Çevrimdışı

Dönen varlıklar

a. Hazır değerler
b. Menkul kıymetler
c. Ticari alacaklar
d. Diğer alacaklar
e. Stoklar
f. Gelecek aylara ait giderler ve gelir tahakkukları
g. Diğer dönen varlıklar
Stoklar
a. İlk madde ve malzeme
b. Yeni mamüller - üretim
c. Mamüller
d. Ticari mallar
e. Diğer stoklar
f. Stok değer karşılığı düşüşü (-)
g. Verilen sipariş avansları
STOKLAR
İşletmenin satmak, üretimde kullanmak veya tüketmek amacıyla edindiği bir yıl içerisinde nakte çevrilebileceği düşünülen varlıklardır.
KDV (Katma Değer Vergisi)
Mal veya hizmetin bedeli üzerinden bu bedelin belli bir yüzdesi karşılığında ayrıca ödenen yada ödenecek olan tutardır. KDV'nin muhasebeleştirilmesinde kullanılan hesaplar :
1) İndirelecek KDV Hesabı:
İşletmenin satın aldığı her türlü mal ve hizmetin bedeli üzerinden satıcıya ödenen veya ödenecek olan kdv'nin kaydedildiği hesaptır. Bu kdv her zaman hesabın borcuna kaydedilir.
2) Hesaplanan KDV Hesabı:
İşletmenin sattığı her türlü mal ve hizmetin bedeli üzerinden alıcıdan aldığı yada alacağı kdv'nin kaydedildiği hesaptır. Bu kdv her zaman hesabın alacağına kaydedilir.
3) Ödenecek Vergi ve Fonlar Hesabı :
İşletmenin yaptığı işlemler sonucunda Hesaplanan KDV. İndirilecek KDV tutarından büyükse aradaki fark ay sonunda bu hesabın alacak tarafına yazılır. ( Hes.Kdv - İnd. Kdv)
4) Devreden KDV Hesabı
İşletmenin yaptığı işlemler sonucunda İndirilecek KDV, Hesaplanan KDV tutarından büyükse aradaki fark ay sonunda bu hesabın borç tarafına yazılır. ( İnd.Kdv - Hes. Kdv)
MAL HAREKETLERİNDE İZLENEN KAYIT YÖNTEMLERİ:
l- ARALIKLI ENVANTER YÖNTEMİ :
İşletmedeki mal mevcudunun bellirli aralıklarla yapılacak sayım ve değerleme ile bilinebileceği esasına dayanır. Mal çeşidinin çok ve küçük hacimli, nisbeten ucuz fiyatlı birimlerden oluşan isletmelerde kullanılır. Dönembaşı mal mevcudu, dönem ıçı alışları, alış giderleri, alış iadeleri ve alış ıskontoları Ticari Mallar Hesabı (TMH)'na kaydedilir. Satışlar ise Yurtiçi Satışlar Hesabı (YlSH)'nın alacağına kaydedilir.
Dönembaşı Mal Mevcudu:
Dönembaşı bilançosunda yer alan Ticari Mallar mevcudu yevmiye defterine yapılan açılış kaydından sonra binlik defterdeki TMH nın borç kısmına ilk kayıt olarak geçer
Alışlar: Ticari mallar hesabı, İndirilecek KDV hesabı, Kasa hesabı ve/veya satıcılar hesabı
Alış giderleri: Ticari mallar hesabı, İndirilecek KDV hesabı, Kasa hesabı ve/veya satıcılar hesabı
Alıştan iadeler: Kasa hesabı ve/veya satıcılar hesabı, Ticari mallar hesabı, İndirilecek KDV hesabı
Alış iskontoları: Satıcılar hesabı, Ticari mallar hesabı
Satışlar: Kasa hesabı ve/veya Alıcılar hesabı, yurtiçi satışlar hesabı, Hesaplanan KDV hesabı
Satış giderleri: Pazarlama satış ve dağıtım hesabı, İndirilecek KDV hesabı, Kasa hesabı ve/veya alıcılar hesabı
Satış iskontoları: Satış iskontoları hesabı, Alıcılar hesabı
Mal satış kârı veya zararı ancak dönemsonunda hesaplanır. Satışların kaydı dönemiçinde TMH'na işlenmediği için dönemsonu mal mevcudunu ve satışların maliyetini göremeyiz. Bunun için dönemsonunda malların sayımının yapılması gerekir. Yapılan sayım sonucu bulunan dönemsonu mal mevcudu TMH borç kalanından çıkartıldığında satılan malların maliyeti bulunur. Bulunan bu maliyet TMH dan düşülerek Satılan Ticari Mallar Maliyeti Hesabına aktarılır.
SMM = DBMM + Alımlar - DSMM TM l IS Borç Kalanı
2- DEVAMLI ENVANTER YÖNTEMİ:

