Çevrimdışı

Güzeller güzeli sardunya, turnagagasıgiller familyasından Günay Afrika kökenli bir bitki. Doğada 400'den fazla türüne rastlansa da ülkemizde en çok sakız sardunya, ceylan ve ıtır sardunya türlerine rastlanıyor. Genellikle kırmızı, pembe, beyaz-sarı renkli çiçeklere sahip sardunyalar hoş kokulu yaprakları nedeniyle de oldukça seviliyor. Sardunya çiçeği, güzelliğiyle büyülemek dışında da birçok faydaya sahip. Salgıladığı maddelerle antiseptik özelliğe sahip olan sardunyanın yaralar üzerinde iyileştirici bir etkisi bulunuyor. Ayrıca yüzyıllardan beri sardunya yağı, aromaterapiden cilt güzelliği ve sağlığına kadar pek çok alanda kullanılıyor. Evinizin havasını temizleyebilen, sivrisinekleri kovan sardunya çiçeği bakımı o kadar da zor değil. İşte A'dan Z'ye evde sardunya bakımı için tüm bilmeniz gerekenler...


Sardunya Bakımı
Sardunyaların "balkon güzeli" olarak bilinmesinin en önemli nedenlerinden biri güneş. Gün ışığı canlı çiçeklere sahip sağlıklı sardunyalar için oldukça önemli bir faktör. Bu nedenle, evde sardunyalarınızı günde en az 6-8 saat bol güneş alacak şekilde yerleştirmelisiniz. Doğrudan güneş görmese de bitkinizi bolca ışık alabileceği aydınlık bir köşeye yerleştirmeyi deneyebilirsiniz.
Sıcağı ve güneşi seven sardunyalar soğuktan hoşlanmaz. Ortam sıcaklığının gündüz 18-21 derece olması yeterli olurken, gece 15 derecenin altında kalmaması gerekir.
Kış mevsiminin ağır koşulları dış mekan sardunyaları için de uygun değildir. Eğer sardunyalarınızı yaz aylarında balkonunuzda yetiştirmeye başladıysanız, sonbaharda iç mekana alarak korumanız gerekir.
Sardunyalar rüzgar ve hava akımlarından da fazla hoşlanmazlar. Evde sardunya yetiştirirken, bitkiyi soğuk hava akımından uzak tutmaya özen gösterin.
Sardunyalar kil ve gübre bakımından zengin, katkılı toprakları sever. Çiçekçilerden sardunyalara özel hazırlanmış toprak karışımları alabileceğiniz gibi torf katkılı toprakları da tercih edebilirsiniz.
Sardunyalarınıza ev sahipliği yapacak saksının büyüklüğü de çok önemli. Sardunyaların gelişimi açısından çok büyük saksılar tercih etmek doğru olmaz. Bitkinizin boyutuna uygun bir saksı seçmeye özen gösterin.
Seçtiğiniz saksının fazla suyu süzecek deliklerinin olmasına dikkat edin.
Sardunya bakımı sulaması düşüldüğünde, birkaç nüans dışında diğer ev bitkilerinden çok da farklı değildir. Sardunya fazla suyu sevmez ancak uzun süre susuz da kalamaz.
Bitkinize çok fazla su vermek ya da uzun süre susuz bırakmak gelişimi ve çiçeklenmesini olumsuz etkiler.
Sardunyanızı kış aylarında haftada bir kez, yaz aylarında ise haftada iki kez sulamanız yeterli olur. Sardunyanızı sularken sabit ölçüde su verebilmek için mümkünse hep aynı sulama kabını kullanın.
Her bitkide olduğu gibi sardunya türlerinin de su ihtiyacı farklılaşabilir. Bitkinizi gözlemleyerek ideal sulama takvimini kendiniz belirleyebilirsiniz. Ancak sulama yapmadan önce mutlaka bitki toprağının nemini parmağınız ile kontrol etmeyi unutmayın.
Hassas sardunya kökleri soğuğa karşı dayanıklı değildir. Özellikle kış aylarında sardunyanızı oda ısısında bekletilmiş su ile sulamaya özen gösterin.
Bitki köklerinin hassasiyeti sardunyanızı sulamanız gereken zamanı da etkiler. Akşam saatlerinde sulama yapmak, bitkinin köklerinde küf ve böceklenmeye neden olabilir. Bu nedenle gün içinde toprağın suyu çekmesine zaman tanımak için sulamayı sabah saatlerinde yapmaya çalışın.
