Çevrimdışı

felsefenin bütün öteki alanları gibi, doğa öğretisi de aristoteles'in metafziğine dayanır. madde, hareket ettiren şeydir, kendisi kendiliğinden hareket edemez. salt form ise hareket ettirendir. bu ikisi arasında da bütün varlıklar yer alır. bunlar, hareket bakımından hem etkin, hem edilgindirler. işte nesnelerin bu bütününe aristoteles physis(doğa yada evren) der. doğa, birliği olan canlı bir bağlantıdır. bu bağlantının içinde madde, sayısız kılıklara girerek, gittikçe daha yüksek formlara doğru gelişe gelişe duran varlığa ,tanrıya doğru yaklaşır, olanağa göre tanrılıkla dolar.aristoteles'in doğa felsefesi de, nesnelerin böyle bir gelişme içindeki basamaklarını anlatır. bu gelişmenin ereği olan tanrı hem kendi kendisiyle aynı kalan, duran varlıktır, hem de tinsel varlıktır. bir yandan dururluk, öbür yandan tinsellik tanrının en yüksek değer nitelikleridir. onun için, doğadaki formlar, tanrının bu niteliklerine ne kadar yaklaşırlarsa , bunları ne kadar çok gerçekleştirirlerse, o kadar değer kazanırlar, doğa içindeki sıralanmalarındaki yerleri o kadar yüksek olur. buna göre, doğadaki fenomenler iki doğrultuda yukarıya doğru yükselirler: gökyüzünün düzenli hareketlerine; öbür doğrultudan da, sırf mekanik yer değiştirmesinden başlayarak ruhun etkinliklerine, ruhun da en değerli gelişmesi olan akıl bilgisine kadar bir yükseliş vardır.

Alıntı.