ruhi mesubat beka ül hayırdan te’sir Mürur-ı vaktile muhtaç iken tamir ü termime Görüp ikmalini şimdi cemaat aldılar tekbir Duaya bir eser babında Ragıp yazdı tarihin Hele oldu Ulu Cami Kemal-i hüsn ile tamir Sene 1223 (1808-1809)”. Bu kitabenin üzerine XIX. yüzyılda yapılan onarımlardan söz eden bir başka kitabe daha bulunmaktadır: ”İşbu Kütahya camiin beşyüz sene evvel bina etmiş idi Cennetmekân Sultan Gazi Bayezid Bin iki yüz yirmi iki sâlinde Sultan Mustafa kılmış liveçhillah atâ tamirine nakd-ı mezid Amma ki olmuş idi sakf û cidarı rahneder Te’yid_i bünyana lüzum oldu bu esnada bedid Emr eyledi ihyasın ol mabed-i pâkin heman Abdülhamid Han kim anın âsarı bin adid Mermer sütun üzre olub takı kubâb ile refi Virdi tenasüb va’zına Hakkâ ki bu tarz-ı cedid Hak bani-i zişanın eyyam-ı ömr û şevketin Etsün tâ yevmü’l kıyam taht-ı hilafetde medid Vali iken yazdı Celâl tarih-i cevher darını Kubbuli kıldı mabedi tecdid Han Abdülhamid 1330 (1891-1892)”. Bu kitabelerden de anlaşılacağı gibi, 1808-1809 onarımından sonra XIX.yüzyılın sonunda yapının yeniden onarılarak üst örtüsünün kubbeli yapıldığı anlaşılmaktadır. Portal kütlevi görünümde olup sivri kemerli derin bir niş şeklindedir. Kapının üzerinde Kütahya’nın önemli camilerinde görülen saraçlı keçe veya kilim kapı örtülerinden kitabeli olanı buraya konulmuştur. Bu giriş yakınındaki Vacidiye Medresesi portaline benzemektedir. İbadet mekanı iki sıra halinde üçer sütun ile üç sahna ayrılmıştır. Girişin ekseninde iki kubbe birbirini izlemektedir. Kubbelerin dışında kalan bölümler karşılıklı ikişer elips şeklinde yarım kubbeler ve mihrap yarım kubbesinin yanında da ikişer küçük kubbe bulunmaktadır. Bu üst örtü sisteminde sütunlar birbirlerine kemerlerle bağlanmış, ayrıca duvarlardaki çıkmalara da bağlanmışlardır. İbadet mekânı altlı üstlü iki sıra halinde pencerelerle aydınlatılmıştır. Mihrap dışa doğru çıkıntılıdır. Bu bölüm kalın sivri bir kemerle ana mekândan ayrılmıştır. Derinliği ve genişliği fazla olmamakla beraber ibadet mekânından ayrı düşünüldüğü açıkça görülmektedir. Mihrabın eski yapının izlerini taşıdığı görülmekle beraber yenilendiği de açıkça örülmektedir. XIX.yüzyılın özelliklerini yansıtan üçgen alınlık ve çevresindeki bezeme geç döneme işaret etmektedir. İçerisi koyu ve açık yeşil, kırmızı, sarı renklerde perde motifi burada da tekrarlanmıştır. Geç devir motiflerinden vazodan çıkan çiçekler burada da görülmektedir. Mihrap nişinin üzeri yarım kubbe şeklinde bir tonozla örtülmüştür. Mihrap çevresi kaval silme kornişlerle çerçeve içerisine alınmıştır. Mihrap ahşaptandır geometrik yıldız ve geçme motifleri XV. Yüzyıldan kaldığını açıkça göstermektedir. İbadet mekânı bezeme, özellikle kalem işi yönünden oldukça zengindir. Ana mekânı mihrap bölümünden ayıran geniş kemerin içerisi Nur suresinin bir ayetle doldurulmuştur. Burada Kütahyalı Hattat Halil Mahir bin Mehmet’in ismi yazılıdır. Kubbeler, pandantifler, kasnaklar ve kasnak pencereleri yoğun biçimde kalem işleri ile bezenmiştir. Duvarların alt kısımlarında ampir üslubunda nakışlar ve iri sütun taklitleri görülmektedir. Pencerelerin kenarlarına ince bir bordür halinde asma kıvrımları yerleştirilmiştir. Kubbelerin göbeklerinde, pandantiflerde daireler içerisine yazı istifleri, kenarlarına da yaprak motifleri yapılmıştır. Bu bezemede “El-hakir Ahmed” ismi yazılıdır. Mihrabın sağında dört kareden meydana gelmiş Kâbe tasviri camideki tek çini kompozisyonudur. | |
|
Etiketler |
camikütahya, ulu |
Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir) | |
| |
Benzer Konular | ||||
Konu | Konuyu Başlatan | Forum | Cevaplar | Son Mesaj |
Tosunum (kütahya) | Sır | Yöresel Yemekler | 1 | 06 Kasım 2012 15:29 |
Kütahya | Ecrin | Ege Bölgesi | 0 | 12 Kasım 2011 11:40 |
Kütahya | Sır | İl ve İlçelerimizin Tarihçesi | 0 | 29 Ocak 2011 18:37 |