Çevrimdışı

INSANLAR AYNI TORNADAN ÇIKMIYOR
Başlığı kültürümüzün geleceği olan bu yazıda hala kültürümüzün geçmişi üzerinde oyalanmanın nedeni de bu.Tamamlanmış olgular yığını halinde duran, taşlaşan tarih insan 1 bilincinin öznelliğinde değişkendir. Bu yüzden yeni bir tarih yorumu olguları değil de bizim olguları görmemizi değiştirdiği için çok önemli bir çağdaş güç haline gelebilir.

Bir anolojiye başvurarak, bu birbirine dolaşmış ipler yumağı içinden şu değil de bu ipucuna yapışmak gibi anlatayım. Örneğin, sözünü edip durduğumuz Osmanlı toplum yapısı bugün bizlere, Batı’dakine benzer bir sınıf kültürü mirası bırakmadı. Dünyanın ilk kapitalisti İngiltere’de sınıf farklılığını en somut biçimde görür yaşarsınız. Kılığı ayrı, lehçesi ayrı, müziği ve sanatı ayrıdır. Sınıfsal oluşumlar oldukça farklı olmakla birlikte, Türkiye’de de elbette insanlar aynı tornadan çıkmıyor. Ne var ki, sınıflaşma tarihini İngiltere gibi yaşamış bir toplumda, gecekonduda ve lüks gece kulübünde nasıl olup da aynı Arabesk müziğin çalındığını anlamak güçtür. Bu iki farklı sonucun iki farklı başlanıcını belki Avrupa ile Türkiye’nin kentsel yaşama biçiminde bulabiliriz (tek neden değil elbette ama nemli bir neden) Batıda sınıflar tamamen farklı mekanlarda oluştu;kentte burjuvaların mekanı ile işçilerin mekanı kesinlikle ayrılır ve ilk bakışta ayrılır. ve ilk bakışta fark edilirdi. Osmanlı kentinde ise Mahalle’yi görürüz. Mahallede konak da vardır, ama zengin- yoksul birbirine hayli yakın yaşar. Her mahalle zengini orta hallisi, esnafı ve yoksulları ile genel yapının bir mikrokozmoz örneği gibidir. Bu yapıda, sınıflar aşırı kültürel ortaklıklar elbette ki Ingiltere’ye oranla daha fazla. olacaktı.


Bu örnekle varmak istediğim noktaya geliyorum şimdi: deminki yumağın bir ipucunu çektiğinizde, buradaki gelişmeden ötürü sınıfsallığın politikaya aynı şekilde yansımadığını, bunun da Batı ile kıyaslandığında “rasyonel” görülmeyen biçimlenmeler yarattığını görürsünüz. Bu bir handikaptır belki. Ama başka bir ipin ucunu tutup çektiğinizde, belki de daha ileri- bir adımın avantajıyla karşılaşırsınız. Batı’da köklü bir demokrasi- bile sınıflararası uçurumu giderememiştir. Demokratikleşen bir Türkiye’de bu uçurumları ortak bir kültürün değerleri ile kapatmak daha kolay olabilir,.

Alıntı.