Saksı tabağında biriken su varsa bekletmeden dökün.
Sardunyaya yılda iki kez ilkbahar ve sonbahar aylarında olmak üzere gübre verebilirsiniz. Gübreleme dönemlerinin arasında en az 6 ay olmasına özen göstermeyi unutmayın.
Sardunya Bakımı ve Budaması
Sardunyanıza ne kadar bakarsanız bakın, bir türlü büyümüyor mu? Belki de sardunyanıza budama yapmanızın zamanı gelişmiştir.
Çiçekli ev bitkilerinin birçoğu için budama gerektirmese de sardunyalar gelişmek için budanmaya ihtiyaç duyar. Ancak budamanın gelişigüzel yapılmaması gerekli.
Sardunyanızı budamak için en ideal zaman çiçeklenmenin sona erdiği aylardır. Sardunya çiçekleri sararıp dökülmeye başladığında uzamış dallar için budama işlemi yapabilirsiniz. Böylece diğer çiçekleri solmaktan kurtaracağınız gibi bitkinizin kurumasını de engellemiş olursunuz.
Budama yapmayı ihmal ettiğinizde sardunyanızın yeni çiçeklenme dönemi de verimli geçmez.
Budama; sardunyanızda büyüme isteği doğurarak kısa sürede gelişmesine yardımcı olur.
Bitki ve çiçek bakım uzmanlarına göre sardunyaları budamak için en uygun dönem Şubat-Mart aylarıdır. Bu aylarda sardunyanızın fazla uzamış dallarını kesebilirsiniz. Etkili ve doğru budama için küçük bir makas kullanabilirsiniz.
Dökülen sardunya yaprak ve çiçeklerini ise yıl boyu düzenli olarak temizlemeye devam edebilirsiniz.
Sardunya Bakımı ve Çoğaltılması
Yerini seven ve düzenli budanarak bakılan sardunyalar köklerinden sürgün verir.
Köklerden toprağın üstüne çıkan sürgünlerin oluşturduğu yeni sardunya dallarını dikkatlice köklerinden ayırarak çoğaltabilirsiniz.
Ana bitkinin köklerinden dikkatlice ayırdığınız sardunya sürgününü yeni bir saksıya ekebilirsiniz.
Bir diğer çoğaltma yöntemi ise evde çiçek yetiştirmeyi sevenler için oldukça tanıdık olan bitkiden köklendirme yöntemidir. Sardunyanızın sağlıklı uzayan dallarından birini dikkatlice bitkiden ayırıp su dolu bir bardağa yerleştirin. Oda ısısında ve aydınlık bir yerde beklettiğiniz sardunya dalının kısa süre sonra köklendiğini fark edeceksiniz. Kök veren yeni sardunya dalınızı bir saksıya ekerek çoğaltabilirsiniz.
Sardunyanın genel gelişimini sekteye uğratmamak, halk arasında bilinen tabiriyle "küstürmemek" için çoğaltmanın ilkbaharın ilk aylarında yapılması daha sağlıklı olur.
Sardunya Dikimi ve Bakımı
Bazı sardunya türlerini tohumdan yetiştirmek mümkün olsa da oldukça uzun zaman ve emek gerekir. Bu nedenle sardunya dikimi daha çok kök sürgünleri ile yapılır.
İlkbahar aylarının başında genç sardunya köklerini bahçeye ya da saksıya dikerek, yaz aylarında rengarenk çiçekli sardunyalara sahip olabilirsiniz.
Yeni satın aldığınız bir sardunyayı evde başka bir saksıya dikmeden önce köklerini açarak biraz hava almasını sağlayın.
Köklerin etrafına yapışmış hazır toprağı bitkinin köklerine zarar vermemeye çalışarak nazikçe temizleyin.
Saksının dibine biraz toprak ekleyerek sardunyanızı saksının ortasına oturtun.
Bitkinin kökleri örtülecek şekilde yan kısımlardaki boşluklardan toprak ekleyerek saksıyı doldurun.
Toprağı doldururken saksıyı tepeleme doldurmamaya dikkat edin. Sardunyanızı sulama payı bırakarak diktiğinizden emin olun.