Aleksey Arkhipoviç Leonov (Rusça: Алексе́й Архи́пович Лео́нов) (d. 30 Mayıs 1934, Listvyanka-SSCB) Sovyet kozmonotu, uzayda yürüyen ilk insan.

Leonov, uzay yürüyüşünü 18 Mart 1965'de Voskhod 2 uçuşunda yaptı. Yaklaşık 12 dakika süren yürüyüş sırasında uzay aracından 15 metre kadar uzaklaştı. Bu sırada uzay elbisesi boşlukta o kadar şişmişti ki, Leonov rahat hareket edemiyor, göğsündeki fotoğraf makinesinin düğmesine basamıyordu. Leonov, uzay aracının kapısından içeri girmekte de güçlük çekti. Elbisedeki bir süpabı açarak fazla havanın boşalmasını sağladı ve uzay aracına güçlükle geri döndü. Sonradan açıkladığına göre "dizine kadar tere batmıştı". Uzay aracına geri dönememesi halinde kullanmak üzere yanında bir intihar hapı götürmüştü, ancak bunu kullanması gerekmedi.

Bu başarılı uçuşun ardından, Leonov, Sovyetler'in gizli Ay projesinde Ay'a inecek ilk uzayadamı olarak seçildi. Bunun için Ay'a inecek Sovyet uzayaracı LK'yı taklit eden özel bir helikopteri kullanarak eğitim aldı. Ancak Sovyetler Uzay Yarışının bu safhasını kaybettiler ve Ay programı iptal edildi.

Leonov, ilk uzayistasyonu olan Salyut 1'e gidecek Soyuz 11 ekibine de seçildi. Ancak ekibindeki bir diğer astronotun verem şüphesiyle hastaneye yatmasının ardından, Soyuz 11 yedek ekiple havalandı. Leonov'un ekibi yerine uzaya giden ekipteki üç astronot da Soyuz 11'in dünyaya dönüşü sırasında meydana gelen kazada öldüler.

Leonov, bundan sonra önemli bir uçuş sayılan Apollo - Soyuz Test Projesi'nde (ASTP)görev aldı. ASTP, Leonov'un ikinci ve son uzay uçuşu oldu.

1976-82 arasında "başkozmonot" ünvanıyla Sovyet uzayadamlarının komutanı ve Yuri Gagarin Kozmonot Eğitim Merkezi'nin müdürü oldu. Kozmonot dergisi "Neptün"ün editörlüğünü yaptı. Sovyet yönetimi ve diğer doğu bloku ülkeleri tarafından kendisine çeşitli paye ve madalyalar verildi.

Leonov, 1991'de emekli oldu. Halen özel bir şirkette yöneticilik yapmaktadır. Aynı zamanda yetenekli bir ressamdır.