Çevrimdışı

İngiltere'de yayımlanan Guardian gazetesi, hükümetin, fiber optik kablolar üzerinden yürütülen küresel iletişimi izleyerek çok büyük miktarda veriyi sakladığını açıkladı.
Gazete, "GCHQ her hareketinizi nasıl izliyor" manşetiyle duyurduğu özel haberine, İngiltere'nin elektronik dinleme ve izleme servisi GCHQ'dan sızdırılan belgeleri kaynak olarak gösterdi.
Habere göre, telefon konuşmaları ve internet üzerinden sağlanan iletişime ait bilgiler GCHQ tarafından elenmek ve incelenmek üzere 30 gün boyunca saklanıyor.
GCHQ, haberler ilgili olarak bir yorum yapmadı ancak tüm çalışmalarının yasalar çerçevesinde olduğunu açıkladı.
Guardian, habere konu olan belgelerin, Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Güvenlik Kurumu'nun (NSA) gizli dinleme ve izleme operasyonları yaptığını ortaya çıkaran Edward Snowden tarafından kendilerine ulaştırıldığını belirtti.

Günlük 600 milyon izleme
Tempora adı verilen operasyonun 18 aydır devam ettiğini belirten Guardian, GCHQ'nun, her gün 200 fiber optik kablo üzerinden yapılan 600 milyon iletişimi izlediğini, böylece Amerika Birleşik Devletleri'nden daha fazla bilgiye ulaştığını açıkladı.
BBC Güvenlik Muhabiri Gordon Corera, Guardian gazetesinin, GCHQ'yu yasa dışı bir uygulamayla suçlamadığını ancak kişisel bilgilere ulaşılması ve bu bilgilerin saklanması konusundaki yasanın çok geniş bir tanımla değerlendirildiğini belirtti.
GCHQ, 2009 yılında alışılmadık bir açıklama yaparak, İngiltere'deki iletişim sistemlerini izleyerek merkezî bir veri tabanı oluşturmak gibi bir istekleri, planları ya da beklentileri olmadığını duyurmuştu.
Gizli devlet endişesi
Bireysel özgürlükleri savunan Büyük Birader İzleme Örgütü'nden Nick Pickles, "Bu, eğer telefon ve internet kullanımımızı denetleyen merkezî bir veri tabanı yaratmak değilse bile çok tehlikeli şekilde ona yakın bir uygulama. Bu, daha önceki hükümetler tarafından reddedilen ve Parlamento'nun hiçbir şekilde onay vermediği bir çalışma" dedi.
Pickles, değerlendirmesinde, "Eğer GCHQ çok fazla sayıda masum insanın iletişimin, genel bir tarama operasyonu çerçevesinde izliyor ve dinliyorsa, her bir dinleme için mahkeme kararı gerektiren yasalar çerçevesinde bunu nasıl yapabildiğini anlamakta zorlanıyorum" ifadelerine yer verdi.
İnsan hakları örgütü Liberty'nin Başkanı Shami Chakrabarti de Guardian gazetesinin ortaya çıkardığı uygulamanın kendisini şoke ettiğini söyledi ve GCHQ'yu 'kendisinde yürürlükteki yasaları çok geniş bir tanımla yorumlama hakkı görmekle' eleştirdi.
Chakrabarti, BBC'ye yaptığı açıklamada, "Bir demokraside, 'gizli devletin' önündeki tek engelin etik ya da yasal kaygılar değil, sadece fiziksel ve teknik eksiklikler olduğunu görmekten üzgünüm" dedi.
Guardian'ın haberi ardından bir GCHQ sözcüsü, "İstihbarat konuları hakkında yorum yapmayız. Ancak GCHQ'nun yasal yükümlülüklerine büyük bir ciddiyetle uyduğunu belirtmek istiyoruz. Çalışmalarımız, Dışişleri Bakanı'nın da gözetiminde kesin kurallara bağlı yasal ve onaylanmıştır" dedi.