Belize açıklarındaki ünlü Büyük Mavi Çukur’a yapılan keşif dalışı ve sondajlar, insanlık için uyarı niteliğindeki bulguları ortaya koydu.


Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.


Belize kıyılarında yer alan ve uzaydan bile görülebilen Büyük Mavi Çukur, son araştırmalarla bambaşka bir boyut kazandı. Ünlü kâşif Jacques Cousteau’nun “dünyanın en iyi dalış noktalarından biri” olarak tanımladığı bu devasa deniz altı yapısına yapılan son keşifler, sadece görsel bir doğa harikasından ibaret olmadığını gösterdi. Çukurun derinliklerinde ortaya çıkan bulgular iklim değişikliği, ekosistem bozulması ve çevresel tehditler açısından endişe verici mesajlar içeriyor.

Almanya’daki Goethe Üniversitesi Frankfurt’tan bir araştırma ekibi 2022 yılında Büyük Mavi Çukur’a bir sondaj platformu taşıyarak deniz altındaki bu devasa yapının tabanından 30 metrelik bir tortu örneği çıkardı. Jeobilimci Dominik Schmitt liderliğindeki ekip örneği inceleyerek son 5.700 yılda meydana gelen tropik fırtınaların izlerini takip etti.

Araştırma sonuçları bilim dünyasını endişelendiren bir gerçeği ortaya koydu: Karayipler’deki tropik kasırgaların sıklığı son bin yıllarda sürekli artış göstermiş durumda. Üstelik son 20 yılda gözlemlenen dokuz şiddetli fırtına, artışın olağan iklim değişimlerinin çok ötesinde olduğunu kanıtlıyor.

Schmitt konuyu şöyle açıklıyor:

“Büyük Mavi Çukur’un benzersiz çevresel koşulları – oksijensiz dip suyu ve tabakalaşmış su katmanları sayesinde – ince deniz tortularının neredeyse hiç bozulmadan çökmesini sağladı. Sediment örneğinin içinde organik içeriğe bağlı olarak gri-yeşil ve açık yeşil renklerde değişen yıllık katmanlar ağaç halkaları gibi görünüyor.”

Fırtına dalgaları ve kabarmalar yakındaki mercan resifinden Çukur’a kaba parçacıklar taşımış ve dibinde farklı katmanlar oluşturmuş. Bu fırtına tortularının rengi bejden beyaza kadar değişirken, normal hava koşullarında oluşan gri-yeşil tortulardan tane büyüklüğü bileşim ve renk bakımından belirgin şekilde ayrılıyor.


Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.


Büyük Mavi Çukur’un Tarihi Sırları, Geleceğe Dair Uyarılar Sunuyor

Bugün 124 metre derinliğe sahip olan Büyük Mavi Çukur, aslında son buzul çağı sırasında bir yeraltı kireçtaşı mağarasıydı. Mağaranın tavanı çöktüğünde deniz suları bu boşluğu doldurdu ve bugün gördüğümüz zengin deniz ekosistemi oluştu. Derinliklerinde hâlâ görülebilen dev sarkıtlar, yapının geçmişteki durumuna dair ipuçları veriyor.

Araştırmacılar son 5.700 yıllık süreçte toplam 694 “olay katmanı” tespit etti ve bunların tropik kasırgalara ait olduğunu belirledi. Söz konusu veriler sayesinde kasırga sıklığının zaman içinde nasıl değiştiğini ortaya çıkarmayı başardılar.

Bulgular kasırga aktivitesinin son 5.700 yılda sürekli bir artış gösterdiğini ortaya koyuyor. Jeobilimci Schmitt sözlerine şöyle devam ediyor:

“Burada kilit faktör, ekvatoral alçak basınç bölgesinin güneye doğru kayması olmuştur. Intertropical Convergence Zone (Ekvatoral Yakınsama Bölgesi) olarak bilinen bölge, Atlantik’teki büyük fırtına oluşum alanlarının yerini etkiliyor ve tropik fırtınaların ve kasırgaların nasıl hareket ettiğini ve Karayipler’de nereye vurduğunu belirliyor.”

Araştırmacılar kasırga sıklığındaki daha kısa vadeli dalgalanmaların, Dünya’nın iklim zaman çizelgesindeki daha sıcak ve daha soğuk dönemlerle ilişkilendirilebileceğini, sıcak dönemlerde daha yüksek sıklık görüldüğünü tespit ettiler.

Sıklaşan Kasırgalar İklim Krizinin Habercisi Niteliğinde


Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.


Bu eğilimlere dayanarak şimdiye kadar görülmemiş bir tropik kasırga aktivitesi artışıyla karşı karşıya kalabiliriz. Son 20 yılda dokuz kasırga olayı gerçekleşti; bu sıklık, normal ve doğal iklim dalgalanmalarıyla tutarsız bir durum.

Sedimantolog Eberhard Gischler uyarıyı şu sözlerle açıklıyor:

“Sonuçlarımız yüzyılımızda bu bölgeden yaklaşık 45 tropik fırtına ve kasırganın geçebileceğini gösteriyor. Bu rakam geçmiş bin yılların doğal değişkenliğini çok aşacak bir sayı.”

Araştırmacılar artışın doğal iklim dalgalanmalarıyla açıklanamayacağını, bunun yerine Sanayi Çağı’ndaki devam eden ısınmaya işaret ediyorlar. Yükselen okyanus sıcaklıkları ve daha güçlü küresel La Niña olayları, sık fırtına oluşumu ve hızlı şiddetlenmeleri için mükemmel koşullar yaratıyor.

Geçmiş altı bin yılda her yüzyılda Büyük Mavi Çukur üzerinden dört ila on altı tropik fırtına ve kasırga geçtiği belirlendi. Ancak son 20 yılda tespit edilen dokuz fırtına katmanı, 21. yüzyılda bu bölgede aşırı hava olaylarının çok daha sık görüleceğine işaret ediyor.

Araştırma ekibi, bulgularını Science Advances dergisinde yayımladı. Uzmanlar elde edilen verilerin kasırga tahminlerindeki belirsizlikleri azaltacağını ve iklim modellerinin iyileştirilmesine katkı sağlayacağını umut ediyor.

Kaynak: [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]