Manisa

Manisa Tarihçe Manisa tarihi kentlerimizden biridir. Ne var ki, binlerce yıllık geçmişi bulunan Manisa’nın ne zaman ve kimler tarafından kurulduğu hakkında kesin bilgiler yoktur. Bu durumu, kentimize ilişkin “eski belgelerin azlığı ve burada sistematik kazıların yapılmamış olması”na bağlayabiliyoruz.
Ancak son yıllarda uzmanlar; Manisa ve dolaylarında yapılan yüzey araştırmalarına dayanarak, kentte M.Ö. 3 bin yıldaki yerleşimden söz etmektedirler. Manisa’ya tarih boyunca Hititler, Akalar, Frigyalılar, Lidyalılar, Persler, Makedonyalılar, Bergamalılar, Romalılar, Bizanslılar egemen olmuşlardır.
Manisa, Selçuklular Döneminde yararlılıklar gösteren Saruhan Bey tarafından 1313 yılında alınmış ve Saruhanoğulları Beyliği'nin merkezi yapılmıştır.
97 yıl Saruhanoğulları Beyliği’nin başkenti olarak kalan Manisa, 1410 yılında Çelebi Mehmet tarafından Osmanlı topraklarına katılmış, 1437-1595 yılları arasında şehzadeler tarafından yönetilmiştir. Ünlü padişahlardan Fatih, babası II. Murad, Kanuni Sultan Süleyman, III. Murad, III. Mehmed bunlar arasındadır.
Yüz elli yıldan fazla süreyle Manisa’da valilik yapan şehzadeler ve bunların aileleri Manisa’ya birbirinden güzel eserler kazandırmışlardır. Manisa kent merkezinde bulunan ve Ege Bölgesinde Mimar Sinan’ın tek eseri olarak bilinen Muradiye Camii, III. Murad tarafından yaptırılmıştır. Kentimiz o dönemlerde “Şehzadeler Şehri” olarak anılmıştır.
1595 tarihinden sonra Saruhan Sancağı (Manisa) ve bağlı kazaları, “ani bir duraklama ve gerileme dönemine girmiştir”. 17. yüzyılda Saruhan’da eşkıya, halkın huzur ve güvenini bozmuş, bu durum 18. yüzyıl boyunca sürmüştür. Ayaklanmalar büyük iç göçlere neden olmuştur. “Büyük Kaçgun” olarak adlandırılan bu olaylar Manisa ve dolaylarının yerleşim yapısını, ticari hayatını da olumsuz şekilde etkilemiştir.
Bir buçuk yüzyıl kadar süren kargaşalık dönemi “Ayanlar Müessesesi” ile durabilmiştir. Karaosmanoğulları olarak anılan Ayanlar Manisa yöresine egemen olmuşlardır. II. Mahmud zamanında Ayanlık müessesesi ortadan kaldırılmış olmakla birlikte “Karaosmanoğulları Ailesi”nin nüfuzu devam etmiştir.
Mondros Mütarekesi’nin 7. maddesine dayanarak 15 Mayıs 1919’da İzmir işgal edilmiş, ardından 26 Mayıs tarihinde Manisa işgale uğramıştır. Bu işgallere karşı Manisa’da da “cemiyetler” kurulmuştur. Dağınık birliklerimizin bir elden yönetilmesi ve cemiyetlerin birleştirilmesi amacıyla 16 Ağustos 1919’da Alaşehir Kongresi yapılmıştır. Ancak işgal devam etmiştir. Gönüllüler ve efelerden oluşan müfrezelerimiz çeşitli cephelerde düşmana karşı mücadele vermişlerdir.
Büyük kurtarıcı Mustafa Kemal (ATATÜRK)’in önderliğinde başlatılan Milli Mücadele yıllarında Manisa 3.5 yıldan fazla düşman işgalinde kalmış ve büyük acılar yaşamıştır. Kaçan düşman 5-8 Eylül 1922’de Manisa ve İlçelerinin büyük kısmını yakarak buraları bir “yangın yeri”ne çevirmiştir.
Büyük zaferle sonuçlanan Kurtuluş Savaşımızda, 8 Eylül’de Manisa kurtarılmış, 9 Eylül 1922’de düşman denize dökülerek işgaller son bulmuştur.