| Türk Modernleşmesinin Cinsiyeti
GİRİŞ
Türk modernleşmesinin kuruluş döneminde oluşan cinsiyet rejiminin ana hatları neydi ve ne zaman şekillendi, kadın haklarını devlet mi verdi?
Bu sorular aslında bizlere yanıtlar olarak yıllarca kadın haklarının tepeden inme olarak yeni devlet ile geldiği biçiminde belleğimize kazınmıştı. Bizlerde bize lütfen haklar veren baba devlete borcumuzu ödemek için didinip dururken yanıtların yanılsama olabileceği ve zihinlerimizin yanıltılmış olduğu gerçeğiyle karşı karşıya kaldık. Tarihin bizim zihnimizde bir kere daha kurulması gerekiyor. Tarih bütün kurumsallaşmış milliyetçi öyküsünden arınmalı ve tekrar düşünüp karar vermeli...
Çalışma içinde ağırlıklı olarak Osmanlı Kadın Hareketi üzerinde durdum. Cumhuriyet döneminin başlangıç evresindeki –her devrim çocukların yer- i sanki kanıtlamak istercesine devrimin kadın hareketini yemesini çok açamadım. Sanıyorum, eleştirel olmak için zamana gereksinim duyuyorum. Sezgilerimi söz haline getirememem de aldığım/aldığımız milliyetçi eğitimin engelleyen, bilemediğim güçleri var. Kapılar yeni açıldı, ben henüz dışarıdayım.
Bizdeki kadın hareketini başlangıç itibarıyla, üç tartışma ve döneme ayırabiliriz.
Birinci dönem, Tanzimat Dönemi, 1868-1908, temsilen Fatma Aliye Hanım, Doğru İslam tartışmaları ve kadın mektuplarının basında yayınlanması
İkinci dönem, 1908-1922, temsilen Halide Edip Adıvar, milliyetçi bacı, namuslu, eğitimli ve savaş kadrosunda kadın
Üçüncü dönem, 1922-1935, temsilen Nezihe Muhiddin, siyasi kadın hareketinin, sosyal alana evrilmesi , kadın hareketinin bastırılır, devlet feminizmine dönüştürülmesi
Alıntı.
|