Dönemi içinde her zaman mevcut malların miktarını ve maliyetini, bunun yanında satışların tutarını ve
maliyetini gösterecek şekilde kayıt esasına dayalı bir sistemdir.Çok büyük hacim ve birim değeri yüksek, çeşit
olarak az mal çeşidine sahip işletmelerde kullanılır. TMH'nın yardımcı defterleri olarak stok kartları 'düzenlenir.
Stok kartı giren, çıkan ve kalan mallan miktar olarak, birim fiyat ve tutar itibarıyla gösterdiğinden malların
maliyetini izleme olanağı sağlar.
Dönembaşı Mal Mevcutlu:
Dönembaşı bilançosunda yer alan Ticari Mallar mevcudu yevmiye defterine yapılan açılış kaydından sonra büyük defterdeki TMH'nın borç kısmına ilk kayıt olarak geçer . Hesapta görülen tutar DBMM'un maliyet üzerinden değerim gösterir.
Alışlar: Ticari mallar hes, İndirilecek KDV hes, Kasa hes, ve/veya satıcılar hes.
Alış Giderleri: Ticari mallar hes, İndirilecek KDV hes, Kasa hes, ve/veya satıcılar hes.
Alıştan İadeler: Kasa hes,ve/veya satıcılar hes,Ticari Mallar hes, İndirilecek KDV hes.
Alış İskontoları: Satıcılar hes, Ticari Mallar hes. Satışlar: Kasa hes, ve/veya satıcılar hes, Yurtiçi satışlar hes, Hesaplanan KDV hes,
Satış Giderleri: Pazarlama Satış ve Dağıtım hes, İndirilecek KDV hes, Kasa hes ve/veya Alıcılar hes.
Satıştan İadeler: Satıştan İadeler hes, Hesaplanan KDV hes, Kasa hes ve/veya Alıcılar hes, Ticari Mallar hes, Satılan Ticari Mallar Maliyet hes
Satış İskontoları: Satış İskontoları Hes, Alıcılar Hes.
Satışlar:
2 madde şeklinde kaydedilir, l .madde satış işleminden elde edilen satış hasılatı ile ilgili kayıt, 2.madde de satılan malın maliyetiyle ilgili kayıttır
Satılan mallar farklı tarih ve fiyatlarda alınmış olabilirler.alınan malların tamamı değikle bir kısmı satıldığından bu malların maliyetlerini o anda hesaplayamayız. Bunun için satılan malların maliyetleri haftalık, aylık yada üç aylık dönemler sonunda bazı maliyet hesaplamaları sonucunda Satılan Mallar Maliyet HS'na devredilir. Bu yöntemler;
Gerçek Maliyet Yöntemi: Az sayıda ve yüksek değerli mal alımı sapan işletmeler ıcın uygundur. Satılan malın gerçek satın alınış maliyeti üzerinden belirlenmesidir.
İlk Giren İlk Çıkar Yöntemi ( Flt'O): İlk satın alınan malın ilk önce satılacağı varsayılır.
Son Giren İlk Çıkar Yöntemi ( LİFO): En son alınan malın ilk önce satılacağı varsayılır.
Ortalama Maliyet Yöntemi:
Ağırlıklı Ortalama M.Y:
O ana kadar alınmış olan farklı fiyatlardaki alımların toplam maliyetlerinin, toplam miktarına bölünmesiyle bulunan ortalamaya göre saptanır.
Hareketli Ortalama M. Y:
Ortalama maliyet her alımda tekrar hesaplanır.
Mal satış kârı veya zararı satışlarla, satılan malların maliyetlerinin karşılaştırılması suretiyle bulunur. Bu amaçla sonuç hesaplan olan "Yurtiçi Satışlar Hs., Satılan Ticari Mallar Maliyet Us., Pazarlama Satış ve Dağıtım Giderleri Hs., Saıştan İadeler Hs., Satış Iskontoları Hs. '" Dönem Kârı veya Zararı Hs.'na devredilerek kapatılır.
MAL ALIM SATIMINDA KULLANILAN BELGELER
Mal alım satım işlemlerinin belgelere dayandırılması gerekir. Bu konu ile ilgili olarak gerekli belgeler, Vergi Usul Kanununda Fatura ve Fatura yerine geçen vesikalar adı altında bir bölümde toplanmıştır.
FATURA :
Fatura satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesikadır. Birinci ve ikinci sınıf tüccarlarla defter tutma mecburiyetinde olan çiftçiler;
1. Birinci ve ikinci sınıf tüccarlara,
2. Serbest meslek erbabına,
3. Kazançları götürü usulde tespit olunan tüccarlara,
4. Defter tutmak zorunda olan çiftçilere
5. Vergiden muaf esnafa sattıkları emtia veya yaptıkları işler için fatura vermek ve bunlarda fatura istemek ve
almak zorundadır.
PARAKENDE SATIŞ VESİKALARI :
Birinci ve ikinci sınıf tüccarlarla defter tutma mecburiyetinde olan çiftçilerin fatura vermek mecburiyetinde olmadıkları satışların ve yaptıkları işlerin bedelleri aşağıdaki vesikalardan herhangi biri ile tevsik olunur.
Harekende satış fişleri Makineli kasaların kayıt ruloları Giriş ve yolcu tasıma biletleri
GİDER PUSULASI:
Birinci ve ikinci sınıf tüccarlarla defter tutma mecburiyetinde olan serbest meslek erbabının ve çiftçilerin:
1. Kazançları götürü usulde tespit olunan tüccara
2. Kazançları götürü usulde tespit olunan serbest meslek erbabına
3. Vergiden muaf esnafa, yaptıkları işler ve onlardan satın aldıkları emtia için tanzim edip isi yapana veya emtiayı satana imza ettirecekleri gider pusulası götürü usulde vergiye tabı tüccar ve serbest meslek erbabı ile vergiden muaf esnaf tarafından verilmiş fatura hükmündedir.
MÜHTAHSİL MAKBUZU :
Birinci ve ikinci sınıf tüccarlar ile defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçiler, götürü usule tabi veya vergiden muaf çiftçilerden salın aldıkları malların bedelini ödedikleri sırada iki nüsha makbuz tanzim etmeye ve bunlardan birini imzalayarak satıcı çiftçiye vermeye ve diğerim ona imzalatarak almaya mecburdur. Mal tüccar veya çiftçi adına bir adamı tarafından alınırsa makbuz bunlardan tanzim ve imza olunur.

