Çevrimdışı

Bilimadamları, Dünya'nın çekirdeğinde aşırı basınç ve sıcaklık altında temel maddelerden birinin daha önce görülmemiş bir değişim geçirdiğini tespit etti.

Yerküre'nin derinliklerinde ezici basınç ve yoğun sıcaklığın, atomları ve elektronları birbirleriyle çok farklı etkileşime girecek şekilde yakınlaştırdığını ortaya çıkaran Amerikalı araştırmacılar, yeni deneyler ve süper bilgisayar hesaplamalarıyla demiroksitin (FeO), Dünya'nın derinliklerindeki koşullar nedeniyle değişime uğradığını gördü.

Demiroksiti Dünya'nın derinliklerindeki koşulların benzerine tabi tutan bilimadamları, demiroksit bileşeninin, çekirdekle mantonun buluştuğu noktanın koşulları olan atmosferik basıncın 1,4 milyon katı ve 2 bin 200 santigrat derecedeki elektrik iletkenliğini inceledi.

Bileşenin bu aşırı koşullar altında yapısal, kimyasal, elektronik ve başka değişikliklere maruz kaldığını gören bilimadamları, önceden düşünülenin aksine demiroksitin atmosfer basıncının 690 bin katı basınç ve 1650 santigrat derece sıcaklıkta elektrik iletmeyen yalıtkandan, yüksek derecede iletken hale geçtiğini ortaya çıkardı. Araştırmacılar, demiroksitin bu sırada yapısını değiştirmediğini belirtti.

Önceki araştırmaların FeO'nun bu değişim sırasında kristal yapısını değiştirdiğini varsaydığına değinen araştırmacılar, bu çalışmalarında demiroksitin sıcaklık ve basınca bağlı olarak bir yalıtkan ya da bir metal olabileceği sonucuna vardıklarını vurguladı.

Buluşu yapan Carnegie Enstitüsü'nden bilimadamları, Dünya'nın kabuğunda (manto) en çok bulunan ikinci mineralin demir bileşeni olduğunu belirterek, Physical Review Letters dergisinde yayımlayacakları bu bulguların, Dünya'nın derinliklerindeki dinamikleri ve Yerküre'yi zararlı kozmik ışınlardan koruyan manyetik alanın davranışını anlamada yeni fırsatlar sunacağının altını çizdi

__________________