Çevrimdışı

Adana Aşık-Tekke Edebiyatı

Çukurova’da halk edebiyatı ve aşıklar geleneği yüzyıllardan beri sürmektedir. Bu konu ile ilgili yapılan araştırmalarda birçok masal, efsane, fıkra, ağıt vb. derlenmiştir.Bunlardan en iyi korunanı aşıklık geleneğidir. Adana’da aşıklar, sazlı (telden), sazsız (dilden) olmak üzere iki guruba ayrılır. Karacaoğlan, Dadadloğlu aşıkların en ünlülerindendir. Bunların dışında yörede; Aşık Yusuf, Deli Boran, Feymani, Osman Eyyubi, Aşık Abdullah, Gündeşlioğlu, İlbeyoğlu, Kırmızı Osman, Kul Halil, Kul Seydi İçgözoğlu, Aşık Karalı, Hacı Karakılçık, Abdulvahap Kocaman, Aşık Fidani, Aşık Ömer, Aşık Ali, Aşık Hüseyin, Değrtiçek ve İnce Arap gibi birçok aşık yetişmiştir. Kadın Halk Şairleri de bulunmaktadır. Bunların en ünlüleri; Durdu, Nazlı Gelin, Sinem Kız, Hasibe Hatun, Hasibe Ramazanoğlu’dur.

TÜRKÜ
Aşağıdan iskan emri geliyor,
Bezirganlar koçyiğide gülüyor,
Kitabın dediği günler oluyor,
Yoksa devir döndü, ahir zaman mı?
Dadaloğlum der ki: Gördüm düşümde
Yiğide ad veriler onbeşinde
Alışkın tüfekle dağlar başında,
Azrailden başkasından aman mı!
DADALOĞLU

TÜRKÜ
Gök yüzünde tüten olsam
Yeryüzünde biten olsam,
Al benekli keden olsam,
Yar boynuna sarsa beni
Yar kolunda burma olsam,
Yedikleri hurma olsam,
Alçım alçım sürme olsam:
Yar kaşına sürse beni.
Karacaoğlan! Uşak olsam,
Yar beline kuşak olsam,
Bir atlastan döşek olsam:
Yar altına serse beni...
KARACAOĞLAN

TÜRKÜ
Bu dünyanın ötesini
Bulan var ise söylesin
Kaç yıl olmuş kurulalı
Bilen var ise söylesin
Her şeyi bilen yaradan
Alır bizleri buradan
Gidip de öbür dünyadan
Gelen var ise söylesin
Bu dünyada hoş gezersin
Bazı canından bezersin
Ölüp kendi cenazesin
Kılan var ise söylesin
Aşık Hacı’m demiş bunu
Bu dünyanın gelir sonu
Kendi alın yazısını
Silen var ise söylesin
Aşık Hacı KARAKILÇIK

TÜRKÜ
İki bülbül geldi, tüyü yeşilden,
Kepezini alamadım, başından.
Yayılırken ayrı düşmüş eşinden,
Ötsem garip, garip varsam tutulmaz.
Gündeşlioğlum yaylalara çıkasın,
Deste deste mor sümbüller biçesin,
Mevlam kanat vere, bile uçasın,
Bir kuş için diyar diyar uçasın.
GÜNDEŞLİOĞLU

KOŞMA
Arzulayıp seni görmeğe geldim,
Yüzünde evvelki nurun kalmamış,
Evvel uğrun uğrun işmar ederdin,
Şimdi söylemeye dilim kalmamış
Böyle olduğunu bilsem gelmezdim,
Öğüt versen ol öğüdden almazdım,
Bahçem mamur deyi gelip girmezdi
Senin yol olmadık yerin kalmamış.
Boran’ın der; Geldim ise giderim,
Bağıban değilim, bağı’n ederim!
Varır bir fidana hizmet ederim,
Dökülmüş yaprağın gülün kalmamış.
DELİBORAN

TÜRKÜ
Fırladı semaya aşkın serçesi
Bir türlü engine inmek bilmiyor
Serçe ile uçtu aklım parçası
Gelip de serime konmak bilmiyor
Yarı özledim gerekten değil
Bu aşkı çektiğim meraktan değil
Yüzümün güldüğü yürekten değil
Gözlerimin yaşı dinmek bilmiyor
Un oldum sevdanın değirmeninde
Ezildim eledim piştim sonunda
Yakıcı bir atış kaynar kanımda
Yanar dağlar gibi sönmek bilmiyor
Eyyubi kalmadı direncim özüm
Dediğim çalmıyor üç telli sazım
İrademe bile geçmiyor sözüm
Gönül arzusundan dönmek bilmiyor
Aşık Eyyubi