Ünite 7 Degerlendirme Sorulari

1- İşletmenin bir ay içinde yaptığı işlemler sonucu ödediği KDV tutarı, aldığı KDV tutarını aşarsa, ay sonunda hangi hesaba ne şekilde kaydedilir?


Ödenecek Vergi ve Fonlar Hesabı'nın alacağına

Devreden KDV Hesabı'nın borcuna

Ödenecek KDV Hesabı'nın borcuna

Devreden KDV Hesabı'nın alacağına

Ödenecek Vergi ve Fonlar Hesabı'nın borcuna
Hata bildir

2- Aşağıdakilerden hangisi devamlı envanter yönteminde mevcut malların maliyetini ifade eder?


Ticari mallar hesabının alacak kalanı

Ticari mallar hesabının borç kalanı

Satılan ticari mallar maliyeti hesabının borç kalanı

Yurtiçi satışlar hesabının kalanı ile satılan ticari mallar maliyeti arasındaki fark

Ticari mallar hesabının borç toplamı
çözüme bak - Hata bildir

3-
Bu yevmiye kaydı hangi işleme aittir?


Satışlara

Satış iadesine

Satış giderine

Alış Iskontosuna

Alışlara
Hata bildir

4- İşletmenin bir ay içinde yaptığı işlemler sonucu ödediği KDV tutarı, aldığı KDV tutarını aşarsa aradaki fark izleyen aylarda indirilmek üzere hangi hesaba ve nasıl kayıtlanır?


Devreden KDV HS.'nın alacağına

Hesaplanan KDV HS.'nın alacağına

Devreden KDV HS.'nın borcuna

Hesaplanan KDV HS.'nm alacağına

Ödenecek Vergi ve Fonlar Hs.'nın alacağına
çözüme bak - Hata bildir

5- Aralıkı envanter yöntemine göre kayıt tutan bir işletmenin;
Ticari Mallar Hs.'nın borç kalanı 160.000.000
Yurtiçi Satışlar Hs.'nın alacak kalanı; 140.000.000
Yapılan sayımda 50.000.000 liralık mal mevcudu olduğuna göre brüt satış kârı veya zararı kaç liradır?


30.000.000 kâr

110.000.000 kâr

20.000.000 kâr

20.000.000 zarar

30.000.000 zarar
Hata bildir

6-
İşletme maliyeti 50.000.000 TL olan bir malı peşin olarak 77.000.000 (7.000.000 KDV) liraya satmış ve şu kaydı yapmıştır.
Devamlı envanter yöntemine göre yapılacak ikinci kayıt nedir?


Hata bildir

7- A işletmesi, satın aldığı mali işletmeye getiren nakliye şirketine taşıma ücreti olarak 400.000 TL'si KDV olmak üzere 4.400.000 TL ödemiştir.
Buna göre yapılacak kayıt aşağıdakilerden hangisidir?


çözüme bak - Hata bildir

8- A işletmesi, ÖZTÜRKMEN işletmesinin daha önceki bir tarihte kredili olarak aldığı bir mal için yaptığı iskonto talebini kabul etmiştir. Buna göre nasıl kayıt yapılır? (BORÇ – ALACAK)


Satıcılar - Alış Iskontosu

Satıcılar - Ticari Mallar

Ticari Mallar - Alış Iskontosu

Ticari Mallar - Kasa

Satış İskontoları - Alıcılar